Als klein kind was ik nooit echt onzeker. Ik deed wat ik leuk vond, was best slim en had veel vriendjes en vriendinnetjes. Natuurlijk was er af en toe wel eens onenigheid of iets wat niet zo goed lukte, maar volgens mij dacht ik daar allemaal niet zo veel over na. In de pubertijd leek dit allemaal ineens te veranderen. Ik had het gevoel dat er ineens veel meer verwachtingen van mij waren. Hoorde ik er wel bij? Moest ik niet een vriendje hebben? Wat wilde ik later gaan studeren? Wat wilde ik later worden? Ineens begon de 'grote mensen wereld' in zicht te komen en ik had het gevoel aan van alles te moeten voldoen.

Als kind leef je van dag tot dag. Oké, misschien kijk je uit naar het verjaardagsfeestje van je beste vriendinnetje op woensdagmiddag, maar dingen als werk, studeren, sociale status enzovoort zijn nog helemaal niet zo aan de orde. Hoe ouder ik werd, hoe bewuster ik me werd van de hele wereld om mij heen en dat de keuzes die ik nu maak invloed zouden hebben op de toekomst. Het voelde allemaal zo groot en zo veel. Ik had het gevoel alsof ik niks wist en keek daarom vragend naar de mensen om mij heen. Deed ik het wel goed? Vinden jullie me wel aardig? Moet ik dit, of juist dat doen? Beetje bij beetje ging mijn eigenwaarde steeds meer afhangen van wat andere mensen van mij zouden vinden. Ik zocht bevestiging van mijn ouders, mijn leraren en mijn vrienden. Als zij er niet achter stonden, betekende het niks voor mij.

Ik had een prima cito-score gehaald op de basisschool. Met trots kwam ik thuis dat ik het goed genoeg had gedaan om naar het vwo te mogen. Toch werd later op school verteld dat ik beter naar de havo kon gaan, omdat mijn concentratie 'niet optimaal' was. Ik was misschien wel slim genoeg, maar mijn werkhouding was dat blijkbaar niet. Als ik mezelf zou bewijzen op de havo zou ik misschien wel de kans krijgen door te groeien naar het vwo. Dit was wellicht motiverend bedoeld, maar voor mij werkte het helemaal niet zo. Het voelde alleen maar als 'niet goed genoeg'. Het leek alsof er alleen maar gefocust werd op alles wat niet goed of nog niet goed genoeg was. Mijn zwakke punten werden uitgelicht zodat ik daar aan kon gaan werken. Op zich positief bedoeld, maar had het ook wel echt die juiste uitwerking?

Het is fijn als iemand jouw sterke kanten herkent en benoemt, dat geeft zelfvertrouwen en motiveert. Helaas kan je daar niet altijd op rekenen en zou je er ook niet altijd op moeten hoeven rekenen. Waarom zou je deze herkenning niet vanuit jezelf kunnen halen? Waarom heb je altijd bevestiging nodig van iemand anders? Het leek er bij mij een beetje ingegroeid te zijn, maar ik zou er toch zeker ook wel weer bovenuit kunnen groeien? Je eigen krachten herkennen en erkennen kan je inderdaad leren. Hier ben ik in therapie veel mee aan de slag geweest en het heeft me al veel gebracht. Hieronder noem ik een aantal punten die mij geholpen hebben mijn eigen krachten te herkennen en mezelf goed genoeg te vinden:

♥ Schrijf elke avond 3 kleine successen van de dag op
Deze oefening kent vele vormen en wellicht gebruik jij ook al één van deze vormen. Denk bijvoorbeeld aan 10 positieve dingen van de dag opnoemen of 5 dingen waar je dankbaar voor bent of het bewust waarderen/genieten van een ogenschijnlijk gewone activiteit van de dag. Zo heb ik veel gehad aan de oefening waarbij je je successen van de dag opschrijft. Dit kunnen er 3 zijn, maar ook best 5 of 10 als je veel inspiratie hebt. Het hoeven helemaal geen enorme successen te zijn. De kracht ligt juist in het vieren van de kleine dingen.

Denk bijvoorbeeld aan: de was gedaan, naar school gegaan, goed gegeten of simpelweg dat je onder de mensen bent geweest. Dit zijn best nog wel eens dingen die ik lastig vond om te doen en als ik ze dan wel had gedaan mocht ik daar best trots op zijn. Het is uiteindelijk helemaal niet belangrijk of je een grote, succesvolle baan hebt, maar wel of je succes hebt in gelukkig leven en goed voor jezelf zorgen. Door deze dingen op te schrijven kon ik zien wat ik wél allemaal gedaan had in plaats van alleen maar te kijken naar dat wat me nog niet was gelukt.

