Kleding: Hoe de boel genaaid wordt

 

Misschien heb je al vaker blogs van mij gelezen over biologisch, fair trade shoppen of bewust leven. Onderwerpen die mij al langere tijd bezighouden en waarin ik mijn draai probeer te vinden. Ik ben (nog) geen groen meisje, maar ik doe wel mijn best om mijn groene steentje bij te dragen. Ik probeer me steeds meer te verdiepen in dierenleed, mensenleed en milieuvervuiling. En ook al maak ik me er op dit moment zeker nog regelmatig schuldig aan, ik wil graag steeds meer veranderen. Ik lig zo nu en dan wakker omdat ik hier over pieker. Wat ik heb gezien in de documentaire De slag om de klerewereld, houdt mij de laatste dagen erg bezig.

Deze documentaire van NPO bestaat uit drie afleveringen waarin Teun van de Keuken en Roland Duong, ook wel bekend van de Keuringsdienst van Waarde, op onderzoek uit gaan in de textielhandel. Al eerder zocht ik uit hoe ik wat eerlijker en liever kan shoppen en stelde mezelf de uitdaging in het blog Shop uitdaging: Eerlijke kleding. Dit dilemma heeft mij niet losgelaten en nu ik de documentaire begon te kijken over de 'klerewereld', want zo kunnen we het gerust noemen, ben ik nog meer geraakt en geinspireerd.

'Kleren. Ze zijn nog nooit zo in de mode geweest. We kopen nu bijna twee keer zoveel kleding als vijftien jaar geleden, maar we geven er veel minder aan uit.' begint de documentaire. Je wordt al snel nog wat meer met je neus op de feiten gedrukt: 'De angst om achter te lopen stuurt ons elke week de stad in. Kleren kopen waar we vaak al na een maand weer op zijn uitgekeken. Mode is wegwerp geworden. En wegwerp is lekker goedkoop. De echte prijs wordt elders op de wereld betaald. Mode; mooi, maar waarom zo meedogenloos?'

Twee afleveringen zijn al op de televisie geweest. Deze kun je terugkijken op NPO.nl. De derde aflevering wordt uitgezonden op vrijdag16 januari om 21:12u.

Slag om de Klerewereld Deel 2 TEASER from Appelbaum BV on Vimeo.

 

Zoals je al merkt aan de toon van mijn tekst, heeft het mij geraakt. Ik voel me schuldig. En terecht. Ook ik doe mee aan wegwerpmode. Hoe erg ik me ook schaam voor deze woorden, het is zo. Ik ben altijd tegen wegwerpbestek, gebruik zo veel mogelijk mijn Keepcup en haal geen keukenpapier in huis, maar gebruik vaatdoekjes. Maar wat doe ik met mijn H&M t-shirtje? Ik draag het, het wordt minder mooi of ik vind het niet meer leuk en ik doe het weer weg. En hup, ik koop iets nieuws. Ik ga er heel luchtig mee om, maar textiel is helemaal geen luchtig onderwerp!

Ik weet nog dat ik in de eerste Primark van Nederland rondliep en dacht: 'Ik koop dit jurkje gewoon. En als ik het niet meer leuk vindt, doe ik het wel weg of gaat het naar de kringloop. Het kost zo weinig, als ik hem niet meer leuk vind, koop ik gewoon een nieuwe.' De drempel om goedkope kleding te kopen is laag. We willen goedkoop, goedkoper, goedkoopst. Veel voor heel, maar dan ook echt heel weinig. Toch heeft het woord goedkoop bij mij een hele andere betekenis gekregen na het bekijken van deze docu.

Een blogger die een vraag over de snelle veranderingen in de mode beantwoordt zegt in de eerste aflevering; 'Nee, dat is juist eigenlijk wel fijn, want zo kun je vaker iets vernieuwen.' Een gedachte die ik arrogant vind en die frustratie bij mij oproept. Maar doe en deed ik niet precies hetzelfde tot nu toe?

Kunnen we iets doen?
De mensen in de fabrieken die mijn '3-keer-dragen-trui' fabriceren, zitten letterlijk opgesloten in de slavernij, uitbuiting en kinderarbeid. Ik niet. Ik kan doen en laten wat ik wil. Maar wat kan ik doen om hen te helpen? Waar kan ik wel shoppen? Langdurig onderzoek heb ik niet gedaan, maar ik ben wel op zoek gegaan naar duurzamere, fair trade manieren om toch nieuwe kleding aan te kunnen schaffen. Er zijn merken die zich bijvoorbeeld hebben aangesloten bij de Fair Wair foundation of een Bangladesh akkoord hebben getekend. Maar heeft dit wel zin? Zelfs merken die daarbij aangesloten zijn, weten niet met volledige zekerheid te bevestigen dat hun kleding indirect of direct geen mensenleed veroorzaakt. In aflevering twee van De slag om de klerewerld komt dit duidelijk naar voren.

