Virtual reality-toepassing bij anorexia
Onderzoekster Anouk Keizer van de Universiteit Utrecht gaat, samen met Ordina en instelling Altrecht Eetstoornissen Rintveld, een virtual reality-toepassing op basis van Oculus Rift inzetten voor onderzoek naar de lichaamsbeleving van mensen met anorexia nervosa. Het onderzoek is een vervolg op een eerder onderzoek van dr. Anouk Keizer. Zij is post-doctoraal onderzoeker en verbonden aan de faculteit Sociale Wetenschappen, afdeling Experimentele Psychologie van de Universiteit Utrecht. Keizer is gespecialiseerd op het gebied van anorexia.
In het nieuwe onderzoek staat de vraag centraal hoe mensen met anorexia nervosa hun eigen lichaamsafmeting en lichaamsvorm beleven. Tijdens het onderzoek krijgen de proefpersonen een Oculus Rift op. Met behulp van deze virtuele bril zien ze niet hun eigen lichaam, maar een driedimensionaal model met een gezond gewicht. Vervolgens wordt het lichaam van de proefpersoon fysiek aangeraakt. Deze aanraking ziet de proefpersoon op dezelfde plek via de virtuele bril. Het idee is dat de hersenen de fysieke en virtuele aanraking tot één gebeurtenis integreren. Het gevolg kan zijn dat de patiënte het idee krijgt dat het virtuele lichaam haar eigen lichaam is.
In de toekomst is het denkbaar dat deze toepassing een bijdrage gaat leveren aan de behandeling van patiënten met anorexia. Daarnaast kan het onderzoek voor aanknopingspunten zorgen voor de behandeling van andere eetstoornissen met behulp van moderne technologie.
Anouk Keizer is voor de realisatie van de virtual reality-toepassing terechtgekomen bij de afdeling SMART Technologies van Ordina. Die is in staat om op slimme wijze nieuwe technologieën toepasbaar te maken in het dagelijks leven.
Volgens Stéphan Breedveld, CEO Ordina, is de virtual reality-toepassing een mooi voorbeeld van innovatie in de zorg. "Met behulp van toegepaste technologie, zoals met deze Oculus Rift, probeert Ordina haar klanten te ondersteunen in onder meer gezondheid, werk en veiligheid. De mens staat daarbij centraal. Dit doen we vanuit onze missie Samen Duurzaam Innoveren, omdat we geloven dat dit de manier is om ervoor te zorgen dat ICT weer vóór mensen gaat werken."
Hoe zou jij zoiets vinden?
Gerelateerde blogposts
Reacties
wie weet helpt het
en diantha, ik denk het niet hoor, ik heb ondergewicht maar kan helemaal geen realistische inschatting maken (getuige de touwtjes-oefening)... ik kan soms mensen zien met gezond gewicht waarvan ik denk 'zag ik er maar zo uit' dus ik zou me graag kunnen identificeren met dat nepmodel uit het filmpje
En zou dit écht helpen? Het vertekende lichaamsbeeld is uiteindelijk natuurlijk niet waar een eetstoornis over gaat. Ik ben er heel benieuwd naar of mensen hier baat bij kunnen hebben.
Lijkt me eerder een toepassing die je gebruikt in een lichaamsbeeld PMT module of iets, wat verder in de behandeling wanneer je al een gezond gewicht hebt. Een beetje krom om iemand met flink ondergewicht het idee te geven dat hun lichaam gezond is, en ze daarna te vertellen dat ze nog ik weet niet hoeveel kilo aan moeten komen.
Er wordt in de post natuurlijk ook gezegd dat het helpt als *bijdrage* van een behandeling, en ze *proberen* het zelfbeeld ermee te *verbeteren*. (sterretjes bij wijze van schuingedrukt typen :p)
Er is in deze post en video nooit beweerd dat de hele behandeling vervangen kan worden door alleen dit ding en dat alle andere oorzaken dan ook meteen opgelost zijn.
