Vragen aan de dietist: Is melk nodig?

 

diëtist eetstoornissenOp het forum beantwoordt diëtiste Bianca voor Proud2Bme verschillende vragen van leden. Ook in de chat kun je jouw vragen aan haar kwijt. Deze week behandelt Bianca een vraag die ze af en toe op het forum voorbij ziet komen. Misschien vraag jij je dit ook wel af en daarom zal ze uitgebried uitleggen hoe het allemaal in elkaar zit. De vraag van deze week is: Is zuivel echt nodig?

Er was vanalles over zuivel in het nieuws. Veel koeienmelk drinken zou niet per se gezond zijn. Te veel zelfs ongezond. Jarenlang werd gezegd dat minimaal drie glazen zuivel per dag nodig waren om gezond te zijn. De diëtist vertelt wat in zuivelproducten wel gezond is en hoe je deze voedingsstoffen eventueel uit andere voedingsmiddelen kunt halen. 

Laten we eerst kijken wat naar we eigenlijk allemaal onder zuivel verstaan. Zuivel is meer de verzamelnaam voor alles wat is gemaakt van melk. Dat hoeft niet alleen afkomstig te zijn van koeien maar kunnen ook voedingsmiddelen zijn die gemaakt zijn van schapenmelk, geitenmelk etc.

Wat levert zuivel aan voedingsstoffen?
De belangrijkste voedingsstoffen die zuivel levert zijn eiwitten en mineralen zoals calcium, kalium fosfor en zink maar ook vitamines zoals B2, B6, B12 en daarbij levert zuivel ook nog energie. Wist je dat er in vollere melkproducten meer vitamine A en D voorkomt in vergelijking met de magere melkproducten?

Wat kan je kiezen als je niet tegen melkeiwit of lactose kan?
Er zijn veel alternatieven te koop zoals producten op basis van soja waar ook calcium aan toegevoegd is. Die zou je prima kunnen kiezen als vervanging van de gewone zuivel.

Ik neem liever geen zuivel, kan ik met andere voedingsmiddelen ook aan de dagelijkse hoeveelheid calcium komen?
Je kan met alternatieven voor zuivel zoals sojamelk waar calcium aan toegevoegd is ook prima aan je calcium komen. Om met groente en noten aan de hoeveelheid calcium te komen is wel een stuk lastiger.

Even een rekenvoorbeeld: Met 200 gram sperziebonen krijg je 140 mg calcium binnen en met 1 glas halfvolle melk zit je rond de 305 mg calcium. Amandelen leveren per 100 gram gemiddeld 285 mg calcium.

Milk

Bron

Maar als je aan de gemiddelde aanbevolen hoeveelheid calcium wilt komen van 1 gram per dag dag zou je dus naast je groente van 200 gram (140 mg calcium), 200 gram aardappelen (14 mg calcium) bijna 300 gram noten zoals amandelen erbij moeten eten. Behalve dat dit heel veel noten zijn per dag zit je meteen ook aan heel veel energie wat je extra binnen krijgt op een dag.

Naast calcium is zuivel ook een belangrijke leverancier van vitamine B12. En juist deze vitamine komt alleen voor in dierlijke voedingsmiddelen zoals vlees, eieren en melk. Vegetariërs drinken vaak wel melk dus die krijgen niet snel een tekort. Maar voor veganisten die geen zuivel of geen vervanging hiervoor gebruiken is het heel lastig om met andere voedingsmiddelen genoeg van deze vitamine binnen te krijgen. Er wordt dan geadviseerd om hiervoor een supplement te nemen.

Drink jij wel of geen zuivel en met welke reden?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

eilish - Vrijdag 7 november 2014 10:29
Ik lust het niet en neem er niets voor. Merk er niks van, dus waarom zou ik? Hou me niet zo aan die getalletjes.. zo'n onzin!
M. - Vrijdag 7 november 2014 10:30
Ik neem geen zuivel omdat ik veganistisch leef. Wel drink ik soja-, amandel-, rijst- en kokosmelk.
Anoniemo - Vrijdag 7 november 2014 10:47
Ik drink zuivel als ik daar zin in heb, niet omdat voedingstoffen mij iets interesseren ;)

Maar ik neem sws best wel vaak kaas/yoghurt/(karne)melk. Best lekker.
Avril - Vrijdag 7 november 2014 10:49
Ik neem niet zo vaak zuivel, neem de tijd er denk ik niet voor. Meestal 1/2 glazen melk per week en af en toe een beetje yochurt maar dan houd het met de zuivel wel op.
deees - Vrijdag 7 november 2014 10:53
haast nooit melk gedronken als kind: nu botontkalking.
Beter wel doen!
Ann - Vrijdag 7 november 2014 10:55
Geen melk voor mij.
Calcium krijg ik genoeg binnen (zit bijv niet alleen als kunstmatige toevoeging aan soja, maat ook dmv een zeer kalkhoudende zeewier te nuttigen), b6 moet je moeite voor doen om te kort binnen te krijgen, b12 neem ik als supplement omdat de kans op een tekort groot is (bijv door medicijnen of opnamestooornis) en vitamine D zit ook in boter of vis.

Daarbij is teveel calcium niet goed (osteoperose komt ondanks melkdrinkend nederland hier best veel voor) en door de verzadigde dierlijke vetten gaat je cholesterol om hoog.

Maar het belangrijkte: ik vind het echt gewoon supervies haha.
Kaas neem ik trouwens wel, mits biologisch.
Maiskolf - Vrijdag 7 november 2014 10:55
Ik ben gek op melk! Volle melk, soja melk, amandelmelk, ik denk dat ik elke dag wel een glas binnen krijg.
miri - Vrijdag 7 november 2014 10:59
B12 wordt door dieren gewonnen uit de bodem. Wormen en andere grondinsecten bevatten heel veel B12. Dieren nemen de B12 op in hun spieren waardoor er dus B12 in vlees zit. Als je kijkt naar de bio industrie komen veel dieren veel te weinig buiten en nemen ze dus bijna geen B12 meer op, want waar halen ze dat vandaan? Daarom gaat het niet helemaal op dat vlees B12 bevat, niet meer in ieder geval, misschien iets meer bij bio vlees. Nou, mijn oplossing is om B12 te slikken en daarnaast insecten te eten, die komen langzamerhand op de markt en zitten vol B12!

Liadan - Vrijdag 7 november 2014 11:04
Deze week is uitgebreid in het nieuws geweest dat te veel zuivel niet goed is. Meer dan drie glazen zou ongezond zijn. Ik hou het zelf alleen bij yoghurt, af en toe kaas en soms in de vorm van slagroom ofzo.
Soja- en amandelmelk vind ik toch lekkerder dan gewone melk.
piata - Vrijdag 7 november 2014 11:09
hoe zit het dan met de vit. D en magnesium....dat is namelijk nodig..om ca te laten opnemen!!
S. - Vrijdag 7 november 2014 11:09
Wat een goede blog en ook fijn dat er hier aandacht aan wordt besteed, zeker nu het zoveel in het nieuws is. Ik neem ook altijd zuivel bij de hoofdmaaltijden en daarmee varieer ik wel veel. Dan een keer karnemelk, dan soya- of amandelmelk, gewone melk, melk met een smaakje, ijs, toetjes enz.

@eilish ik vind jouw reactie een beetje vreemd. ja misschien merk je er nu niets van, maar zonder voldoende calcium kan je zeker op lange termijn echt wel problemen krijgen hoor. Wat dacht je van botontkalking? Leuk als jij in de toekomst breuken krijgt, omdat je het probleem nu niet inziet. Sorry meid, maar dat je er nu niet accuut iets van merkt, zegt niets over de schade op termijn...
RosieV - Vrijdag 7 november 2014 11:30
Ik drink graag biologische karnemelk zonder e nummers. Lekker puur, zoet met een yoghurt zurig smaakje en veel vitamines.

Het kan mij niet schelen of mensen het slecht vinden.
Je kan overal dood aan gaan en vroeger moest ik altijd vieze volle melk drinken. Ja ik vind de smaak niet lekker. En ik heb geen botontkalking. En ik eet ook gewoon hagelslag! Boeiend!
S2. - Vrijdag 7 november 2014 12:10
Hmm, eerlijk gezegd geloof ik dat ik van deze blog niet veel wijzer word.

