Boter in je dagelijkse voeding

 

Ik heb al vaker een blog geschreven en vragen op het forum beantwoord over boter op je brood. Er zijn echter heel veer verschillende soorten boter op de markt. Hoe weet je nou welke je het beste kunt kiezen? maakt het nog uit welke boter je kiest? En hoe zit het met boter om je avondeten mee klaar te maken, heb je dit dan nog wel nodig?

• Boter in de schijf van 5
Boter staat in het vak van de oliën en vetten. Deze vetten gebruiken we bij het besmeren van onze boterhammen en het bereiden van onze maaltijden. Als we het hebben over boter, hebben we het over gewone boter gemaakt van melk, ook wel verkocht onder de naam roomboter. Roomboter is dus een natuurproduct.

boter
Bron foto

• De samenstelling van boter
Boter bestaat uit het afgeroomde deel van het melkvet en daarbij wat water. Van nature bevat roomboter vitamine A, D en E. Verder bestaat boter voornamelijk uit vet. Vetten leveren energie en vet-oplosbare vitamines. Naast deze positieve eigenschappen bevat het ook verzadigd vet, wat minder gunstig is voor je lichaam als je dit te veel binnen krijgt.

• Andere soorten smeersels op brood
Grasboter is ook echte boter. Deze boter heet grasboter omdat deze gemaakt is van de melk die koeien produceren in de periode dat zij vers gras eten. Grasboter levert wat minder verzadigd vet dan roomboter.

Halvarine/margarine
Deze smeersels mogen geen geen boter heten omdat het niet afkomstig is van melk. Het is industrieel bewerkt en bevat voornamelijk plantaardige oliën en vetten. Margarine levert 80% vet. Halvarine levert zoals de naam al zegt 50% minder vet dan een margarine.

olie
bron foto

• Bak en braad vetten
Bak en braad vetten worden ook in heel veel varianten in de winkels aangeboden. De samenstelling van bak en braad vetten kan verschillen, zo heb je tegenwoordig veel vloeibare varianten. Het voordeel van vloeibare varianten is de vetzuursamenstelling. Deze leveren veel minder verzadigde vetten dan bak en braad producten in vaste vorm.

Feiten en fabels

Halvarine bevat de helft aan vitamine A en D dan margarine.
Fabel: Zowel halvarine als margarine levert evenveel vitamine A en D per 100 gram.

Roomboter bevat de meeste vitamine D.
Fabel: Roomboter bevat in verhouding minder vitamine D dan halvarine en margarine. Halvarine levert per 100 gram 7.5 mcg vitamine D terwijl roomboter per 100 gram 1.2 mcg aan vitamine D levert. Eet je voornamelijk deze botersoort op brood dan moet je erop letten dat je voldoende vitamine D op een andere manier binnen krijgt.

pannenkoek
bron foto

Boter heb je dagelijks nodig.
Feit: Er wordt geadviseerd om per dag gemiddeld 30 gram boter en 15 gram bereidingsvet per dag te gebruiken.

Je kan bereidingsvet ook vervangen door olie.
Fabel: Er wordt geadviseerd om niet meer dan een derde van je bereidingsvet te vervangen door olie. De reden hiervoor is dat er geen vitamine A en D in olie voorkomt.

Kokosolie bevat geen verzadigde vetzuren.
Fabel: Kokosolie bevat in verhouding veel verzadigde vetten.