Dat is ook niet zo. Het kan een hulpmiddel zijn bij een deel van de behandeling. Al denk ik ook wel een beetje: eerst zien, dan geloven.
Maar no worries, de kans lijkt me klein dat ze alle psychologische oorzaken links laten liggen, want ze zullen heus wel weten dat die bij veel mensen een grotere rol spelen dan de uiteindelijke uiting in niet eten en dun willen zijn.
Ik ben heel benieuwd hoe dit doorgezet gaat worden en bij welke groep Rintveld dit gaat inzetten.
Wat leuk dat jullie het filmpje hebben bekeken en de moeite hebben genomen om een reactie te plaatsen (en leuk om hier wat bekenden te zien!). Ik hoorde net dat het filmpje ook op de Proud site stond, dus ik dacht, laat ik ook maar even reageren. Ik ben dus Anouk, degene die het onderzoek heeft bedacht en gaat uitvoeren.
Ik begrijp dat jullie vragen hebben na het lezen van het nieuwsbericht en het zien van het filmpje. Voor de media is het verhaal kort en bondig opgeschreven en gefilmd maar ik geef jullie natuurlijk graag extra uitleg:
Ik doe al een aantal jaren onderzoek lichaamsbeleving bij anorexia en dit onderzoek gaat daar ook over. We willen graag weten of lichaamsbeleving verandert zodra mensen het idee hebben dat een virtueel lichaam hun eigen lichaam is. In een eerder onderzoek hebben we net zoiets als op het filmpje gedaan, maar met een rubberen hand (rubber hand illusion). Uit dat onderzoek bleek wel dat de beleving van lichaamsomvang anders wordt bij mensen met anorexia wanneer een lichaamsillusie wordt uitgevoerd. Voorafgaand aan het onderzoek overschatten mensen met anorexia de afmetingen van hun eigen hand, terwijl ze dit na afloop van het onderzoek niet meer deden. Onze gedachte was toen, “Dit is een mooi resultaat, maar hoe zit het met een écht emotioneel lichaamsdeel, zoals de buik? Zou het daar ook zo werken?” En dat willen we met dit experiment onderzoeken.
Het is dus niet zo dat we dit zien als dé nieuwe behandeling voor anorexia. Ten eerste omdat we helemaal nog niet weten of een illusie als dit ervoor kan zorgen dat mensen met anorexia hun eigen lichaam anders gaan beleven, dat is juist hetgeen dat we willen uitzoeken met dit onderzoek. Daarnaast kan dit onderzoek bijvoorbeeld ook laten zien hoe lang een mogelijk effect eigenlijk blijft bestaan. Voelt iemand zich direct weer dikker dan ze echt is zodra ze de VR bril afzet? Dan zijn de mogelijkheden voor behandeling met een VR bril wel erg beperkt. Dit onderzoek is dus eigenlijk een eerste stap, die kan aangeven of behandeling met VR überhaupt potentie heeft. Mochten we in dit onderzoek positieve resultaten vinden, dan kunnen we aan de hand daarvan gaan nadenken hoe je VR in behandeling van anorexia zou kunnen gaan gebruiken in de toekomst.
Ten tweede zijn we ons er natuurlijk van bewust dat er zoveel meer factoren dan lichaamsbeleving een rol spelen bij anorexia. Mocht onze VR-illusie ooit op een of andere manier in behandeling gebruikt worden, dan zal het een klein stukje worden van de algehele behandeling die mensen met anorexia krijgen. Bijvoorbeeld als onderdeel van PMT, zoals hierboven ook al gezegd werd. Zo’n VR bril kan je misschien niet helpen om aan te komen, maar wie weet kan het wel ervoor zorgen dat je op een andere manier naar jezelf leert kijken. En dat is voor sommige mensen wel een heel belangrijk stuk van de anorexia.
Het is een beetje een lang verhaal geworden, maar als je nóg meer wilt weten, kijk dan even op m’n website (www.anoukkeizer.com), of stuur me een berichtje, ik vind het altijd leuk om vragen over m’n onderzoek te beantwoorden!
Anouk