Vanmorgen was het 't eerste wat ik voelde. Ik wil vandaag niet met mijzelf zijn. Ik haat mijzelf, alles aan mijzelf. De hele dag word ik met dit gevoel geconfronteerd en in alles vind ik de bevestiging dat het terecht is. Ik word er moe van en wil eigenlijk meteen weer terug naar bed. Als het al zo begint, sla ik liever een dagje over. Deze blog is voor iedereen die dit herkent. Voor iedereen die zichzelf haat, al heel lang of misschien maar een dagje. Je bent niet alleen, je hebt niet gefaald en je verdient meer dan dit...

Er zijn weinig dingen zo vreselijk als het gevoel van zelfhaat. Het kon mij echt verstikken en ik wist vaak niet hoe ik er mee om moest gaan. Ik wilde ervan vluchten, alles zodat ik maar niet hoefde te voelen hoe stom ik mijzelf vond. Het is een gevoel dat je meestal in je eentje doormaakt, terwijl er zo veel mensen zijn die dit zullen herkennen. Ik weet nog goed dat er eigenlijk weinig was wat het lichter kon maken. Niets leek mij er doorheen te kunnen trekken. Toch ga ik het bij jou proberen.

Je bent niet alleen

Je bent niet de enige die zich op dit moment zo voelt. Je bent niet de enige die hier door heen gaat op dit moment. Hoe alleen je je ook kunt voelen, huilend op de bank of verstopt in bed, je bent niet alleen. Je bent niet de eerste en ook niet de laatste die dit zal overkomen. Dat betekent niet dat het iets kleins is waar jij nu mee moet dealen, maar dat het iets herkenbaars is voor velen en waar veel mensen ook weer sterker uit zijn gekomen. Je bent dus ook niet de eerste die dit kan overwinnen. Jouw kansen om hiermee om te leren gaan zijn net zo groot als bij al die anderen die jou voorgingen. Het is iets menselijks, hoe slopend het ook is, het is niet iets wat jij niet aankunt.

Het is niet de waarheid

Dat jij je zo voelt betekent niet dat het zo is. Ja, dat gevoel is er en het schreeuwt tegen je. Jouw gevoel is echt en jouw gevoel doet ertoe. Dat betekent alleen niet dat het de realiteit is. Dat vond ik ongelofelijk moeilijk om los van elkaar te zien, maar het kan echt allebei naast elkaar bestaan. Als je dat langzaam kunt accepteren, dat je iets kan voelen zonder dat het iets met de werkelijkheid te maken heeft, is dat al een stap in de juiste richting.

Het gaat er namelijk over waarom jij dit voelt en wat dit met jou doet. Het gaat er niet over dat jij jezelf terecht haat, want dat is niet zo. Voor jou is dit zo, maar ik denk dat dit voor veel anderen niet zo is. Anderen zullen dit waarschijnlijk anders zien, zullen jou anders zien. Dat maakt van dit haatgevoel jouw waarheid en niet de waarheid van anderen. Dat maakt het niet minder echt voor jou, want het is nu eenmaal aan de hand, maar het betekent wel dat er dus meer mogelijk is. Naast jouw waarheid, zijn er ook genoeg redenen om jezelf anders te zien.

Als het je lukt, vraag dan vooral aan anderen hoe zij jou zien op zo’n dag. En belangrijk nog; geloof hun antwoord. Niet dat je je meteen geweldig moet voelen over jezelf en dat het altijd makkelijk is om het te geloven, maar anderen zullen niet tegen je liegen. Daar heeft over het algemeen niemand belang bij. Als iemand iets liefs tegen jou zegt of een complimentje geeft, mag je ervan uitgaan dat iemand dat meent. Neem de woorden in je op, schrijf ze op en lees het nog eens na. Dat gaat over jou en over niemand anders. Dat ben jij ook! Probeer die positieve dingen over jezelf terug te lezen op verschillende momenten. Misschien kun je ze op een goed moment zelf nog aanvullen, want er is een kans dat je je niet altijd hetzelfde voelt over jezelf. Pak je kans op die goede dagen, zodat je met die lijst vol krachtige punten over jezelf die slechte dagen kunt trotseren.

