Niet Gezond Meer: Wat vind jij?
De laatste aflevering van de driedelige doumentaire-reeks van Jet van Nieuwkerk ‘Niet Gezond Meer’ is afgelopen donderdag geweest. We hebben naar aanloop van de documentaire al een blog geschreven over het programma en kort verteld wat we ervan konden verwachten. Braaf heb ik elke week voor de buis gezeten, omdat ik erg benieuwd was naar het programma. Voor de mensen die het nog niet hebben gezien, volgt hier een kleine review. Natuurlijk ben ik ook erg benieuwd naar jullie mening!
Zelf kijk ik altijd graag documentaires, meestal over hele uiteenlopende onderwerpen, maar natuurlijk trekt dit thema mij in het bijzonder aan. Ik was benieuwd of het echt over Jet zelf zou gaan of een onderzoek naar orthorexia in het algemeen. Orthorexia is een term die we nog niet lang gebruiken en wat nog geen erkende eetstoornis is. Wel hebben veel mensen hier last van en is het iets wat ook in de bestaande behandelingen serieus genomen wordt.
Persoonlijk vond ik de serie erg lekker wegkijken. Een blije intro, een fijne montage en Jet is natuurlijk geen straf om naar te kijken. Ik vond het bewonderenswaardig om te zien dat zij zich hierin blootgaf en open wilde zijn over wat deze heftige tijd met haar gedaan had. Aanvankelijk kreeg ik ook de indruk dat het vooral haar zoektocht was. Een zoektocht naar antwoorden. Wat ze precies voor eetprobleem heeft gehad en waarom juist zij hier vatbaar voor was. Dat is ontzettend interessant en ik denk dat dit thema’s zijn waar veel jongeren tegenaan lopen.
Wat ik lastig vond is dat toen het er echt over ging, er ook niet echt doorgepakt werd naar mijn idee. Jet interviewde Eric van Furth, hoogleraar en directeur van Centrum voor Eetstoornissen Ursula, en hij draaide de rollen een beetje om. Hij wilde er graag achterkomen of ze echt orthorexia gehad heeft of dat er sprake was van een andere eetstoornis en wat daar achter zat. Ontzettend waardevol om dit te onderzoeken leek mij, maar tegelijkertijd natuurlijk ook wat ongemakkelijk. Ik kan mij goed voorstellen dat het tijdens je eigen programma lastig is om je volledig uit te laten pluizen over behoorlijk persoonlijke onderwerpen. Iets wat natuurlijk juist kan bijdragen aan het persoonlijke onderzoek, maar wat dan misschien van te voren al duidelijk had moeten zijn. Ik vond het jammer dat er niet veel werd ingegaan op de uitslag van de hoogleraar, maar dat er werd vastgehouden aan de orthorexia. Hoewel zij natuurlijk al een tijdje hersteld is en misschien juist de invloed van de huidige maatschappij op het extreem gezonde leven wilde onderzoeken, vond ik het niet zo’n helder signaal naar jongeren toe. Elke stoornis is anders en ik denk dat dat belangrijk is om serieus te nemen, door het de juiste aandacht te geven.
Uiteindelijk is orthorexia, net als alle andere eetstoornissen, een psychische stoornis. Al kijkende bedenk ik mij ineens dat een psychische aandoening misschien ook niet iets is wat je in drie afleveringen kunt uitzoeken of onder ogen kunt zien. Ergens vind ik dat jammer, maar misschien is het ook al voldoende om deze stoornis onder de aandacht te brengen. Elke kans om iets bespreekbaar te maken is immers waardevol en kan een grote bijdrage leveren. Dat is vooral iets positiefs.