De dag na het zien van de tweede aflevering liep ik in de stad. Ik had een nieuwe wit shirtje ''nodig''. Maar waar moest ik dat kopen? Ik ben geen rijke stinkerd, maar toch wil ik graag verzorgd en hip de deur uit. Met lege handen ben ik terug naar huis gegaan. Ik kan toch niet zo'n shirtje van H&M kopen na het zien van deze beelden en het horen van de informatie? Hoe durf ik!

Maar wat als we massaal besluiten om deze kleding niet meer te kopen? Wat gebeurt er dan in de fabrieken? Krijgen zij dan hogere lonen? Krijgen ze dan meer kansen om in veilige fabrieken onder betere omstandigheden te werken? Of raken er mensen werkeloos, worden de werkomstandigheden dan nog meer verborgen of raken mensen dakloos, als ze dat niet al waren en wordt het lijden alleen maar erger?

Wat ik wel kan doen?
Ik kan in ieder geval wat dankbaarder omgaan met de kledingstukken die ik heb. Ze zijn gemaakt door mensen die keihard werken en zelfs lijden. Ik wil er dan ook op zijn minst dankbaar voor zijn als ik het nu toch al heb. Ik wil het minder snel weggooien en veel dragen. Ook wil ik bij een nieuwe aankoop goed nadenken. Ik kan op zijn minst wat meer kijken naar wat ik heb, in plaats van wat ik wil hebben.

Ook kan ik kleding ruilen met vriendinnen en kiezen voor tweedehands/vintage kleding. Ik wil mij blijven orienteren op fair trade merken, die dan ook echt eerlijk en lief zijn. Ook kan ik kleding kopen uit eigen land of juist uit fabrieken die zich wel aan de regels houden. Een aantal Nederlandse merken maken hun eigen jeans in Nederland, met de hand. Het kost wat meer, maar als ik wat minder klakkeloos uitgeef, is het het misschien allemaal hartstikke waard. Al heeft ook dat weer invloed op de mensen die werken in de fabrieken. Lastig...

Ik sluit deze blog niet met een oplossing of een tevreden antwoord af. Ik voel me schuldig en dat is terecht. Dat schuldgevoel is er om er iets aan te doen. Ik vraag me soms af wat we aan het doen zijn met zijn allen hier op de wereld. Toch denk ik dat we allemaal ons eigen liefdevolle steentje hierin bij kunnen dragen en hoop ik, net als deze documentairemakers, dat er wat zal veranderen in de toekomst. Hoe weet ik nog niet, maar er moet iets gebeuren.

Hoe denk jij hierover en heb jij de documentaire al gezien?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Liadan - Vrijdag 16 januari 2015 13:09
Deze stond al op mijn lijstje, nog niet aan toe gekomen om te kijken. Ga dat dit weekend doen. Ik weet al wel het een en ander van de kleding industrie en koop daarom vaak dingen tweedehands. Ik zou het tof vinden als fair trade wat meer mainstream zou worden, en ook meer in de bekende winkels zou komen te hangen. Ik wil best 10 euro meer betalen voor een broek.
Vlinder2 - Vrijdag 16 januari 2015 13:17
Wauw Nouska. Wat supermooi beschreven..
Aine - Vrijdag 16 januari 2015 13:33
Het is ook iets wat ik altijd in mijn achterhoofd heb qua voedsel en kleding. Vaak weet ik het echt niet. Het is niet gezegd dat als ik een duurder truitje koop dat het eerlijk is gemaakt. Soms zeg ik uit wanhoop, geef me een kledingsmerk dat eerlijk is en ga daar shoppen. De pest is je weet het niet. Met voedsel is het wat gemakkelijker. Ik geef ook daar graag meer geld aan uit als het eerlijk eten is. Echt moeilijk en houd mij ook bezig.
Star* - Vrijdag 16 januari 2015 13:41
Ik herken het wel, en ik doe er zeker aan mee. Alleen het probleem is dat je als consument bijna niet kan achterhalen of je eerlijke kleding koopt. Ik heb eens gelezen dat tommy hilfigger het slechter doet qua eerlijke kleding dan de h&m. Dus duurder is ook niet altijd eerlijker.
Ik zou best een steentje willen bijdragen, maar het is amper uit te vinden voor de gewone consument. Er was eens een vrouw die er onderzoek naar had gedaan, er was 1 winkeltje waar ze zeker van wist dat het eerlijke kleding verkocht maar zelfs zij kwam na alle onderzoeken er niet achter hoe het nou precies zat.
Het enige wat je dan idd kan doen is tweedehands kleding kopen (wat ik wel 2 keer per jaar doe op een kledingbeurs), en zuinig om gaan met je kleding.

