Controle: smetvrees en teldwang

 

Vaak beschikken mensen met eetstoornissen over dezelfde persoonlijkheidskenmerken. 7 van deze kenmerken kan je vinden in deze blog. Zo zie je vaak bij mensen met een eetstoornis een vorm van dwang. Die dwang kan zich op allerlei manieren uiten. Natuurlijk uit de dwang zich vaak in het eten, maar het kan op nog meer gebieden naar voren komen. Voorbeelden hiervan zijn schoonmaakdwang of controledwang. Voor mij is dwang erg herkenbaar. Zelf heb ik last van teldwang en een lichte vorm van smetvrees.

Al zolang als ik me kan herinneren, tel ik van alles. Als ik in de auto op de snelweg zit en ik zie de bewegwijzeringsborden, dan tel ik het aantal letters van de plaatsnamen. Ook tel ik vaak het aantal stoeptegels, het aantal stoelen in een ruimte of het aantal gaatjes in het plafond. Zomaar wat voorbeelden, maar ik kan er nog veel meer opnoemen.

smetvrees teldwang

Teldwang wordt ook wel aritmomanie genoemd. Iemand met teldwang heeft dus de dwangmatige behoefte om allerlei zaken te tellen. Vaak tellen mensen met teldwang alles meerdere keren na, omdat ze bang zijn dat er anders iets ergs zou kunnen gebeuren. Het kan ook zo zijn dat je van jezelf op een bepaald ‘goed’ getal moet uitkomen.

Ik tel van alles, maar ik weet niet zo goed waarom ik het doe. Vaak doe ik het ook niet eens zo bewust. Het heeft wel te maken met controle, maar het is niet zo dat ik bang ben dat er iets ergs gebeurt als ik het niet doe. Wel herken ik dat ik op een bepaald ‘goed’ getal moet uitkomen. Dat getal is bij mij 7. Als ik niet op 7 uitkom, dan ga ik andere dingen tellen waar ik wel op 7 bij uit kom.

Zoals ik in de inleiding ook al zei, heb ik ook een lichte vorm van smetvrees. Als je last hebt van smetvrees, dan vind je het bijvoorbeeld vies om een hand te geven of om een lichtknop uit te doen. Je bent bang om in aanraking te komen met bacteriën en virussen. Ook hier heb ik al zolang ik me kan herinneren last van.

Als klein meisje las ik graag. Ik heb volgens mij alle boeken uit de bibliotheek wel een keer gelezen. Ik deed dat met veel plezier, maar ik vond die boeken ontzettend smerig. Opeens had ik bedacht dat ik best met een wc-papiertje de bladzijdes van de boeken om zou kunnen slaan. Dan kon ik tenminste nog wel blijven lezen zonder de vieze bladzijdes aan te raken. Ik wist wel dat het niet helemaal normaal was om te doen, maar het gaf me wel een fijner gevoel dus deed ik het maar.

Het aanraken van prullenbakjes in de trein, knopjes in de bus of deurklinken: ik doe het liever niet. Als ik het wel doe, dan voelt het alsof mijn hand besmet is en dan wil ik ‘m zo snel mogelijk wassen. Ik weet echt wel dat het overdreven is, maar ik vind het heel moeilijk om me eroverheen te zetten en die dingen gewoon aan te raken.

De smetvrees en teldwang zijn de ene keer heftiger aanwezig dan de andere keer. Soms gaat het een tijdje goed, maar dan opeens is het er weer en vind ik weer meer dingen vies om aan te raken of ben ik vaker weer dingen aan het tellen. Nu is het niet zo dat dit mijn hele leven beheerst. Het is vaak subtiel een beetje aanwezig waardoor ik er niet zoveel last van heb. Het is ook niet zo dat ik bang ben dat er dingen gebeuren als ik het niet doe.

