Mijn ongezonde relatie met eten begon gedurende mijn tienerjaren. Ik was als jong meisje al wat onzeker over mijn lichaam, aangezien ik iets minder slank was dan de andere meisjes om mij heen. In mijn tweede jaar van de middelbare school kreeg ik een groeispurt, waardoor ik de lengte in schoot en mijn gewicht meer over mijn lichaam verdeeld werd. Ik was nu dunner, maar door de onderliggende onzekerheid die ik jarenlang gevoeld had bleef ik me te zwaar voelen.
In deze periode kwam er nog een factor in het spel die mijn zelfbeeld beïnvloedde: sociale media. Mijn vriendinnen en ik scrolden elke pauze door honderden video’s op onze feed, en bij mij kwam content over diëten en gewicht regelmatig voorbij. Mijn algoritme had heel vlot door waar mijn onzekerheid lag en speelde hier maar wat graag op in. Voordat ik het doorhad kreeg ik video’s aanbevolen over het nieuwste dieet van een populaire, slanke artiest of de snelste manier om in een week vijf kilo af te vallen.
In eerste instantie wist ik wel dat deze ideeën rondom eten niet bepaald realistisch waren, maar doordat ik telkens dezelfde boodschappen bleef horen begon het steeds normaler te voelen. Ik voelde me steeds minder fijn in mijn eigen lichaam en wilde daar wat aan doen. Ik ging op zoek naar ‘behulpzame’ content om af te vallen en kwam tot de conclusie dat ik maar minder moest eten. Want afvallen vereist discipline, werd mij wijsgemaakt.
Ik ging veel te weinig eten, wat al gauw met consequenties kwam. Ik was bijna constant moe en vaak duizelig, kon me moeilijk concentreren en wanneer ik iets at was het vaak ongezond, omdat ik liever een ‘klein’ reepje chocola at dan een paar sneden brood. Mijn vriendinnen stelden me af en toe vragen over mijn eetgewoonten, bijvoorbeeld: “Is dat alles wat je meehebt voor de lunch?” of “Heb je geen honger? Ik zou daar echt niet genoeg aan hebben”. Deze opmerkingen kwamen waarschijnlijk voort uit bezorgdheid, maar voor mij voelde het als een soort bevestiging dat ik goed bezig was met diëten. Uiteraard had ik vaak wel honger, maar ik kreeg voldoening uit het idee dat ik zou afvallen.
Tegelijkertijd voelde ik ook schaamte voor mijn gedrag. Diep vanbinnen wist ik dat hoe ik omging met eten niet oké was, maar ik vertelde mezelf dat ik het nooit ‘te erg’ zou laten worden. Vanwege dat gevoel van schaamte en angst voor de gevolgen als mijn ouders zouden ontdekken wat er aan de hand was, verborg ik het zo veel mogelijk.
Dit ging een aantal jaar zo door, tot aan de coronaperiode ongeveer. Tijdens de lockdown had ik eindeloos de tijd om op Instagram te scrollen. En terwijl ik normaal automatisch op een bericht in mijn for you-page zou klikken, stopte ik opeens. Het viel me namelijk op dat de meerderheid van de berichten een slanke taille of dunne benen als focus hadden. Ik begon me af te vragen waarom dat was en kwam al snel op mijn antwoord: omdat ik er op zou klikken. Toen dat kwartje eenmaal gevallen was begon ik steeds meer te merken wat de content die ik online zag met me deed.
Dit bracht een wervelwind aan verwarrende gedachten en realisaties met zich mee. Misschien moet ik mijn socials maar verwijderen, dacht ik. Maar dan mis je ook al het goede wat er online te zien is, zei een stemmetje in mijn hoofd. Dat stemmetje had een punt: er zijn ook zeker leuke dingen te bekijken. Zo klik ik met plezier door de stories van vrienden om te zien wat zij in het weekend gedaan hebben en geniet ik (samen met mijn moeder) volop van de schattige kattenfilmpjes op mijn feed. Volledig verwijderen was voor mij dus niet de move. Maar wat dan wel?
Ik besloot om aan de slag te gaan met zelf-moderatie: ik dwong mezelf om te reflecteren op mijn gedachten over eten en mezelf, en hoe deze gedachten mijn handelingen vormden. Vervolgens pakte ik de bron die deze gedachten voedde aan. Mijn sociale media-algoritmes kregen een reset: ik negeerde bewust content over eten en gewicht, ontvolgde en blokkeerde accounts die deze content deelden en zocht onderwerpen op waar ik vrolijk van werd.
Het verschil was snel te merken, maar natuurlijk was het niet zo simpel als ik gedacht had. Het algoritme liet af en toe toch nog content zien die ik probeerde te vermijden, waarschijnlijk om te testen of ik er misschien nog geïnteresseerd in was. Het was (en is nog steeds) niet altijd makkelijk om hier bewust mee om te gaan, vooral aangezien onrealistische boodschappen vaak tussen andere content gestopt worden. Hierdoor kan je er soms best wel mee overvallen worden. Maar door mezelf af en toe een check te laten doen zorg ik ervoor dat de momentjes van onzekerheid die ik soms nog heb ook alleen dat blijven, en niet meer uitgroeien tot iets groters.
Nu, op mijn 21ste, ben ik erg tevreden met mijn lichaam en hoe ik omga met eten. Maar het is zeker niet makkelijk geweest om hier te komen. Ik heb moeten leren dat streng zijn voor jezelf niet hetzelfde is als goed voor jezelf zorgen. Wat ik vaak tegen mezelf zeg, en ook aan andere meiden mee wil geven, is dat het normaal is om kritisch naar jezelf te kijken, maar laat die kritische blik je niet beheersen. Geef jezelf de ruimte om gewoon mens te zijn, want laten we eerlijk zijn: niemand heeft hét perfecte lichaam. Vooral op sociale media lijkt het soms alsof iedereen het wél allemaal op orde heeft, maar wat je ziet is vaak maar een klein, gepolijst stukje van iemands realiteit.
Onze lichamen zijn niet gemaakt voor content, maar om in te leven.
Dat is wat ik van mijn ervaringen heb geleerd en ook graag wil delen. Dat doe ik momenteel via mijn sociale media (@cravethereal op TikTok en Instagram), waar ik mijn best doe om de impact van sociale media op je eetgedrag en zelfbeeld te belichten en bewust scrollen aan te moedigen. Dus als je toevallig aan het scrollen bent (nu hopelijk net iets bewuster) zie ik je misschien daar!
Veel liefs, Monique.
Ik ben voor mijn opleiding Communicatie bezig met een maatschappelijk project, en ben
benieuwd naar hoe meiden tussen de 12 en 18 jaar omgaan met eten, sociale media en
zelfbeeld. Daarom heb ik een korte vragenlijst gemaakt voor Crave the Real: een campagne die helpt
om beter te begrijpen hoe social media invloed heeft op wat je denkt en voelt over jezelf en
eten. Wil je meewerken en deze vragenlijst invullen. Je vindt hem hier op het forum van Proud2Bme.
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en diëtisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie