Tijdens mijn eetstoornis had ik een heel laag zelfbeeld. Ik vond mezelf stom en dacht dat iedereen mij ook stom zou vinden. Mijn eetstoornis beloofde mij om mij te helpen, me een beter persoon te maken, maar ik werd niet beter en toen ik van mijn eetstoornis af wilde, lukte mij dat ook niet. Ik voelde me een complete mislukking. Waarom had ik er zo'n rotzooi van gemaakt en waarom kon ik niet gewoon normaal doen? Ik vervloekte mezelf elke keer dat het me niet lukte me aan mijn goede voornemens te houden. Dit resulteerde in ongelofelijk veel zelfhaat.

Ik leek er maar niet uit te komen. Ik voelde me rot en mislukt, waardoor ik nog meer in mijn eetstoornis ging zitten, waardoor ik me nog rotter en nog meer mislukt ging voelen en zo herhaalde het verhaaltje zich keer op keer. Het was een vicieuze cirkel waar ik maar niet uit leek te komen. De haat die ik naar mezelf voelde werkte me tegen, maar hoe kwam ik er toch vanaf als ik het mezelf steeds kwalijk bleef nemen? Ik nam het mezelf zelfs kwalijk dat ik het mezelf kwalijk nam! Volg je me nog?

In deze blog wil ik aandacht besteden aan hoe je om kunt gaan met zelfhaat. Voor mij is dit een belangrijke sleutel geweest in mijn weg naar herstel. Pas wanneer ik milder naar mezelf kon zijn, ontstond er ruimte de vicieuze cirkel te doorbreken.

Oefen zelfliefde
Wat is het tegenovergestelde van zelfhaat? Juist, zelfliefde. Ik kwam tot de conclusie dat als ik minder van het ene wilde, ik meer van het andere zou moeten creëren. Alleen hoe ging ik dit aanpakken? Zeker wanneer het niet in je systeem zit, is het onwijs moeilijk om zelfliefde op te brengen. Probeer daarom in kleine stapjes te denken. Je hoeft jezelf heus niet ineens helemaal fantastisch te vinden. Dat vind ik zelfs nu nog niet eens, maar ik ben wel tevreden met wie ik ben. Ik ben wie ik ben en ik doe mijn best zo goed mogelijk voor mijzelf en voor de mensen om mij heen te zorgen, meer dan dat kan ik niet doen. Al voel ik mezelf soms ongelukkig of mislukt, ik accepteer mezelf zoals ik ben. Ik ben goed zoals ik ben. Het hielp mij om dit regelmatig (misschien wel hardop) tegen mezelf te zeggen, als een soort van mantra.

Het klinkt een beetje gek en zweverig en misschien denk je wel: "Ja hoor, Irene, alsof dit mij gaat helpen." Toch is je onderbewuste beïnvloedbaarder dan je denkt. Ooit heb je ook vaak genoeg herhaald dat je waardeloos bent, tot je het werkelijk bent gaan geloven. Dus wanneer je het omgekeerde maar vaak genoeg herhaald, zal juist dit een waarheid voor je worden. De eerste keren dat je het zegt of denkt voel je er waarschijnlijk nog niks bij, maar dit is iets wat langzaam maar zeker echt kan gaan groeien. Toch de moeite waard om te blijven proberen, lijkt mij. Je zal er nog eens door verrast worden. 

Het heeft geen zin
Oke, je vindt jezelf en mislukking en je bent boos op jezelf. Je kan niks goed doen, nooit niet... En nu? Ja, dat wist ik eigenlijk ook niet zo goed. Ik loste er mijn problemen niet mee op door heel erg boos op mezelf te zijn. Het had eigenlijk helemaal geen zin. Ik ben er nog nooit beter van geworden door boos op mezelf te zijn. Ik heb nooit de moed gevonden om mezelf te herpakken nadat ik mezelf zojuist de grond in had getrapt. Als ik zo graag een beter mens wilde zijn, moest ik het toch op een andere manier aanpakken.

Wat me wel hielp was opmerken dat ik ergens niet blij mee was, zonder er meteen over te oordelen. Denk bijvoorbeeld: "Oke, dit ging niet zoals het hoorde te gaan. Hoe kwam dat en hoe kan ik het de volgende keer beter doen? Had ik het wel kunnen voorkomen en als dat niet had gekunt, was het dan wel mijn schuld? Nee, toch?" Probeer de negatieve dingen op te merken en op te lossen of los te laten. Zelfhaat heeft mij, en waarschijnlijk jou ook, nog nooit verder geholpen.

Is het waar?
Iets anders wat je je af zou kunnen vragen, is of die negatieve gedachtes over jezelf nou eigenlijk wel waar zijn? Ben je echt de meest verschrikkelijke persoon op de wereld? Of vind je sommige dingen gewoon moeilijk? Verpest je werkelijkwaar alles, of heb je geen oog meer voor wat je allemaal wel goed doet? Probeer goed bij jezelf na te gaan wat er allemaal wel en niet klopt aan de negatieve gedachtes die je hebt. Probeer ze te ontkrachten door ook positieve punten te benoemen.

Misschien zit je erg vast in je zelfhaat en vind je dit lastig om in je eentje te doen. In dat geval kan het helpen deze vragen eens samen met iemand anders te stellen en beantwoorden. Bijvoorbeeld met een therapeut, familielid, goede vriend of vriendin om iemand anders die je vertrouwd.

Je beste vriendin
Soms zijn we zo ongelofelijk hard naar onszelf, maar zouden we ook zo hard zijn naar onze beste vriendin als zij in dezelfde situatie zou zitten? Waarschijnlijk niet. Probeer jezelf daarom in te beelden wat je tegen en goede vriendin of familielid zou zeggen als ze in jouw situatie zouden zitten. Je zal zien dat het een stuk mildere woorden zijn en dat je juist diegene zal proberen te helpen met het ontkrachten van deze negatieve oordelen. Probeer niet met twee maten te meten en jezelf te behandelen zoals je anderen ook zou behandelen. 

Let it be
Words of wisdom, als we 'the Beatles' mogen geloven. Het feit dat iedereen dit liedje altijd met volle borst mee zingt, heeft heus niet slechts met de populairiteit van de band te maken, maar zeker ook met de wijze, hoopvolle woorden die hierin gezongen worden.

Soms is een gevoel gewoon te groot, gebeuren er dingen buiten je macht en kan je er even niet omheen. Dat is oké, laat het dan maar even zo zijn. Je hoeft er niet meteen naar te handelen. Accepteer dat je ook een donkere kant hebt, accepteer dat dingen kunnen mislukken en accepteer dat je niet altijd invloed hebt op wat er in je omgeving of met jezelf gebeurt. Wanneer je het laat zijn en er verder niet op probeert te reageren, zal je zien dat het gevoel ook weer overwaait. Één van de lessen die ik in het leven het geleerd is dat alles altijd voorbij gaat en niks voor eeuwig is. Deze gedachte geeft me altijd wel een hoop rust. Zeker wanneer ik even niet zo lekker in m'n vel zit. 

Probeer te oefenen met deze tips wanneer je veel last hebt van zelfhaat. Al klinken sommige dingen zweverig, voordehandliggend of misschien onmogelijk, oefening baart kunst. Het is niet erg als het allemaal niet in één keer lukt. Zo was het voor mij ook niet. Probeer te vertrouwen in jezelf en gun jezelf die kans hierin te groeien. 

Hoe ga jij om met zelfhaat
en wat helpt jou om liever voor jezelf te zijn?

Fotografie door theUdødelig