Het valt allemaal wel mee; kinderen in Afrika hebben het erger dan ik. Dat was mijn slogan in de puberteit. Ik denk dat ik dit elke dag wel tegen mijzelf heb gezegd. Ik werd ontzettend gepest en er was sprake van zowel lichamelijke als geestelijke mishandeling. Voor mijn gevoel moest ik er als 13-jarige maar doorheen. Dit maakten andere tieners vast ook mee en ik mocht van mijzelf niet zo klagen. Ik ontkende mijn eigen pijn en emoties door gewoon maar door te gaan en altijd te denken dat een ander het erger had dan ik. Dit is helaas veel te lang doorgegaan en nog steeds worstel ik hiermee.

Als kind was ik altijd al een beetje anders. Ik was dromerig en altijd op zoek naar wie ik was. Ik was ook een vrij vrolijk kind, met een heleboel emoties. Misschien was ik wat gevoeliger dan de rest. Zo voelde het in ieder geval. Ik hield van zingen, dansen en toneelspelen. Ik wilde graag optreden en deed dit ook altijd op school. Soms werd ik uitgelachen, maar dit weerhield mij er niet van om gewoon mezelf te zijn. 

bron foto

Toen ik richting de puberteit ging, had ik het gevoel dat deze emoties en deze manier van mijzelf uiten er niet echt mochten zijn. Ik koos er toch zelf voor om bepaalde kleding te dragen en mijn haren zwart te verven? Ik kon niet verwachten dat iedereen dit mooi vond. Ik merkte dat ik steeds vaker dacht: oh maar ik verdien het misschien wel om uitgescholden te worden. Misschien was ik ook maar raar. Ik probeerde de gevoelens die ik had, de kwetsbaarheid, een beetje te onderdrukken. Dit ging mij niet verder brengen in het leven, plus er waren een heleboel mensen die het veel erger hadden dan ik.

Thuis werd ik steeds minder spraakzaam en als mijn ouders vroegen hoe mijn dag was antwoordde ik altijd met: "ja, het gaat goed, het was gezellig," terwijl ik diep van binnen echt ontzettend verdrietig was. Ik kon alleen niet bij die emoties komen. Elke dag schreef ik in een dagboekje dat het allemaal niet zo erg was, dat ik moest doorgaan en mij niet moest laten breken door andere mensen. Hierdoor ging ik mij ook zo gedragen. Als iemand anders gepest werd of het moeilijk had, probeerde ik er altijd voor diegene te zijn. Ik vond het belangrijk dat iedereen gelukkig was en ik voelde mij daar verantwoordelijk voor. Misschien dat ik daarom ook maar niets tegen mijn ouders zei. Zij hadden hun eigen leven en verdriet. Zij hoefden niet geconfronteerd te worden met het mijne.

Met de jaren maakte ik een heleboel mee. Verkeerde vriendjes, vechtpartijen, alcoholmisbruik. Al die opgekropte emoties en gevoelens over mijzelf moesten eruit. Ik sprak niet over hoe ik mij voelde en ik denk dat ik dit compenseerde met bepaald gedrag. Alles wat ik meemaakte wuifde ik weg met het idee dat ik hier vast zelf voor had gezorgd en dat niemand zich druk hoeft te maken om mij. Ik red mij wel, dat heb ik altijd al gedaan. Ik zie het nu als een soort van zelf-sabotage. Want waarom zouden anderen mij niet mogen helpen en waarom zou ik het niet waard zijn? Dat zijn dingen die ik mij nu afvraag, maar toen kon ik dat niet.

Rond mijn twintigste raakte ik in een depressie. Het was alsof mijn hele lijf ineens uitschakelde. Ik sprak niet meer, ik wilde niet meer en ik kon niets anders dan stil voor mij uit staren. Al die verborgen gedachtes en emoties kwamen ineens omhoog en dat liep zo erg op dat ik ineens helemaal leeg was, klaar en slap. Ik kreeg therapie en heb jarenlang gewerkt aan emotieregulatie, zelferkenning en het leren praten over wat ik voelde. Dit was een hele opgave, want ik was hier ontzettend slecht in. Ik merkte dat ik een heleboel niet meer kon opbrengen. Bijvoorbeeld naar school gaan of werken, maar toch vond ik het lastig om dan tegen mijn baas te zeggen: "Ik kom niet, want het gaat mentaal niet zo goed met me." Ik verzon liever een smoesje over dat ik naar de dokter moest of naar de tandarts. Want wie zou dit begrijpen? Wie was ik om niet te komen omdat het even niet zo lekker ging? Iedereen had toch problemen? Dus een afspraak bij de huisarts of tandarts leek sociaal meer geaccepteerd te worden.

Ik heb jaren geworsteld met het erkennen van mijn problemen en het voelen van mijn emoties. Ik moet zeggen dat dit soms nog steeds een strijd is. In principe gaat het mij beter af en ben ik erachter gekomen dat de dingen die ik heb meegemaakt helemaal niet vanzelfsprekend zijn en dat niemand je zomaar mag veroordelen om wie je bent. Ik dacht dat ik een heleboel van mijzelf moest verbergen om geaccepteerd te worden en om het leven aan te kunnen. Maar wat voor leven leid ik als ik niet mijzelf kan zijn, met al mijn dromerige gedachtes, diepe gevoelens en eigen stijl?

Dit werd steeds duidelijker voor mij en het hielp ook dat het in de maatschappij wat veranderde. Ik zag steeds vaker mensen met een eigen kledingstijl, mensen met een handicap die meer geaccepteerd werden in bijvoorbeeld de theater- en filmwereld. Dit deed mij ontzettend goed. Steeds meer mensen met een bepaalde manier van leven, mensen die zich altijd anders hadden gevoeld, kregen eindelijk een stem en werden gehoord. Nog steeds is er veel oneerlijkheid in de wereld, dat weet ik ook, maar voor mij werd het een stukje beter.

Op dit moment in mijn leven heb ik soms nog last van het saboteren van mijn eigen gevoelens en gedachten. Natuurlijk gaat het veel beter dan vroeger. Maar soms, als er een grote gebeurtenis plaatsvindt in mijn leven, neig ik weer naar dit oude patroon. Ik doe het niet expres, maar het zit zo in mij geworteld dat als ik zoveel emoties ervaar ik mij liever afsluit en focus op anderen. Het is een hele strijd, maar gelukkig gaat het mij wel beter af en bel ik sneller iemand op als ik het even niet meer zie zitten. Ik huil ook veel meer dan vroeger en dit kan zo ontzettend opluchten.

Ik wil niet meer verstoppen wie ik ben en ik wil niet meer het idee hebben dat alles wat ik heb meegemaakt minder erg is dan dat van een ander. Iedereen heeft een eigen verhaal en iedereen verdient liefde en erkenning van zichzelf en van anderen. Maar ik denk dat het begint bij jezelf. Voor mij wel in ieder geval.