Afvallen: Jij liet me vallen
Afvallen en laten vallen. Twee woorden die elkaar het afgelopen jaar meerdere malen raakten. Ik viel af en jij liet mij vallen. Dit is voor jou. Voor jou die mij liet vallen. Je keek met ogen vol afstand en sprak met woorden van onbegrip. Woeste of weinig woorden. Niet recht in mijn gezicht. Een vloedgolf aan veronderstelling en vooroordeel als ik even niet keek. Ik heb geleerd. Mijn god, wat een harde, maar wijze les. Praten over is voor mij verleden tijd. Ik sta hier nu boven en ondanks dat ik ben afgevallen, geeft me dat een kiloknaller aan zelfvertrouwen. Ik sta op. Voor jou, die mij liet vallen.
Hoe kon ik zo verknipt zijn, mailde je. Hoe kon ik zo stom zijn, terwijl ik zoveel kennis in huis had, riep je. Of ik niet beter mijn best had kunnen doen, vroeg je. Niets, zei je. Je keek alleen, alsof we vreemden waren. Alsof ik jou teleurgesteld had in iets wezenlijks. Het contact dat we eerder hadden was bij deze verbroken. Ik hoefde nog nét geen handtekening op papier te zetten als bewijs dat ik akkoord ging met mijn diagnose terugval. Ze had het gedaan, het was écht zo!
Ik was als een puber opnieuw zo stom was geweest om te spijbelen. Hoe kon ze dat nou doen? Ze was inmiddels toch volwassen. Dan ga je toch niet weer wegblijven van school? Hoe kinderachtig en onverantwoord ben je dan? Ze heeft gewoon een flinke schop onder haar kont nodig! Ze weet prima hoe het werkt. Ik heb het ook zwaar en grijp ook niet terug naar die eetstoornis. Dat is gewoon een keuze!
"Ze heeft heus wel gemerkt dat ze minder ging eten, dat ze meer ging sporten en afviel in gewicht. Ze had best wel door dat ze ondergewicht kreeg en had toen hulp kunnen zoeken. Wat slecht dat iemand die anderen aanraadt tijdig hulp te zoeken en te vechten tegen een eetstoornis, dat zelf niet doet! Ze doet dit gewoon voor de aandacht..."
Wauw... Wat kunnen mensen toch negatief en oordelend zijn. De terugval zelf deed vreselijk veel pijn, maar de manier waarmee er om werd gegaan, verdrievoudigde dit verdriet. Eenzaamheid is een understatement. Tegelijkertijd begrijp ik het onbegrip. Ik begreep de terugval namelijk ook niet. Zo niet, dat dit totaal buiten mijn begrip en gezonde verstand om ging. Ruim 10 jaar lang heb ik met volle overtuiging gezegd nooit en te nimmer meer terecht te komen in een eetstoornis en never nooit mijn tijd meer aan zoiets zinloos te besteden. Ik genoot van eten, was dol op eten. Dat zou ik mezelf niet meer laten ontnemen. Hoe kon het dan toch?
Voor de aandacht? Ik had met ieder ander ding aandacht kunnen vragen. Het aller, aller, allerlaatste wat ik wilde was aandacht krijgen met een terugval. Met een eetstoornis. Hoe durft iemand dat überhaupt te denken. Dan ken je me écht niet. Ik heb mijn vriendin huilend gesmeekt me te helpen het drama te stoppen. Ik zag dat ik wat afviel, maar dacht iedere dag opnieuw het wel te kunnen stoppen, het zelf op te kunnen lossen. Ik dacht dat het niet echt goed zichtbaar was. Dat het wel meeviel. Opnieuw een eetstoornis ontwikkelen? Are U kidding me?! Het daadwerkelijke besef kwam veel te laat. Toen ik het zag, was ik al gezien.
"Je kiest niet voor een eetstoornis,
maar je kiest wel voor herstel van een eetstoornis"
Ontdekt. Zo voelde het. Alsof ik ontdekt werd. Gesnapt! Ik kon alleen geen buut vrij! roepen, want ik zat volledig gevangen. Hoe graag ik iedere dag ook mijn vrijheid terug wilde pakken, het lukte me niet. Ja, ook ik heb vaak geroepen dat je niet kiest voor een eetstoornis, maar wel kiest voor herstel. Nu besef ik me dat die zin veel te eenvoudig is. Was het maar zo simpel. Mijn hersenen hadden door de ondervoeding niet meer de helderheid om dag in dag uit bewust te kiezen voor dat herstel. Ik wilde rationeel wel, niets liever. Mijn toekomst, mijn baan, mijn relatie, mijn kinderwens, alles stond immers op het spel. De afstand tussen ratio en emotie was echter nauwelijks te overbruggen.