Ik drink geen melk, want als ik het wel doe, kan ik niet door mijn neus ademen. Bovendien krijg ik heel veel last van slijm dan. Karnemelk vind ik vies en staat me tegen omdat ik dat in behandeling tegen mijn zin in moest drinken. Ik neem wel yoghurt en kwark, al vind ik dat ook niet zo lekker.

En het wordt inderdaad steeds duidelijker dat te veel zuivel niet gezond is.
Snoezel - Vrijdag 7 november 2014 12:12
Ik ben echt dol op zuivel, meestal zit ik ruim over de aanbevolen hoeveelheid heen maar ik vind het gewoon heerlijk.
Stella - Vrijdag 7 november 2014 12:21
Ik eet en drink geen zuivel om verschillende redenen:

1) omdat het ongezond is (er zit pus in van de geïrriteerde koeienuiers, er zit antibiotica in, veel mensen kunnen het niet goed verteren, er zit veel te veel fosfor in waardoor er juist calcium uit je botten onttrokken wordt!).

2) omdat het voor kalfjes is (elk glas dat je drinkt is een glas dat een kalfje niet krijgt). Alleen pasgeborenen hebben moedermelk nodig. Geen enkel ander dier op aarde drinkt melk als het volgroeid is. Behalve mensen. En dan drinken mensen ook nog eens geen mensenmelk, maar melk van een ander dier. Dat is toch helemaal raar?

3) omdat het gemakkelijk te vervangen is door plantaardige melk. Deze melk is bijna altijd verrijkt met calcium, vitamine B12 en andere goede stoffen en heeft niet de nadelen van koeienmelk.
Stella - Vrijdag 7 november 2014 12:25
In landen waar de zuivelconsumptie het hoogst is, is de mate van botontkalking ook het hoogst. Dat komt doordat de stoffen in melk er juist voor zorgen dat er calcium uit je botten onttrokken wordt. Dus: ook al zit er calcium in melk, dat betekent niet dat die calcium ook in je lichaam terecht komt. Ik quote even een stukje tekst van missnatural (maar deze info is ook op veel andere sites te vinden):

'Calcium uit koemelk zou goed zijn voor onze botten. Maar koemelk bevat ook fosfor, veel fosfor. Het lichaam neemt calcium, fosfor en magnesium samen op, mits de verhoudingen juist zijn. De ideale verhouding calcium: fosfor is 2:1, dus twee keer zoveel calcium als fosfor. Dit is de verhouding die moedermelk heeft. Koemelk bevat echter bijna net zoveel calcium als fosfor. Dat vindt het lichaam maar niks. Het is altijd op zoek naar de balans. Om weer in balans te komen moet er ergens calcium vandaan gehaald worden. Je lichaam beschikt over zeer veel calciumvoorraden: je botten! Dus je denkt osteoporose te bestrijden door melk te drinken, maar je maakt het alleen maar erger.'

Iris - Vrijdag 7 november 2014 13:35
Waarom koemelk drinken als mens. Drink al jaren geen koemelk meer en vind het ook niet lekker. Gebruik soyamelk voor me brinta ontbijt.
Note to the redactie - Vrijdag 7 november 2014 14:07
De titel van dit blog luidt: "Is melk nodig?"
Hier wordt echter geen antwoord op gegeven in de tekst.

