Ik weet het nog precies en het was allesbehalve romantisch. Hij was een stuk ouder, ik had vooral klamme handjes en slikte tijdens de adempauzes wat ongemakkelijk het overtollige slijm weg. Ik ben aan het zoenen. Ik ben echt aan zoenen! Daph! Focus! Je hebt geen idee wat je doet. En inderdaad, ik had geen idee, maar dat kon ook helemaal nog niet. Die eerste zoen is er hoe dan ook meestal eentje om nooit meer te vergeten.

Maar zoenen is natuurlijk niet alleen voor tieners. Na die eerste, vaak ongemakkelijke, échte kus volgen er voor de meeste mensen nog een hele hoop waarin je de smaak gelukkig wat meer te pakken krijgt. Je leert een beetje hoe het werkt, wat je er wel en niet fijn aan vindt en bovendien lukt het vaak ook om er steeds meer van te genieten. Het is een soort spel tussen twee mensen die elkaar leuk genoeg vinden om lippen, tong en speeksel uit te wisselen.

Bron: matheusferrero

De één houdt er meer van dan de ander. De één doet het het liefste overal, de ander houdt het liever meer voor zichzelf. Maar feit is: vrijwel ieder mens doet het! Tijd voor wat leuke weetjes over de zoen, de kus, de pakkerd, de smakkerd, het kopkluiven, aflebberen en muilen. Zelf noem ik het liever de French Kiss. Klinkt zo chique en zwoel. 

De puberzoen

Volgens het Rutgers Kenniscentrum Seksualiteit ligt de gemiddelde leeftijd voor de eerste zoen tussen de 15 en 16 jaar. 63 procent van de meisjes tussen 15 en 17 jaar zoent behoorlijk wat af, tegen 54 procent van de jongens van dezelfde leeftijd. Ook lukt het jongeren uit de steden gemiddeld eerder om die eerste kus te bemachtigen dan op het platteland.

Vooral lekker

De voornaamste reden dat we zoenen is vooral omdat het lekker is. Lippen zijn hele belangrijke erogene zones van het menselijk lichaam. Je huid is hier het dunst en de zenuwen in de lippen en de tong zijn ontzettend gevoelig voor aanraking en temperatuur. Deze zenuwen sturen tijdens zo’n zoen allerlei informatie naar het brein, die op zijn beurt weer allerlei lekkere stofjes aanmaakt.

Daarnaast helpt het ook om te ontspannen en stress te verminderen. Neurowetenschappers van de Amerikaanse Lafayette Universiteit ondervonden dat stelletjes na een kwartier zoenen minder van het stresshormoon cortisol in hun bloed hadden dan voor de zoensessie.

Door het contact van handen en monden gaat bovendien ook de hoeveelheid oxytocine omhoog, het bekende knuffelhormoon. Dit hormoon is essentieel voor een gevoel van verbondenheid en vertrouwen. Bij mannen gebeurt dat overigens nog iets sneller dan bij vrouwen, omdat bij vrouwen de setting vaak ook extra belangrijk is. Vrouwen kunnen gevoeliger zijn voor de romantiek eromheen die, als het goed uitgevoerd wordt, dus nog eens extra bij kan dragen aan dat verbonden gevoel.   

Maar ook nuttig

Naast lekker, spannend en een duidelijk signaal van interesse, heeft zoenen ook een evolutionair nut. Tijdens tien seconden tongzoenen wissel je maar liefst 80 miljoen bacteriën uit. Dat klinkt viezig, maar is ontzettend goed voor je immuunsysteem. Daarnaast is het, als een man en een vrouw zoenen, een soort biologische verleidingstruc. Mannenspeeksel bevat namelijk testosteron, wat een vrouw ook weer meer opgewonden kan maken. Kan niemand iets aan doen, gebeurt gewoon!

Onbewuste selectie

De geur die tijdens het zoenen vrijkomt, is voor beide partijen ontzettend van belang. Zonder dat je er bewust mee bezig bent, scan je allebei of dit een geschikte partner is. Als een man en een vrouw zoenen, tast de vrouw af of ze een genetisch aantrekkelijke partner getroffen heeft. De man zoekt onbewust in de vrijgekomen geur of hij een vruchtbare vrouw getroffen heeft. Een soort biologisch moment van de waarheid waarin je dus allebei je conclusies trekt. Niet dat je je daarna meteen moet voortplanten natuurlijk, maar deze conclusies dragen wel bij aan het feit of je deze kus voor herhaling vatbaar vond.

Bron: pabloheimplatz

In culturen waar zoenen helemaal niet als iets romantisch bekend staat of waar dit niet wordt gedaan, raken mensen bijvoorbeeld elkaars neus aan. Zo worden geur en aanraking ook uitgewisseld en kunnen mensen dezelfde genegenheid voelen. Waar niet gezoend wordt, hebben ze dus vaak andere rituelen. Denk: het neuzen, gezichten tegen elkaar wrijven, samen in bad gaan of blazen en/of likken in elkaars gezicht. Het is ook maar net wat je gewend bent natuurlijk...

Kwetsbaarheid

Juist door de klamme handjes en de trillip merkte ik op jonge leeftijd hoe kwetsbaar zoenen is. Je komt dichter bij iemand dan ooit, laat iemand toe op een manier die voor die tijd niet normaal was en je doet iets wat je ook zeker niet met iedereen doet. Iemand is daar interessant genoeg voor en tegelijkertijd ben jij dat op hetzelfde moment voor iemand anders. Dat gaat je niet in de koude kleren zitten!

Volgens de Oostenrijkse zoöloog Irenäus Eidl-Eibesfeldt is zoenen iets wat aangeleerd is. Het komt van het voederen. Toen er nog geen vliegtuigvorkjes en blenders bestonden, maakte de moeder haar prakjes klaar in haar mond en gaf het zo door aan haar baby, zodat die het beter kon verteren. In zijn boek schrijft hij dat het is overgegaan op zoenen in tijden dat er niet genoeg voedsel was. Dat de moeder ter geruststelling haar lippen op die van haar kinderen drukte. En zo is volgens hem het zoenen erin gekomen, als een algemeen teken van genegenheid.

Dat is dan ook het eerste dat ik doe als ik thuiskom en het laatste voordat ik wegga. Elke dag weer. Het zit goed, vertelt het mij. Na een lange dag, na het wakker worden of na een discussie. Het zit goed. Hoe lief, klein of juist intens het is, het zegt soms meer dan het gesprek dat ik vlak ervoor per se wilde voeren.

Ook de kus op mijn vaders wang. Die op mijn moeders net gestifte lippen. En die van mijn zus na een omhelzing. Als ik op al die zoenen terugkijk, zeggen ze vaak ik heb je gemist, dankjewel dat je er bent of tot heel snel weer. Het zijn bijna altijd hele fijne, essentieel boodschappen naar elkaar. Dus laten we ons hele leven blijven zoenen en kussen. Want vanuit die kwetsbaarheid kunnen we niet alleen hele belangrijke evolutionaire beslissingen maken, maar ook meer verbondenheid voelen met elkaar.

Wat betekent zoenen voor jou?