De samenwerking van voeding

 

In voedingsmiddelen komen naast belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, koolhydraten en vetten ook microvoedingsstoffen zoals vitamines, mineralen en sporenelementen voor. Omdat ieder voedingsmiddel weer andere (micro)voedingsstoffen bevat is het goed om te variëren zodat je van alles ook voldoende binnen krijgt. Echter is het in sommige gevallen zo dat bepaalde voedingsmiddelen beter met elkaar samenwerken dan wanneer je ze los van elkaar zou eten of drinken. 

Klopt het bijvoorbeeld dat als je sommige voedingsmiddelen tegelijk eet, dit de opname van bepaalde microvoedingsstoffen kan belemmeren? En kan het ook zijn dat sommige voedingsmiddelen de opname juist bevorderen? Ofwel, kunnen microvoedingsstoffen met elkaar samenwerken of juist tegenwerken?

hmmmm


Microvoedingsstoffen die elkaar tegenwerken
Calcium versus ijzer: Het meest bekend is het dat ijzer en calcium elkaar tegenwerken. Calcium komt vooral voor in zuivelproducten. IJzer komt in 2 vormen voor; haem-ijzer dat vooral in dierlijke producten voorkomt zoals in vlees of in eieren. En de plantaardige variant van ijzer, non-haem, zit vooral in volkorenbrood. Calcium belemmert vooral de opname van non-haem ijzer. Zo kan bijvoorbeeld de calcium uit melk de opname van ijzer uit je brood belemmeren.

Fosfor versus magnesium: Fosfor komt vooral voor in melk, vis, vlees en brood. Magnesium komt vooral voor in noten, cacao en garnalen. Fosfor kan zich binden aan magnesium en zo de opname van magnesium tegenwerken. Een glaasje melk en daarbij een portie noten of een broodje met garnalen is om die reden een minder geschikte combinatie om samen te nemen.

Microvoedingsstoffen die met elkaar samenwerken

Vitamine D werkt samen met calcium: Ik noem dit wel eens een setje dat bij elkaar hoort. Je hebt vitamine D nodig voor de opname van calcium. Om die reden is het belangrijk om boter op brood te smeren. Aan boter wordt vitamine D toegevoegd wat er voor zorgt dat calcium uit zuivel wordt opgenomen.
Vitamine D zorgt ook voor de opname van fosfor uit de voeding. Fosfor komt voor in bijvoorbeeld vis. Dus boter op je boterham en die beleggen met lekkere zalm, zorgt er zeker voor dat je voldoende vitamine D binnen krijgt.

zalm vitamine d

Vitamine C werkt samen met ijzer: Vitamine C komt vooral voor in fruit, groenten en aardappelen. Vitamine C bevordert de opname van ijzer. Vooral ijzer afkomstig van plantaardige bronnen, bijvoorbeeld uit volkorenbrood. Dus een glas sinaasappelsap samen met een volkoren boterham zorgt ervoor dat je ijzer uit brood beter wordt opgenomen. Vitamine C bevordert de opname van Vitamine B11. Vitamine B11 komt vooral voor in groenten, fruit en vitamine C ook. Dus met het eten van een stuk fruit krijg je van beide vitamines zowel vitamine C als B11 binnen.

Vitamine C bevordert de opname van chroom: Chroom is een mineraal wat voorkomt in volkorenbrood en in vlees en vis. Drink je bij je boterham een glas sinaasappelsap dan bevordert de vitamine C uit de sinaasappelsap de opname van chroom uit de volkoren boterham.

Moet je hier rekening mee houden?
Is het nou de bedoeling dat iedereen per dag moet kijken of je wel of geen glas melk bij je brood moet nemen of welke groenten je nou wel en welke niet je samen moet eten met een stukje vlees of vis? Gelukkig niet, want doordat je niet iedere dag hetzelfde eet of drinkt krijg je al voldoende van alle voedingsstoffen binnen. Maar stel dat je een ijzertekort hebt, dan zou je dus in plaats van een glas melk een glas sinaasappelsap kunnen drinken bij je brood. Ook als je veganist bent of vegetariër en daarom geen of minder dierlijke bronnen van ijzer eet, kan een glaasje sinaasappelsap helpen bij de opname van plantaardig ijzer.

lunch ei

Hoe zit het met voedingssupplementen?
Als je een gezonde gevarieerde voeding hebt dan is het niet nodig om hier voedingssupplementen bij te slikken. Bepaalde groepen hebben wel voedingssupplementen nodig zoals ouderen, jonge kinderen of vrouwen die zwanger willen worden of zwanger zijn. Ook als je extreem veel bent afgevallen door anorexia of ziekte kan je een supplement goed gebruiken ter aanvulling. Een goed eetpatroon opbouwen is dan wel belangrijk natuurlijk. 

