Juist omdat ik door mijn werk zo bezig ben met de mentale kant van het leven en veel verhalen lees van anderen, elke dag zoveel bijleer, viel mijn eigen uitval rauw op mijn dak. Hoe kon ik dit nou gemist hebben? Hoe kan het nou dat ik dagelijks mensen spreek die weten hoe dit voelt en het zelf niet aan zag komen? Want hoeveel ik ook weet over mentale gezondheid, ik bleek de mijne te verzaken.

Het voelde dan ook beschamend om te erkennen dat het niet goed ging. Dat het al even niet goed ging, maar ook dat ik dat niet wist. Of misschien erger: ik wist het wel, ik voelde het wel, maar ik negeerde dit compleet. Want dan zou er gebeuren wat er ook is gebeurd, dan zou er gebeuren waar ik bang voor was. Als ik eenmaal zou voelen wat ik onderdrukte, dan lukt het niet meer om te doen alsof het wel gaat. Om me groot te houden. Iets waar ik anderen voor waarschuw, de boodschap die ik anderen probeer mee te geven, leefde ik zelf niet na.

Iedereen heeft soms hulp nodig

Aanvankelijk durfde ik het woord 'overspannen' of 'burn-out' dan ook niet in mijn mond te nemen. Dat was ook iets wat ik moest leren. Dat het niet altijd goed hoeft te gaan en dat ik het ook niet uit de weg hoef te gaan; want ik was bang om daarover na te denken. Want dat zou betekenen: niet goed gaan. Voor mijzelf, voor de toekomst. Nog banger was ik om erover te praten. Ik schaamde me. Omdat ik vond dat ik beter moest weten. Daarnaast zorgde de mentale onstabiliteit ook voor veel twijfel: ben ik nog wel geschikt om mijn werk te doen? Kon ik dit eigenlijk altijd al niet en deed ik maar alsof? Misschien is dat iets 'gezonds' om doorheen te gaan, die drempel. Om vol tegen de muur te lopen en te voelen hoe wankel de wereld onder je voeten eigenlijk is. Maar fijn was het absoluut niet.

Mijn praktijkondersteuner zag dit. Zag mij, als mens. Met alle worstelingen, maar ook met alles wat me wél goed afging. Een van de grootste lessen die ik dan ook meenam uit de gesprekken die ik destijds met mijn poh heb gehad, is dan ook: je kan anderen helpen, bijstaan, ook als je zelf af en toe geholpen moet worden. Het één sluit het ander niet uit. Kappers gaan naar kappers. Psychologen hebben zelf een psycholoog. Iedereen krijgt en verdient hulp. Daar is niets mis mee. Integendeel.

Het energielek

Veelal heb ik de vergelijking gemaakt met eetstoornisherstel. Want dikwijls roepen we hier bij Proud2Bme: het gaat met ups en downs. Geen pieken zonder dalen. En met dit herstel werkte dat precies hetzelfde. De dalen waren diep en uitzichtloos, maar zodra er maar een klein beetje beweging in de hele 'lijn der progressie' kwam, voelde ik mijn lichaam zuchten: er is hoop. Het kan beter worden. Ik kan voelen, wat anders voelen.

En er is progressie. Want waar ik maanden geleden amper uit mijn woorden kwam, durf ik nu te zeggen dat ik mijn mentale welzijn niet heb verzaakt. Want juist het 'vinden' van dingen doet me meer kwaad dan goed, is een van de lessen die ik heb geleerd. Juist het hebben van een oordeel over de situatie, zorgde voor een 'lek': een energielek. Ik kon zo hard en vaak op de bank zitten als ik maar wilde, maar omdat ik maar bleef vinden dat ik nutteloos was en mijn tijd 'beter' kon besteden, kon ik ook niet uitrusten. Tijdens een van de eerste gesprekken met de arbo-arts werd me dit al op het hart gedrukt: "Voel het maar eens, maar vind er niets van, dat zijn twee heel verschillende dingen." En dat is ook direct nog steeds mijn valkuil: ik kan over dingen, momenten zo blijven nadenken, dat ik diezelfde momenten vergeet te leven.

Daarnaast is het ook de kunst om, tussen dit alles door, realistisch blijven. Nee, het wordt niet meer zoals het was en daar rouw ik om. Het doel is namelijk niet om diezelfde persoon weer te worden. Want ook al is die persoon een deel van mij, ik moet op zoek naar alle andere delen van mij die ik al zo lang heb onderdrukt. Ik moet mezelf leren zijn, in alle complete complexiteit. Ik rouw om wie ik was en daarnaast probeer ik de toekomst te omarmen. En dat is intens. Heftig. Rauw. Maar, als ik het toe durf te laten, ook heftig mooi.

Net zoals ik niets fout heb gedaan, heb ook jij niets fout gedaan door voorbij te gaan aan hoe het met je gaat. Want dat is niet altijd onwil. Soms ben je er gewoonweg nog niet aan toe. Want erkennen betekent veranderen, en soms is die stap nog veel te ver. Soms is iets uitstellen eerst nodig, om uiteindelijk tot iets 'goeds' en helpends te komen, ook als dat voelt als een stap achteruit. Maar soms is een stapje terug juist vooruitgang. En de voelbare, merkbare stappen vooruit, die gaan zeker komen. Dat het nu nog niet altijd lukt, betekent niet dat het nooit zal lukken.

Ik ga erover nadenken. Maar niet te veel.