Ze heeft een eetstoornis, ze is het niet!

 

ouders

Eetstoornissen; ik weet nog goed toen ik bijna tien jaar geleden als gezins- en relatietherapeut voor het eerst met mensen met eetstoornissen te maken kreeg. Ik had eigenlijk geen flauw benul had wat het precies betekende; een eetstoornis hebben. Niet voor de mensen zelf en al helemaal niet wat het betekent voor hun omgeving.

Tijdens mijn inwerkperiode at ik mee in de kliniek. Van tevoren kreeg ik instructies: ''Aan tafel niet over eten praten.'', ''Je eet alles op wat je op je bord hebt liggen.'', ''We doen niet aan "niet lekker" en zo nog een paar. In mijn onschuld dacht ik dat ik dat het zou lijken op eten in een studentenhuis, met allemaal jonge mensen. Maar ik zat nog niet aan tafel, of de spanning knetterde al door de lucht. Achteraf legde de sociotherapeut uit dat aan tafel naast 8 meiden ook 8 eetstoornissen zitten. Huh, 8 eetstoornissen en 8 meiden? ''Ja,'' zei hij: ''ze hebben een eetstoornis, ze zijn het niet.'' En die zin is me altijd bijgebleven.

Zonder dat ik het door had, is sinds die tijd ook mijn taal veranderd. Moeiteloos zet ik tijdens intakes de eetstoornis van een cliënt in een van de lege stoelen, of bij een groot gezin op de rand van mijn bureau en steeds valt het me op hoe snel de gezinnen, de partners, de broers en zussen de eetstoornis als een persoon kunnen voorstellen en daardoor onderscheid gaan maken tussen hun dochter of zoon, zus of broer of partner en de eetstoornis.

En daar komt die vader in mijn gedachten die riep "Ik hou zoveel van je dat ik dat mens daar (de eetstoornis op een stoel) wel kan vermoorden!" En dochter die gaat huilen omdat ze alleen die "moordzucht" zag en hoorde en dacht dat haar vader haar afwees.

Of dan dat meisje in een gezinsgesprek samen met haar ouders. Ze verzon een naam voor haar eetstoornis en toen ik ze twee weken later weer terugzag, vertelde ze dat ze het erg raar vond de eetstoornis los te zien van haarzelf maar dat het wel hielp en haar ouders ook. Op een gegeven moment had ze zelfs een leeg bord bij een lege stoel gezet en tegen haar ouders gezegd: "Als mijn eetstoornis niet wil eten, doet ze haar best maar, ik wil wel van de andijviestamppot eten mam." En dat het gelukt was om andijviestamppot te eten.

ouders

Of die keer dat in een groep een vrouw aan de ouders van een andere cliënt uitlegde dat het haar geholpen had omdat ze nu tegen iets aan kon schoppen ipv dat ze zichzelf steeds een schop onder haar kont gaf.

Maar ook die ontzettend boze dochter die mij toeriep: ''Wat een onzin, ik ben geen schizofreen!'' Alsof ik bedoelde dat zij twee personen was, maar nee. Het gaat om het visueel maken, je bent inderdaad geen twee personen. Soms is het zo gewoon geworden om vanuit de eetstoornis te praten, dat cliënten zelf er helemaal achter verdwenen zijn. Uiteenzetten wat de gedachten van je eetstoornis zijn en wat jouw gedachten zijn kan dan helpen. 

Wist je dat ouders vaak doorhebben wanneer ze met hun dochter te maken hebben en wanneer met de eetstoornis? Wanneer complimentjes geven, negeren, overreden of boos worden allemaal niet helpt, dan blijft er maar een ding over: Je kind heeft het moeilijk. Dan helpt maar één ding en dat is laten weten dat je van haar houdt, met de eetstoornis die ze heeft, met de fouten die ze maakt, gewoon omdat ze er is en de moeite waard is om er te zijn. Punt.

En die boze dochter? Na twee jaar intensieve therapie zat er een prachtige jonge vrouw voor me die zei:''In mijn hoofd maakt de eetstoornis nog elke dag ruzie met me, en het lukt me nu goed om niet meer naar haar te luisteren.''

Ja, in die tijd dat ik nu werk met mensen die te kampen hebben met een eetstoornis en met ouders, geliefden, broers en zussen, is de eetstoornis buiten de cliënt plaatsen (letterlijk) een eye-opener voor mij geweest. Ook voor ouders, geliefden, broers en zussen die zo ruimte kregen om de mens achter de eetstoornis te zien en die te steunen in zijn of haar gevecht.

Drie tips:
- Onthoud: Je kind, geliefde, zus of broer heeft een eetstoornis, ze is het niet!
- Plaats de eetstoornis buiten hem of haar, daarmee help je jezelf en de ander.
- Volg je intuitie: Praat met de mens achter de eetstoornis en niet met de eetstoornis.

ouders

Wil je meer weten over "het externaliseren van de eetstoornis?" of je eigen ervaringen hiermee delen? Praat dan mee op het forum van www.proud2bparents.nl

Door: Marjolein, gezinstherapeut

 

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Lamp - Woensdag 1 februari 2012 17:51
Nú snap ik het eindelijk.
Veel mensen zeggen inderdaad dat hun eetstoornis een andere persoon is. Ik vond dat belachelijk, vooral toen ze ze namen gingen geven. Alsof je er zelf niet verantwoordelijk voor bent omdat het toch 'een andere persoon' is.

Maar door dit verhaal snap ik het: het karakter van de persoon vóór de eetstoornis is er nog steeds, maar die eetstoornis drukt het weg. Ik vind het verhaal van het meisje met de andijviestamppot prachtig, echt! Wat een supergoede methode!

Ik juich deze therapeutische insteek van harte toe. Er zou veel meer mee gedaan moeten worden!
meisje14 - Woensdag 1 februari 2012 17:52
Zo herkenbaar.
Ouders die je behandelen als ´een eetstoornis´ zijn echt niet fijn. Dan wil je JUIST niets meer zeggen, omdat je dan bang bent iets fouts te zeggen. Dan denken ze weer dat je het niet WILT ipv niet DURFT.

Mijn moeder zegt ook vaak letterlijk als ze iemand met anorexia ziet lopen: 'Daar loopt er weer één.'
Eline - Woensdag 1 februari 2012 19:00
Wat als de persoon zelf zegt dat ze de eetstoornis is. Dan zit je er toch veel te diep in? Ze heeft al 2 jaar in therapie gezeten en niks werkt.

Kan iemand mij hier antwoord op geven.

Gr Eline
meisje14 - Woensdag 1 februari 2012 19:56
@ Eline

Wat ik me erbij voor kan stellen, is dat de eetstoornis die gedachte 'tegen' de hulpverlening/de omstanders gebruikt. Als 'reden' om niet te hoeven aankomen.

Maar ik ken haar niet persoonlijk en ik kan niet in haar koppie kijken natuurlijk!

xx
anneke - Donderdag 8 maart 2012 08:41
Onze gezinstherapeute zelf had ook twee stoelen !
als de eindverantwoordelijke erbij was zat ze in de stoel van begrijpende, rustige gezinstherapeute; was hij er niet bij, dan zat ze in andere stoel en luisterde ze niet naar ons als gezin, zat maar te schrijven en als klap op de vuurpijl noemde ze ons irritant !