Bedankt voor jullie vele goede blogs.
Sanne - Vrijdag 7 november 2014 14:25
200% eens met Stella. Perfect verwoord!
m. - Vrijdag 7 november 2014 14:31
Ik woon op een boerderij maar ik kan melk echt niet drinken, zoooo vies vind ik dat. Hou zoiezo niet zo van melkproducten, misschien omdat ik zelf elke dag kan zien hoe het gemaakt word dus dan heb ik er altijd een beetje een naar idee bij.
ik denk dat ik opzich wel genoeg calcium binnenkrijg.. en zo niet dat is dan pech want melk gaat er bij mij echt niet in, krijg al rillingen als ik er aan denk :')
Prue - Vrijdag 7 november 2014 14:35
Ann, door verzadigde dierlijke vetten gaat je cholesterol omhoog schrijf je... is alweer achterhaald. De grootste cholesterolverhoger is stress, geen voeding. Kijk ook maar eens op bbc.
Hermione - Vrijdag 7 november 2014 16:41
Ik vind dat er opvallend veel eetstoornis doorklinkt in de reacties... zekere obsessies met al dan niet gezond eten en leven. Ik vind het ontspannen om kunnen gaan met voeding een stuk belangrijker, want ik weet zeker dat leven met een eetstoornis een stuk ongezonder is dan wel of geen zuivel consumeren. ;)
Inne - Vrijdag 7 november 2014 16:52
@hermione
nouja het is niet bepaald moeilijk of stressvol om geen melk binnen te krijgen, er zijn zoveel andere opties voor melkvervangers. Geen melk drinken hoeft niet persé een obsessie met 'super-gezond' te zijn, ik eet vaak genoeg taart of gebakjes, maar dan wel met soja of hazelnoot melk ofzo :) (vanille amandel melk is zoooo lekker c:)
m - Vrijdag 7 november 2014 17:01
Ik vind het zielig voor de koeien en voor ons milieu is het ook allerminst milieuvriendelijk. Opslag, verwerking, koeling van melk bv. alleen al.
Koeien krijgen vaak extra soja, wat helemaal overgevlogen wordt uit Brazilië bv. om tig liter meer melk te kunnen geven. En ons 'landschap' bestaat vooral uit weilanden, omdat we zo nodig melk willen drinken. Het is een melkkoe van de overheid. Melk is voor baby's (alleen). Als volwassene zijn er genoeg en voldoende andere bronnen van calcium en eiwitten.
miri - Vrijdag 7 november 2014 17:02
eens met Stella! Melk en vlees etc wordt geromantiseerd... Helaas is de werkelijkheid anders..!
S. - Vrijdag 7 november 2014 17:02
Zucht... mensen antwoorden hier weer lekker vanuit de eetstoornis. Misschien moet je dan in ieder geval echte bronnen aanhalen. Zoek maar eens op rachitis en kijken of je er dan nog hetzelfde over denkt, dat calcium overbodig is..

Bovendien zijn de voedsel en waren autoriteiten in Nederland ontzettend streng. Het is zelfs verboden om schadelijke hoeveelheden antibiotica in melk te laten zitten...

Je kan alles wel opzoeken op internet, maar niet alles is waar. Als je zoek op aliens bestaan, vind je ook heus wel sites die heilig geloven in het bestaan van aliens.
@ S. - Vrijdag 7 november 2014 17:05
Volgens mij beweert hier niemand dat calcium overbodig is...
laartje1999 - Vrijdag 7 november 2014 17:10
Ik vind koeien lief. Melk is lekker.
groetjes
Eef. - Vrijdag 7 november 2014 18:14
Helemaal eens met Stella!
Ik eet en drink bijna nooit zuivel, alleen heel soms geitenkaas als ik daar echt zin in heb.
De redenen die Stella noemt spelen hierin mee, plus dat het gewoon zielig is voor de koeien dat ze zo vaak gedwongen zwanger moeten worden (eigenlijk gewoon verkrachting in mijn ogen, want kunstmatig gedwongen ingebracht door een mensenhand) en vervolgens hun kind wordt afgepakt, zodat ze melk kunnen geven voor ons (alhoewel het biologisch dynamische proces wel al een stuk diervriendelijker is).
Oja, en ik vind melk gewoon vies. Dat komt vooral door het idee, denk ik. Het is gewoon raar. Je gaat toch ook geen melk drinken van een kat?!
Drink dan liever zo af een toe een mok warme amandelmelk :).
aardbei - Vrijdag 7 november 2014 19:56
Nope, vrijwel geen zuivel voor mij. Van zuivel worden je slijmvliezen 'dikker' met als gevolg voor mij vaker een verstopte neus en vooral in het voorjaar daardoor meer hooikoorts klachten.
Ook door veel zuivel te eten krijg ik onzuiverheden in mijn gezicht. Ik voel me echt fijner zonder zuivel, dus ik haal de vitamine uit groenten en noten. Af en toe geitenkaas vind ik heerlijk, maar na het eten van een toetje zit me neus al snel dicht.. :/
pea - Vrijdag 7 november 2014 20:24
Ik kan niet tegen zuivel vind het wel lekker maar blaas helemaal op
nu neem ik amandelmelk En vitamine k2 en d3 voor mijn botten en veel boter
sindy - Vrijdag 7 november 2014 21:53
@Stella; Kijk, dit is echt nuttige info! Zou jij niet een keer een blog willen schrijven?
Ik mis veel informatie en er wordt idd geen antwoord gegeven op de hoofdvraag.
Alex - Vrijdag 7 november 2014 21:59
ik haatte melk altijd al
dus ja
drink t haast nooit want gatverdamme
RosieV - Vrijdag 7 november 2014 22:39
Er wordt inderdaad veel gereageerd vanuit de eetstoornis.
Alleen geitenkaas, muffins op basis van iets zogenaamd natuurlijks.
Ja totaal geen eetstoornis....