De link werd voornamelijk gelegd tussen social media, met name Instagram, en het ontwikkelen van orthorexia. Zou het een hype kunnen zijn? Iets dat gevoed wordt door alle fitgirls en fitspo die we nu dagelijks voorbij zien komen? Het zou natuurlijk kunnen dat het bezig zijn met een gezonde levensstijl, de gezonde voeding en het velen sporten een trigger kan zijn om door te slaan. Persoonlijk denk ik wel dat een stoornis over veel meer gaat dan dat. Een psychische stoornis ontwikkelt zich door zoveel meer redenen, redenen die veel dieper zitten of die al ontstaan zijn in een ver verleden. Want waarom kan de ene persoon gaan lijnen zonder daarin door te slaan en ontwikkelt de ander bij de eerste poging een eetstoornis? Waarom kan de ene persoon prima een gezonde levenstijl erop na houden en wordt het voor de ander inderdaad een obsessie?
Er is natuurlijk geen goed of fout en hoe meer wij het hier over hebben, hoe beter! Wel vind ik het interessant om te kijken wat voor invloed een bepaalde invalshoek heeft op een onderwerp. Gaat het wel over waar het over moet gaan?
Op NPO.nl kun je alle afleveringen nog eens terugzien en laat vooral weten wat jij ervan vindt. Herken jij je in de problematiek van Jet en denk je dat dit een goede manier is om eetstoornissen bespreekbaar te maken? Of wordt er iets te licht over gesproken en gaat het z’n doel misschien een beetje voorbij, door er niet dieper op in te gaan?
Bron: NPO
Gerelateerde blogposts
Reacties
Ik ga de afleveringen ook eens kijken!
Maar de vraag die ik in de hele serie heb gemist: valt Orthorexia niet onder de noemer eetstoornis NAO?? Waarom wel of waarom niet? NAO wordt volgens mij nergens in deze serie genoemd, en dat geeft ook een scheef beeld. En zou Orthorexia onder NAO worden geschaard, dan zijn er ook minder problemen met vergoeding van behandeling want NAO is wél een erkende eetstoornis. Jammer dat hier helemaal niet bij stil is gestaan.
Verder vind ik dat ze veel te veel conclusies trekt vanuit ervaringen van individuele personen. Zoals dat meisje dat eerst "orthorexia" had wat "doorsloeg naar anorexia"en dan was de conclusie dat je bij anorexia bang was voor eten en niks meer durfde te eten en bij orthorexia heel gezond wil eten en dus was het heel anders. Ik heb in mijn leven denk ik meer dan honderd anorexiapatienten gezien/gesproken tijdens behandeling en ik gok dat zeker 80% ook heel gezond wil eten en veel wil sporten. Meestal is het dan omdat ze niet dik willen worden.
En dan doen alsof het een hype is. Ehhh nee in elk tijdperk is er wel iets triggerends geweest: van de korsetten lang geleden en Twiggy en co in de jaren 60 tot nu Instagram. Een eetstoornis ontstaat niet door social media. Het is mogelijk 1 van de triggers, maar nooit alles en ik voel me eigenlijk persoonlijk beledigd als mensen zeggen dat het daarom.
En dan dat gesprek met *** Fajah Lourens. Ik snap dat je haar probeert uit te leggen dat ze een slechte invloed heeft op veel mensen (heeft ze ook), maar het heeft echt weinig zin omdat ze toch vasthoudt aan haar eigen mening (moet ze ook, anders verkoopt ze d'r boeken niet). Maar dit gesprek had ze beter niet in de docu kunnen zetten, omdat Fajah echt gewoon ongegeneerd aan het fatshamen was en dit denk ik vrij triggerend kan zijn voor eetstoornispatienten (wat een groot deel van haar kijkers is). Ik heb er zelf weinig last van in de zin van triggers, maar het voegde echt niks toe en ik kreeg alleen maar een grotere hekel aan Fajah.
Het stukje van Fajah was inderdaad triggerend en Jet ging hier naar mijn mening niet genoeg tegenin.
Verder hele goede docu!
Ik vind de serie ook fijn weg kijken en ook niet heel veel reclame tussendoor.
Alleen vind ik dat het te kort is en dat er nog wel wat meer rondgevraagd kon worden, wat is bijvoorbeeld de mening van een burger die deze problemen niet kent? Maar die er via het nieuws wel wat over hoort. Misschien vind de gewone burger ook wel dat deze groep mensen doorslaan.
