Angst als motivatie

 

Of je het nu moeilijk vindt om motivatie vast te houden of te handelen vanuit motivatie, voor velen van jullie is motivatie een bekend onderwerp. Het helpt je vast te houden aan je doelen en geeft je perspectief. Eerder schreven we al over intrinsieke en extrinsieke motivatie. Kort gezegd; motivatie vanuit jezelf of van buitenaf. Vandaag wil ik het hebben over de kern van de motivatie, wat beweegt jou om iets te doen? Is dat misschien liefde? Of is het angst?

Elke dag maken we enorm veel keuzes. Kleine keuzes waar je amper bij stilstaat, maar ook grote, overwogen beslissingen. Elke keuze wordt gedreven door een motivatie. De twee drijfveren waaruit wij handelen, zijn angst en liefde. Deze twee staan veelal haaks op elkaar. Wanneer je kiest vanuit angst doe je jezelf vaak tekort. Handel je vanuit liefde, gun je jezelf vaak het beste. Hoe is dit voor jou eigenlijk? Wat is jouw grootste beweegreden?


Bron foto

Op angst gebaseerde motivatie

Als je je laat leiden door angst, denk je eigenlijk in restricties, in begrenzingen. Dit klinkt meteen heel negatief, maar dit is hoe de meeste mensen handelen. Angst is namelijk niet altijd iets 'slechts'. Angst helpt ons om uit de problemen te blijven, angst behoed ons voor eventuele nare herhalingen, waardoor we onze weg anders kunnen indelen. 

Handelen vanuit angst kan dus ook heel helpend zijn. Denk bijvoorbeeld aan een situatie waarin er een directe dreiging is; een beer op de weg. Doordat we die angst voelen, kunnen we onszelf (hopelijk) in veiligheid brengen. Hier is het dus heel functioneel. Wanneer we dit echter vertalen naar de spreekwoordelijke beren op de weg, kan dit mechanisme juist tegen ons werken.

Het gevaar hierbij is het 'negatief denken' dat hier veelal mee gepaard gaat. Door de aandacht te houden op hetgeen dat 'fout' is, zonder dat er direct een oplossing voor is, kan er stress optreden en kan het zelfs invloed hebben op onze energie levels en stemming.

Een voorbeeld: het is haast onmogelijk om nu als starter een huis te kopen. Door uitspraken als "Je moet nu wel inspringen, want de prognose ziet er niet beter uit", kan het zijn dat je de druk voelt om inderdaad nu in te stappen. Misschien omdat je anders de boot mist. De kans bestaat dat dit een op angst gebaseerde motivatie is die gepaard gaat met negatief denken: je hebt oogkleppen op en kan het niet meer relativeren. Zeker wanneer je er eigenlijk niet klaar voor bent, kan de druk rondom dit onderwerp ook toenemen. Hierdoor verlies je zicht op het grotere geheel en wordt 'de zoektocht naar een huis' overheersend.

Het is trouwens niet zo gek dat je die focus dan ervaart. Even terug naar de daadwerkelijke beer op de weg: hierbij is die focus juist van belang. Dat is namelijk de dreiging, daar wíl je je focus op hebben om jezelf in veiligheid te kunnen brengen. Door die focus kun jij (bewust of onbewust) overgaan op jouw reactie: vechten, vluchten of bevriezen. Alleen is deze reactie in het dagelijks leven niet vaak nodig en zoals in het voorbeeld hierboven, kan het je dus juist in de weg zitten.

Op liefde gebaseerde motivatie

Waar je bij angst veelal in restricties denkt, zie je, wanneer je handelt vanuit liefde, eerder mogelijkheden. Deze motivatie wordt zelfs vanuit een ander deel van je hersenen aangestuurd, namelijk het deel dat verantwoordelijk is voor vreugde creativiteit en passie. 

Dat veel mensen van nature handelen vanuit angst, betekent gelukkig niet dat het niet anders kan. Er zijn wel degelijk manieren om te oefenen om vanuit liefde jezelf te motiveren. 

In plaats van 'hard naar jezelf zijn' probeer jezelf te benaderen zoals je een vriend zou benaderen.

