Bij eetproblemen wordt vaak stil gestaan bij verschillende direct zichtbare symptomen die iemand kan hebben zoals haaruitval of een slechte huid. Ook concentratieklachten, duizeligheid en vermoeidheid worden veel besproken. Maar hoe zit het met de oorzaak van bepaalde lichamelijke klachten die ook veroorzaakt worden door een slechte voedingstoestand, maar waar je misschien niet direct een link met voeding zou leggen? Hier komen hormonen om de hoek kijken. Maar laten we bij het begin beginnen.....

Bron

Wat zijn hormonen eigenlijk precies?
Hormonen zijn chemische stoffen die invloed hebben op verschillende lichaamsprocessen. Ze worden geproduceerd door endocriene klieren en vervoerd via je bloed. Hormonen hebben hun werking op verschillende plekken in het lichaam en beïnvloeden daar belangrijke lichaamsprocessen. Nou dat zegt natuurlijk nog niet veel en levert het juist ook weer de vraag op, wat zijn endocriene klieren? Endocriene klieren zijn organen die hormonen produceren. Endocriene klieren kunnen in het hele lichaam voorkomen. Voorbeelden zijn de geslachtsorganen, de hypothalamus, de hypofyse en de bijnieren.

Bij welke lichaamsprocessen spelen hormonen een rol?
Ik benoem een aantal belangrijke lichaamsprocessen en ik zal vertellen welke hormonen hierbij een rol spelen. Voor de groei speelt het groeihormoon een belangrijke rol. Deze wordt geproduceerd door de hypofyse. Het groeihormoon stimuleert de aanmaak van een groeifactor die de botten aanzet om langer te worden. Maar ook als je uitgegroeid bent maakt het lichaam nog groeihormonen aan. Naast het groeihormoon, draagt ook het schildklierhormoon bij aan de groei. Het schildklierhormoon wordt geproduceerd door je schildklier. Het schildklierhormoon heeft ook een functie voor de stofwisseling. 

Voor je menstruatie spelen de volgende hormonen de hoofdrol, oestrogenen en progesteron. Deze geslachtshormonen worden geproduceerd in de eierstokken. Oestrogenen zorgen onder andere voor de vorming van de eicellen maar ook voor de specifieke geslachtskenmerken die een vrouw heeft. Je kan je voorstellen dat deze cyclus wordt onderbroken als er te weinig oestrogeen wordt geproduceerd. Het nadeel is dat niet alleen je menstruatie wegblijft maar dat ook andere lichaamsfuncties hier nadelige gevolgen van ondervinden omdat deze hormonen ook een rol spelen bij je groei en bothuishouding.

Voor de regulatie van je bloedsuikerspiegel zijn meerdere hormonen belangrijk. Denk aan insuline en glucagon. Insuline zorgt ervoor dat een teveel aan suikers in je bloedbaan eruit wordt gehaald en wordt opgeslagen in je lichaamscellen. Glucagon zorgt juist voor het tegenovergestelde. Bij een te lage bloedsuikerspiegel komt dit hormoon in actie en zorgt het ervoor dat er meer suikers beschikbaar zijn voor je lichaam. Beide hormonen worden geproduceerd door de eilandjes van langerhans in je alvleesklier.
Voor je botten zijn calcitonine en het parathormoon belangrijk. Calcitonine wordt gemaakt in je schildklier en het parathormoon door je bijschildklieren. Ze zorgen ervoor dat je calcium en fosfaathuishouding goed verloopt.

Bron

Voor de regulatie van je stofwisseling spelen verschillende hormonen een rol, maar naast het schildklierhormoon zijn ook corticosteroïden belangrijk. Deze laatste worden geproduceerd in de bijnierschors.

Voor je vochthuishouding speelt het hormoon ADH (antidiuretisch hormoon) een belangrijke rol. Dit hormoon wordt gemaakt in de hypofyse. Misschien heb je weleens een kater gehad na het uitgaan. Door alcohol wordt de afgifte van ADH geremd en als gevolg raak je veel vocht kwijt. Ook het hormoon aldosteron is verantwoordelijk voor je vochtbalans. Door dit goed te regelen, zorgt dit hormoon ook voor je bloeddruk. Dit hormoon wordt geproduceerd in de bijnieren.

Bij stress zijn hormonen ook belangrijk. Zowel cortisol als adrenaline zijn stresshormonen en worden beide geproduceerd in je bijnieren. Adrenaline maakt onderdeel uit van je vecht of vluchtreactie en wordt ook wel het Fight-Fright-Flight hormoon genoemd. Deze hormonen komen in actie als er acuut gevaar of stress is en zorgen ervoor dat er direct energie beschilkbaar is om je uit de voeten te maken of juist klaar te zijn voor een gevecht of een moeilijk tentamen! Je slaapritme wordt geregeld door het hormoon melatonine. Dit hormoon wordt geproduceerd in je pijnappelklier. Deze klier bevindt zich in je hersenen. Als het licht is, wordt er minder van dit hormoon aangemaakt en als het donker wordt juist meer. Dit hormoon zorgt ervoor dat je slaperig wordt als het donker is. Ook onze stemming wordt beïnvloedt door een hormoon, serotonine. Ook wel het Happy hormoon genoemd. Officieel is dit niet een hormoon maar een neurotransmitter omdat deze door zenuwcellen wordt aangemaakt.

Wist je dat ook je honger en verzadiging mede worden bepaald door hormonen? Ghreline regelt je eetlust en wordt afgescheiden door je maagwand. Voor de maaltijd stijgt dit hormoon en na de maaltijd daalt deze weer.

Hormonen en een eetstoornis
Voor de vorming van hormonen zijn naast eiwitten ook voldoende vetten nodig. Ook vitamines en mineralen zijn nodig voor de aanmaak van hormonen. Als je te weinig eet, krijg je naast te weinig energie ook niet alle essentiele bouwstoffen, vitaminen en mineralen binnen die het lichaam nodig heeft. Dit heeft als gevolg dat belangrijke hormonen te weinig kunnen worden gemaakt of dat het lichaam prioriteit geeft aan andere meer belangrijke lichaamsprocessen. Het is goed om te realiseren dat je lichaam van alle bouwstoffen voldoende nodig heeft. Dus niet alleen eiwitten of koolhydraten maar juist ook vetten. Zorg voor voldoende variatie zodat je lichaam van alles voldoende binnen krijgt en dat zo de aanmaak en werking van hormonen niet in gevaar komt.