Voor jou die mij liet vallen. Het was alsof het bereik van mijn telefoon wegviel. Met de weken die passeerden liet je steeds minder van je horen. De telefoontjes die er wel waren, waren oppervlakkig en gingen enkel over jou. Echt vragen deed je niet. Heel soms deed ik een poging tot praten. Terwijl een ander bang was dat ik dood zou gaan, praatte jij met iemand anders over mij. Over dat het zo ingewikkeld was voor jou. Ik was opnieuw die puber van toen. Ik deed dit mezelf aan en als ik dat niet deed, dan moest zo snel mogelijk de schuld bij iemand gelegd worden. Opgelost. Liefst praktisch, zonder te veel liefde. Gedoe, bedoel ik.
Ja maar, alles moet per telefoon, daar vind ik dit geen geschikt onderwerp voor! Ik moet hier gewoon eens met een professional over praten, ik heb hier geen verstand van. Dit is allemaal te ingewikkeld.
Hierna volgt een symbolisch geluid van Tuut tuut tuut. Een ouderwetse hoorn die op de haak wordt gelegd. Afgewezen. Het gevoel van afwijzing zit diep. Ongehoord. Jarenlang een eetstoornis, controle en dwang. Een leven geleid door angst en een negatief zelfbeeld. Niets was goed genoeg. Niet voor mij, maar ook niet voor jou. Ja, tijdelijk was ik goed. Ik was goed als ik presteerde. De ene, na de andere 9 sleepte ik mijn cijferlijst binnen. Cum Laude hier, met lof daar. Twee studies tegelijk, een part-time baan erbij. Presteren tegen de pijn. Zeker zeven keer verhuisd, maar nergens werkelijk thuis.
Ja maar jij was er niet open over! Als je nou gewoon iedereen bij elkaar had geroepen en gezegd had wat er aan de hand was!
Oh sorry, ik wist niet dat er een handleiding was voor dit soort situaties. Hebben ze die voor terugval in anorexia ook bij BOL.com? Of mag ik geen grapjes maken over mijn eigen ziekte? Oh wacht, dat staat vast in die handleiding! Die heb ik dan nooit gelezen, jeetje wat stom van me. Is die handleiding er ook voor kanker? ...en bij een gebroken been? Dan bestel ik die alvast!
Ik begrijp best dat het ingewikkeld is. Dat mensen niet weten hoe hiermee om te gaan. Het lijkt immers op een slechte, waargebeurde verhalen RTL 4 film, die ineens een rare wending krijgt, waardoor je er niets meer van snapt. Dat is het leven, vrees ik. Onbegrijpelijk soms. Tegelijkertijd zie je in dit soort films ook vaak wie de échte vrienden van de hoofdpersoon zijn. Spijtig weinig. Hard times, reveal true friends. Ik heb geleerd.
Oordelen, afstand houden, het beter weten, praten over, bagatelliseren. Het is allemaal makkelijker, veiliger en het geeft je soms een beter gevoel dan het gesprek aangaan, vragen stellen en je openstellen voor het feit dat het leven soms anders is dan je had verwacht. Dat dingen soms anders werken dan je denkt. De schuld of de oorzaak is niet altijd te bepalen. Dat zou jouw leven misschien duidelijker maken, maar zo werkt het leven niet. Er is niet altijd direct een praktische oplossing.
"Natuurlijk kan je denken: je viel af, dus had je moeten ingrijpen! Maar wie zegt dat ik dat niet gedaan heb? Waarom oordelen over iets waar je het fijne niet van weet? Ik weet dat er zo gedacht wordt, want dat maakt het leven soort van overzichtelijk: Oorzaak + schuldige + praktische acties = gevolg. Zo, duidelijk. Ik denk dat het veel ingewikkelder in elkaar zit. Het is niet voor niets een psychiatrische stoornis"
Als ik één ding moet noemen wat deze terugval me voor positiefs heeft opgeleverd, dan is het dat ik heb geleerd om veel minder snel te oordelen over zaken waar ikzelf niet écht mee te maken heb gehad. Ik kan nu met veel meer nuance kijken naar iemand die een terugval heeft, naar niet kunnen 'kiezen' voor herstel en naar eetstoornissen an sich. Dat vind ik enorm waardevol en het levert ook echt een bijdrage aan mijn professionaliteit binnen mijn werk.
Voor jou die mij liet vallen. Ik zat niet in jouw positie, dus weet niet hoe moeilijk dit alles voor jou was. Ik hoop dat je me dat nog eens wilt vertellen. Het heeft me verdriet gedaan en mijn vertrouwen een deuk gegeven, maar ik wil het wel graag begrijpen. Juist, omdat ik niet wil oordelen over zaken die ik niet écht heb meegemaakt.
