Aanraking tegen angst voor de dood

 

Uit een recent onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat aanraking mensen met een laag zelfbeeld kan helpen. Existentiële angsten worden verminderd door aanraking waardoor depressiviteit en angstenklachten afnemen. De resultaten van dit onderzoek werden gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Psychological Science.

Mensen met een laag zelfbeeld kampen met allerlei existentiële angsten waaronder een angst voor de dood. Aanraking door familie, vrienden en zelfs een knuffelbeer kan deze angst echter verminderen.

knuffelberen
bron foto

Dit alles werd in een reeks studies onderzocht. In één van die studies loopt een onderzoeker over het universiteitsterrein om deelnemers aan het onderzoek een vragenlijst te overhandigen. Bij sommige van de deelnemers raakt ze kort en vriendelijk de schouder aan. Met behulp van de vragenlijst komen de onderzoekers erachter wie veel zelfvertrouwen heeft en wie een laag zelfbeeld heeft. In de vragenlijst staan ook vragen over angst voor de dood. De mensen met een laag zelfbeeld die aangeraakt zijn bleken minder doodsangst te hebben dan degenen die niet aangeraakt werden.

In een andere vragenlijst werd veelvuldig of helemaal niet gesproken over angst voor de dood. Hierna werd aan mensen met een laag zelfbeeld gevraagd wat volgens hen de waarde was van een bepaalde teddybeer die zij moesten vasthouden. De mensen die de vragenlijst hadden gekregen met daarin veelvuldig iets over doodsangst hadden gemiddeld 23 euro voor de beer over, in tegenstelling tot de andere mensen die er slechts 13 euro voor over hadden.

aanraking vrouw lichaam rug
bron foto

"Onzekere mensen vinden het soms moeilijk om de zin van het leven in te zien en zelfs heel kortstondige aanrakingen kunnen hen daarbij helpen. Persoonlijk contact is zo krachtig. Zelfs het knuffelen van een teddybeer kan doodsangsten doen verminderen", aldus psychologisch wetenschapper en hoofdonderzoeker Sander Koole.

bron: psychologicalscience.org

Aanraking en de behandeling van eetstoornissen
Als we deze resultaten naast de huidige reguliere behandeling van eetstoornissen leggen, dan is deze wellicht 'afstandelijk' te noemen. De vraag is echter of aanraking onderdeel zou moeten uitmaken van therapie of dat de cliënt dit zelf meer binnen zijn of haar eigen leven moet leren opzoeken en toelaten.

Hoe denk jij hierover?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

PluiS - Maandag 2 december 2013 19:09
Misschien moet iedere therapeut/psycholoog maar een grote knuffelbeer in z'n gesprekskamer zetten, die cliënten bij een gesprek vast mogen houden... :)
Anoniem - Maandag 2 december 2013 19:22
Ik heb een behandelaar die cliënten wel aanraakt, maar wel altijd met toestemming natuurlijk van de cliënt zelf. Kan variëren van over de rug wrijven tot een knuffel geven. Bij mij doet ze dat pas sinds kort, omdat ze weet dat ik nabijheid moeilijk vind. Ik ben nu ruim 2 jaar bij haar. Ze vindt dat dit onderdeel uit kan maken van een behandeling. En ik denk, als je het integer doet, dat het ook zeker zo kan zijn. En dat een behandelaar het ook niet te pas en te onpas moet doen, maar dat doet mijn behandelaar niet. Ik zei in eerste instantie, dat ik het wel apart vind, omdat ze een behandelaar is. Maar ze zei, dat ze ook een mens is naast 'behandelaar' en dat ze mensen graag op zo'n manier wil steunen als het echt heel moeilijk gaat. Ik kan me er wel in vinden, maar voor het volgende moet wel opgepast worden. Dat de behandelaar zit niet opdringt (en dat doet mijn behandelaar niet, ze vraagt het echt na of ik het wil of niet), tweede is, dat het belangrijk is, dat een cliënt ook zichzelf leert geruststellen en daar is haar behandeling ook wel echt opgericht. Dat ik het zelf moet doen...maar als het echt heel moeilijk gaat wilt ze me wel gewoon ff een extra steuntje in de rug bieden. Daarbij zegt mijn behandelaar dat het ook onderdeel is van hechtingsproces en dat het juist goed is. En als ik mij uiteindelijk 'veilig gehecht' heb, dat ik mij vanbinnen veilig genoeg voel om mezelf gerust te stellen etc. En dat ik daar dan ook op een gezondere manier uiteindelijk kan loslaten. Ze weet wel waar ze het over heeft, want ze heeft ook al wel 25 jaar ervaring. En ze kan goed haar grenzen aangeven en legt de verantwoording ook altijd bij mij plus dat ze zegt dat ze er niet altijd voor mij kan zijn om te bellen. Dus gezonde grenzen gebruikt ze zeker. En dat ze dit pas na ruim 2 jaar doet, zegt ook wel wat, dat ze er bewust mee omgaat. Soms vind ik behandelaren te klinisch/afstandelijk, maar zo heb ik het ervaren.
Jillie - Maandag 2 december 2013 19:27
Zeker dat aanraking positief werkt! Al is het maar een klopje op de schouder of tegen je elleboog, mij helpt dat altijd heel erg! Ik zie het als een teken dat die persoon mij waardeert, mij mag.
Ik denk niet dat het door een therapeut moet worden toegepast in een behandeling, ben bang dat overdracht dan nog meer voor gaat komen (kan me daar nl. wel iets bij voorstellen, zou bij mij wel zo kunnen werken). Het is meer iets dat dan in de omgeving gezocht moet worden, en ja die kan je niet zomaar bij de behandeling betrekken (gezin wel, maar voor de rest niet) of dwingen je meer aan te raken.
Mar - Maandag 2 december 2013 19:28
haha Pluis, wat een leuk idee! Zie mezelf al helemaal zitten met een grote teddybeer waar ik mijn armen om heen kan slaan en mijn hoofd ik kan begraven wanneer het emotioneel begint te worden :')

