Hoe het volgend jaar allemaal gaat lopen rondom het coronavirus is niet zeker, maar één ding staat vast en dat is dat 2020 een vreemd jaar was. Een jaar waarin we moesten roeien met de riemen die we hebben. Zo ook bij de GGZ, waar veel face-to-face behandelingen werden omgezet naar online behandelingen via beeldbellen. Ik heb op veel plekken teruggelezen dat het online vervangen van face-to-face gesprekken tekortschoot. Toch is er een onderzoek gedaan vanuit Psyned waaruit iets anders blijkt.

Onderzoek over online therapie van Psyned

Psyned nam 663 evaluaties af om na te gaan hoe de online gesprekken/behandelingen zijn ervaren. De periodes januari tot en met juli van 2019 en 2020 werden met elkaar vergeleken. Daaruit bleek dat de aan het onderzoek deelnemende cliënten hun behandeling de afgelopen maanden met drie tiende hoger (8,1) beoordeelden dan de maanden van het jaar ervoor. Ook het cijfer voor de behandelaar steeg met een tiende (8,4). De vermindering van klachten na de behandeling bleef hetzelfde. Hieruit zou dus niet per se blijken dat het beter is, maar wel als prettiger kan worden ervaren en dezelfde resultaten kan behalen. Dat zou meerdere voordelen kunnen hebben.

Bron foto

Kiezen voor een therapeut die bij je past, niet die bij je in de buurt zit

Over de voordelen van online therapie verschillen de meningen. Het onderzoek van Psyned kwam uit in september, maar in mei verscheen er ook een onderzoek van MIND waaruit bleek dat cliënten het beeldbellen geen goede vervanging vonden van de face-to-face gesprekken. Misschien hebben we onze weg erin moeten vinden om het echt te laten werken, maar ik denk vooral dat het niet op iedereen toepasbaar is. Want 663 is relatief gezien niet een hele grote groep in vergelijking met alle mensen die therapie hebben. Ook de problematiek kan ontzettend uiteenlopen. Maar ik vind het persoonlijk wel interessant om naar die mogelijke voordelen te kijken en na te denken over hoe dat op een daadwerkelijk helpende manier vorm te geven. 

Een voordeel van online therapie is bijvoorbeeld dat je gemakkelijker voor een behandelaar zou kunnen kiezen die zich verder weg van je woonplaats bevindt. Waar hij eerder het advies gaf een behandelaar te vinden die dicht bij huis is, is Partick Callahan (oprichter van Psyned) sinds twee jaar terug toch van mening uit te gaan van een psycholoog die bij je past - en die zou best een stuk verder van huis kunnen zitten. Verder reizen is natuurlijk een optie, maar online therapie zou hierin een uitkomst kunnen zijn. Woont een psycholoog die echt goed bij jou aansluit ver weg en is de reistijd geen goede optie, dan zou je de behandeling mogelijk ook via beeldbellen kunnen volgen.

Psychische zorg beter verdeeld over het land 

Dit zou ook voordelig kunnen zijn voor de wachttijden, vertelt Niek Rosens, directeur van Psycholoog op Afstand aan Nu.nl. Zo zijn er in Amsterdam enorme wachtlijsten en te weinig psychologen beschikbaar in vergelijking met de vraag ernaar. Terwijl er in Friesland bijvoorbeeld nog veel ruimte is. Als je mensen op grotere afstand van elkaar via beeldbellen met elkaar in contact kan brengen, zou je de vraag naar zorg beter kunnen verdelen over het land, waardoor mensen uiteindelijk sneller geholpen kunnen worden.

Een combinatie van online en face-to-face therapie

Een ander voordeel kan zijn om therapie-opdrachten in iemands eigen omgeving te laten uitvoeren, waar vaak ook grote uitdagingen liggen. Of dat naasten gemakkelijker betrokken kunnen worden bij therapie, omdat de behandelaar via een scherm in huis aanwezig kan zijn. Zo vertelt Sjoerd Kosterman, directeur behandelzaken van PuntP (de polikliniek voor angst- en stemmingsstoornissen van ggz-zorginstelling Arkin) ook aan Nu.nl. Beeldbellen zou ook een optie kunnen zijn voor een nazorgtraject, dat toch wat minder intensief is. Zo zou je kunnen kijken waar het beeldbellen passend is en waar een face-to-face gesprek meer op z'n plek is. Dit zou je binnen een behandeling ook kunnen combineren.

Online therapie werkt niet voor iedereen

Het onderzoek van Psyned laat wellicht mooie cijfers zien, maar het is een kleinschalig onderzoek en het is er maar eentje. Er moet echt meer onderzoek gedaan worden naar deze behandelmethode en voor wie het wel of niet werkt. De ene cliënt is de andere niet en per problematiek kan de aanpak heel verschillend zijn. Het is belangrijk dat daar naar gekeken word.

Therapie via beeldbellen zal namelijk niet voor iedereen werken. Dat kan heel persoonlijk zijn. En zeker bij complexere en meervoudige problematiek is het beeldbellen vaak niet voldoende en ook niet veilig. Je wilt bijvoorbeeld niet dat je cliënt in een crisissituatie terechtkomt en dat je dan op een grote afstand zit waarbij het contact kan worden verbroken.

Er is meer onderzoek is nodig en de hulpvraag van de cliënt is belangrijk

Wat ik er zelf uit opmaak, is dat beeldbellen face-to-face therapie niet zal vervangen, maar dat het voor sommige cliënten een uitkomst zou kunnen zijn. Bijvoorbeeld voor een breder aanbod aan behandelaren. Of dat een gemengde behandeling plaats kan vinden, waarin beeldbellen een tool binnen of een onderdeel van de behandeling zou kunnen zijn. Maar daarvoor is meer onderzoek nodig. Het is wel interessant om over na te denken en ik ben ook benieuwd naar hoe jij het hebt ervaren of welke (positieve) rol je denkt dat beeldbellen binnen een behandeling zou kunnen hebben.

We zijn noodgedwongen in een situatie terechtgekomen waarin we meer thuis zijn, thuis werken en ook thuis therapie volgen. Dat was en is voor heel veel mensen echt ontzettend lastig, maar het biedt wellicht ook nieuwe mogelijkheden voor een bepaalde groep. De digitale wereld heeft op veel vlakken zo z'n nadelen en z'n voordelen. 

Heb jij online therapie gehad? Hoe was dat voor jou?
Welke rol denk jij dat het in de toekomst zou kunnen vervullen?

Bron: Psyned.nl, Nu.nl

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.