Als je een eetstoornis hebt en een negatief zelfbeeld, kan sporten voor jou een valkuil zijn net als dat dit het was toen ik nog een eetstoornis had. Ik vond mezelf niet leuk, lelijk en te dik. Ik deed er alles aan om dunner te worden. Wanneer ik ging sporten, was ik erg gericht op afvallen, uitputting en vetverbranding. Ik sportte dan ook in sommige periodes veel te veel, zeker als ik keek naar hoe ik verder voor mijn lichaam zorgde.

Teveel sporten vanwege bewegingsdrang is een veel voorkomend probleem bij mensen met Anorexia, Boulimia of NAO. Je sport teveel als je meer sport dan gezond is voor je lichaam, daarbij niet voldoende eet, op zeer ongezonde manieren compenseert en te weinig rust pakt. Je lichaam verzwakt dan, terwijl jij het gevoel hebt dat je er conditie mee opbouwt. Veel sporten kan je een kick geven, zowel lichamelijk als geestelijk. Het kan je het gevoel van controle geven. Je krijgt er misschien wel een kick van, die jou overhaalt om steeds weer een stapje verder te gaan.

Ik heb tien tekenen op een rij gezet die je kunnen helpen om jouw eigen overmatige bewegingsdrang of verslaving aan sport kunnen signaleren. Zo kun je onderzoeken waar jouw valkuil ligt en hoe je op een gezonde manier met sporten om kunt gaan zodat het ook weer echt leuk wordt voor jou en voor je lichaam.

1. Je voelt je schuldig en verkeerd als je een dag niet voldoende hebt gesport
Als je een onrustig gevoel krijgt wanneer je niet sport, kan dit te maken hebben met de waarde die jij hecht aan het sporten. Sporten is leuk en natuurlijk gezond, maar als jij je slecht voelt wanneer je het niet doet, gaat er iets mis. Probeer jezelf ook nuttig en goed te voelen als je een film kijkt, iets gezelligs doet met vrienden of een avondje lekker en boek gaat lezen.

2. Je beoordeelt dagen als ‘goed' en ‘niet goed' afhankelijk van je sportactiviteit
Als jij je herkent in dit punt, zie je dingen erg zwart-wit. Je bent alleen tevreden over je dag wanneer je hebt gesport en genoeg hebt bewogen. Ben je hier niet tevreden over, dan beïnvloedt dit jouw hele dag. Zonde, want een dag heeft je nog zoveel meer te bieden. Kijk eens wat verder naar andere dingen die wel leuk aan je dag waren en stop de dag niet in een goed of fout hokje.

3. Je bent pas trots op jezelf als je hebt gesport of genoeg hebt bewogen
Als je alleen trots en voldaan kunt zijn als je voldoende hebt bewogen, gaat er iets mis. Je eigenwaarde is niet afhankelijk van een strak lichaam, een goede conditie of een bepaald aantal uren sport per week. Trots kunnen zijn op jezelf gaat veel verder dan dat. Kijk ook eens naar wat je nog meer op een dag hebt gedaan en sta eens stil bij wat je nog meer bent als persoon. Sporten kan je zelfvertrouwen vergroten, maar het moet niet het enige zijn waar jouw zelfvertrouwen vanaf hangt.

4. Je sport omdat je eten wilt compenseren
De hoofdreden van jouw overmatige sportbehoefte is compenseren en je lichaam veranderen. Wanneer je dit herkent, ben je niet op een gezonde en helpende manier bezig met sport. Je hebt een doel voor ogen dat jou helpt om schuldgevoelens en een laag zelfbeeld weg te werken. Het opgeluchte gevoel dat je daarom na het sporten hebt, is slechts van korte duur. Je lage zelfbeeld en het niet kunnen accepteren van je lichaam ga je hiermee namelijk niet te lijf. Je houdt het zelfs in stand door je er zo erg op te richten.

Wil je positief bezig zijn met je lichaam, dan moet je er goed voor zorgen, gedoseerd sporten en vooral leren inzien wat er wel oke aan jouw lichaam is. Lees ook eens de blogs over het accepteren van je lichaam. 

5. Je plant afspraken om jouw eigen sport schema heen
Alles moet wijken voor jouw sport- en bewegingsplannen. Je bent veel bezig met sport en compenseren en hebt daardoor het gevoeld de touwtjes in handen te hebben. Zodra er andere afspraken in je agenda komen te staan, plan je deze om jouw eigen sport-plannen heen. Je wilt hoe dan ook de controle in handen houden. Zelfs ook al is dat schijncontrole.

