We weten dat een eetstoornis niet alleen een meisjesziekte is (lees ook onze interviewserie 'Mankracht' over mannen met een eetstoornis), maar toch zien en horen we daar nog steeds niet genoeg over. In 'Ziek gespierd' - een documentaire van NRC - zie je het aangrijpende verhaal van Jorjen. Een jongen van 23 jaar die een sixpack wilde. Hij wilde gespierder zijn en strakker in zijn vel zitten, net zoals de fitboys die hij op Instagram voorbij zag komen. Dat ontwikkelde zich tot anorexia en inmiddels is hij zeven jaar bezig met zijn herstel.

Jorjen: "Op social media zie je zulke gespierde, afgetrainde mannen. Ik denk dat ik dat als referentie heb genomen. Alles daaronder was niet goed genoeg." Hij speelde tennis, deed aan voetbal en daarnaast deed hij ook steeds meer aan krachttraining. "Het begon heel onschuldig, maar het eindigde wat minder onschuldig", vertelt Jorjens moeder Veroni. 

Ik vind het een aangrijpende documentaire, het heeft mij geraakt. Op een hele gevoelige en oprechte manier laat het zien wat een eetstoornis kan doen met het leven van een jonge jongen - Jorjen - maar ook wat het doet met zijn moeder. De worsteling en angst die zij heeft gekend. Hoe ze samen nog altijd hard moeten werken om het leven weer een zinvolle invulling te geven. Beide worden ze uitgedaagd om het leven weer op te pakken, na jarenlang geregeerd te zijn door de eetstoornis. Het laat de strijd van een eetstoornis zien op een manier die ik nog niet eerder gezien heb. Daarnaast vindt er ook een gesprek plaats met de fitness influencers; de mannen waar hij naar opkeek en die hij als voorbeeld zag, vertellen hoe zij zelf tegen hun leefstijl en lichaam aankijken.

Het is een ander verhaal dan het mijne, waar ik tegelijkertijd ook raakvlakken in herken. Een ideaalbeeld nastreven, daarin doorslaan en écht niet meer zien hoe je lichaam is veranderd. Een moeder bij wie het kwartje valt en meteen doorheeft dat het vijf voor twaalf is. Het is een verhaal dat gaat over gedwongen opname, dwangvoeding en herstel. Over een eetstoornis die uiteindelijk uitmondt in een depressie. Over de harde realiteit; dat herstel niet altijd meteen levenslust brengt. "Je ogen lachen niet meer." Dat is wat moeder Veroni ziet in de schoolfoto's die gemaakt zijn nadat Jorjen weer op een gezonder gewicht gekomen is. Het is nog altijd een strijd, nog altijd een zoektocht naar balans en een gezonde invulling van zijn leven. 

Triggerwarning
Wees je bewust van de triggers die in deze documentaire voor kunnen komen. Jorjen benoemt zijn laagste gewicht en ook zijn laagste lichaamstemperatuur, die zijn gemeten op het moment dat hij werd opgenomen in het ziekenhuis. Ook laat zijn moeder foto's van zijn lichaam zien op het moment dat hij er het slechtste aan toe was. Het zijn foto's die zij in haar wanhoop stiekem heeft gemaakt, om hem te kunnen laten inzien - letterlijk van een andere hoek - hoe hij eruit zag. Iets wat toen pas voor het eerst tot hem doordrong.

Als je de documentaire toch graag wilt kijken, adviseer ik je om hem samen met iemand anders te kijken. Zodat je niet alleen bent, hem af en toe kunt pauzeren en het erover kunt hebben als je daar behoefte aan hebt. 

Jorjen is eerlijk. Hij houdt zijn shirt nog steeds liever aan en zijn lichaamsbeeld blijft een ding voor hem. Maar hij hoopt dat het in de toekomst steeds minder belangrijk kan worden en dat er steeds meer momenten komen waarbij het naar de achtergrond kan verdwijnen. 

'Ziek Gespierd' is vanaf vandaag, 12 maart, te zien op www.nrc.nl