Vetten in je voeding

 

dietistVetten: voor veel mensen met een eetstoornis een heel 'dingetje'. Ze zijn er bang voor of proberen ze te ontwijken. Maar is vet wel nodig? En hoe zit het met verzadigde vetten en wat te doen met transvetten? Goed om de bouwstof vetten onder de loep te nemen. Vetten is één van de drie belangrijke bouwstoffen die energie levert en daarnaast ook nog andere gezonde eigenschappen heeft zoals het aanleveren van de in vet oplosbare vitamines A, D, E en K.

Vetten zijn ook de leveranciers van essentiële vetzuren. Dit zijn vetzuren die het lichaam zelf niet kan maken maar die wel belangrijk zijn, ofwel essentiëel. Dit zijn bijvoorbeeld linolzuur en alfalinoleenzuur.

Vet in je voeding
In je voeding komen zowel verzadigde als onverzadigde vetzuren voor maar ook de transvetten. Wat is dan precies het verschil? De structuur van vetten kan verschillen, dan hebben we het over de scheikundige samenstelling. Verzadigde vetten bevat een bepaalde verbinding die weer anders is dan die van onverzadigde vetten. De invloed van deze vetzuren op je lichaam zijn dan ook verschillend. Zo zijn onverzadigde vetzuren weer goed voor je cholesterolgehalte in je bloed omdat ze een goede vorm van cholesterol verhogen (het HDL gehalte) maar de verzadigde vetzuren verhogen juist de ongunstige vorm van cholesterol (het LDL gehalte).

Onverzadigde vetten kan je weer verder onderverdelen in enkelvoudig onverzadigd en meervoudig onverzadigd. Dit heeft te maken met de structuur en hoeveel dubbele bindingen erin voorkomen. En om het nog lastiger te maken heb je dan ook ook nog een 3e groep van onverzadigde vetten die transvetten worden genoemd. Transvetten in onze voeding worden voornamelijk in de fabriek gemaakt. Transvet ontstaat door een chemisch proces bij het harden van onverzadigd vetten. Transvetten hebben een ongunstige invloed op ons cholesterolgehalte. Maar wist je dat transvetten ook van nature in bepaalde voedingsmiddelen voorkomt? In zuivel en vlees kunnen van nature transvetten voorkomen. Transvetten helemaal voorkomen in je voeding is dan ook bijna onmogelijk en niet nodig.

Andere bekende onverzadigde vetzuren zijn de omega 3 en 6 vetzuren. Deze worden zo genoemd naar de plaatsen waar de dubbele binding zich bevindt, juist deze vetzuren hebben een gunstige werking op je gezondheid. Denk dan aan alfa-linoleenzuur (ALA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Deze laatste 2 genoemde omega 3 vetzuren kom je vooral tegen in vette vissoorten. Een bekende omega 6 vetzuur is linolzuur. Deze vind je vooral in plantaardige oliën zoals zonnebloemolie en sojaolie. Maar ook bepaalde botersoorten leveren deze omgea 6 vetzuren.

bread
Bron

Kan je zonder vet?
Naast dat vet energie levert zorgt het voor de aanvoer en vervoer van de in vet oplosbare vitamines. Vetten zijn ook onmisbaar voor de aanmaak en werking van hormonen. Je lichaam heeft ook een minimale behoefte aan vet nodig om al die essentiële vetzuren binnen te krijgen. Dus zonder vet kan je lichaam niet. Je lichaam heeft behoefte aan een minimale hoeveelheid vet per dag. De gezondheidsraad adviseert daarom dan ook een minimale intake aan vetten per dag. Maar er is dus ook een maximale intake aan vetten per dag. Dus ook hier geldt eet je gevarieerd dan krijg je ‘vanzelf' voldoende vetten binnen met je voeding.

