Niet zeggen bij psychische stoornissen
Als je een psychische stoornis hebt, dan kun je nog weleens te maken krijgen met vooroordelen en/of ingewikkelde opmerkingen. Mensen maken deze vaak helemaal niet met slechte bedoelingen, vaak zijn zulke opmerkingen juist heel goed bedoeld. Toch kunnen bepaalde opmerkingen heel verkeerd overkomen bij iemand met een psychische stoornis. In deze blog deel ik dan ook tien dingen die je beter niet kunt zeggen tegen iemand met een psychische stoornis. Denk bij een psychische stoornis bijvoorbeeld aan een eetstoornis, depressie, ptss, angstoornis et cetera.
Ben je naar aanleiding van deze blog benieuwd naar wat je dan wel moet zeggen als iemand in jouw omgeving psychische problemen heeft en hoe je diegene kunt helpen? Misschien heb je dan iets aan deze blogs.
1. Het had altijd nog erger kunnen zijn
Dat is waar. Het kan altijd erger. Als een dierbare van jou overlijdt aan kanker dan is dat heel naar maar er zijn ook mensen die wel drie dierbaren verliezen aan kanker, dat is veel erger. Wees dus maar blij dat jou dat niet is overkomen. Dat klinkt behoorlijk lullig, toch? Natuurlijk kan het altijd erg maar dat betekent niet dat iemands probleem niet ernstig is of dat iemand zich er niet rot onder mag voelen. Benadrukken dat het altijd nog erger kan, zorgt voor een onnodig schuldgevoel.
2. We gaan allemaal weleens door een lastige periode
Dit klinkt enerzijds alsof iedereen in zijn of haar leven te maken krijgt met een psychische stoornis en daardoor weet hoe dit is. Dat is natuurlijk niet waar en als het wel zo zou zijn, dan zou iedereen moeten weten hoe zwaar het is. Anderzijds klinkt het alsof de betreffende psychische stoornis gebagatelliseerd wordt tot een lastige periode. Het is wel iets meer dan dat.
3. Zet je er overheen
Als er een manier was waarop iemand zich er zomaar overheen kon zetten en het ineens over zou zijn, dan zou diegene dat waarschijnlijk gisteren al gedaan hebben. Je kunt je niet zomaar over een eetstoornis, depressie, trauma, angststoornis et cetera heen zetten zoals je dat doet als je een slecht cijfer hebt gehaald waar je behoorlijk van baalt.
4. Probeer eens wat mindfulness
Dit zou een van de vele goedbedoelde tips kunnen zijn die mensen soms geven aan iemand met een psychische stoornis. Mindfulness kan heel zinvol zijn in combinatie met een goede behandeling als je bijvoorbeeld een eetstoornis, depressie of angststoornis hebt. Enkel zeggen dat iemand maar wat mindfulness moet gaan doen, is echter wat bagatelliserend. Een psychische stoornis gaat daar niet zomaar mee over.
5. Je hebt zoveel om blij over te zijn
Dat is vaak het ding met psychische stoornissen. Er zijn ontzettend veel mensen die alles in hun leven lijken te hebben: een leuk gezin, fijne baan, een goed salaris en een mooie woning. Desondanks voelen ze zich doodongelukkig. Psychische problemen gaan niet over wat je hebt en waar je blij over kunt zijn. Je kunt alles hebben en er niets bij voelen als je van binnen helemaal leeg en opgebrand bent. Tegelijkertijd kun je niets hebben en toch vol met liefde zitten, zo kan het ook werken.
6. Je lijkt altijd zo vrolijk, hoe kun jij hier nou last van hebben?
Mensen met psychische problemen zijn bij uitstek mensen die heel goed zijn in het verbergen van hun problemen. Als je bijvoorbeeld een depressie hebt, betekent dit niet dat je de hele dag in een hoekje zit te huilen. Je voelt je misschien wel zo en als je thuis zit dan uit je dit ook wat meer, maar tegelijkertijd kan het zo zijn dat je tegenover de buitenwereld doet alsof er niets aan de hand is. Dat betekent niet dat er ook niets aan de hand is. Iemand kan gelukkig lijken en ondertussen een sterke doodswens hebben.
7. Het is Gods wil
Hoewel ik zelf niets met geloof heb, denk ik dat dit ook geen helpende opmerking is voor mensen die wel gelovig zijn. Als je namelijk in God gelooft, een psychische stoornis hebt en vervolgens hoort dat dit Gods wil is, dan zou je je zomaar af kunnen vragen waar je dit dan allemaal aan te danken hebt. Sommige mensen kunnen veel steun uit het geloof halen, maar zulke opmerkingen kun je beter buiten beschouwing laten.