♥ Maak van je zwakte je kracht
Tijdens mijn basisopleiding tot ervaringsdeskundige kreeg ik een les over kernkwadranten. Een oefening waarin je onder andere meer inzicht krijgt in je sterke en zwakke punten en wat de balans hier tussen is en dit stukje wil ik even uitlichten. Iets wat als een zwakte van jezelf ziet, hoeft niet per se zwak te zijn. Het kan ook een positieve eigenschap zijn die, wanneer je er te ver door schiet een valkuil wordt. Neem bijvoorbeeld de kwaliteit daadkracht. Wanneer je hier te ver in doorgaat, wordt je drammerig.

Het is makkelijk om iets als zwak te bestempelen, maar wat minder makkelijk is, is om een kracht te vinden binnen een zwakte, en die bestaan wel degelijk! In andere woorden, draai het eens om. Is het glas half vol of half leeg? Ben je drammerig, of ben je gewoon te ver doorgeslagen in je daadkrachtigheid? Ga opzoek naar die balans en leer je kwaliteiten te doseren. Zet je ogenschijnlijke zwaktes om in je krachten. Ben je verlegen? Of ben je bescheiden? Ben je nonchalant? Of ben je flexibel? Waar ligt die grens? Niet per se een makkelijke oefening, zeker niet om uit te voeren, maar oefening baart kunst en bewustwording is stap één. 

♥ Niet vergelijken
Hoe vaak heb je deze wel niet gehoort en oh, wat klinkt het simpel. Gewoon niet vergelijken! Ik begrijp heus wel dat dat niet zo gewoon is. Je doet het al voordat je je beseft dat je het aan het doen bent. Toch is het belangrijk jezelf hier aan te blijven herinneren en een stap terug te zetten wanneer je merkt te veel met vergelijken bezig te zijn. 

Het leven van een ander kan er soms zo perfect uitziet, maar de waarheid is dat je slechts een fractie van het leven van een ander mee krijgt en zeer waarschijnlijk laat diegene vooral de goede dingen zien. Zeker op social media kunnen we ons profiel helemaal invullen zoals we hem zelf het liefste laten zien. Laat je niet gek maken door het vergelijkingsspelletje. We bewandelen allemaal ons eigen pad en doen de dingen op ons eigen manier. 

♥ Luister naar anderen, maar trek het je niet te veel aan
Dit is echt een les die ik op de kunstacademie heb geleerd, maar die je natuurlijk overal toe kan passen. Op de academie konden mijn leraren soms best hard zijn. Ook was het soms verwarrend dat de ene leraar soms mijn werk heel goed vond en dat de ander er niks aan vond. Kunst is en blijft natuurlijk in zekere zin subjectief. Iets kan gewoon je ding niet zijn. Toch vond ik dit, zeker in het begin, onwijs lastig. Ik wist gewoon niet waar ik goed aan moest doen. Tot iemand tegen me zei:

"Je moet het je niet zo letterlijk aantrekken allemaal. Luister gewoon goed naar wat ze zeggen, haal er uit wat jij interessant en waardevol vindt en ga daar dan mee aan de slag. Het gaat uiteindelijk er om waar jij zelf graag wilt verbeteren." 

Feedback krijgen op wat je doet kan juist heel goed en constructief zijn als je niet alleen maar focust op wat er nog niet goed genoeg was. Probeer zelf er uit te filteren wat helpvol en wat niet helpvol is. Blijf niet hangen in de meningen van anderen. Hetgene waar je niks aan hebt, mag je dan best los laten en dat wat wel bruikbaar is, mag je met beide handen aangrijpen. Het gaat er uiteindelijk om wat goed voor jou is en hoe jij het beste kan groeien.

♥ Doe wat je leuk vindt
Misschien wel het belangrijkste punt van allemaal. Ik denk dat het vooral belangrijk is te doen wat je leuk vindt en niet te doen wat je denkt dat anderen van jou verwachten. Wanneer je iets gaat doen wat helemaal tegen jouw zin in gaat of niet bij je past is het bijna onmogelijk daar in te groeien. Leren is zo veel makkelijker wanneer je ergens plezier aan beleeft. Je hoeft niet alles te kunnen, je kan iets kiezen. Het is jouw leven, dus jij bepaalt. Doe iets waar jij gelukkig van wordt! 

Wat zijn jouw krachten?

 Fotografie door Gavin Schaefer