Als je kampt met psychische problemen en hiervoor hulp zoekt, dan wordt er vrijwel altijd in het begin van een behandeltraject een diagnose gesteld. Dit is nodig vanwege praktische redenen, namelijk vergoeding van de verzekering voor jouw behandeling, maar ook om ervoor te zorgen dat je een behandeling kunt krijgen die afgestemd is op jouw problemen. Iemand die kampt met een angststoornis heeft immers een andere behandeling nodig dan iemand die kampt met een persoonlijkheidsstoornis.

Natuurlijk is die scheidslijn niet zo zwart-wit. Veel problemen lopen in elkaar over en symptomen lijken op elkaar. Als een gemiddelde Nederlander in de DSM zou kijken, dan zou hij of zij zich waarschijnlijk al vrij snel in heel wat stoornissen herkennen, zonder dat diegene daadwerkelijk kampt met een psychische stoornis. Dit maakt het dan ook lastig om een diagnose te stellen. Soms kan iemand bepaalde symptomen vertonen die erg lijken op een bepaalde stoornis. Als dit verder uitgezocht wordt, kan dit op de een of andere manier allemaal overeenkomen waardoor die diagnose wordt gesteld.

Bron

Toch kan later naar boven komen dat de diagnose destijds niet juist was. Er zijn bijvoorbeeld stoornissen, zoals autisme of AD(H)D, die lastig te stellen zijn en daarom ook pas op veel latere leeftijd gesteld worden. Toch kan iemand al in de kindertijd en soms in het begin van de tienerjaren problemen ontwikkelen. Sommige kinderen vinden bijvoorbeeld geen aansluiting of vertonen gedragsproblemen. Anderen trekken zich juist ontzettend terug en worden depressief omdat zij merken dat zij ''anders'' zijn dan anderen maar niet duidelijk is wat er dan precies anders is.

Als zo iemand vervolgens bij de huisarts komt met depressieve klachten, is de kans groot dat deze klachten behandeld zullen worden, simpelweg omdat er op dat moment nog niet veel meer bekend is van wat er verder speelt. Dit is niet per se onkunde van een behandelaar of van een instantie. Er wordt gehandeld op basis van de informatie die er dan is en dat is een depressieve stoornis. Veel mensen kunnen op die manier jaren rond lopen met psychische klachten zoals depressies, eetproblemen, suïcidaliteit of zelfbeschadiging zonder dat duidelijk wordt wat er precies aan de hand is.

In sommige gevallen wordt hierdoor bijvoorbeeld onterecht de diagnose persoonlijkheidsstoornis gesteld omdat veel symptomen hier wat mee overeen kunnen komen. Pas veel later, als iemand echt volwassen is en wat stabieler is zodat er meer mogelijkheid is om uitgebreid psychiatrisch onderzoek te doen, dan komt er na voren dat er andere dingen spelen. Dit is overigens natuurlijk niet altijd zo. In de meeste gevallen wordt direct de juiste diagnose gesteld.

Soms krijg je een diagnose en heb je direct het gevoel dat dit niet klopt. Dit kan zijn omdat je je niet herkent in de symptomen of omdat je misschien mensen kent die dit ook hebben en dat je jezelf totaal niet als ''zo iemand'' ziet. Als eerste is het van belang om je goed in te lezen over deze stoornis. Veel stoornissen hebben verschillende uitingsvormen en hierdoor kan het zijn dat je een bepaald beeld van een bepaalde aandoening hebt dat wellicht niet helemaal klopt. Ook is het van belang om in gesprek te gaan met degene die de diagnose gesteld heeft. Wat waren de overwegingen en hoe ziet diegene jou?

Bron

Als je hierna echter nog steeds van mening bent dat dit niet juist is, dan zijn er wel een aantal mogelijkheden. Net als de reguliere gezondheidszorg heb je altijd de mogelijkheid om te vragen om een second opinion. Je hoeft niet altijd bij de psycholoog of psychiater te blijven waar je op dat moment bent. Als je het ergens niet mee eens bent, dan mag je dit uitspreken en aangeven dat je wil dat er iemand anders meekijkt.

Bovenstaande is vooral belangrijk als een dergelijke diagnose bijvoorbeeld van invloed is op je behandeling of medicijngebruik. Als men bijvoorbeeld van mening is dat jij een behandeling moet volgen voor een angststoornis terwijl jij ervan overtuigd bent dat dit voor jou geen probleem is, dan is het wel goed om hier verder naar te kijken.

Hoewel je dus zeker voor jezelf op mag komen en dit ook belangrijk is, zegt een diagnose ook lang niet altijd alles en is het niet in alle gevallen even belangrijk. Soms is het enkel van belang voor de verzekering en heeft het verder geen invloed op je behandeling. In die gevallen moet je zelf afwegen of je wil dat verder uitgezocht wordt wat nu precies de juiste diagnose is, of dat je het erbij laat zitten. Dit is voor iedereen een persoonlijke keuze. Bedenk goed dat een diagnose niet zoveel zegt over wie je bent of wat je kunt in het echte leven. 

Heb jij ervaring met het krijgen van een verkeerde diagnose?