Heel vaak krijg ik van ouders te horen dat ze niet of nauwelijks betrokken zijn bij de hulpverlening van hun kind. Deze klacht neemt toe als hun kind al 18+ is. Met verbazing hoor ik soms dat er al sprake is van jaren hulpverlening en ouders en gezinnen het gevoel hebben dat zijzelf geen steun hebben gehad. Hoe kan dat denk ik dan.

Er liggen allemaal verschillende redenen aan ten grondslag. Van hulpverleners die zeggen dat ze alleen met de betrokken cliënt werken en dat het de vertrouwensrelatie schaadt om ouders in te lichten, tot ouders die het opgegeven hebben om verandering te krijgen en het hele scala van mogelijkheden daartussen.

Maar heel vaak krijg ik ook te horen dat het maken heeft met de leeftijd van het kind. Er wordt dan met de wet geschermd van het beroepsgeheim en dat alleen met toestemming van het kind ouders betrokken mogen worden. Zie ook hier

Dat geldt natuurlijk voor alle hulpverleners. En daar zit de crux. Ouders zijn niet de hulpverleners. Er is geen wet die ouders verplicht om hun kind met rust te laten op medisch vlak als ze 16 jaar of ouder zijn. We gaan mee met onze volwassen kinderen als er ogen gelaserd moeten worden, als er een operatie gepland wordt. We zorgen voor onze eigen ouders op dit vlak en luisteren aandachtig wat de arts zegt over de revalidatie van die gebroken heup etc. etc. Tuurlijk, zul je zeggen, dat kan ik omdat ik toestemming heb gekregen. Wie van jullie heeft thuis een stapel toestemmingsformulieren liggen met handtekening van je eigen ouders erop dat je mee mag naar de dokter? Ik niet.

Laten we eens kijken vanuit het perspectief van een vrouw (of man) met een eetstoornis. Natuurlijk wil je niet dat je ouders erachter komen dat je rommelt met eten. Geheid dat ze gaan trekken en duwen om verandering te krijgen, dat weet iedereen met een eetstoornis. Als het bekend wordt, gaat de omgeving aandringen op hulp. En hoe graag je ook van de last van de eetstoornis afwilt, de angst om aan te komen (lees: dik worden) is vele malen groter. En als je dan de moed gevat hebt om hulp te zoeken, dan wil je het zoveel mogelijk alleen doen. Volkomen logisch dat je je ouders niet wilt belasten.

Je schuldgevoel is al groot genoeg om je ook nog schuldig te willen voelen over de tijd en aandacht die je dan gaat krijgen. En ook volkomen logisch dat je hun niet op de hoogte wil brengen van de afspraken die je bijv. maakt over eten.

Ze zouden je er eens aan gaan houden! Dat is niet wat de eetstoornis wil! Die wil ruimte houden om te rommelen. Dus dan is het lekker om de wet achter je te hebben en om ermee te schermen. OK, ik klink een beetje cynisch, maar ik kan die eetstoornissen van jullie niet altijd even goed verdragen!

En ouders laten zich monddood maken met die wet. Waar iedereen in zijn leven wel eens door rood gereden heeft (mag ook niet van de wet), je kind een dagje thuisgehouden hebt terwijl het niet ziek was (mag niet van de leerplichtwet) en probeert om de belasting te slim af te zijn, luisteren we braaf naar ons zieke kind dat vertelt dat je je er van de wet niet mee mag bemoeien en raken we gefrustreerd als een hulpverlener dit beaamt.

(trouwens, dit doet me denken aan al die tv-series zoals the closer, lapd, csi, ncis waar het toverwoord voor een verdachte is om te vragen om een advocaat. Het verhoor stopt dan onmiddellijk, maar achter de schermen gaat het onderzoek gewoon door).

Kijk, in de wet over medisch beroepsgeheim staat wel wat de wettelijke gevolgen zijn voor hulpverleners die deze wet overtreden en die gevolgen kunnen behoorlijk fors zijn. Ik ben mij daar zelf ook erg van bewust omdat ik regelmatig in dit spanningsveld werk. Overtreed je de leerplichtwet, dan kun je als ouders de eerste keer maximaal een boete van 75 euro per dag per kind verwachten. Duidelijk toch?

Maar nergens in de wet op het beroepsgeheim staat wat de wettelijke gevolgen zijn voor ouders die deze wet negeren en hun kind gewoon voor het blok zetten dat ze meegaan en betrokken willen worden.

Wanneer een ouder aanwezig is bij een gesprek, is er sprake van stilzwijgende toestemming van het kind. Pas wanneer er expliciet door een jongere om gevraagd wordt, ben ik verplicht om mij te gaan houden aan die wettelijke eisen.

De ouders die het wel gedaan hebben, heb ik, samen met hun dochter, gehad in mijn kamer. Wat ik zie in de stoelen is vaak een mokkend, weerstand biedend kind (Mijn ouders luisteren nooit naar mij, ze begrijpen me niet en laten me niet met rust) en gefrustreerde ouders (ik krijg niet duidelijk gemaakt aan haar dat ik me enorme zorgen maak, niets helpt).

En omdat conflict motor voor verandering is, liggen er voor mij dan alle kansen van de wereld om te gaan steunen, uitleggen, uitdagen en een gesprek te laten ontstaan.

3 tips voor deze week:
- Ga deze ruzie aan met je kind, ze is het waard en jij ook!
- Doe als al die agenten uit de tv-series: schermen ze met het toverwoord? Blijf zoeken naar de ingang om wel mee te mogen doen.
- Weet je wie de hulpverlener is van je kind: leg uit dat je hem of haar nodig hebt om contact met je kind te kunnen krijgen achter de eetstoornis langs en bekijk welke mogelijkheden diegene heeft om jou daarbij te helpen.