Ik weet niet zo goed waar het bij mij vandaan komt, maar ik vind het ook niet belangrijk genoeg om dat volledig uit te gaan zoeken. Wel heb ik er een idee bij. In mijn ogen zijn de teldwang en smetvrees manieren om de controle ergens over te hebben. De eetstoornis was uiteindelijk ook een manier om controle te hebben. Het gaf mij houvast. Het zijn dus verschillende manieren voor mij geweest om controle te hebben. De eetstoornis is gelukkig weg, maar hier heb ik af en toe nog wel last van. Ik denk dat het nu een gewoonte is geworden.

smetvrees teldwang

Ik ben blij dat het bij nooit heeft doorgezet tot een echte dwangstoornis. Een dwangstoornis heb ik van dichtbij meegemaakt bij een vroegere vriendin van mij en dat was enorm heftig. Het belemmerde haar gigantisch en ze was gedurende de dag enorm veel tijd hieraan kwijt. De hele dag door moest ze dingen van zichzelf checken. Ze was bang dat er anders iets ergs met haar ouders zou gebeuren als ze het niet deed. Die angst en de dwang werden groter en groter.

Veel mensen hebben last van dwang, maar niet iedereen heeft een dwangstoornis. Mocht je je nou herkennen in mijn verhaal, maar belemmert het jou wel heel erg in het dagelijks leven? Het is dan aan te raden om hiermee naar de huisarts te gaan voordat het erger wordt. Door middel van medicijnen en cognitieve gedragstherapie is het heel goed mogelijk om hier weer vanaf te komen zodat je weer dwangvrij door het leven kan gaan.

Heb jij ook last van dwang?

Fotografie: Janine

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Denise - Donderdag 30 november 2017 16:08
Ah damn, herkenbaar! Naast mijn OCD heb ik dus ook dat stukje smetvrees. Dat je hand dan echt héél ranzig en goor aanvoelt als je idd de trein prullenbak of een roltrapleuning, winkelkar, ect hebt aangeraakt. *ril*

Ik maak mijn mobiel na afloop ook altijd schoon met bijvoorbeeld alcohol als ik boodschappen heb gedaan, aan zo’n smerig karretje heb gezeten en daarna bijvoorbeeld een berichtje heb verstuurd :’) of als anderen mijn mobiel hebben vast gehad :’)
Mtb - Donderdag 30 november 2017 18:24
Dit is mij zo herkenbaar! Ik tel ook van alles indd ook dr stoeptegels als ik loop de bomen als ik in de auto zit etc, heb dit ook al mijn hele leven wat ik weet.
Evy93 - Donderdag 30 november 2017 20:19
Bedankt voor deze blog Danique!
Het tellen is heel herkenbaar voor mij, eigenlijk alles met cijfertjes. Volume altijd op een 'goed' cijfer (goede cijfers zijn 2,4,8,16,32,64 enz), als ik mijn eten heb gemaakt, aan tafel klaar zit om te gaan eten en het is bijv. 18:29u moet ik wachten tot het 18:32u is voordat ik mag beginnen.
Maar het gekke is, net zoals jij aangeeft Danique, dat ik niet denk dat er iets ergs gebeurd als ik het niet doe. Het is een gewoonte, tic of hoe je het ook wilt noemen. Ik doe het gewoon, als ik het niet doe blijft het door mijn hoofd spoken en raak ik enorm afgeleid.
En ik heb ook een gewoonte/tic met opruimen, alles moet netjes, gestructureerd, geordend, schoon enz zijn. Denk inderdaad dat dit allemaal voortkomt uit controle.
Noekjhu15 - Donderdag 30 november 2017 20:45
Herkenbaar...
Bedankt voor je eerlijk en openlijkheid!!!
Maria - Donderdag 30 november 2017 21:51
Ik heb geen OCS maar OCPS (obsessief compulsief persoonlijkheidsstoornis), maar dit is voor mij toch heel herkenbaar.
Ik wist niets van deze stoornis af, totdat ik de diagnose kreeg. Ik dacht altijd dat ik iets vreemd had. Ik doe namelijk al mijn handelingen en rituelen, zonder dat er een angst achter zit..de diagnose maakte veel duidelijk voor mij.
AnaMan - Donderdag 30 november 2017 23:53
Als het tellen heel erg samenhangt met de gedachte dat er iets uit MOET komen om onheil af te weren, dan gaat het over in *magisch denken*. Bijv. steeds over exact 3 stoeptegels ineens stappen, anders zal er "iets" vreselijks gebeuren met je moeder.
ziezo - Vrijdag 1 december 2017 17:11
ik merk vooral dat wanneer ik erg hard mijn best doe om beter te eten, ik verschuif naar meer dwangmatig gedrag... het zit er altijd een beetje in, maar niet in die mate dat het mijn leven echt moeilijker maakt, maar wanneer ik beter eet, ga ik dus op andere manieren die controle opzoeken...