6. Je denkt veel aan sporten, bewegen en voeding
Overmatig ergens mee bezig zijn is nooit een goed teken. Het gaat vaak gepaard met een negatief zelfbeeld, vluchtgedrag en onvredenheid met jezelf. Als je een eetstoornis hebt of problemen met zelfbeeld en eten, kan het zo zijn dat je overmatig bezig bent met je lichaamsbeeld, sport en voeding. Het lijkt een obsessie geworden te zijn. Je hebt het idee dat het je iets oplevert, maar op den duur kun je bijna aan niets anders meer denken. Uiteindelijk kun je zelfs doorslaan in streng lijnen en overmatig sporten. Hierdoor kun je last krijgen van lichamelijke schade, eetbuien en/of een eetstoornis. Trek aan de bel als je merkt dat je overmatig met deze onderwerpen bezig bent.

7. Je zegt afspraken af met familie of vrienden om te kunnen sporten
Alles moet wijken voor jouw bewegingsdrang. Of het nu gezellig is of niet, jij gaat eerder naar huis om nog even te kunnen sporten. Je zegt misschien zelfs afspraken af, omdat je anders niet lang genoeg in de sportschool kunt zijn. Je sociale leven lijdt onder jouw bezigheden rondom beweging.

8. Je voelt je lichamelijk of geestelijk slechter na het sporten
Sporten kan je opvrolijken, energie geven of juist helpen te ontspannen. Het geeft je een fit gevoel. Ben je juist leeg, uitgeput, heb je pijn of voel je je gebroken na het sporten, dan ga je te ver. Ook zou je je er geestelijk beter door moeten voelen, in plaats van somber, leeg of niet voldaan. Als jouw sportgedrag te maken heeft met compenseren of een eetstoornis, is dit vaak het geval.

9. Je raakt ontzettend geïrriteerd wanneer het weer, de sportschool of een blessure je het onmogelijk maakt om te sporten
Als je merkt dat je onrustig wordt, wanneer je niet kunt sporten door regenweer, omdat de training wordt afgezegd of de sportschool met vakantie is, kan dit een teken zijn van overmatig sporten. Sport is geen hobby, maar een obsessie geworden en dat is niet meer gezond of leuk. Het frustreert je als het een keer niet doorgaat, terwijl je ook lekker een avondje lekker tv kan gaan kijken of iets anders kunt doen.

10. Je gaat ook sporten als je je ziek of vermoeid voelt
Als je merkt dat je dit doet, ga je zeker te ver. Je lichaam geeft namelijk niet voor niets met dit soort signalen aan dat je rust moet nemen. Als je die signalen negeert, kun je je lichaam veel te veel uitputten of schade toebrengen. Let op je grenzen en luister naar de signalen die jouw lichaam geeft.

11. Je sport liever alleen, zodat je geen rekening hoeft te houden met anderen
Als je alleen sport, kun je zo vaak gaan als je wilt. Je hoeft geen rekening te houden met anderen en wordt ook niet afgeremd. Als je alleen sport hoeft dat niet meteen te betekenen dat je verkeerd bezig bent. Maar als je alleen sport om dit soort redenen, kan het er wel op wijzen. Alleen sporten is misschien ontspannend, maar samen sporten kan ook heel gezellig zijn.

12. Je bent vaak ziek en blessures of griepjes lijken maar niet over te gaan
Als je teveel sport, krijgt je lichaam niet meer de kans om te herstellen van een avond sporten. Je gaat meteen weer verder. Wanneer je teveel sport en ook sport als je lichaam aangeeft moe te zijn of ziek, kan het op een gegeven moment niet meer goed herstellen en blijf je je tussendoor lamlendig en ziek voelen. Je bent zwak, omdat je je reserves hebt opgebruikt.

Als je meerdere signalen herkent bij jezelf, is het heel belangrijk om actie te ondernemen. Tegenactie. Teveel sporten kan je eetstoornis verergeren, een negatief zelfbeeld vergroten en lichamelijke schade aanrichten. Je maakt jezelf kapot, lichamelijk en geestelijk. Het is belangrijk dat je gaat leren lief te zijn voor jezelf, te luisteren naar je lichaam, goed te eten en op een gezonde manier te leren sporten. Lukt dit je niet alleen, vraag dan hulp in je omgeving, of via de huisarts bij een diëtist of psycholoog.

Probeer te bedenken waarom jij zoveel sport en zoek een gezonde middenweg. Vraag advies in jouw omgeving en lees het blog 'Hardlopen en een eetstoornis' en 'Op een gezonde manier sporten' eens. 

Herken jij jezelf in (een aantal van) deze punten?