Ik vind het onderzoek eigenlijk een beetje apart. De conclusie begrijp ik en ik kan me goed voorstellen dat fysiek contact veel kan toevoegen. Maar het lijkt mij nogal sterk dat een enkele aanraking bij aanvang van de vragenlijst, de doodsangst (op dat moment) doet verminderen.Het zou toch ook kunnen dat mensen met een laag zelfbeeld eenmaal minder angst voor de dood hebben? Het lijkt mij nogal lastig te bepalen of die aanraking de enige factor is die dit bepaalt, of dat er ook andere verschillen waren tussen de personen die aangeven een grote/kleine angst voor de dood te hebben.

sanne - Maandag 2 december 2013 19:30
die van mij doet dat niet en als ze het wel doet zegt ze dat wel van te voren.
Ik neem soms wel mijn knuffel mee en tijdens de therapie zijn stressballetjes waar je fijn aan kan frummelen hij geeft ook licht werkt gewoon heel rustgevend heb ze nu ook zelf thuis en werkt enorm als afleiding
Emmanuela - Maandag 2 december 2013 19:54
Ik houd wel van knuffelen maar niet met mijn behandelaar - ik zie dat niet gebeuren. Als ik het moeilijk heb werkt een knuffel ook wel (klein beertje). Maar toch blijf ik bang voor de dood.

@Sanne, waar kun je die stressballetjes kopen in de winkel?
AmFe - Maandag 2 december 2013 19:58
Een behandelaar raakt je niet aan en hoort dat ook niet te doen.. Als dat wel gebeurt gaat dat ver over de grenzen!
Maar ik kan me wel voorstellen dat het een helend effect heeft, en zeker ook bij eetstoornissen. Een meer lichaamsgerichte benadering, zoals bv hapotherapie, zou dan veel kunnen toevoegen. Daar wordt juist gebruikt gemaakt van aanrakingen en is het erg gericht op voelen van je eigen lichaam, maar ook in het contact met de ander.
Charlotte - Maandag 2 december 2013 20:14
Ik slaap met mijn 19 jaar nog steevast met een knuffel, haha.

Wat therapie betreft, denk ik dat het best kan helpen als je therapeut je af en toe aanraakt. Zolang de focus maar ligt op dat je zelf, met je omgeving, kan zorgen voor genoeg vertrouwen en veiligheid. En de aanraking oprecht blijft. Geen aanraken voor het aanraken, maar aanraken omdat je als therapeut echt iemand wil bemoedigen. Het heeft mij iig altijd heel erg goed gedaan.

@Jillie,
Ik snap je argument van de overdracht. Zou heel goed kunnen dat het voor sommige mensen zo werkt. Ik zou denken dat het bij mezelf zo zou werken als ik niet anders had ervaren. Maar voor zover als ik het nu ervaren heb, had ik enorme overdrachtsgevoelens voor iemand die nooit verder is gekomen dan een hand bij een kennismaking, en heb/had ik ze niet bij therapeuten die me wel af en toe over mijn rug wreven.
Espoir - Maandag 2 december 2013 20:21
Helemaal eens! Ik denk dat ze echt een goed punt hebben..

