Misschien heb je de termen weleens gehoord: IBS, RM, separatie, Zweedse banden. Ze hebben allemaal te maken met dwang. Bij mijn eerste opname maakte ik kennis met de term IBS. Een inbewaringstelling. ‘Fijn’, dacht ik, maar wat is dat eigenlijk? Het is een gedwongen opname, als je een gevaar bent voor jezelf of anderen en een diagnose hebt. Want het werkte bij mij niet zo en ik was niet in staat om zelf een ‘vrijwillige’ opname aan te gaan. Bij een IBS hoort een advocaat. Die komt er automatisch bij. En een rechter, want binnen 5 werkdagen moet gekeken worden of ‘het recht’ goed is toegepast.

*Let op: deze blog kan als heftig worden ervaren.
Kan je hier niet goed tegen, lees dan andere blogs op Proud2Bme*

Een IBS kan, na de rechtszitting, worden bekrachtigd voor drie weken of hij vervalt. Dan ben je toch vrijwillig of je gaat met ontslag. In mijn geval werd hij bekrachtigd. Het recht was goed toegepast en ik was nog steeds een gevaar voor mezelf of anderen. Toen die drie weken voorbij waren werd samen met mij en de psychiater gekeken of er een RM moest komen. Een rechterlijke machtiging is niet acuut, wat een IBS wel is.

Een IBS kan binnen een hele korte tijd worden aangevraagd, zodat er meteen acute zorg geleverd kan worden. Een RM aanvragen kost tijd maar duurt daarentegen een langere periode dan een IBS. Minimaal drie maanden en maximaal een jaar. Hier zijn andere regels aan verbonden en wordt er meer naar je persoonlijke situatie gekeken. Opnieuw komen de rechter en advocaat hier weer bij kijken. Ik wilde dit absoluut niet dus ging akkoord met een ‘vrijwillige’ opname onder een aantal voorwaarden. Dat is ook mogelijk. Dan ben je vrijwillig, maar eigenlijk toch niet. En kan er altijd weer snel een IBS komen.

"Ik vond het vreselijk schaamtevol dat er een IBS afgegeven moest worden voor mij. Toch was dat op dat moment wel het enige veilige wat er gedaan had kunnen worden. Ik voelde me zo vreselijk en was onder invloed van pillen, waardoor ik minder goed kon nadenken en geen verantwoordelijkheid meer kon dragen. Had was op dat moment goed dat die verantwoordelijkheid even volledig uit handen werd genomen, al schaam ik me er acheraf nog steeds voor." -Anoniem

Tijdens die opname, bij een IBS, maakte ik kennis met de separeer. Een separeer is een afzondering. Een prikkelarme ruimte met een bed/matras of helemaal niets, dat kan ook nog. Je hebt po’s, die de vorm hebben van een hoedje. En dan heb je nog een scheurjurk en een scheurdeken. Of scheurbroekje en scheurhemd. Het aparte aan deze benaming is dat je ze juist níét kan scheuren. Ze zijn heel moeilijk kapot te maken. Viervoudige naden, dikke stof. Ik doe er nu wel een beetje gekscherend over, maar separeren is niet fijn, verschrikkelijk zelfs en zorgt vaak voor een (extra) trauma. Vastpakken, meesleuren, uit worden gekleed, scheurjurk over je hoofd en dan in je eentje worden achtergelaten is mensonterend.

'Mijn ervaring met de separeer is weer wat anders. Er waren momenten dat het tijdens mijn opname op de gesloten afdeling zo slecht me mij ging, dat ik mezelf niet kon vertrouwen. Ik wist dat het plotseling zo slecht met me kon gaan dat ik geen andere uitweg had dan mezelf iets aandoen. Omdat ik niet wilde dat dit gebeurde, koos ik er voor die tijd dan al voor om vrijwillig een nachtje in de separeer te slapen. Dat gaf me rust en veiligheid. Natuurlijk vond ik dit de eerste nacht ook wel eng, want je zit toch een soort van opgesloten. Naarmate ik meer vertrouwen kreeg in de medewerkers van de afdeling, vond ik het ook minder eng." -Anoniem

En dan de laatste. Zweedse banden. Na een overdosis belandde ik in het ziekenhuis en leerde ik deze term kennen. Ik werkte niet mee, was een dwarse puber en op een gegeven moment waren ze alles zó zat, dat ze me letterlijk aan het bed vast gesnoerd hebben. Armen, benen en buik aan het bed vast, zodat je geen kant op kan. Niet omhoog, niet omlaag, naar links of naar rechts. Vijf centimeter speling. Zweedse banden snoeren niet je mond maar je lichaam. Ze snoeren je eigen wil.

Bij een dwangopname mogen ze alles over je beslissen. Wanneer jij naar buiten gaat, wanneer je eet en drinkt. Ze mogen je zelfs spuiten met (kalmerende/anti-psychotische) medicatie. Blauwe plekken op mijn billen als ze verkeerd gespoten hadden. Niet meer pijnloos kunnen zitten.

Bij dwangbehandeling en een eetstoornis hoort ook de term sondevoeding, maar daar heb ik geen ervaring mee. Ze nemen je identiteit af, je wil om het zelf te doen en te beslissen, de regie over je lijf. ‘Is dwang in de zorg wel goed?’ vraag je je misschien af. En dat is een hele goede vraag.

N.b. Tenslotte is het belangrijk om te vermelden dat bovenstaande dwangmiddelen zeer weinig worden ingezet. Het gebruik van separeercellen wordt daarnaast langzaam teruggedrongen in Nederland. Bij een 'standaard' eetstoornis behandeling zal zelden sprake zijn van bovenstaande praktijken.

bron foto's

Wat denk jij?