Wellicht denk je bij deze titel aan de ontknoping van de tv-programma’s Wie is De Mol, de Masked Singer of De Verrader? De nieuwe seizoenen laten nog (heel) even op zich wachten. Echter, er kunnen voor jou genoeg dagen zijn die voelen als een dag van de grote ontmaskering. Je weet het namelijk zeker: vandaag ga je door de mand vallen en iedereen gaat het doorhebben.

Inmiddels ligt de eerste werkdag bij Proud alweer even achter mij. Als ik er nu weer aan denk, voel ik weer die spanning. Kon ik het wel? Had ik wel genoeg ervaring? Had ik mijn eetstoornis wel echt overwonnen? Het waren vragen die door mijn hoofd spookten toen ik voor het hoofdkantoor stond. Ik vond het leuk om aan de slag te gaan en de redactieleden te mogen ontmoeten, maar ergens zag ik er ook tegenop. Ik kon nu nog terug. Een gevoel dat ik maar al te goed herkende. Van al die eerdere eerste keren... 

Je hebt een nieuwe baan gekregen, mag beginnen met een nieuwe studie of hebt die toffe opdracht binnengesleept. Je bent ontzettend blij - en terecht! Maar wanneer de startdatum nadert, merk je dat de zenuwen beginnen te komen. Ineens begin je er als een berg tegenop te zien. Ben ik hier wel geschikt voor? Kan ik dit wel aan? Wanneer zullen ze ontdekken dat ik eigenlijk helemaal niet zoveel kan? Zijn dit herkenbare gedachten voor je? Wellicht heb jij dan wel last van het ‘bedriegerssyndroom’, net zoals ik. Of eigenlijk moet ik zeggen: net zoals ik heb gehad.

Veel mensen zullen gevoelens van onzekerheid kennen wanneer ze beginnen aan een nieuwe stap in hun leven. Dat is normaal. Het mag spannend zijn. Maar bij het ‘bedriegerssyndroom’ merk je dat de angst zo groots en hardnekkig is, dat je oprecht twijfelt aan je eigen kwaliteiten en competenties. Je beschouwt alles als een gelukje, een toevalstreffer. Voor je gevoel loop je voortdurend op je tenen en moet en kan het altijd beter. En de complimentjes die je ontvangt of successen die je behaalt? Die bagatelliseer je het liefst zo snel mogelijk weg. 

Als jij ook dealt met het bedriegerssyndroom, wellicht herken jij dan wel een of meerdere van deze gedachten.

• “Dat ik dat tentamen heb gehaald, komt gewoon omdat ik goed gegokt hebt.”
• “Oh, maar die opdracht had iedereen gekund hoor.”
• "Ik hoef geen hulp, het gaat prima.” 
• “Straks val ik door de mand.”
• “Ik moet mij extreem goed voorbereiden, anders kan ik het niet.” 
• “Ik wil weg voordat ze zo doorhebben dat ik het helemaal niet kan.” 

Het ingewikkelde is dat, door deze naar deze gedachten te blijven luisteren, je jezelf gevangen houdt. Want door voortdurend situaties te vermijden of door juist altijd maar extreem hard je best te doen, blijf je geloven dat je alleen om die redenen nooit door de mand bent gevallen. 

Goed, terug naar mijn eerste werkdag. Zoals je merkt ben ik niet weggevlucht, anders had ik deze blog ook nooit kunnen schrijven. Ik ben het hoofdkantoor binnengelopen, heb de (leuke!) redactieleden ontmoet en ben aan de slag gegaan. Dat betekent niet dat ik ineens niet meer onzeker was. Maar ik heb in de afgelopen jaren door al die ‘eerste keren’ wel geleerd hoe ik moet omgaan met deze gedachten. Mijn belangrijkste tips?

Tip 1 - Herken het

Toen ik voor het hoofdkantoor van Proud2Bme stond en ineens niet meer durfde, moest ik gewoon even hardop lachen. Ik had weken uitgekeken naar de dag dat ik mocht beginnen en nu wilde ik ineens weg? Ik dacht bij mezelf: oh ja, daar is het gevoel weer, ik voel mij weer eens een bedrieger.

Tip 2 - Stel jezelf de vraag: waar ben ik eigenlijk bang voor? 

Vervolgens heb ik mezelf de vraag gesteld: waar ben ik nu eigenlijk zo bang voor? Ik kwam erachter dat ik het eigenlijk gewoon spannend vond omdat het nieuwe werkzaamheden zijn. Immers, werken voor Proud2Bme is iets heel anders dan voor de klas staan. Ik was bang dat ik bepaalde redactionele vaardigheden nog niet kon. Maar wacht even, wie kan wel alles al op dag 1? En mag ik niet om hulp vragen?

Tip 3 - Scheid je gevoelens van de feiten

Een andere belangrijke tip is om je gevoel te scheiden van de feiten. Het feit dat ik wat onzeker ben over mijn eigen kunnen, betekent niet dat ik niks kan. Het is een gevoel dat er eventjes is en ook weer weg zal gaan. Maar ik ben niet iemand die niks kan. Sterker nog, ik heb een diploma en behoorlijk wat levenservaring op zak. 

Tip 4 - Ga voor jezelf na: wanneer ben ik door de mand gevallen?

Terwijl ik in de lift omhoog stond, deed ik nog even een fact-check. Wanneer ben ik ooit door de mand gevallen? De lift naar het kantoor passeert een aantal verdiepingen, dus ik had goed de tijd om na te denken. Maar toen de liftdeuren even later open gingen, wist ik het antwoord nog steeds niet. 

Tip 5 - Doorbreek de stilte 

En tot slot mijn allerbelangrijkste tip: schaam je niet. Na mijn eerste werkdagje hadden de redactieleden een welkomstborrel georganiseerd, heel gezellig. Toen een collega mij vroeg hoe mijn eerste dag was geweest, benoemde ik beschamend mijn twijfels van die ochtend. Het bleek herkenbaar te zijn. Spreek je uit en deel het vooral. Weten dat er nog veel andere mensen zich (onterecht) 'bedriegers' voelen, scheelt al zoveel. 

Vertel, voel jij je weleens een bedrieger? En wat is jouw tip om hiermee om te gaan? 

♥