Maar of ik dat doe? Nee als ik eerlijk ben heb ik hier een stapel kleding liggen die ik niet draag maar die nog wel goed zijn en koop ik vaak iets nieuws. Soms verkoop ik wel dingen op die kledingbeurs maar verder ben ik harstikke schuldig.
Bedankt voor het artikel het zet je iig aan het denken.

Het zou fijn zijn als er net als op etenswaren een merkje op stond hoe eerlijk de kleding zou zijn. Net als tegenwoordig bij eieren enz.

Birdy - Vrijdag 16 januari 2015 13:59
Ik vind deze dilemma's ook altijd zo moeilijk... Ook met dierenleed enzo, het is zo moeilijk om goede keuzes te maken. Ik koop ondanks mijn studentenbudget biologische melk bijvoorbeeld, maar ondertussen eet ik wel vruchtenyoghurt en mozzarella en allemaal eten waar (wss) legbatterij-eieren enzo in zitten :( en ik kan me er dan best rot over voelen. Je kan wel biologische melk en vrije uitloop-eieren kopen enzo, maar de legbatterij-eieren zitten dan weer verwerkt in allemaal producten die ik dan wel weer eet. Dusja, ik heb het gevoel dat met zowat alles wat ik eet, dieren geschaad worden enzo. En ik ga ook altijd naar de H&M... Maar ik koop wel echt alleen kleren als ik het nodig heb.
Goeie blog, herkenbaar ook.
Elke - Vrijdag 16 januari 2015 14:43
Helaas ben ik vanavond weg en kan 'm niet zien :(

Ik kan het me financieel niet veroorloven om in duurdere winkels dan de H&M of New Yorker te gaan shoppen. Ik hoop dat mensen die het kunnen betalen wel naar winkels gaan waarvan je weet dat de kleding is gemaakt door mensen in goede werkomstandigheden. Maar datzelfde geldt ook voor bijvoorbeeld biologisch vlees. De dieren krijgen een beter leven, daar betaal je ook voor. Maar er zijn ook genoeg mensen die zich dat niet kunnen veroorloven.

Ik vind dan niet dat je je schuldig hoeft te voelen.
Het is wél erg als je het kunt veroorloven, maar het toch niet doen.

Wat Nouska zegt, ik denk dat je dan het beste dankbaar kunt zijn dat jij die kleding mag dragen. Dat je de mensen 'bedankt' die het voor je gemaakt hebben en als je het niet meer wil niet weggooien maar naar een kringloopwinkel brengen.

Ik vind het iniedergeval goed dat ze hier een documentaire over hebben gemaakt!
Maanmeisje - Vrijdag 16 januari 2015 14:49
Goede blog. Ik koop vaak tweedehands en vintage kleding, maar ik koop ook nog wel eens wat bij de H&M of de Primark. Ik kan me daar best schuldig over voelen, omdat het kledingstuk misschien helemaal niet onder eerlijke omstandigheden gemaakt is... Ik ben benieuwd naar de documentaire. Nog niet gezien.
S. - Vrijdag 16 januari 2015 15:26
Ja, wat Star zegt dus. Je kan inderdaad nauwelijks achterhalen wat wél eerlijke kleding is. Je zou er zowat een dagtaak aan hebben om dat allemaal te onderzoeken. En dan nóg weet je niet of 't wel klopt. Net als met vlees: leuk dat biologisch, maar er wordt ook 'gewoon' vlees onder het label biologisch verkocht (was een hele tijd geleden een docu over, maar ik heb niet de illusie dat het nu veel anders zal zijn). Sta je dan..

En dat geldt voor zoveel.