Daarnaast laat mensen in hun waarde die het wel dagelijks nemen. Degene die het vaak doen zijn heus geen kilo's zwaarder en/of gezondheidsprobs.
Mimiii - Vrijdag 7 november 2014 22:41
Ik heb al inderdaa best veel erover gelezen in de krant. Er is een onderzoek gedaan in Zweden met zo'n 100.000 mensen die 20 jaar zijn gevolgd en het blijkt dat melk niet gezond is em geen effect heeft op botontkalking. Nou eigenlijk wel, het verhoogt de risico erop juist!
struggle4life - Vrijdag 7 november 2014 23:29
Go Stella!!
Prue - Zaterdag 8 november 2014 12:22
Persoonlijk gebruik ik wel wat zuivel, omdat dat voor mij past in een gevarieerde voeding. En ook in zuivel zo gevarieerd mogelijk; geitenkaas, schapenkaas, yoghurt en kwark van beide soorten. Roomboter. Biologisch-dynamisch, omdat ik dieren een goed leven gun. Zuivel drinken doe ik niet veel, een scheut geitenmelk in de koffie. En ja, dat is lekker.

Behalve voor diegene die er echt niet tegen kunnen, ben ik er geen voorstander van om zuivel helemaal weg te laten. Je zou ook kunnen stellen: niets is gif en alles is gif. Het gaat om de dosering.

En ik denk ook dat je calcium kunt halen uit een breed spectrum aan voedingsmiddelen (dus niet uit groenten alleen of uit noten alleen of tahin alleen) en dat het niet nodig is geforceerd aan de zuivel te gaan om voldoende calcium binnen te krijgen.
Prue - Zaterdag 8 november 2014 12:24
Maar voordat ik er opmerkingen over krijg, ik heb alleen mijn mening weergegeven en ik heb niet naar wetenschappelijke bronnen gezocht.
Astrid - Zaterdag 8 november 2014 15:55
Prue, ik vind de opmerking "niets is gif en alles is gif. Het gaat om de dosering." echt een goede. :) In principe is alles waar je veel te veel of veel te weinig van neemt ongezond. Mijn grootouders en overgrootouders zijn ook oud geworden met al die dingen die tegenwoordig als slecht/ongezond bestempeld worden, en als je er een normale hoeveelheid van neemt is het niet bijzonder schadelijk naar mijn mening. Als je alle wetenschappelijke onderzoeken van alle producten leest kan je werkelijk niets meer eten of drinken. Daarnaast weet ik van mezelf dat ik geen dingen meer moet schrappen uit mijn eetpatroon, omdat ik dan niet zeker weet of ik dat dan vanuit oogpunt "gezondheid" zou doen of dat het toegeven aan mijn eetprobleem is..
Ann@RosieV ea - Zaterdag 8 november 2014 16:59
Niet iedereen die hier leest en reageert heeft een eetstoornis, en ik denk ook niet dat bewust zijn van wat je eet en drinkt meteen "vanuit je eetstoornis reageren" is.
Er zijn veel mensen die kiezen voor een bepaald dieet (bijv vegetarisch of glutenvrij) zonder dat dit gerelateerd is aan een eetstoornis.
Celine - Zondag 9 november 2014 09:15
@eilish

