Als ik terugdenk aan de tijd vóór mijn eetstoornis, denk ik aan piano spelen. Denk ik aan een leven zonder de ziekelijke drang om de dunste te willen zijn. Denk ik aan sneldammen en wedstrijdzwemmen; een gezonde dosis competitie. Het klappende geluid van de spiegel van mijn camera gaf me keer op keer een euforisch gevoel. Ik deed waar ik plezier uit haalde, wat me energie gaf. Een gegeven dat ik verloor toen ik mijn eetstoornis ontwikkelde. Zeker wanneer je hier weer van hersteld bent, kan het lastig zijn om hiermee om te gaan; het gevoel terug te willen naar de persoon die je eerder bent geweest, wetende dat dit niet kan. Dat je nooit meer hetzelfde zal zijn. 

Een van de dingen waar ik het meest tegenaan liep, was het opnieuw herontdekken van wie ik was. Niet alleen mijn lichaam voelde onbekend, ook mentaal voelde ik me verdwaald. Alsof ik mezelf niet meer herkende. Alle jaren hiervoor hadden in het teken van mijn eetstoornis gestaan. Alles wat ik dacht en deed, kwam niet meer voort uit mijn eigen behoeftes. Ik handelde in naam van mijn eetstoornis. Mijn eetstoornis was mijn identiteit. Dat is heel verdrietig, maar voor velen denk ik ook herkenbaar. Hoe vind je jezelf terug? En is het realistisch om 'terug' te willen naar de persoon die je was voor de eetstoornis?

Je zal niet hetzelfde zijn

Wellicht is het onrealistisch om te verwachten dat je dezelfde persoon weer zult zijn. Er is veel gebeurd, los van de eetstoornis. Je bent ook ouder geworden, hebt meer over jezelf geleerd. Zeker als ik terugkijk naar de tijd en leeftijd die ik had tijdens mijn eetstoornis en herstel, probeer ik me te bedenken dat dit ook een periode is waarin je sowieso veel verandert. Ik werd volwassen. Het is dan ook logisch dat je interesses veranderen, je andere dingen ontdekt en je misschien ook wel - mede door je levenservaring - anders gaat reageren op bepaalde dingen. 

Doordat ik destijds een eetstoornis had, stond mijn leven wel even 'on hold'. Waar mijn vrienden en en klasgenoten verder gingen, diploma's haalden, zat ik te zwoegen over mijn eetlijst. Destijds vond ik dit heel confronterend, maar nu - zeker nu ik er met wat afstand naar kan kijken - kan ik ook inzien hoeveel stappen ik zette. En dat deze stappen niet met elkaar te vergelijken zijn.

Juist omdat mijn leven even stil leek te staan, voelde het alsof ik een groter gat viel toen het weer een stuk beter met me ging. Het voelde alsof ik echt dingen had gemist. Alsof ik ouder was geworden, maar in het zelfde leven teruggezet werd. Het voelde als een gekke disbalans, een idiote mismatch. Alsof ik mezelf echt even kwijt was.

De relatie met gezond bewegen en plezier halen uit hobby's was na mijn herstel totaal verstoord. Ik vond het lastig om niet van alles een wedstrijd te willen maken. Dat is denk ik ook wel iets wat ik door middel van mijn eetstoornis had gevoed: ik moest de dunste zijn, de ziekste. Ik moest het beste zijn in het hebben van een eetstoornis. Evenals het herstel; ik moest ook het snelst weer beter zijn. 

Dit maakte het voor mij nadien wel lastig om te ontdekken hoe ik op een 'gezonde' manier om kon gaan met sporten en hobby's. Het leek mij dan ook voor de hand om te sporten en hobby's te kiezen die ik voor mijn eetstoornis had gedaan. In de hoop zo terug te vallen in dat bekende maar eigen gedrag. Om zo weer een deel van mezelf te voelen. 