Dit klinkt zo simpel, maar het is zo van waarde om jezelf eens af te vragen wat je tegen een vriend of vriendin zou zeggen die in de situatie zit waarin jij je verkeerd. Terugkomend op de huizenjacht: misschien dat je veel leuke uitjes afzegt om zo al het geld bij elkaar te schrapen voor alle onkosten. Dat vraagt denk ik veel van iemand en hoeft ook niet per se iets slechts te zijn, misschien juist niet, maar als je merkt dat je er op het moment niet gelukkiger van wordt, wat zou je dan tegen jezelf zeggen?

In plaats van 'oogkleppen op en gaan' probeer eens te onderzoeken of er een andere manier is die wél goed en passend voelt.

Stel je bent op dat punt gekomen dat je eigenlijk voelt dat dit niet de manier is. Zouden er misschien andere manieren zijn om hetzelfde te bereiken, maar die voor jou wél goed voelen? En stel je weet het zelf niet zo goed, is er iemand in jouw omgeving die je hierbij kan helpen? Of is het mogelijk om een tandje terug te schakelen? Wat zijn de mogelijkheden? 

In plaats van 'vast te houden aan het doel' probeer eens te onderzoeken wat je precies belangrijk vind.

Is dat wel het doel? Of is dat was het doel vertegenwoordigt? Om het even makkelijk te houden, kies ik voor hetzelfde huizen voorbeeld. Een koophuis, een prachtig doel denk ik zelf. Het is ook met een reden dat ik dit als voorbeeld heb genomen. Ik vind het zelf zo makkelijk om me te verliezen in de huizenmarkt, dat ik soms vergeet dat het niet per se gaat om dát huis. Het gaat mij denk ik meer om de bevestiging dat ik het kan, dat ik ooit op een punt zou komen dat ik een koophuis zou krijgen. Dat anderen mij ook als 'volwassen mens' zouden zien. Inmiddels weet ik, ik voel het nog niet altijd, dat dit van ondergeschikt belang is, maar dit is wel iets wat ik mezelf soms even extra in moet praten. 

Dit alles is iets waar ik, met of zonder koophuis, in ieder geval over na kan denken en over kan filosoferen. Het heeft geen haast. Dat doel komt (hopelijk) elke dag iets dichterbij en het is aan mij hoe ik deze weg erheen afleg. 

Herken jij jezelf hierin?  

Deze blog kwam voor het eerst online in 2021


Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar. 

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Lost girl - Vrijdag 1 maart 2024 17:57
Hoe vaak ik het ook lees of hoor, ik kan me er niets bij voorstellen. Handelen uit liefde ipv angst. Misschien omdat het gevoel me nog onbekend is. Ik ken liefde voor wezens om me heen, dus ik weet hoe liefde voor een ander voelt. Maar actie ondernemen voor jezelf uit liefde naar jezelf?
Even puur op eetgebied: voor een minder lekker product kiezen omdat ik weet dat het beter voor mijn lichaam is. Het voelt als straf, maar het zou uit liefde voor mijn lichaam moeten zijn. Hoe buig ik dat negatieve gevoel van straf om naar een positief gevoel van het doen uit liefde voor mijn lichaam. En dat dan zonder gebruik te maken van de uit angst gedreven motivatie om af te vallen. Want dat zou een schijnpositiviteit geven. Het wordt al tientallen jaren tegen me gezegd, maar ik krijg het gevoel niet te pakken en dat frustreert.
Lonneke - team Proud2Bme - Dinsdag 5 maart 2024 08:55
Bedankt voor je eerlijke antwoord Lost Girl, het is ook wat, he? Die liefde voor jezelf voelen en daaruit handelen? Ik kan me voorstellen dat het frustreert dat het niet lukt, zeker als je het al zo lang probeert. Voor mij hielp het (dat schreef ik geloof ik ook in de blog) wel eens om mezelf te benaderen zoals ik dat bij een ander zou doen. Dat is ook iets wat makkelijk wordt gezegd en je waarschijnlijk al talloze keren geprobeerd hebt, maar daardoor kreeg ik wel wat meer bewustzijn dat ik mezelf zo anders behandel dan ik anderen doe. Ik denk ook dat dat gevoel wat je probeert te pakken, niet altijd te pakken is. Soms lukt het je misschien wat beter om hierin stappen te zetten dan op andere momenten en dat is ook oké. Het mag je frustreren, maar hiervoor hoef je jezelf niet te haten. Je werkt ontzettend hard, misschien dat dat ook erkennen een belangrijke stap is voor jou?

Veel liefs