Angst voor een toets

 

Toetsen, proefwerken, examens en tentamens. We hebben er allemaal mee te maken (gehad). Gelukkig ben ik nu afgestudeerd en hoef ik voorlopig geen tentamens meer te maken, maar wat vond ik dat altijd verschrikkelijk. Dit begon op de middelbare school. Als de proefwerkweek er weer aan kwam, nam de spanning altijd enorm toe. Ik had dan veel zorgen over of ik wel of niet goed voorbereid was. Ik wilde altijd per se een voldoende halen voor alles. De druk die ik dan voelde was heel groot. Ook lichamelijk merkte ik de angsten en spanning voor een toets altijd erg goed. In deze blog zal ik een aantal voorbeelden van reacties op angst benoemen.

1. Zweten
Ik merkte altijd dat ik zenuwachtig was voor een toets als ik begon te zweten als ik eraan dacht zonder dat ik verder een fysieke inspanning deed. Je hartslag gaat dan omhoog en je spieren spannen zich aan. Ik kon gaan zweten vlak voordat ik een proefwerk moest gaan maken, maar ook vlak voordat ik een presentatie zou moeten geven. Het stomme was dat ik me vervolgens dan altijd heel druk ging maken of andere mensen doorhadden dat ik zo aan het zweten was van de zenuwen. Hierdoor voelde ik me nog onrustiger en dat was niet fijn. Het versterkte mijn gevoel eigenlijk alleen maar meer. 

Angst voor een toets


2. Nagelbijten
Nagelbijten deed ik vooral op de middelbare school tijdens proefwerken. Als ik het antwoord op een vraag niet wist, nam de stress bij mij toe. Onbewust ging ik dan op mijn nagels bijten om de nerveuze energie kwijt te raken. Mijn nagels waren ook altijd super kort als ik weer een proefwerkweek had gehad. Alles had ik van de zenuwen weggebeten.

3. Trillen
Presentaties geven vond ik doodeng. Nog steeds is het trouwens niet mijn favoriete bezigheid. Hoewel ik de tekst van mijn presentatie vaak van binnen en van buiten kende, waren de zenuwen er altijd. Het allerergste vond ik dat het altijd zo overduidelijk aan me te zien was. Want naast zweten, ging ik ook altijd heel erg trillen. Ik stond echt letterlijk met knikkende knieën voor de klas. Ook was het voor mij geen goed idee om een blad met tekst vast te houden, omdat mijn handen zo aan het trillen waren.

4. Klamme handjes
Om nog even bij de handen te blijven: naast dat deze zo aan het trillen waren, had ik ook last van klamme handen. Ze werden koud, maar tegelijkertijd voelde ze heel klam aan. Soms moest ik echt even mijn handen aan mijn broek afvegen om ze weer even wat droger te maken.

5. Frunniken aan kledingstukken of haar
Zowel op de middelbare school als op het hbo, had ik af en toe mondelinge tentamens. Omdat ik nooit zo goed wist wat ik met mijn zenuwen aan moest, ging ik altijd heel nerveus frunniken aan mijn kleding. Ook had ik de neiging om 10x per minuut met mijn hand door mijn haar te gaan. Ik heb ook heel vaak mijn sieraden thuis gelaten als ik een mondeling toets of een presentatie had, omdat ik bijvoorbeeld altijd mijn ringen om en af ging doen van de zenuwen.

6. Paniekaanval
Vlak voor of tijdens het proefwerk kan het zijn dat je een soort paniekaanval ervaart. Ik heb dat zelf in ieder geval weleens ervaren. Ik werd dan echt letterlijk ziek van de stress. Het lichaam maakt dan het stresshormoon adrenaline aan. Mijn hart ging sneller kloppen, ik ging sneller ademen, ik werd licht in mijn hoofd en ik voelde me heel erg opgejaagd. Ik was dan zó bang dat ik ineens alles zou vergeten dat ik echt in paniek raakte.

7. Emoties
Als ik gespannen was voor een proefwerk, dan werd ik vaak ook heel emotioneel. Soms moest ik gewoon huilen van de spanning en angst dat ik het allemaal niet zou gaan halen. Huilen luchtte wel vaak op, maar echt leuk was dit niet. Dit bereikte helemaal zijn piek toen ik mijn havo-eindexamen moest gaan doen.

8. Perfectionistisch
De reden dat ik vaak zo angstig en gespannen was voor een toets, had natuurlijk alles te maken met mijn perfectionisme. Ik wil(de) graag alles goed doen. Ik moest van mezelf alles in één keer halen. Het liefst ook nog met een minstens een 9. Naar andere mensen toe was ik vaak veel milder. Bij hun lag de lat niet zo hoog. Tegelijkertijd vergeleek ik mezelf ook met mijn klasgenoten. Tijdens een proefwerk kon ik bijvoorbeeld om me heen gaan kijken. Ik wilde dan checken hoe ver de rest was om vervolgens in volledig in paniek te raken als ik zag dat zij al een bladzijde verder waren. Ik dacht dan dat ik zwaar achterliep en dat ik het dus niet goed aan het doen was. Door mezelf op alle mogelijke manieren zo'n druk op te leggen, werden de angst en spanningen alleen maar erger.

angst voor een toets

Wat ik hierboven heb opgenoemd, zijn slechts een aantal uitingen van mijn angst voor een toets. Ik vond het altijd vooral heel vermoeiend van mezelf dat ik altijd zo angstig en gestrest was. Aan de andere kant heeft het me ook wel weer veel goeds gebracht. Door mijn perfectionisme en faalangst was ik wél altijd super gemotiveerd en altijd goed voorbereid voor een toets. Ik kan ook over mezelf zeggen dat ik altijd goed kon leren en veel oog had voor details.

Door de jaren heen heb ik steeds beter geleerd dat hoe goed ik ben als persoon, niet afhangt van de cijfers die ik haal. Ik ben meer dan de cijfers die ik haal. Ik ben me bij mezelf af gaan vragen waarom ik precies zo bang was voor een toets en voor het halen van een onvoldoende. Door mezelf dit af te vragen, kwam ik erachter dat die angst eigenlijk nergens op slaat. Ik was bang voor een onvoldoende, omdat ik dan gefaald zou hebben. Maar voor wie of wat is het erg dat je een keer een onvoldoende haalt? Voor mijn vrienden en familie is het niet erg, want zij vinden mij nog steeds gewoon leuk.

Een voldoende verandert namelijk niks aan mijn persoonlijkheid. Voor mezelf is het in principe ook niet zo erg, want ik heb gewoon recht op een herkansing. Ik kwam erachter dat ik vooral bang was dat ik het mezelf niet zou kunnen vergeven als ik een onvoldoende zou halen. Om dat gevoel los te kunnen laten, heb ik gewoonweg moeten ervaren dat ik niet dood zou gaan door een keer een onvoldoende te halen. Ik kwam erachter dat de wereld niet verging. Door op die nuchtere manier naar toetsen te kijken, lukte het me stukje bij beetje om minder angstig te worden.

Fotografie: Emma Brown

Herken jij de angsten voor een toets?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Grace - Zondag 5 maart 2017 19:41
Heel herkenbaar!
Eke - Zondag 5 maart 2017 19:49
Het zou echt door mij geschreven kunnen zijn...
Irisxxx - Zondag 5 maart 2017 19:53
Heel herkenbaar!
Maria00 - Zondag 5 maart 2017 21:54
Aankomende week toetsen, komt echt precies op het goede moment... Ik ben echt zo bang om 'slechte' cijfers te halen!