Waar is het toch misgegaan? Voor mezelf, maar ook voor omstanders, was mijn leven in twee delen opgesplitst. In het ene deel was ik klein, blij en onbezonnen. In het andere deel ging het mis. Het ging er ook vaak over; over dat het nu veel problematischer was geworden en dat ik als kind nergens last van had. Ik wilde terug naar dat kleine, blije en vooral sterke meisje zonder zorgen. Maar was het wel eerlijk om daar jaren later naar terug te willen?

Het verschil was groot. Tussen hoe ik mij als kind voelde en hoe ik mij daarna als tiener voelde. Ergens logisch natuurlijk, want je gaat door een hele andere fase en alles verandert. Maar het voelde alsof dat helemaal niet bij die periode hoefde te horen en ik al mijn kwaliteiten als kind - namelijk het sterke en zelfverzekerde - verloren was. Waar was dat gebleven? En waarom was ik dat in eerste instantie kwijtgeraakt?

Je wordt ouder

De tijd gaat ook gewoon voorbij en dat staat helemaal los van eventuele problemen die de tijd misschien wat heftiger kunnen inkleuren. Tijdens de periode dat je therapie hebt, tijdens de jaren dat je het moeilijk hebt, staat de tijd natuurlijk niet stil. Soms vergat ik dat ik ondertussen ook gewoon ouder werd. Die problemen maakten de weg wel wat hobbelig, maar die weg was ik sowieso overgegaan. Dingen waren sowieso veranderd.

Hoewel het kan voelen alsof je op veel vlakken stilstaat en je niet gelijk opgaat met andere leeftijdsgenootjes, staat jouw ontwikkeling natuurlijk alles behalve stil. Juist in therapie ben je dingen aan het inhalen en elk jaar, elke dag leer je meer over jezelf. Je wordt simpelweg ouder en dat doet iets met je, dat verandert je. Of je nu wel of geen problemen hebt; niemand is meer het kind van vroeger.

Je doet jezelf tekort

Is het wel eerlijk om te verlangen naar hoe je was als kind? Voor mij was het lange tijd behoorlijk zorgeloos en fijn, precies hoe je het zou willen voor een kind. In die fijne omgeving kon ik dat kind zijn met dat sterke karakter en die spontane persoonlijkheid. Alles was toen anders. Gelukkig stond ik toen nog niet voor grote uitdagingen. Eigenlijk is het heel oneerlijk en onterecht om mijn leven nu, met alle uitdagingen die daarbij horen, te vergelijken met mijn leven toen. Dat zou betekenen dat er niets had mogen veranderen en ik als mens dus ook stil had moeten blijven staan.

Door terug te blijven kijken naar dat kind van vroeger, diskwalificeerde ik mijzelf als volwassene. Ik kende die volwassen versie van mijzelf misschien nog niet zo goed, omdat we in die tienerjaren nogal in de problemen kwamen en het vaak voelde als overleven. Maar dat betekende niet dat die volwassen versie er niet was. Soms voelde het wel alsof die versie van mijzelf nog moest komen of zich nog moest ontwikkelen, maar ik kon er wel voor openstaan om die te leren kennen. Ook als zij totaal andere kenmerken en karaktertrekjes had dan de jongere versie. Dat maakte haar natuurlijk niet minder. Met alle kennis en ervaring die ik in de jaren had opgedaan, mocht ik ergens ook wel vertrouwen hebben in dat kind dat inmiddels groter was geworden.

Waar verlang je naar terug?

Er waren zeker wel bepaalde eigenschappen die ik graag terug wilde. Soms keek ik zelfs op tegen dat kleine meisje van vroeger, die ik in niets meer herkende. Zo noemden ze mij op de peuterspeelzaal ook wel Sneeuwwitje en alle andere peuters de dwergen. Zo dominant en aanwezig was ik blijkbaar. Achteraf schaamde ik mij nog wel eens voor mijn kinderlijke dominantie, maar hoe ouder ik werd, hoe meer bewondering ik had voor dat kleine bazige meisje dat vol zelfvertrouwen de wereld in stapte. Ze liet zich niet de kaas van het brood eten. Wanneer er appeltaart werd besteld voor mijn ouders, ging ik er altijd vanuit dat een hele punt voor mij was. Ik deed toch zeker niet onder als kind? Ik ben toch 1 persoon, dacht ik. Ik verdien toch gewoon 1 hele punt voor mijzelf?

Misschien waren dat wel de eigenschappen die ik weg voelde glippen naarmate ik ouder werd. Ik werd onzekerder en voor ik het wist was ik dat stukje identiteit helemaal verloren voor mijn gevoel. Ik herkende mijzelf daar totaal niet in en ik zag dat als een verlies. Misschien zorgde dat er ook voor dat ik terug wilde, in plaats van vooruit. In het verleden lag iets, iemand, die goed was en die het leven aankon. Toen was ik sterk, nu duidelijk niet meer..

