Een eetstoornis. Gestoord bezig zijn met eten. Zoiets kan zijn omdat je je te dik voelt en wilt afvallen. Omdat mensen je te dik vinden of zeggen dat je toch wel wat mollig begint te worden. Misschien zie je de vormen die je krijgt als je begint met puberen en schrik je van het volwassen lichaam dat je krijgt.

Het is een complexe stoornis die bestaat uit meerdere kanten. En de kant "je voelt je dik en wilt afvallen" is niet de enige kant die bestaat. Veelal wordt gedacht dat een vertekend lichaamsbeeld de oorzaak is van een eetstoornis. Je zou het eerder kunnen zien dat een eetstoornis dat vertekende en slechte beeld van jezelf voedt. Dat de eetstoornis - hoe dat soms ook als je beste vriend kan voelen - je kapot maakt en nog slechter over jezelf laat denken.

Fotografie: Leo Hidalgo

Want, ben je ooit goed genoeg? Zul je ooit de doelen die je zelf stelt behalen? Kun je ooit die perfectie bereiken waar je naar streeft?

Maar het draait om meer.

Een eetstoornis komt niet enkel omdat je iets in de spiegel ziet wat je niet bevalt. Wat als je eetstoornis een onderdeel van jou wordt omdat je geen controle hebt over de wereld om je heen? De donkerheid in jou zo donker wordt dat je iets zoekt waar jij over kunt beslissen? Misschien werd je geslagen thuis, had je regelmatig ruzie met je ouders. Misschien kreeg je dagelijks op school te horen wat er mis was aan jou, werd je uitgescholden, geschopt, werden je spullen afgepakt.

Misschien was er iemand die met zijn of haar handen aan je zat terwijl je dat niet wilde en werd je iets afgenomen wat van jou alleen is. Misschien overleed degene waar je zoveel van hield en werd je
overspoeld door verdriet. Misschien gingen je ouders uit elkaar of moest je verhuizen naar een plek waar je helemaal niet naartoe wilde en je je niet op je gemak voelde. Alles wat je mee hebt gemaakt vormt je als mens. Het doet iets met je. Het geeft gevoelens en die kunnen soms nogal verwarrend zijn.

Wat moet je met alles? Met de pijn/ eenzaamheid/ angst die je voelt en de chaos in je hoofd die steeds groter lijkt te worden? Soms maak je als kind iets mee dat zo heftig is dat er een brok in je keel ontstaat. Maar als je niet kunt huilen -of enkel als je alleen bent in een stil hoekje op je kamer- maakt die brok steeds verdrietiger en je uiteindelijk ook ontzettend eenzaam. Die brok kan het eten letterlijk in de weg staan. Dat het moeilijk wordt om te eten. En als je dan ook merkt dat je afvalt, heb je iets gevonden wat je kunt en waar jij alleen controle over hebt! En als je ook maar veel aan eten, niet-eten en afvallen denkt, hoef je ook niet zoveel te denken aan de narigheid die je is overkomen.

Kun je je storten op je eetstoornis en uiteindelijk je zoveel laten voeden door je eetstoornis dat je weinig of zelfs niets anders nodig lijkt te hebben. Het kan ook zijn dat niets of niemand je troost. En als je verdrietig bent kun je enorm verlangen naar troost. Kan eten troostend zijn? Iedereen kent het gevoel wel wat chocolade je kan geven. Maar wat als dat je enige troost wordt? En je steeds meer nodig hebt om hetzelfde troostende effect te geven? En het uiteindelijk eetbuien worden die de troost geven aan de verdrietige buien?

Zoals een alcoholist alcohol gebruikt om te verdoven, om niet aan de narigheid te denken, om niet te hoeven voelen. Zoals een verslaafde drugs nodig heeft, en vooral steeds meer. Zo werkt het ook in een eetstoornis. Het geeft je gevoel van controle, macht. Het geeft troost en voedt de zelfhaat die je hebt naar jezelf toe.

Een eetstoornis is de ouders die je niet hebt en graag zou willen hebben. Het is je beste vriend of vriendin. Eten is de omhelzing waar je zo naar verlangt en de zakdoek die je tranen droogt. Het is de warme deken om je heen als je het ijskoud hebt en de liefde van een grootouder die je zo mist.

Een eetstoornis is niet enkel het willen afvallen. Een eetstoornis staat -of je nu niets eet, veel eet, weinig eet, compenseert- voor de pijn die je voelt en gevoeld hebt. Het staat voor het verdriet, de eenzaamheid, de angst, de schaamte. Het staat voor de troost en de controle.

 Het is een deksel die je houdt op alle pijn en verdriet uit angst dat dat je gaat overspoelen. Dus blijf je vasthouden aan het destructieve, aan je eetstoornis. Want dat heb je toch nodig?

Dat kun je? Je wilt toch dun worden en mooi zijn en perfect en goed?

Maar draait het werkelijk daarom? Is dat werkelijk wat je wilt?

Of ben je te bang om verdrietig te zijn. Om te voelen wat je niet wilt voelen?

Verwerken houdt in dat je geleidelijk door dit verdriet heen moet. Dit kan niet als je je vast blijft houden aan een eetstoornis. Vertrouw iemand: praat, huil, schreeuw, teken, schrijf, maak muziek, zoek hulp, dans, fotografeer, laat je omhelzen. Maar laat het toe en laat stukjes eetstoornis los om zo meer ruimte te krijgen voor leven. Verwerking gaat niet samen met een eetstoornis. Je had het nodig maar neem de controle vast en zoek iets anders.

Laat je troosten en troost jezelf. Troost maakt niet kapot maar hoort te helen. Een eetstoornis heelt niet.

Ga leven, en doe het nu.