Nou ja. Ik koop niet om de haverklap kleren, en ook niet meer dan ik nodig heb (20 spijkerbroeken hebben vind ik nergens voor nodig bijv.). En oude kleding gaat naar kennissen/tweedehandswinkel.
Rebeccaa - Vrijdag 16 januari 2015 17:19
Je hebt helemaal gelijk, ik word me hier de laatste tijd ook bewuster van (ik heb de afleveringen ook gekeken). Ook al vind ik een trui of t-shirt niet heel leuk meer, ik wil het nu toch blijven dragen, in plaats van het weg te doen en een nieuwe te kopen. (Of ik geef het weg aan iemand die hem wel "op" draagt.)

Je hebt het al eerder over geiten-wollen-shirts gehad en denk dat ik van het voorjaar daar eens wat shirtjes ga bestellen. (:
Sindy - Vrijdag 16 januari 2015 19:28
Prachtige blog. Ik denk dat wij ons als consumenten ten onrechte schuldig voelen. Het grote geld wordt opgeslokt door de hoge heren. Verder heb ik een hekel aan fairtrade merken die ons drie keer zoveel laten betalen en vervolgens ons geld in eigen zak steken en die arme mensen een ienieminie beetje meer geven dat is pas oneerlijk, en dan maar roepen dat ze fair zijn....ik denk als die hoge heren bereid zijn een ienieminie beetje minder in eigen zak te steken de kleren dezelde prijs kunnen blijven en de arbeiders een stuk beter betaald kunnen worden. Het is niet aan ons consumenten om hier echt iets te kunnen veranderen. kijk voor de grap eens wat managers verdienen van non profit organisaties....
Flux - Vrijdag 16 januari 2015 20:13
Mooie blog, ik houd me hier ook veel mee bezig. Fijn dat je je invloed op deze manier gebruikt en 'ons' hiervan bewust maakt en deze dilemma's deelt.
d - Zaterdag 17 januari 2015 14:25
Ik houd me hier ook heel erg mee bezig. Het is idd. de wereld van de hoge heren Sindy, zoals jij ook aangeeft en zij regelen alles, vooral dat het geld, met welke actie dan ook naar hen stroomt, zelfs door terroristische aanslagen te laten plegen door mensen die daar weer geld voor krijgen en een nieuwe naam en id. als ze dan nog leven. Macht is de meest wrede verslaving. Totdat deze mensen hun verslaving opgeven en er geen nieuwe mensen opstaan die precies weer hetzelfde nastreven, kun je idd. maar doen wat jou het best lijkt in de hoop dat er zoveel mogelijk volgen zodat de machthebbers geen kansen meer zien voor uitbuiting, maar heel veel mensen worden er ook juist nonchalant door. Het kan hen geen z*k meer schelen omdat de hoge heren het 'immers' ook niet kan schelen hoe het met ons gaat. Ik zou daarom alleen geen kinderen willen. Wat moet ik hen leren om in een wereld als deze overeind te blijven staan; een wereld die in mijn ogen nog lang niet hartverwarmend genoeg klopt voor ieder levend wezen.
Melissa - Zaterdag 17 januari 2015 16:49
Gaaf dat je hier ook wat over geschreven hebt, Nouska! Ik doe sinds vandaag mee met de 'Fashion Free Challenge'. Dat houdt in: één heel jaar niet shoppen.

Hopelijk worden meer mensen zich bewust van hun spullen. Misschien kun je ook een stukje over deze challenge schrijven?

Groetjes,
Melissa
Melissa - Zaterdag 17 januari 2015 16:51
PS: Als je in Google zoekt naar deze challenge, kom je als het goed is terecht bij een site waar je je kan inschrijven. Dan krijg je eens in de zo veel tijd een "opdracht" via de mail gestuurd, zoals "draag vandaag iets wat je al een jaar niet gedragen hebt" bijvoorbeeld.
sindy - Zaterdag 17 januari 2015 18:35
@Noushka; Je wilt zo graag het goede doen en inmiddels heb je zulke prachtige en wijze blogs geschreven waar zoveel mensen tegelijkertijd geholpen mee zijn. Wordt het niet eens tijd dat jij salaris verhoging gaat vragen, zodat je een royalere beurs hebt en zo ook je geld aan eerlijke kleding kan besteden?
mariska - Zondag 31 januari 2016 00:19
Kijk zeker ook Cowspiracy, aanrader!
mimi - Dinsdag 18 juli 2017 00:15
je zou ook naar de kringloop kunnen, als je zoekt op internet kun je wel leuke kringlopen vinden voor jonge vrouwen.
Dit is al beter dan iets nieuws kopen waarvoor ook weer nieuwe grondstoffen gebruikt zijn etc. Er is al veel te veel.