Tijdens mijn opname werd ik vaak aangeraakt/vastgehouden door leiding als ik moest huilen (was niet in es kliniek) en dat heeft me écht goed gedaan. Als ik alleen huil of iemand op afstand praat wordt het erger, wordt ik paniekeriger en voel ik me alleen, maar als iemand een arm om me heen legt wordt ik sowieso rustiger.
m - Maandag 2 december 2013 20:53
Ik had zo graag geknuffeld willen worden als oprechte steun of troost op moeilijke momenten of zomaar spontaan een hand op je schouder en met me mee te kijken wat er nou speelt en er wat aan doen, er helemaal van uit gaand dat het sowieso zonder bijbedoelingen dan ook zou zijn.
Thuis was knuffelen taboe, het heeft me heel wat tijd gekost voor ik het zelf iemand ee knuffel durfde te geven. Via een behandelaar, die daar de overhand in neemt,had het me gewoon gesteund daarin, denk ik. Ontvang ik eerst en kan ik het later ook makkelijker zelf ook weer geven, voel ik me meer gerustgesteld in het er mogen zijn en durf ik meer initiatief te nemen tot sociaal contact.
Een knuffelbeer zou ik ook al geweldig vinden, haha @Pluis en daar lekker idd. in mogen verzinken en ondertussen maar kletsen of juist niet.
xxx - Maandag 2 december 2013 21:16
@pluis
hahahaha vind ik echt een goed idee!!!! dat zou ik wel willen!!!

verder vind ik het niet zo fijn om aangeraakt te worden door mensen... ik houd wel van knuffelen, maar alleen met mensen die ik echt door en door ken... ik zou dus liever niet wilen dat mijn therapeut dat doet (Dat doet ze gelukkig ook niet) maar ik kan me voorstellen dat het idd goed werkt! grappig onderzoek!
anoniempje - Maandag 2 december 2013 21:48
Dit is precies wat ik jarenlang heb gemist in behandeling van mijn ES.. dat beetje liefde en warmte dat werkelijk zichtbaar is op het moment van een aanraking. Ik ben zelf afgelopen maart begonnen met haptotherapie bij een haptonome en echt, dat is precies op dit artikel gestoeld: aanraking helpt echt. Ik heb sinds haptotherapie echt daarin inzicht gekregen. En het is tegelijkertijd misschien wel een van de enige manieren waarin dat ook in een professionele setting is toegestaan, denk ik.. Ik kan jullie echt aanraden eens te lezen over haptonomie en haptotherapie. Als het al één van jullie allemaal helpt, ben ik al blij! x
sanne - Maandag 2 december 2013 22:43
@ Emmanueala stressballetjes die je helemaal kan vervormen met smileys zijn wel bij de intertoys te koop maar die gaan vrij snel stuk
Ik heb meestal van plastic met soort uitsteeksels waar je aan kan trekken frummelen
Ik heb ze uit een tijdelijke winkel maar denk dat je ze ook wel bij euroland of wibra of miss ook wel bij speelgoedwinkels ze zijn niet zoo duur rond 1/2 euro en gaan niet supersnel stuk ze lopen soms leeg gewoon van die prulwinkels langsgaan en kijken wat je fijn vind eigenlijk :)
Ingrid - Dinsdag 3 december 2013 08:51
Tijdens mijn opname in een es kliniek werd niemand aangeraakt en/ of geknuffeld. Soms voelde dat heel rot en leeg als je zat te snikken en je behandelaar zat erbij en keek ernaar. Ik weet ook niet exact hoe dat zit en of het per instantie of behandelaar verschilt. Ik had een grote knuffel bij me en daar sliep ik mee het kon me niet echt schelen wat anderen daarvan vonden blijkbaar was dat mijn behoefte aan aanraking, troost en koestering. Ik heb de muis nog steeds ik slaap er niet meer mee ;)
anoniem* - Dinsdag 3 december 2013 11:24
Ik ben alleen 1 keer ooit aangeraakt toen ik aan het dissocieren was en heel erg huilde, de therapeut had het wel netjes eerst gevraagd. Ik vond dat toen heel fijn.
Verder alleen bij een afscheid van een therapeut.
anoniem5 - Dinsdag 3 december 2013 12:51
Mooi onderzoek! Ik denk dat aanraking zeker kan helpen. Ik heb autisme dus vindt het zelf niet echt prettig om aangeraakt te worden maar een docent aaide me een keer op mijn rug toen ik overstuur was en ik voelde me daardoor veiliger en werd rustig.
AnaMan - Dinsdag 3 december 2013 19:30
Eens een documentaire gezien over twee getrouwde therapeuten, die hun katten altijd in de behandelkamer laten. Mensen praten veel gemakkelijker over hun trauma's dan, met de kat lekker op schoot. Want zeg nou zelf, een lief huisdier is toch echt tien keer beter dan een knuffelbeest?!

Zou normale aanrakingen wel fijn vinden, durf dat niet in het echte leven en dan mis je dat toch wel heel erg!

Maar mijn enige ervaring is niet positief. Therapeute die de eerste keer al mijn pols pakte en toen mijn hand op haar hield... Daarna ging ze achter me staan en pakte me bij mijn schouders. Durfde er niets van te zeggen, maar dit zomaar de eerste keer bij een vreemde van het andere geslacht die ongeveer even oudis ; dat is natuurlijk niet goed!!!