Het is oké om je zo te voelen

Hoe vreselijk het ook voelt, hoe zwaar het je dag ook maakt, soms kun je er niets aan doen. Jij hebt hier ook niet voor gekozen. Het is oké om jezelf soms iets minder leuk te vinden. Het is ook oké om jezelf soms te haten. Niet omdat het terecht is, maar omdat elk gevoel oké is en er zonder oordeel mag zijn. Een gevoel hoeft er niet voor altijd te zijn, het zal weer minder worden en ook dit gevoel kan weggaan. Haal diep adem, ook dit zul je overleven.

Dat je je zo kunt voelen betekent niet dat je minder waard bent of minder liefde verdient die dag. Dat lijkt automatisch met elkaar verbonden, zelf heb ik dat in ieder geval wel vaak zo ervaren. Ik haatte mijzelf en daardoor voelde het altijd alsof ik ook minder waard was. Ik moest mijzelf straffen voor hoe stom ik was. Alsof ik mijzelf zelfs moest straffen voor het feit dat ik mij zo voelde. Telkens belandde ik in die cirkel die ik zelf had bedacht. Die link lijkt heel vanzelfsprekend, maar dat is die eigenlijk niet.

Dat jij jezelf stom vindt vandaag, betekent niet dat je ook minder waard bent. Het betekent niet dat je minder aandacht, zorg en liefde verdient vandaag. Ja, dat is moeilijk als je jezelf eigenlijk wilt weggooien soms, maar eigenlijk heb je al die dingen vandaag juist het hardste nodig. Misschien verdien je nu juist meer, omdat het al niet makkelijk is. Het krachtigste dat jij vandaag kunt doen is tegen jouw gevoel in gaan en tóch voor jezelf zorgen. Juist vandaag lief voor jezelf zijn. Wat heb jij nu nodig en hoe kun jij daar aan voldoen? 

Waarom voel je dit?

Is er iets gebeurd wat ervoor heeft gezorgd dat jij vanmorgen zo wakker bent geworden? Is er iets voorgevallen of heb je alleen maar iets gedacht wat ertoe heeft geleid dat jij jezelf haat? Het is niet altijd makkelijk om terug te halen hoe het komt dat je je zo voelt, want misschien voel je je al dagen zo en lijkt het elke dag hetzelfde te zijn. Toch kan het helpen om echt te proberen om bij die kern te komen. Waarom haat jij jezelf? Wie of wat heeft jou doen geloven dat je zo over jezelf zou moeten denken?

Misschien lukt het om daar te komen en dat voor jezelf op een rijtje te krijgen. In je hoofd of op papier, wat voor jou makkelijk is. Door het concreet voor je te zien, kun je er misschien meer mee dan wanneer het door je hoofd blijft gaan en het telkens een ‘gevoel’ blijft. Maak het concreet; wat voel je precies en hoe komt dat? Dat is geen makkelijke vraag en het antwoord kan soms nog veel moeilijker zijn. Maar het antwoord kan jou misschien wel verder brengen. Nee, het gevoel gaat daar helaas nooit meteen mee weg, maar je kunt er nu wel iets mee. Zou je er bijvoorbeeld, met rationeel denken, tegenargumenten tegenover kunnen zetten? Hoe zou je op die dingen reageren als het over je beste vriendin ging? Waarom geldt dat eigenlijk niet ook voor jou?

Al deze vragen en antwoorden zorgden er niet voor dat ik gelukkiger wakker werd de volgende dag. Het zorgde er wel voor dat ik boekjes vol schreef met mijn gedachten, gevoelens en veel manieren hoe ik hiermee om zou kunnen gaan. Het kost tijd om dat te kunnen veranderen en om jezelf echt anders te leren zien, maar elke dag is een nieuwe kans om daarmee te oefenen en oefenen helpt echt. Na een tijdje heb je steeds meer bewijs verzameld waarom jij je anders zou mogen voelen. Dat bewijs zorgt misschien niet direct voor een ander gevoel, maar zorgt er misschien wel voor dat je je eigen gevoel niet altijd meer vertrouwt. En dat je dus iets nieuws mag ontwikkelen, iets wat liever is voor jezelf en wat recht doet aan wie jij bent. Want jij mag er zijn, ook vandaag. 

Hoe ga jij om met zelfhaat?

Fotografie: pripicart