In mijn geval ging dit me niet goed af. Ik merkte dat het te confronterend was. Elke keer als ik een damstuk zag, voelde ik een intens verdriet, gemis. Evenals de geur van chloor en de beknepen stilte tijdens een wedstrijd. Als ik hieraan dacht, bekroop me een vreselijk, zwaar en beklemmend verdriet. Ik ervoer een bepaalde afstand. Ik kon alleen naar mezelf kijken op die momenten, mijn jongere ik observeren vanuit de ogen van nu. Dat is best gek, maar ik denk dat dit ook aangeeft hoe kwetsbaar je kunt zijn wanneer bepaalde dingen wegvallen die in het verleden zo belangrijk waren. 

Dat is niet erg, denk ik nu. Maar dit vraagt wel om een nieuwe kijk op de zaak. Nu vind ik het op een manier ook wel verfrissend. Alsof alles weer open ligt, alle deuren staan wagenwijd open en tot mijn beschikking. Destijds voelde die vrijheid juist beklemmend. Het was teveel, te groots. Te abstract.

"Het werd mijn dagtaak om mezelf bezig te houden. Lezen, series kijken, muziek luisteren... Meer kon ik niet bedenken. Ik had niets wat me productief liet voelen, wat me iets meer mezelf liet voelen. Ik wilde me zo graag weer nuttig voelen.[...] Door mezelf bezig te houden leerde ik mezelf weer beter kennen. Ik ben dingen gaan doen om te leren: wat vind ik leuk? Wat vind ik niet leuk? Wat doet dit met mij? Ik werd minder bang en kreeg meer ruimte om mezelf te ontplooien. Kreeg weer meer zelfvertrouwen in het vormen van een mening en durfde dingen aan te gaan. Mede dankzij vrijwilligerswerk lukte het mij om me functioneel te voelen, een dagritme op te bouwen en (nieuwe) sociale contacten aan te gaan." - Uit de blog 'Een eetstoornis als identiteit'

Wat kun je doen?

Verwacht niet teveel

Dat klinkt misschien niet heel hoopgevend, maar ik heb geleerd dat het vaak helpend kan zijn om het klein en haalbaar te houden. Dat kan lastig zijn, zeker wanneer je geneigd bent alles 'nu' te willen. Je bent waarschijnlijk nog kwetsbaar, je hebt veel meegemaakt. Is het dan realistisch om veel te willen en verwachten? Of kun je dit misschien beter rustig, stapje voor stapje ontdekken?

Vlak nadat mijn behandeling stopte, besloot ik een klimcursus te doen. Iets wat helemaal uit mijn comfort zone lag en juist daarom heel passend leek. Want cursussen, workshops en zelfs vrijwilligerswerk zijn een mooi (en vaak laagdrempelig) middel om met iets nieuws kennis te maken, zonder dat je er meteen heel serieus iets mee moet. 

Sta even stil

Een vrij concreet 'doel', maar ik denk dat het meerdere gradaties kent. Het is heftig en veel wat je hebt meegemaakt. En het is ontzettend knap dat je hier (deels) uit bent geraakt. Dat vraagt veel energie en doorzettingsvermogen. Misschien is dit ook even genoeg en mag je even stil staan om te zien waar je vandaan komt. Stilstaan bij wat je hebt overwonnen zonder de druk te ervaren om meteen weer verder te moeten. Meer te moeten, terug te moeten naar vóór de eetstoornis. Daphne legt dit ook mooi uit in de blog 'Eetstoornis verleden terugdraaien.'

Geef het tijd

Nog een lastige: de tijd zal het uitwijzen. Ik vond het zelf lastig om mezelf de tijd en ruimte te geven om te mogen ontwikkelen. Dat had ik toch al lang genoeg gedaan? Het moest ook wel een keer klaar zijn. Helaas werkt ontwikkeling niet zo. Je gaat vanaf hier weer verder met het proces. Je kunt het niet forceren; niet echt althans. Soms komen dingen op je pad die je hierin verder zullen helpen - zo leerde ik iemand kennen die analoge fotografie had gestudeerd, waardoor mijn interesse werd gewekt - en soms kom je juist hele andere dingen tegen die je nooit had verwacht. Dat is hoe het leven werkt. En vergeet ook niet, alles wie je op het moment zou moeten zijn, dat ben je al die tijd al geweest. 

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.