Veel van de mensen die een (beginnende) eetstoornis hebben zitten op de middelbare school. Dit betekent ook dat leraren op deze scholen de eetstoornissen zouden kunnen signaleren en ermee te maken krijgen. Ook ik kreeg een eetstoornis tijdens de middelbare school. Toch zijn het niet de leraren geweest die de problemen signaleerden, maar ik heb wel steun gehad aan mijn docenten toen ik eenmaal in behandeling ging. In dit blog zal ik mijn tips en ervaring delen voor leraren.

Maar ook als jij zelf met problemen met eten worstelt is het belangrijk hier over te praten met iemand die je vertrouwt. Het kan fijn zijn om het aan je vriendinnen, je ouders, docent of vertrouwenspersoon te vertellen. Dit kun je doen door een brief, e-mail of juist door een gesprekje aan te vragen op school.

Soms is het echter lastig om op het punt te komen dat je er over wilt en durft te gaan praten. Misschien voelt je eetstoornis nog niet ernstig genoeg, heb je het idee dat je je aanstelt of denk je dat het allemaal wel meevalt. Je vraagt je misschien wel af; Heb ik een eetstoornis? En ondertussen stel je het praten over de problemen die jou lastigvallen steeds weer uit. Misschien wacht je ergens ook wel op de dag dat iemand het aan je ziet en zelf vraagt of het wel goed met je gaat.

Voor leraren is dat natuurlijk een moment waarop goed ingespeeld kan worden. Als je als leerkracht ziet dat een leerling problemen heeft op school of slecht presteert, is het misschien voor de hand liggend om met deze leerling in gesprek te gaan. Maar niet iedereen die een eetstoornis heeft, heeft zichtbare problemen, opvallend gedrag of slechte cijfers. Dus hoe kun je het als leraar dan signaleren bij een leerling?

Ik denk dat ik zelf niet gemakkelijk te vangen was in die tijd. Ik wist zelf amper wat ik nou helemaal aan het doen was met dat eten. Waar ik wel tegenaan liep was een enorme onzekerheid. Niet perse de faalangst waarmee het weggewuifd werd, maar meer de onzekerheid en spanning die ik ervoer over het mee kunnen komen op school met andere leerlingen. Pauze hebben in de aula, je leuk voordoen, jezelf zijn, bang zijn voor wat anderen van mij dachten, piekeren over het leven en omgaan met gevoelens.

Als leerkracht is het dus niet alleen mooi als je het probleem met eten of cijfers op school kunt signaleren, maar wat ook fijn is voor een leerling met een eetstoornis, is begrip, vertrouwen en de mogelijkheid om te praten over wat er speelt. Wat dat ook is. En wat doe je als leraar wanneer een leerling je vertelt dat ze zich dik voelt, slecht eet of eetbuien heeft? Hieronder zal ik een aantal tips geven.

Betrouwbaarheid en openheid
Wat ik vooral prettig vond tijdens mijn eetstoornis, was het praten met leerkrachten die open waren over zichzelf en open stonden voor leerlingen. Natuurlijk is een professionele afstand belangrijk, maar betrokken zijn bij de leerling en laten weten dat je openstaat voor hun meningen, hun belevingen en problemen zorgt ervoor dat een leerling gemakkelijker over haar problemen zal praten. Laat de leerling dus goed weten dat je er bent wanneer ze ergens tegenaan loopt. Sommige leerlingen voelen zich snel tot last en zullen zonder dat je hen uitnodigt, niet uit zichzelf naar je toe komen. 

Interesse
Laat de leerlingen blijken dat je oprecht geïnteresseerd bent. Vraag niet alleen naar cijfers en huiswerk, maar vraag ook eens naar hobby's, thuissituatie, hoe het gaat en of ze het leuk vinden in de klas en op school. Veel leraren doen dit, maar een aantal die ik tegenkwam tijdens mijn schoolcarrière leken dit persoonlijke stukje interesse wel eens te vergeten. Door meer informatie over de leerling te verzamelen, kun je niet alleen aan de cijferlijst of storend gedrag in de klas afmeten hoe het met de leerling gaat. Niet alleen daarom is interesse in de leerling belangrijk, een leerling zal ook sneller praten over problemen als hij of zij weet dat de leraar of lerares oprecht geïnteresseerd is in meer dan alleen prestatie op school.