Ik vind E. van Furth persoonlijk een beetje een man die weinig openstaat voor een onderzoek naar dit probleem en dat hij het nog een beetje in een soort van doofpotje stopt. Ook was hij wel heel kort in de uitleg over eetstoornissen en hij had niet eens de eetstoornis NAO benoemd, terwijl deze echt heel vaak voorkomt en ook een officiële eetstoornis is volgens de DSM. Wel ben ik het met hem eens dat je met anorexia inderdaad meer wilt afvallen en met Orthorexia is dat niet het geval, het kan wel uitmonden in Anorexia.
Ik zou het een goed idee vinden om meer onderzoek te doen naar de invloed van de maatschappij naar gezond eten. Meer mensen die ik ken waren eerder makkelijke eters, maar nu willen ze geen sausjes meer uitverpakkingen want E-nummers zijn zoooo eng.
Wat je ook in de documentaire zag was inderdaad de invloed van social media zoals Instagram. Een influencer uit Engeland zei toen dat ze zelf vooral katten en honden volgt zodat ze niet snel getriggerd wordt en dit helpt haar. Ik doe dit zelf ook en het helpt echt, verder volg ik ook bodypositivity accounts en curvy/ inbetweeners als modellen. Ik vermijd accounts die teveel nadruk leggen op het perfecte lichaam, overdreven gezond eten en mensen die teveel van de gevolgen van een eetstoornis laten zien zoals ribbenkasten. Vermijden is misschien niet goed, zo zou ik het ook niet noemen maar je er teveel aan blootstellen kun je gewoon niet doen.
Tenslotte wilde ik even benoemen dat ik Fajah Lourens echt een kreng vind. I am so sorry maar waarom nou geen verantwoordelijkheid hebben? Waarom alleen zeggen dat luie mensen die veel overgewicht hebben zich door haar slecht voelen? Ik denk namelijk dat hele gewone meiden, jongens,vrouwen en mannen zich hier vaker door getriggerd voelen en al helemaal als je herstellende bent van Anorexia, Boulimia of eetstoornis NAO. Maar dat lijkt gewoon niet bij haar binnen te komen.
Maar ik heb de aflevering zelf niet gezien, ben blij om hier andere meningen te lezen.
Helemaal prima dat je een vermoeden hebt dat je een eetprobleem/eetstoornis hebt gehad. Kijkend naar wat zij verteld over wat ze allemaal deed en hoe ze dacht en zich voelde, is dat zeker geen ongegrond vermoeden. Maar als je zo'n documentaire gaat maken, moet je ook openstaan voor wat je tegen komt.
Er is wellicht niet genoeg aandacht naar wat orthorexia nou precies is, of het daadwerkelijk bestaat of een subcategorie is van anorexia, dat kan ik niet goed beoordelen. Voor mijn gevoel schoof Jet echter alles van tafel wat ook maar enigszins in tegenspraak kwam met de vermoedens die zij had. De invloed van social media bijvoorbeeld. Er wordt wetenschappelijk onderzoek aangehaald dat aantoont dat de invloed van social media minimaal is op het ontstaan van dergelijke problemen en toch wordt het constant herhaald.
Ik moet zeggen dat ik me ook begon te irriteren aan het feit dat er maar constant herhaald werd hoe erg ze zich wel niet zorgen maakte - onder andere over de invloed van social media. Alsof ze zichzelf ziet als een of andere held die het allemaal aan het licht gaat brengen, terwijl ze juist dus totaal niet open staat voor andere perspectieven.
Ten slotte vond ik het ook niks hoe de andere eetstoornissen werden neergezet. Zeker de vergelijking die gemaakt werd met anorexia en waar het verschil werd onderstreept tussen de twee. Niet de gedachtegang, zoals Eric het beschreef (waar ik het wel mee eens ben), maar neee, anorexia is alleen maar niets meer durven eten. Nou, ik heb officieel de diagnose anorexia gehad en ik at wel degelijk nog steeds.
Tot zover mijn frustraties.
Wordt de reeks misschien opnieuw uitgezonden op tv?