Scarlet ♥
N.b. Deze blog is niet gericht aan één specifiek persoon, maar is een verzameling van gevoelens en gebeurtenissen die ik heb meegemaakt met meerdere mensen het afgelopen jaar.
Gerelateerde blogposts
Reacties
Dank je lieve Scarlet! ❤️
You are AMAZING.
Liefs
Ja, lieve Scarlet, ik denk inderdaad dat je met de laatste zinnen van het artikel verder kunt....
Hoeveel verdriet en pijn anderen je ook hebben aangedaan, daar kun je vaak zo weinig mee.
De ander zíet het vaak niet eens.
Onvoorstelbaar soms....
Weet dat je juist nú zo'n positief en krachtig voorbeeld voor mij bent!
Dankjewel lieverd! En sterkte verder, elke dag!
Wat je kan meenemen hieruit is dat je in ieder gavel helder hebt wie je echte vrienden zijn. En ik denk dat dat vrij waardevol is.
Mensen weten het vanaf de zijlijn áltijd beter. Maar daadwerkelijk die schouder zijn die je nodig hebt om op te steunen als het kut gaat, zijn ze niet. Dan is het te moeilijk, zijn ze te druk, snappen ze er niks van en hebben ze ook geen interesse meer om het te snappen. Men wil enkel de makkelijke dingen met je doormaken. Niet de moeilijke.
Kost je meer dan dat je er voor terug krijgt, Scarlet :)
Big hug!!
Ik hoop dat er met (nog)meer nuance gekeken wordt naar ouderen met een eetstoornis of mensen met een langdurige eetstoornis.
Mijn vriend en ik zijn nu ruim 4 jaar samen en hij heeft ook te maken met een psychiatrische stoornis. Een tijdje geleden was hij er haast helemaal vanaf - het is nooit helemaal weg, maar in ieder geval was het onder controle en beheerste het niet meer zijn dagelijks leven. Nu gaat het helaas weer een stuk minder goed... Heel langzaam is het monster van de ziekte terug komen sluipen - zo langzaam dat niemand het merkte. En toen we het door hadden, was het eigenlijk al te laat.
Dat maakt een hoop los. Waarom heb ik het niet op tijd gemerkt? Waarom heb ik niet beter op hem gelet? Waarom heb ik hem niet kunnen behoeden weer in die afgrond te vallen? Waarom heeft hij dat zelf niet gedaan? Ik kan me bijna niet meer herinneren hoe het was voor de terugval - veel fijner in ieder geval, voor ons allebei. Dat brengt me in de war - hij is toch nog dezelfde? Waar is die oude Joost? Waarom kan ik - júíst ik die zo dichtbij staat - niet tot hem doordringen? Waarom kan hij dat niet toelaten?
Zulke vragen, gedachten en gevoelens maken je boos. Niet niet op hem, want je weet dat hij hier niet voor kiest, maar op die aandoening. En niet alleen boos - vooral ook heel machteloos. Ik wil zó graag helpen, hem zich beter laten voelen, maar dat lukt niet... Die machteloosheid verschuilt zich vlak onder het oppervlak, en de scheidslijn met boosheid is een hele dunne. Angst, woede en machteloosheid tegenover de situatie uiten zich soms in boosheid op hem. Terwijl ik dat helemaal niet wil. Als hij zich slecht voelt zegt of doet hij soms dingen die mij heel erg kwetsen. Niet opzettelijk, maar het doet toch veel pijn. Hij is bang om aangeraakt te worden, dus een knuffel helpt ook niet - juist niet. Het is dan zoveel makkelijker (en op dat moment ook fijner) om weg te lopen en je verdriet, onmacht en boosheid even de vrije loop te kunnen laten. In je eentje, of bij vrienden die er op dat moment wel voor je kunnen zijn. Terwijl ik weet dat hij het niet zo bedoelt, en dat hij zich er ook rot door voelt. En schuldig dat het mijn leven ook zo beïnvloed. En daar voel ik me dan weer schuldig over. Maar wanneer is het geoorloofd om even voor jezelf te kiezen? Waar ligt die grens?
Gelukkig praten we veel over de situatie en kunnen we spanningen naderhand goed uitpraten. Dan weten we allebei weer even dat we de ander alleen maar proberen te helpen - we willen hetzelfde: samen verder zonder al die problemen. Ik doe alles wat ik kan om hem te helpen, maar ik moet accepteren dat ik hem wel kan ondersteunen, en er voor hem kan zijn, maar dat ik hem niet écht hieruit kan trekken. Dat moet hij doen, met professionele begeleiding. Hoewel ik me hiervan bewust ben, blijft het moeilijk.