Foute opmerkingen?
Veel leerkrachten zijn bang dat ze een foute opmerking maken als het over eetstoornissen gaat. Moet je nou zeggen dat iemand er beter uitziet als ze aangekomen is of juist niet? Moet je zeggen dat ze niet dik is of heeft dat geen zin? En waarom is de tip ‘'Misschien moet je weer gewoon wat beter gaan eten'' geen goede tip? Ik denk dat dat soort situaties altijd voor kunnen komen als je weinig weet van het probleem. Wat je als eerste kunt doen is je verdiepen in eetstoornissen of wat blogs en artikelen lezen over eetstoornissen op Proud2Bme. Tevens zijn er documentaires te bekijken over eetstoornissen en helpt dat misschien om beter inzicht te krijgen in wat jouw leerling zo bezig houdt.

Wat je juist niet moet doen
Als een leerling vertelt dat ze problemen heeft met eten, is het goed om dit niet meteen aan de hele klas, alle leraren of haar ouders te vertellen. Natuurlijk is het zorgelijk dat een leerling ongelukkig is en worstelt met haar zelfbeeld en eten en is het goed om daar zo snel mogelijk over in gesprek te gaan met ouders, mits de leerling minderjarig is. Maar wees hier niet te snel mee en bespreek dit goed met de leerling.

Probeer eerst te kijken hoe de leerling er zelf tegenover staat. Wil hij of zij er met ouders over praten en waarom wel of niet? Misschien kun je samen een brief schrijven aan de ouders of vindt hij of zij het fijn om het met haar mentor of de vertrouwenspersoon erbij aan de ouders te vertelen. Probeer vooral samen te werken en te laten weten dat je begrijpt dat het spannend is, maar dat dit wel belangrijk is om eventueel hulp te zoeken voor de problemen. Niets doen betekent bij een eetstoornis vaak enkel achteruitgang. 

Wat je ook beter niet kunt doen, is doen alsof het wel meevalt. Neem het probleem van de leerling heel serieus. Rommelen met eten kan uitgroeien tot een gevaarlijke eetstoornis en tot grote psychische- en gezondheidsproblemen leiden. Geeft een leerling aan hier problemen mee te hebben, dan is het goed dat deze problemen op tafel liggen. En als de situatie nog redelijk meevalt, is het juist goed dat jullie er ‘op tijd' bij zijn.

Een eetstoornis is niet enkel buitenkant en eetgedrag. Als je samen met een leerling luncht hoef je daar aan niet perse te zien dat zij een eerstoornis heeft. Ook aan gewicht is dit niet af te meten. De meeste mensen met een eetstoornis hebben een normaal gewicht. Dit noemen we ook wel de onzichtbare eetstoornissen. Je kunt daarover onder andere de documentaire ‘'Mij Niet Gezien'' bekijken.

Als leerling denk ik dat het vooral belangrijk was voor mij om aan de bel te trekken. Ik heb er toen ik enkel ‘'rommelde'' met eten niet aan gedacht dit te doen. Ik vond dat het wel meeviel, zag niet dat ik problemen had en vond mezelf gewoon een sukkel. Als ik nu terug kijk, wil ik de leraren niet de schuld geven van het niet zien van signalen. Ik denk dat er voor beide partijen een leerpuntje in zit.

Als jij een leerling bent die worstelt met eten, zelfbeeld, negatieve gedachtes, depressie, faalangst of angst, praat er dan over. Als ik in de tijd dat ik op school zat ergens op een super leuke website had kunnen lezen dat ik mezelf serieus moest nemen, wat en hoe groot of klein mijn problemen ook waren, had ik daar waarschijnlijk veel aan gehad en was ik misschien wel eerder gaan praten. Denk dus niet dat je problemen wel meevallen en trek aan die bel! Er is vast wel een leraar, lerares of vertrouwenspersoon op jouw school waar je je verhaal kwijt kunt. En begin anders eerst met een vriendin.

Ik hoop in ieder geval dat leerkracht en leerling samen op een prettige manier kunnen samenwerken en begrip kunnen hebben voor elkaar. De leerling soms wat begrip voor het onbegrip en de leraar wat begrip voor de problemen. Samen kunnen jullie ervoor zorgen dat de tijd op school haalbaar en leuk blijft en dat de problemen met eten bespreekbaar worden gemaakt of er wordt gekeken naar gepaste hulp.

Heb jij nog een tip voor leraren, laat je reactie dan achter.