Als ik gezellig met vrienden afspreek hebben we altijd iets te snacken of te drinken op een leuke avond en wanneer ik me niet zo fijn voel grijp ik toch graag naar een kop warme chocolademelk, terwijl ik lekker op de bank een serie ga kijken. Of we ons nou wel of niet fijn voelen. Eten en onze emoties gaan hand in hand.

Bijna iedereen is in meer of mindere mate een emotie eter, daar is op zich helemaal niks mis mee. Ik eet ook gewoon op gevoel in plaats van dat ik precies bereken welke vitamines en mineralen ik nou eigenlijk nodig heb. Ik laat mijn keuzes afhangen van hoe ik me voel en waar ik zin in heb. Die luxe hebben we nou eenmaal. 

Hier in Nederland hebben we het goed. Er is geen hongersnood en er is eten in overvloed. De meeste van ons denken daar dus helemaal niet zoveel over na. Ik weet nog goed dat mijn oma vertelde dat het vroeger echt not done was om buiten op straat te lopen met je eten. Dat deed je binnen aan tafel met je familie. Tegenwoordig trekken we het eten gewoon uit de muur en zitten mensen ongegeneerd met een patatje in de trein. Eten is er altijd en overal, het maakt een enorm groot deel uit van ons leven. Waarschijnlijk meer dan dat het vroeger deed, als ik mijn oma zo hoor.

Wanneer ik kijk en luister naar mijn omgeving valt het mij ook op dat mensen lang niet altijd eten omdat het simpelweg functioneel is. Ik heb het dan dus niet slechts over mensen met een eetstoornis. Eten kan comfort bieden wanneer je gestrest bent of iets te vieren heb. We luisteren lang niet altijd alleen naar onze lichamelijke honger, maar erg veel naar onze emotionele honger. Het is prima om jezelf af en toe iets extra's te gunnen als je daar behoefte aan hebt, maar het is belangrijk dat het je eetpatroon niet te veel beïnvloedt op een negatieve manier.

Ook ik eet vaak gewoon op gevoel en soms vanuit mijn emotie, dat is prima. Ik ben natuurlijk gevoelig voor eetstoornissen, maar heb een hele hoop geleerd in therapie en weet wat wel en niet goed voor mij is en waar ik op moet letten. Ondertussen hoef ik hier helemaal niet echt meer over na te denken, het zit gewoon in m'n systeem. Toch is dit lang niet altijd zo vanzelfsprekend geweest. Het was best een tijdje zoeken voor mij om een juiste omgang met eten te vinden.

Wanneer ik alleen maar naar mijn gevoel at, meteen naar eten greep wanneer ik me rot voelde en er geen rem opzette, at ik veel te veel en voelde ik me alleen maar rotter. Ik besloot dan maar hele strenge regels voor mezelf op te stellen. Ook dit werkte voor mij averechts. Ik gunde mezelf niks en kwam onwijs in de knoop te zitten met mijn gevoel. De truc zat hem in het vinden van de juiste balans. In leren omgaan met mijn emoties, mezelf af en toe iets gunnen en ook goed te luisteren naar mijn hongergevoel en wat mijn lichaam nodig had. Hoe doe je dit? Door te eten met aandacht.

♥ Eerst denken, dan eten
Zowel met grote als kleinere eetbuien begon ik gewoon met eten nog voordat ik de tijd had er over na te denken. Soms leek het dan net alsof het me gewoon overkomen was. Alsof het gebeurde zonder dat ik er erg in had en zonder dat ik er iets aan kon doen.

Het kan dan goed helpen om voordat je iets eet even stil te staan bij wat je eet en waarom je het eet. Wanneer je trek krijgt in iets lekker en al voor een open koelkast staat, sta dan ook eens stil bij hoe je je op dat moment eigenlijk voelt. Heb je nu honger? Voel je een emotie? Heb je hier echt trek in? Welke gedachten gaan er om in je hoofd? Soms heb je maar 3 extra seconden nodig om te bedenken dat je eigenlijk helemaal geen behoefte hebt aan eten, maar aan iets heel anders.

Wanneer je een eetstoornis hebt, begrijp ik dat juist dat onwijs lastig is. Gevoelens en onrust kunnen idioot hoog oplopen, waardoor er bij stilstaan haast onmogelijk is. Je eetstoornis zit als het ware keihard in je rug te duwen. Wat mij erg heeft geholpen is het bijhouden van een eetdagboek. Daarmee bedoel ik niet dat je aan het einde van de dag opschrijft wat je allemaal hebt gegeten. Nee, daarmee bedoel ik dat je voordat je iets eet opschrijft wat je gaat eten. Op deze manier dwing je jezelf bewust te zijn van wat en waarom je eet en geef je jezelf extra bedenktijd om het wel of niet te doen.

♥ Niet multitasken
Dit is een hele duidelijke en goede regel die ik voor mezelf heb weten te stellen. Als je eet, dan ben je aan het eten en doe je niet ondertussen iets anders. Ik at vaak achter de computer of tv, waardoor het eten soms heel gedachteloos ging. Hierdoor at ik vaak te veel en te vaak, zonder er bewust van te zijn.

Ik had van therapie de opdracht meegekregen om echt aandacht te besteden aan dat wat ik at. Ik moest mijn eten opeten aan tafel zonder muziek of tv aan. Dat vond ik super ongemakkelijk, maar het was erg goed om op deze manier bewust te worden wat en dat ik at. Hierdoor werd de behoefte of gewoonte meer of vaker te eten minder groot en had ik simpelweg meer zicht op wat ik allemaal binnen kreeg. Het gevaar van mijn eetstoornis zat hem vaak in dat ik dingen heel onbewust deed. Het is dan goed om je echt op 1 ding tegelijk te concentreren. Mindfulness oefeningen kunnen hierbij helpen. 

♥ Kauwen
Dat ik onbewust at, betekende ook vaak dat ik te snel at. Ik proefde mijn eten soms nauwelijks, kauwde lang niet altijd goed en at daarom ook vaak veel te snel. Dit kan ook zorgen voor een minder verzadigd gevoel na het eten. Je lichaam heeft namelijk even de tijd nodig om aan te geven dat het vol zit. Bovendien is goed kauwen belangrijk voor het verteringsproces en kunnen voedingsstoffen beter opgenomen worden.

♥ Gevoelens erkennen
Ja, hier moet je toch uiteindelijk ook mee aan de slag gaan. Ik hoopte al mijn oplossingen te vinden in het simpelweg veranderen van mijn eten en de manier waarop ik daarmee omging, maar zo simpel was dat niet. Mijn eetgedrag kwam voort uit emoties waar ik niet op een andere manier mee overweg dacht te kunnen gaan. Het is daarom goed om hier ook aandacht aan te besteden. 

Dit kan je bijvoorbeeld in therapie doen, maar je kan er ook zelf mee aan de slag. Sta stil bij wat je eigenlijk voelt, accepteer dat het er is en probeer te begrijpen waarom je je zo voelt. Kan je er iets aan doen? Moet je er iets aan doen? Of is het eigenlijk wel goed en logisch dat je je nu even zo voelt? 

In welke andere dingen kan jij je emotie kwijt? Wat vind je leuk om te doen? Dit kan echt vanalles zijn, als je het maar leuk vindt. Het kan voor iedereen anders zijn. De één gaat lekker een uur met een vriendin aan de telefoon kletsen, terwijl de ander een schilderij gaat maken en weer een ander een flink potje door de kamer gaat dansen. 

Ben jij een emotie eter?

Fotografie door Naim Naim