Terwijl het natuurlijk ook als bewijs kon dienen voor wat er allemaal voor potentie in mij zat. Dat alle uitdagingen, alle struggles en alle problemen dat hadden doen vergeten, betekende niet dat het weg was. Dat ik vaardigheden niet meer bezat voor mijn gevoel, betekende niet dat ik ze niet terug kon krijgen.

Na herstel is het anders

Ik zag dat kleine meisje als mijzelf, de echte ik en zag de jaren van eetstoornissen en persoonlijkheidsproblematiek als een stoorzender. Als ruis bijna. Ik was mijzelf en daarna verloor ik mijzelf, zo voelde het.

Ik werd na herstel niet meer mijzelf. Ik was anders geworden. Ik was niet terugveranderd naar dat kleine, sterke meisje. Ik was nu een totaal ander meisje, dat ik helemaal opnieuw moest leren kennen. Zo verwarrend vond ik het, dat ik niet meer dezelfde dingen leuk vond en niet meer dezelfde eigenschappen terugkreeg. Terwijl het ergens ook volkomen logisch is dat je na jaren van therapie en volwassen worden, niet meer datzelfde meisje bent. Ik was waarschijnlijk ook veranderd als ik geen eetstoornis had gehad, als ik geen persoonlijkheidsproblematiek had gehad. Het had er ongetwijfeld anders uit gezien dan, maar het was ook veranderd. Je kunt na tien jaar niet hetzelfde mensje worden en misschien moet je dat ook helemaal niet willen.... 

Ik wilde dezelfde dingen leuk vinden en vond het zo verwarrend niet van dezelfde dingen te kunnen genieten als vroeger. Wie was ik nog? Was ik compleet uitgevaagd door mijn problemen? Had de therapie mijn persoonlijkheid ook uitgewist?

Nu denk ik van niet. Het heeft mij veranderd, dat zeker, maar verandering was ook nodig. Ik wilde het per slot van rekening ook graag anders, want hoe het ging was ook niet houdbaar. Het moest anders, zonder dat er sprake was van goed of fout. De dingen waar ik eerst onbezorgd van kon genieten, kon ik misschien ook helemaal niet meer met hetzelfde gevoel benaderen. Ik was bezig geweest met grotere problemen, met mijn emoties aangaan, door diepe dalen gaan en het leven aandurven. Dan is het misschien helemaal niet zo gek dat ik niet meer op dezelfde manier kon genieten van een schilderij maken?

Ik leerde anders omgaan met alles, dus niet meer dan logisch dat ik ook anders keek naar de hobby’s en interesses die ik eerder had. Misschien was dat helemaal niet iets dat ik had verloren, maar was het juist winst. Je groeit door de tijd ook over dingen heen, waardoor je er simpelweg niet meer op dezelfde manier van kunt genieten. Dat betekent niet dat je niet met diezelfde overgave van hele anderen dingen kunt genieten, die je misschien nog moet ontdekken. Dat betekent niet dat je jezelf verloren bent, want je bent vandaag net zo'n compleet persoon als gister of als tien jaar geleden. Je bent ook nog jezelf als jouw eigenschappen en interesses veranderen. 

Nieuwsgierig naar de nieuwe jij

Naast dat er misschien dingen zijn die je terug zou willen, zijn er ook dingen bijgekomen. Hoe veel meer weet jij nu van jezelf, van de wereld en van de mensen om je heen, die dat kleine meisje (of die kleine jongen) nog niet wist? Ja, al die kennis en ervaring deden een hoop, dat was niet niks om te verwerken, maar vroeg of laat ging dat meisje daar mee te maken krijgen en jij bent nu honderd stappen verder. Jij bent dat meisje én de nieuwe volwassen versie, met nog meer in haar mars dan eerst. Omdat het zo normaal is dat de tijd voorbij gaat en je misschien terloops zo ontzettend veel leert, vergeet je misschien hoe veel je nu kunt. Hoe veel je nu méér kunt. Daar zou je compleet aan voorbij gaan als je die jongere versie zo veel hoger hebt staan. Jij bent niet minder, maar meer geworden. Dat kan verwarrend en spannend zijn, maar daar zit wel toekomst in.

Wanneer je jouw jongere 'ik' loslaat, komt er pas echt ruimte voor wie jij als volwassene zou kunnen zijn. Dat is iets dat niet vast hoeft te staan door je verleden of wat al ingevuld is door je problemen. Dat is iets wat nog alle kanten uit kan.

Wie wil jij worden na je eetstoornis?