8. Je hebt gewoon een hobby nodig
Mensen hebben en/of ontwikkelen geen psychische stoornis omdat ze niets te doen hebben. Herstellen gebeurt dan ook niet door gewoon een hobby te zoeken. Natuurlijk kan het wel zo zijn dat afleiding iemand kan helpen om zich wat meer op andere dingen in het leven te richten. Het is dan echter beter om zo’n opmerking iets anders te verwoorden, op deze manier kan het wat naar overkomen en kan iemand met psychische problemen zich een aansteller voelen.
9. Het komt door je medicatie
Sommige mensen zijn behoorlijk tegen medicatie en hebben de indruk dat dit je niet gaat helpen. Er zijn echter mensen met psychische problemen die heel veel baat hebben bij medicijnen, voor hen is het als het ware van levensbelang. Anderen zijn nog zoekende wat betreft medicatie. Het is dan ook niet helpend om te zeggen dat de problemen die iemand heeft veroorzaakt worden door medicatie. Medicatie is juist bedoeld om de al bestaande problemen te verminderen.
10. Het zit allemaal in je hoofd
Psychische problemen zitten in principe inderdaad in je hoofd, maar met deze opmerking klinkt het bijna alsof het een keuze is of dat iemand het verzint. Dit is natuurlijk nooit het geval. Psychische stoornissen hebben complexe en ernstige symptomen, zowel psychisch als fysiek.
Welke 'niet zeggen bij psychische stoornissen' zijn we nog vergeten?
Fotografie: kaybee07
Gerelateerde blogposts
Reacties
"Moet je niet een keer op jezelf gaan wonen?"
"Ga een baantje gaan zoeken, dat is goed voor je."
"Ga een opleiding doen."
Bij alledrie de opmerkingen hebben mensen echt geen idee wat er voor mij bij komt kijken....
"Je moet niet nadenken, maar gewoon doen"
"Waarom ga je niet meer werken? Je hebt zeeën van tijd!"
En weten dat dat niet zo is
Geloof me, ook psychologen weten in een emotie zoals angst niet altijd wat te doen. Ook dan is het fijn om even iemand naast je te hebben staan die je begrijpt, met je meedenkt en soms de keuze voor je maakt.
Met ptss jeugd waar je duidelijkheid aanmoediging bevestiging of een compliment nodig hebt.
Zo ja, goed punt en herkenbaar.
je kan daar nl pas uitkomen als je eerst hebt geleerd en erkend dat je effectief slachtoffer bent geweest in een bepaalde situatie...
maar dat willen therapeuten al eens graag overslaan
En ja, dit zei een manager letterlijk tegen me
Als het zo simpel was, dan had ik het zelf wel bedacht en dan had ik het ook wel gedaan. Sterker nog, waarschijnlijk volgt er iets op 'je moet gewoon' wat ik zelf inderdaad allang heb bedacht en ook al 100 keer geprobeerd.
Ook heel erg vind ik altijd: 'ik weet wat helpt want ik ken (of ben) iemand die dat ook heeft gehad.'
Ben jij mij? Heb jij mijn leven geleid, dezelfde ervaringen opgedaan, hetzelfde karakter en dezelfde mensen om je heen als ik?
Nee?
Dan weet je dus ook niet met zoveel stelligheid of wat jou heeft geholpen ook voor mij de oplossing is...
Luister naar me, praat met me, maar geef me alsjeblieft wel de ruimte om mijn eigen weg te zoeken en mijn eigen fouten te maken...
Ja, en technisch gezien is het maar een gevoel, die pijn als je probeert te lopen op je gebroken been maar ach, zoals je al probeert te zeggen, moeten we beiden ons er gewoon overheen zetten niet waar?
Dat is wat ik geschreven heb en dat is ook wat ik bedoel.
Verder stelde ik de vraag, omdat ik ook écht niet begrijp wat er in de geschetste context zo vreselijk is aan die opmerking dat moeder en dochter er kennelijk nog langdurig last van hebben. Dat bedoel ik niet onvriendelijk of bagatelliserend, ik ben er oprecht benieuwd naar. Wat hadden jullie dan wel willen horen? Wat was wel helpend geweest?
Maar misschien begrijp ik je verkeerd en was je bericht geen reactie op wat ik daarboven schreef. In dat geval bied ik excuses aan voor het misverstand.