Simpel uitleggen wat een eetstoornis is, is nog best wel lastig. Toch krijg ik regelmatig vragen als ‘'Wat voor werk doe je?', 'Denken die meisjes met anorexia dan echt dat ze dik zijn?' of 'Wat is dan de oorzaak van een eetstoornis?', 'Wat weegt iemand met een eetstoornis?' Moeilijke vragen, die voor hen heel erg voor de hand liggen. Tijdens een gezellige BBQ, een avondje uit of een verjaardag moet ik dan ook altijd even goed naar de juiste woorden zoeken om antwoord te geven op deze vragen.

Inmiddels heb ik verschillende manieren bedacht om kort, duidelijk maar niet te kort door de bocht uit te leggen wat het inhoudt om een eetstoornis te hebben. Ik kan natuurlijk heel simpel zeggen wat Anorexia is, maar daarmee doe ik iedereen die een andere eetstoornis heeft tekort. Ik voel mezelf, misschien ook wel door mijn werk voor Proud2Bme en mijn eigen verleden met mijn eetstoornis verantwoordelijk en verplicht het juiste verhaal te vertellen.

Misschien loop jij hier ook wel tegenaan. Of wil je überhaupt iemand gewoon uitleggen dat je een eetstoornis hebt, zonder dat er per direct misverstanden ontstaan. Iedereen doet dat natuurlijk op zijn eigen manier en moment. Maar het is vooral belangrijk dat er over gesproken wordt. Ik zal je hier onder in ieder geval mijn tips mee geven die ik je uit eigen ervaring met het praten over eetstoornissen heb opgedaan.

Verwacht niets
Klinkt een beetje gek, maar is wel belangrijk. Vaak heb je van te voren al een idee van hoe de ander kan of moet reageren op jouw bekentenis of uitleg. Ouders, leraren, vriendinnen en soms zelfs dokters hebben in sommige gevallen geen flauw idee wat er nu echt in iemand omgaat die een eetstoornis heeft. Ze kennen de algemene informatie, maar dat is meestal echt waar het bij blijft.

Dat geeft echter niets. Probeer die mensen niets kwalijk te nemen. Leg de verantwoordelijkheid eerder bij jezelf, want jij bent er om het uit te leggen. En hoe meer jij er over uitlegt, hoe beter zij het kunnen snappen en jij dus ook meer begrip kunt ontvangen.

Verwacht niet teveel van de mensen met wie je over eetstoornissen praat. Soms valt het juist ook weer heel erg mee en pikt iemand heel snel op hoe het werkt.

Wees open
Ik heb het altijd heel erg als prettig ervaren om open te zijn over hoe het is om een eetstoornis te hebben. Ik zei er dan ook altijd duidelijk bij dat als er nog vragen waren, ze die gewoon mochten stellen. Juist door dat te zeggen had ik ook het idee te kunnen voorkomen dat er grote misverstanden over mijn problemen zouden ontstaan. Daarbij verkleinde ik ook de afstand die ik soms veroorzaakte met mijn problemen met eten.

Geef het tijd
Sommige mensen zullen pas later echt begrijpen wat een eetstoornis is en kunnen niet meteen wennen aan het idee dat jij het hebt of hebt gehad. Ze hebben een heel hardnekking beeld in hun hoofd dat door de media gevormd is en komen daar niet zomaar vanaf. Geef de mensen aan wie je het vertelt of die er niet veel van weten wat tijd om hun nieuwe beeld over eetstoornissen te vormen en het misschien een plekje te geven.

Vergelijkingen
Ik vind de vergelijking van een eetstoornis met een alcohol of drugsverslaving in sommige situaties best wel goed. Als ik uitleg dat verslaafden ook hun gevoelens proberen te onderdrukken en daarmee controle uitoefenen op wat ze wel en niet willen voelen, lijkt het vaak alsof mijn ‘publiek' het een stuk beter begrijpt. Ik hoor vaak ‘Oja' als ik zeg dat ik het denken aan eten, obsessief bezig zijn met mijn lichaam en eten en afvallen vergelijkbaar is met een verslaving.

Het heeft een functie, zonder dat je dat soms door hebt. Je klampt je er aan vast omdat je denkt dat het de enige manier is om met het leven om te gaan. Op sommige vlakken lijkt een eetstoornis op een drank- of drugsverslaving. Maar het is wel anders, omdat eten niet iets is wat je dan maar niet meer moet doen.

Persoonlijk
Blijf vooral bij hoe jouw eetstoornis is. Ik vertel wel altijd dat sommige mensen last hebben van eetbuien en compenseren, maar dat dat net zo'n groot probleem kan zijn als juist streng lijnen. Verder probeer ik vooral mijn verhaal te vertellen, in plaats van dat van een ander. Ik denk dat dat veel logischer klinkt en als ik alle eetstoornissen stuk voor stuk moet uitleggen, wordt het wel wat ingewikkeld.

Ik vertel meestal hoe het begon en dat ik toen nog niet echt zag en vond dat ik een eetstoornis had, omdat het toen ook nog wel eens hele periodes gewoon goed ging met eten. Later werd het erger en kon ik niet meer stoppen met het eetgestoorde gedrag. Ik wilde me leeg voelen en dacht de hele dag aan eten en hoe ik kon afvallen. Mensen willen soms ook weten of ik braakte. En dat deed ik niet. Een enkele keer. Ik probeer mijn verhaal niet te veranderen, maar vooral mijn verhaal te vertellen. Wees dus gewoon eerlijk over hoe het was en vertel vooral wat er in je hoofd omgaat. 

Vragen
Soms krijg je nog best wel lastige vragen. Bijvoorbeeld de vraag: Maar vond je jezelf dan dik? Ik vond die vraag altijd lastig uit te leggen. Nu zeg ik meestal dat ik wel heel goed zag dat ik mager was op een gegeven moment, maar juist omdat er veel problemen speelden en ik ongelukkig was voelde ik me toen dik. Dat dik voelen staat dus voor negatieve gevoelens en mijn negatieve zelfbeeld. Als ik dat vertel, snappen mensen meer hoe het werkt. 

Ook wordt er wel eens gevraagd wat mij dan het meest heeft geholpen. Lastige vraag. Net zoals de vraag wat de oorzaak was. Ik zeg meestal dat het van alles bij elkaar was. En dat is het denk ik ook geweest. Een heleboel dingen, gebeurtenissen, mijn eigen karakter en misschien wat school en opvoeding. In ieder geval was er niet één duidelijke oorzaak en dat maakte het ook zo ingewikkeld. Ook wat mij geholpen heeft is heel verschillend. Therapie, steun van omgeving, mindfulness, ouder worden en tijd...

Lees ook: Hoe help je iemand met een eetstoornis?

Laatste tip
Doe waar jij je goed bij voelt. Wil je er over praten, doe dit dan gerust. Heb je het liever niet over bepaalde onderdelen van je problemen, geef dat dan ook aan. En als je gewoon nog niet helemaal weet hoe het eigenlijk zit, zeg dat dan ook gewoon. Wees jezelf. Het is jouw probleem, geen probleem van tv of uit een boekje. Iedere eetstoornis is anders, omdat ieder mens anders is. Benadruk dus ook dat een eetstoornis niet per se over eten gaan, al lijkt dat wel zo te zijn en laat bijvoorbeeld de video 'Over leven: Een eetstoornis' of de documentaire 'Mij Niet Gezien' zien aan mensen om je heen. 

Lees ook: Artikelen voor ouders en omstanders

Plaatjes: Weheartit