Ik hoop dat ik je een kijkje heb kunnen geven door de ogen van 'ik die jou liet vallen'. Zodat je het iets meer kan begrijpen, en alles misschien wat beter een plekje kan geven. Er zijn veel mensen die zeggen dat ik het beter uit kan maken: "Zo hebben jullie toch geen toekomst samen? Ook al kan hij er niks aan doen, jullie relatie draait haast alleen om hem. Hier wil je toch niet 'mee opgescheept zitten'?" Zulke opmerkingen doen pijn. Want NEE - ik wil hem helemaal niet laten vallen. Maar mezelf ook niet. Ik mis de oude Joost, de echte: die ergens diep binnenin probeert terug te krabbelen. Dat weet ik - maar anderen zien het niet. We balanceren op een dunne draad, en ik hoop dat we de overkant halen. Als het aan mij ligt wel - ook al is het soms moeilijk en zullen er waarschijnlijk nog veel wankele momenten komen.
P.S.: Natuurlijk is het waarschijnlijk anders voor 'gewonen vrienden' die wat verder weg staan dan in een relatie. Ik wil hiermee ook helemaal niet goedpraten dat mensen je (hebben) laten vallen. Ook voor mijzelf is dat het laatste wat ik iemand zou willen aandoen. Ik vind je overkomen als een superlieve en sterke meid, en ik vind het heel knap dat je je zo open kan stellen ♥
Langzaam ging het beter met mij, ik at meer, at spontaner en genoot meer van hun gezelschap dan ik ooit gedaan had. Toch ging het nog steeds niet helemaal goed met me. Mijn mentor zei op een gegeven moment, het maakt niet meer uit wat het van je afpakt, ik was keihard aan het terugvallen en wou een hele stomme keuze maken, maar laat het niet je vrienden afpakken. Ze wist hoe belangrijk zij voor mij waren.
Mijn moeder vond de brief op mijn kamer (ik zweer nog steeds dat ze op zoek was) en ik werd van school opgehaald en naar de psycholoog gebracht zonder dat ik wist waarvoor, dat werd me daar pas verteld. Er werd meteen een behandelplan
gemaakt en ik begon 3 dagen later met antidepressiva. Dit alles vertelde ik niet aan mijn vrienden, omdat ik bang was dat ze me zouden verlaten.
Een week later ben ik met mijn oma naar Berlijn gegaan met alle veranderingen die in mij plaats vonden door de medicijnen en ik heb mijn zomervakantie gepland met mijn vrienden, het was meivakantie.
De week na de meivakantie kreeg ik een enorme klap in mijn gezicht. 1 van mijn vrienden zei dat ze het niet meer aan kon dat het zo slecht met me ging en dat ze met mijn ouders wou praten voor ze me meenamen op vakantie... de vakantie die al geboekt was. Dit weigerde ik natuurlijk. De week erna hadden we reisweek met school, waar zowel mijn mentor als een deel van mijn vrienden bij aanwezig was. Datzelfde meisje heeft toen een hoop heisa veroorzaakt, waardoor eten totaal onmogelijk werd.
Na de reisweek vertelden mij vrienden mij dat het eigenlijk al te laat was om onze vriendschap te redden en dat ze me niet mee wilden op vakantie. Dat was het meest eenzame dat ik me ooit gevoeld heb. Ik zat met tranen in mijn ogen in de gang nadat mijn beste vriendin had gezegd dat zij het ook niet meer uithield en moest daarna gewoon naar de les. Mijn mentor kwam me in lichte paniek uit de les halen omdat ze van mensen had gehoord dat ik huilde.
Door deze omstandigheden heb ik wel geleerd wie mijn echte vrienden zijn. Een soort zijtak van deze grote gekke groep bleef bij me, toen er over me gepraat werd op het schoolplein gingen ze er tegenin en die zomer heb ik bijna 24/7 besteed met degene die dus echt mijn beste vriendin is.
Diezelfde zomer ontwikkelde een andere vriendin van mij anorexia, ze had al meerdere problemen en toen dat er bij kwam en ze op bepaalde momenten wel erg dicht bij de dood kwam snapte ik hoe moeilijk mijn vrienden het hebben gehad. Toch kon ik het niet over mijn hart verkrijgen om haar achter te laten. Ik was bang dat zij dan zou doen wat ik bijna gedaan had en dat was erger dan alle problemen die we ooit samen tegen zouden kunnen komen.
Ik zie die groep vrienden die zonder mij op vakantie is gegaan nog af en toe en ik heb nu meer respect voor de situatie waar zij zich in bevonden, maar ik hoop dat niemand waar ik om geef ooit met hen verstrengeld raakt, dat is het pijnlijkste wat me ooit gebeurd is.