Van sommige vitamines, mineralen of sporenelementen is het niet gezond om hier teveel van binnen te krijgen, dus baat het niet dan schaadt het niet gaat hier niet op. Dus hou hier rekening mee als je een voedingssupplement wil gebruiken met welke reden je dit wil doen en vraag hier ook advies over bij een dietist, je huisarts of arts.

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

ano - Maandag 27 april 2015 14:18
heel handige blog! ik raak hier altijd in de war van, fijn dat er ook duidelijk vermeld staat dat je dit niet elke dag perfect moet toepassen zolang je gevarriëerd eet.

wat ik graag eens zou zien is een blog voer voedselcombinaties voor een optimale spijsvertering, je kan hier op internet wel redelijk veel over vinden, maar op veel sites staat verschillend advies. mag je fruit nu wel combineren met koolhydraten en is het echt slecht om koolhydraten en eiwitten samen te eten? wat is het verschil tussen groente en zetmeelhoudende groente, ...
Aniek - Maandag 27 april 2015 16:12
Aanvulling m.b.t. voedingssupplementen: veganisten (en vegetariers die weinig dierlijke producten nemen) hebben wel een vitamine B12 supplement nodig.
S - Maandag 27 april 2015 17:24
Oh ik baal wel van die calcium en ijzer &fosfor en magnesium .. Ik maak mijn havermout nl. altijd met melk en doe daar oa. ook noten en cacaopoeder in.
Miekio - Maandag 27 april 2015 17:43
@s ik denk dat je dat gerust kan blijven doen, zolang je gevarieerd eet. Er zijn genoeg cruesli's en cornflakes enzo die met stukjes chocolade zijn, dat is geen probleem.
@s - Maandag 27 april 2015 18:36
@s ja dat doe ik ook altijd.. (love havermout met toegevoegd fruit en nootjes en cacao en soms pindakaas
@s - Maandag 27 april 2015 19:10
damn, waarom is mijn bericht half gepost!? 0.0
wat ik dus wilde zeggen, ik eet havermout met toevoegsels altijd met sojamelk, soms ook noten- of rijstemelk.
is lekkerder, beter voor milieu én diervriendelijker! dan heb je ook voornoemd probleem niet dus :)
miri - Maandag 27 april 2015 20:38
heel handig bedankt!

Heb ik eigenlijk een vraag. Ik eet vaak bij mijn avondeten turkse yoghurt. Dat is lekker bij rijst, broccoli, couscous etc. Nu vraag ik mij af of het niet een negatieve invloed heeft> Worden de mineralen en vitaminen uit de groente dan niet minder of juist beter opgenomen?

groeten Miri
nathalie - Maandag 27 april 2015 21:37
Hallo aan degene die dit stuk heeft geschreven, sinds wanneer wordt er vit d aan roomboter toegevoegd? Vr gr Nathalie
sindy - Maandag 27 april 2015 22:33
Wauw wat een goed stuk! Zou er een vervolg kunnen komen met optimale recepten?
proud2bdietist - Dinsdag 28 april 2015 11:59
Beste Nathalie,

Bedankt voor je reactie. Ik bedoelde dat er aan margarine, halvarine etc. vitamine D wordt toegevoegd. In gewone boter/roomboter is deze vitamine van nature aanwezig. Goed om dit nog even te verduidelijken.

groeten van proud2bdietist
lara - Dinsdag 28 april 2015 14:24
Vraag aan de diëtist:
lijkt een beetje op de vraag van Miri. Is het handig voor de opname van vit en min om yoghurt bij avondeten te eten, bijv. groenten?