Voor proud2Bme mochten wij een interview houden met Saskia. Zij werkt als gezinstherapeut voor Centrum Eetstoornissen Ursula en verzorgt hier onder andere Multy Family Therapy. Omdat we hier regelmatig vragen over lezen op het forum, leek het ons goed om Saskia te interviewen. Want wat is MFT nou precies en waarom is het nodig?

Kunt u uitleggen wat MFT precies is?
MFT (Multi Family Therapy) houdt in dat meerdere gezinnen gezamenlijk therapie in een groep volgen, dat wil zeggen de jongere met een eetstoornis met ouders/verzorgers en eventueel andere betrokkenen die belangrijk zijn.

Jongeren en hun ouders (5 tot 8 gezinnen) komen gedurende ongeveer 13 dagen verspreid over 7 maanden hele dagen bij elkaar. Er wordt gegeten en geholpen om ouders te leren hoe hun kind te helpen om weer goed en gezond te gaan eten. Daarnaast worden er allerlei oefeningen gedaan en groepsgesprekken gevoerd, die eerst gaan over de eetstoornis, maar later over bijvoorbeeld omgaan met gevoelens en beter leren praten met elkaar over andere dingen dan over alleen het eten.

Op basis van onderzoek weten we dat deze vorm van therapie bij jongeren met een eetstoornis de voorkeur verdient. En deze vorm van behandeling wordt door jongeren en ouders zelf het beste gewaardeerd. Het doel van MFT is om de jongere en het gezin zo goed mogelijk te ondersteunen in de thuissituatie om de eetstoornis daar de baas te worden, gezamenlijk. Dat betekent wel dat soms ouders tijdelijk de regie overnemen over wat er gegeten wordt om de jongere te helpen de angsten rond eten te overwinnen.

Welke rol spelen ouders binnen de MFT behandeling?
De ouder spelen een grote rol in deze behandeling. Ze leren hun kind te helpen om weer normaal te gaan eten en alle angsten rond eten bewegen, eetbuien enzovoorts te overwinnen. Ouders worden geholpen de eetstoornis te herkennen, erkennen als dat nodig is en beter begrijpen, zodat een jongere thuis de steun kan krijgen die hij of zij nodig heeft.

Waarom is het volgens u zo belangrijk dat het hele gezin betrokken wordt in de behandeling?
Niet het hele gezin wordt de gehele behandeling betrokken. De ouders en de jongere zelf beginnen gezamenlijk in de MFT, er is 1 dag in de behandeling, dat broertjes en zusjes meegevraagd worden om te praten over wat de eetstoornis voor hen betekent en wat het voor hen betekent dat hun broer of zus zo'n groot probleem heeft. MFT is eerste keus van behandeling, dat betekent dat bij CEU de behandeling bij voorkeur daarmee begint. Een eetstoornis heeft in een gezin vaak veel gevolgen. Het verstoort de normale ontwikkeling van een jongere ernstig. Ook het functioneren van het gezin wordt door een eetstoornis vaak ernstig verstoord. Niet alleen is het eten ontregeld geraakt (bijvoorbeeld als inkopen worden aangepast aan de wensen van de jongere), ook de onderlinge verhoudingen en communicatie worden verstoord door gevoelens van angst en machteloosheid. Door de eetstoornis niet meer leidend te laten zijn, maar de ouders te helpen de regie weer op zich te nemen, kan de jongere zich weer gaan ontwikkelen op een normale manier, passend bij zijn of haar leeftijd. Dit helpt ook het gezin weer goed te gaan functioneren.

Naast of na MFT kan aanvullende behandeling nodig zijn voor de jongere alleen, maar soms ook systeemtherapie voor het hele gezin om vastzittende patronen in een gezin, waar de eetstoornis een rol in speelt, te helpen doorbreken.

Kunt u vertellen hoe een dag MFT er uit ziet?
Wat wordt er allemaal gedaan?
Op een MFT dag wordt er eerst even in de groep stil gestaan bij hoe het de avond ervoor, of het weekend, of week ervoor gegaan is. Zowel de jongere als de ouders vertellen wat voor hen belangrijk was en worden gestimuleerd om met elkaar hierover in gesprek te gaan. Daarna wordt ontbeten (iedereen wordt geadviseerd om thuis alvast een tussendoortje te nemen). Ouders worden geholpen om ter plekke hun kind te helpen stappen te zetten, maar ook wordt ouders dan pas vaak goed duidelijk hoe erg het is en hoe groot de angst is. Daarna worden er per dag verschillende oefeningen gedaan of gesprekken gevoerd; bijvoorbeeld een kleisculptuur maken van het gezin met de eetstoornis met zijn 3 -en is zo'n opdracht, waarbij ouders en jongeren al kleiend moeten praten over wat de rol van de eetstoornis is in het gezin, wat de gevolgen van de eetstoornis zijn voor alle betrokkenen. Soms wordt dan ook duidelijk welke problemen er nog meer zijn. Een ander voorbeeld is een oefening waarbij het gaat over het lichaamsbeeld van een jongere; een objectieve lichaamsomtrek wordt vergeleken met de eigen tekening van de jongere daarvan. Dan wordt vaak heel duidelijk hoe de jongere zich over zichzelf voelt.

Het lijkt alsof er met name veel aandacht is voor eten. In hoeverre is aandacht voor de problematiek achter het eten?
In de beginfase is er veel aandacht voor alles rond de eetstoornis, dus ook het eten, maar in latere fases is er juist meer aandacht voor de achterliggende problemen.

Bij MFT worden meerdere gezinnen tegelijk in één ruimte behandelend. Waarom?
In een groep met zoveel gezinnen zijn veel aansluitmogelijkheden. Ouders en jongere vinden altijd wel ergens herkenning en erkenning en de steun die zij nodig hebben om stappen te zetten. De kracht van de MFT zit in het vinden van steun, erkenning en herkenning, het elkaar helpen en door de bril van een ander naar jezelf kijken en je kracht weer hervinden.

Kunt u iets vertellen over de doelgroep van MFT? Voor welke mensen is MFT aan te raden?
MFT is bedoeld voor bijna alle jongeren tot en met 19 jaar met een anorexia en bij Centrum Eetstoornissen Ursula, ook boulimia. Als er sprake is van veel bijkomende problemen kan een MFT behandeling in ieder geval in eerste instantie soms afgeraden worden.

Waar lopen de gezinsleden van mensen met een eetstoornis het meest tegenaan?
Het meest lopen zij aan tegen de angst en verwarring; voor ouders is de angst om hun kind te verliezen aan een eetstoornis heel groot. Daarnaast voelen zij zich vaak, net als de andere familieleden, compleet machteloos ten opzichte van een eetstoornis. Ze weten echt niet wat te doen, wat niet te doen en begrijpen vaak ook niet goed wat er gebeurd. Veel ouders geven aan eigenlijk toch te denken, ga nu maar gewoon eten, terwijl dat juist een groot probleem is. Door de eetstoornis verleizen gezinsleden vaak het contact met de jongere en weten ze niet meer hoe te reageren.

Wat voegt MFT toe aan het herstelproces van iemand met een eetstoornis?
Heel veel. Wat we tot nog toe gezien hebben is dat jongeren zich veel sneller herstellen van een eetstoornis, dat er veel minder somatische opnames nodig zijn na start behandeling , maar ook, en dat is ook goed, dat het sneller zichtbaar wordt wat voor problemen er eventueel nog meer zijn. Daar kan dan ook weer sneller op ingegaan worden.