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Honeychild - Woensdag 30 december 2015 22:31
Ik eet niet altijd op al m'n boterhammen boter, aangezien ik bepaalde combi's zoals boter en pindakaas gewoon heel goor vind! Kun je het dan 'goedmaken' door bijvoorbeeld wat meer boter te gebruiken bij 't bakken van je vlees of aardappelen? Ik neem aan dat er ook mensen zijn zonder eetstoornis die niet van boter op hun brood houden, dus misschien moet 't ook niet zo'n probleem zijn als je niet altijd boter smeert..?
Anne - Donderdag 31 december 2015 01:11
Vetten zijn erg belangrijk voor je,maar de informatie hierboven vind ik nogal achterhaald.
Le Penseur - Donderdag 31 december 2015 02:28
Ik eet al sinds mijn 11de (voordat mijn eetstoornis ontstond op mijn 16de) geen boter meer omdat ik het echt niet lekker vind. Ik eet wel regelmatig avocado, (ongezouten) noten, amandelpasta op brood/crackers en gebruik olijfolie bij het bereiden van de maaltijd. Ik heb niet het gevoel dat ik te weinig goede vetten binnen krijg. Ik ben nu 28 jaar, ben praktisch nooit ziek en heb voldoende energie om alles op een dag te kunnen doen (werken, krachttraining).
Merizz - Donderdag 31 december 2015 09:28
Ik eet ook nooit boter op mn brood en bak altijd iets in de pan met kokos/olijf/zonnebloemolie. Als ik iets bak, dan gebruik ik roomboter meestal wel.
Lara - Donderdag 31 december 2015 10:06
een met Anne. Dat vind ik zonde want ik denk dat je een hele goede boodschap wil brengen over vetten. Alleen maakt dit soort achterhaalde informatie dat de geloofwaardigheid voor mij zoek is.


Eef - Donderdag 31 december 2015 12:23
Is het een feit dat je boter dagelijks nodig hebt?
Dat iets geadviseerd wordt betekent niet dat je het nodig hebt. Begrijp me niet verkeerd, ik ben niet anti vet. Maar vitamine D en A kun je ook op andere manieren binnen krijgen door andere vetten/voedingsmiddelen, zon en vitamine A kan worden omgezet vanuit betacarotenen uit groenten. Dus het is geen feit dat je boter nodig hebt.
Vetten daarentegen zijn wel belangrijk ja (ik wil niemand bang maken ;)).

Kokosolie wordt een beetje ten onrechte afgeschilderd als slecht. Verzadigde vetten zijn niet per definitie slecht. Margarine is juist erg ongezond omdat het een nep product is dat vaak transvetten bevat. Kokosolie bevat inderdaad verzadigde vetten, maar met voornamelijk middellange keten, en het bevat ook veel goede fytonutrienten. Je kunt juist ook het beste in verzadigd vet bakken omdat dit hoge temperaturen kan weerstaan zonder toxisch te worden, in tegenstelling tot onverzadigde vetten (de meeste andere plantaardige vetten en nep bakproducten).

Ik ben het er dus mee eens dat deze informatie een beetje achterhaald is. Ik vind de insteek op zich wel goed. Want angst voor vetten is echt niet nodig. Maar om de schijf van 5 nou weer te verheerlijken en deze aanbevelingen als feiten weer te geven is naar mijn mening best wel onzin en misleidend.
Eef - Donderdag 31 december 2015 12:24
Is het een feit dat je boter dagelijks nodig hebt?
Dat iets geadviseerd wordt betekent niet dat je het nodig hebt. Begrijp me niet verkeerd, ik ben niet anti vet. Maar vitamine D en A kun je ook op andere manieren binnen krijgen door andere vetten/voedingsmiddelen, zon en vitamine A kan worden omgezet vanuit betacarotenen uit groenten. Dus het is geen feit dat je boter nodig hebt.
Vetten daarentegen zijn wel belangrijk ja (ik wil niemand bang maken ;)).

Kokosolie wordt een beetje ten onrechte afgeschilderd als slecht. Verzadigde vetten zijn niet per definitie slecht. Margarine is juist erg ongezond omdat het een nep product is dat vaak transvetten bevat. Kokosolie bevat inderdaad verzadigde vetten, maar met voornamelijk middellange keten, en het bevat ook veel goede fytonutrienten. Je kunt juist ook het beste in verzadigd vet bakken omdat dit hoge temperaturen kan weerstaan zonder toxisch te worden, in tegenstelling tot onverzadigde vetten (de meeste andere plantaardige vetten en nep bakproducten).

Ik ben het er dus mee eens dat deze informatie een beetje achterhaald is. Ik vind de insteek op zich wel goed. Want angst voor vetten is echt niet nodig. Maar om de schijf van 5 nou weer te verheerlijken en deze aanbevelingen als feiten weer te geven is naar mijn mening best wel onzin en misleidend.
Lara - Donderdag 31 december 2015 13:55
Amen to that, Eef!
Schitterende nuancering als je t mij vraagt. :-)
Anne - Donderdag 31 december 2015 15:06
Ik eet nooit boter, omdat ik het gewoon heel vies van smaak en structuur vind. Sinds ik van mijn eetstoornis af ben, ben ik verder helemaal gezond. Natuurlijk heb je boter niet dagelijks nodig. Mensen in afrika worden ook oud zonder boter, en ik ook.