Welke vet kies je?
Een manier om in ieder geval voldoende goede vetzuren en vitamines binnen te krijgen is om te kiezen voor boter op je brood. In boter zit namelijk de vetoplosbare vitamines A en D die je lichaam nodig heeft.
Wist je dat olie geen vitamine A en D levert? Het is daarom belangrijk om verschillende soorten vetten te gebruiken in je voeding naast boter op je brood.

Vet in je lichaam
Hoe zit het met de opslag van vetten in je lichaam. Je lichaam kan vetten opslaan en bewaren als een reservebrandstof. Deze opslag bevindt zich op meerdere plekken in het lichaam. Onder de huid noemen we dan ook onderhuids vetweefsel. Maar we hebben ook opslag van vetten rondom de organen. Dit noemen we ook wel visceraal vet. Dit vet heeft dus ook een belangrijke functie namelijk het beschermen van je organen. Teveel visceraal vet is echter niet gezond voor je, maar te weinig is ook schadelijk.

Conclusie
Vetten zijn belangrijk en horen zeker thuis in je dagelijkse voeding. De basis voedingsmiddelen zoals bijvoorbeeld vlees, vis, zuivel en boter leveren een belangrijke bijdrage aan deze belangrijke bouwstoffen. Zo lang je varieert zal je van deze voedingsstoffen niet snel tekorten krijgen.

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Lotte - Woensdag 27 mei 2015 19:20
Vraagje, wat is de minimale en maximale intake aan vet dan?
Lotte - Woensdag 27 mei 2015 19:20
* per dag
sk. - Woensdag 27 mei 2015 19:27
Wat zijn de gevolgen van langdurig te weinig vet eten?
toverbal - Woensdag 27 mei 2015 19:34
ik denk dat je dat wel op de site van voedingscentrum kan vinden Lotte
Anne-Maria - Woensdag 27 mei 2015 21:35
Heb je verzadigde vetten dus wel nodig? Ik heb altijd begrepen dat verzadigde vetten niet oké zijn, evenals transvetten, omdat zij alleen maar 'binnenkomen', terwijl de onverzadigde vetten nog 'aan het werk' moeten. Ik snap dit nooit zo goed...
anti - Donderdag 28 mei 2015 08:34
Kun je ook teveel vetten uit vis eten, als je bijna iedere dag vis eet zeg maar? en ik doe wel altijd boter op mijn brood maar dat is dan margarine (van alpro soja) is dit even goed als andere boter?
Anne-Maria - Donderdag 28 mei 2015 12:35
Ook verzadigde vetten heb je nodig, al kun je daar eerder een teveel van krijgen dan van onverzadigde vetten. Trouwens, in alle gezonde producten met veel gezonde vetten zitten ook onverzadigde vetten. Bijvoorbeeld in noten, hartstikke gezond en veel onverzadigde vetten, maar ook wel verzadigde vetten
@Anne-Maria - Donderdag 28 mei 2015 12:35
@Anne-Maria
Anne-Maria - Donderdag 28 mei 2015 21:14
Dankjewel! Dat verheldert. Ik merk dat ik soort van bang ben voor verzadigde, 'foute' vatten. Zit allang op gezond gewicht, maar het blijft spoken daar bovenin. En ondertussen word ik er niets dikke of dunner van. De angst voor het eerste blijft echter levensgroot. Zo'n onzingedoe, bah. NAO, hebben ze er doodleuk van gemaakt. Yeah. Ik haat deze verhouding met mezelf.
Indy - Maandag 11 juli 2016 18:15
Hoeveel vet neemt een stuk vlees eigenlijk op tijdens het bakken als ik vragen mag? En is het zo dat ik automatisch meer calorieën binnen krijg als ik in meer boter bak of is dat zomaar iets dat tussen mijn oren zit? Ik kan me hier namelijk heel druk over maken. Ik gebruik zelf meestal 10 g boter voor een stukje vlees en dat vind ik oké, maar ik ben altijd heel erg bang dat mijn ouders veel meer gebruiken en dat ik dan automatisch veel meer calorieën oplevert.