Zag jouw bericht als eerste hier staan en kan het niet laten even erop te reageren. Je zegt dat je het niet neemt en ook geen vervanging ervoor neemt. En zo zeg je ook, je merkt er niets van dus waarom zou je? De vraag die ik je wil stellen, denk je ook aan de toekomst en hoe je lichaam dan is? Wat je je moet beseffen is dat de voeding en levensstijl die jij nu neemt mede bepalend is voor hoe jij lichamelijk er aan toe bent als vijftigjarige en ouder. Nu leg je de basis. Door hier nu zo nonchalant in te staan loop je mogelijk veel tekorten op die zich later gaan wreken bij je.
Eef - Zondag 9 november 2014 12:53
@Celine,
Je hoeft niet per se melk te vervangen met een ander soort melk (amandelmelk, sojamelk). Dat doe ik zelf ook niet. Ik drink een vervanger af en toe wel, maar doe dat niet 3 keer per dag.
Misschien eet eilish wel heel veel groene groenten, amandelen, vijgen, tahin. Bovendien bespaart ze haar botten al heel wat door geen echte melk te drinken.
Dus dat je iets niet vervangt betekent niet dat je jezelf te kort doet.
Maarja, het is inderdaad wel van belang om jezelf hoe dan ook goed te verzorgen, daar heb je later (en nu) alleen maar profijt van. Iets wat veel mensen met een ES niet echt doen.

@RosieV, Ik wil juist iedereen in zijn of haar waarde laten. Dat ik heel weinig dierlijke dingen eet, komt bij mij vooral door ethische overwegingen. Dat is iets wat iedereen voor zich moet bepalen. Ik voel me in ieder geval gelukkiger als ik dieren niet gebruik voor eigen gewin (zo voelt het voor mij, dit is geen aanval op andere mensen!). Er zullen vast mensen zijn die vanuit hun ES reageren, maar ook een heleboel mensen niet.

@Prue. Dosering is inderdaad de sleutel. Dat is met heel veel dingen zo. Bovendien vind ik het maar niks om mezelf echt dingen te verbieden. Dat werkt mn ES alleen maar in de hand. Maar ben wel blij dat steeds meer mensen zich realiseren dat 3 keer per dag zuivel iets te veel van het goede is.
JoJoo - Zondag 9 november 2014 17:51
Goede punten, Stella!
JoJoo - Zondag 9 november 2014 17:53
Ik vind melk trouwens ook echt niet lekker en ik krijg er vaak buikpijn van. Yoghurt en soms kaas eet ik wel.
Vroeger moest ik melk drinken van mijn moeder. Neus dicht en achterover gooien. Vreselijk. Ik ben blij dat melk dus toch niet zo gezond is als vroeger beweerd is.
N. - Maandag 29 december 2014 11:15
ik heb door mijn eetstoornis zeker tien jaar geen zuivelproduckten gebruikt , en heb nu botontkalking. ik weet niet of dit een direct gevolg is van het tekort aan zuivel of tekort aan voedel in het algemeen .
ik zou willen dat ik terug kon gaan in de tijd en mezelf er toe zetten die beker melk te drinken . het heeft wel degelijk gevolgen als je een hele voedselgroep uit je eetpatroon schrapt.zuivel is niet zo onnodig als ik vroeger dacht..
Inge - Zaterdag 21 augustus 2021 09:55
Beste N,
Ik gebruik al 40 jaar geen zuivelproducten meer en heb geen botontkalking. Dus ik denk dat je jezelf niets hoeft te verwijten. In Nederland is Osteoporose enorm hoog ten opzichte van andere landen terwijl we hier veel zuivel gebruiken. Dat lijkt me voldoende bewijs dat zuivel niet bijdraagt aan gezonde botten.
Anne - Zondag 23 augustus 2015 22:13
En wat moet je eten/drinken als je 1) een lactose allergie hebt en 2) een soja allergie? Moet je dan alleen supplementen gebruiken?