Ik kan me wel voorstellen dat het aangeraden wordt en gezond is. Maar zonder boter kun je ook gezond zijn.
S u U s - Donderdag 31 december 2015 15:26
eens met Eef. Kokosolie bevat veel verzadigde vetten; het bestaat er zelfs hoofdzakelijk uit. Heel goed, want juist daarom veranderen die vetten bij verhitting niet in transvetten (zoals bij olijfolie en zonnebloemolie weer wel het geval is).
Bovendien bestaat kokosolie voor ongeveer de helft uit laurinezuur, een middellange vetzuurketen. Kokosolie belast de lever minder en geldt als licht verteerbaar. Doet u mij maar kokosolie!
Lol - Donderdag 31 december 2015 18:33
Eet al jaren geen boter
En ben kerngezond
ONZIIIIN ;)
Pea - Donderdag 31 december 2015 22:41
Heerlijk boter Als ik alleen boter heb vind ik het al prima Moet een klein beetje bevroren zijn MMMMMM En kokosolie vind ik ook MMMMMMMMM Pak wel eens zo een klontje
proud2bdietist - Vrijdag 1 januari 2016 09:57
Ik zie in de reacties dat er wordt gesproken over achterhaalde informatie. Ik wil hier graag nog iets over toelichten. De aanbevelingen van boter gelden nog steeds. Deze aanbevelingen zijn opgesteld door de gezondheidsraad en worden vertaald door het voedingscentrum. Vitamine D tekort is een verschijnsel wat we helaas veel tegenkomen. Zowel bij jongeren maar ook onder volwassenen. Vitamine D is met name moeilijk om op een andere manier voldoende binnen te krijgen dan uit boter of bereidingsvet. Zonlicht en vette vis zijn bijvoorbeeld ook goede bronnen. Kokosvet wordt tegenwoordig veel gebruikt maar wel belangrijk om te noemen dat dit wel een vet is wat veel verzadigd vet bevat. Iedereen moet natuurlijk zelf beslissen wat die doet met deze informatie. Mochten er nog aanvullende vragen zijn n.a.v. deze blog dan lees ik die graag. (mag ook in het forum).
Sabine - Vrijdag 1 januari 2016 13:02
Als je boter écht nodig zou hebben, zouden alle veganisten dan niet ongezond moeten zijn? Ik ben 5 maanden geleden veganist geworden, maar ik ben gezonder dan ooit te voren.
Engeltje99 - Vrijdag 1 januari 2016 21:41
@proud2bedietist ik ben het zeker met je eens dat een beetje vet hoort bij gezonde voeding, maar de margarine en halvarine zit vol transvetten. Dit is lastig te verteren voor je lichaam, omdat het niet zo flexibel is als onverzadigde en verzadigde vetten. De molecuulbinding is anders dan andere vetten door een dubbele binding die een watermolecuul hecht. Gebruik vooral goede vetten zoals kokosolie, avocado, gerookte zalm, pindakaas, olijfolie en die vitaminen kan je heus wel op andere manieren binnenkrijgen...
Aniek - Zaterdag 2 januari 2016 21:09
Is een vitamine D supplementje dan niet handiger dan erop letten dat je voldoende boter binnen krijgt? Aan margarine/halvarine is de vitamine D ook gewoon toegevoegd (als supplement).
Om mijn vetten binnen te krijgen eet ik liever noten, zaden, avocado's e.d. Ik houd niet zo van boter.
proud2bdietist - Zondag 3 januari 2016 09:35
Beste,

Het klopt inderdaad dat transvetten voor je lichaam ongezond zijn. Om die reden kan je beter kiezen voor de zachte margarines dan de harde vet varianten. Ik zal over transvetten ook een keer een blog schrijven.
Boter levert naast de vet oplosbare vitamines ook nog essentiële vetzuren, ofwel vetten die het lichaam niet zelf kan maken. Om die reden zijn vetten in de voeding ook belangrijk.

groeten van proud2bdietist