Veilig en onveilig eten
Voor mensen die geen eetstoornis hebben zullen de woorden 'veilig eten' waarschijnlijk raar overkomen. Want wat is er nou veilig of onveilig aan eten? Veel mensen met een eetstoornis zullen iedere dag in hun hoofd bezig zijn met zo veilig mogelijk eten. Toen ik nog leed aan een eetstoornis beveiligde ik mijn leventje steeds meer met etenswaren die in mijn hoofd goed waren. Producten die weinig vet en kcal bevatten en waarvan ik zeker wist dat ik er niet van zou aankomen.
Dit maakte dat ik in de supermarkt altijd een vaste route had. Eerst langs de optimel, dan de crackers, dan de appels dan de light dit en light dat.... en ga zo maar door.
Ik haalde bijna altijd dezelfde producten als ik boodschappen ging doen. Ik koos voor de meest veilige opties. Stond ik voor een schap met ontbijtkoek, dan moest ik per se iedere koek die ik er lekker uit vond zien omdraaien om te zien hoeveel kcal deze bevatten. Vond ik koek X dan veel lekkerder dan koek Y, maar had koek Y 5 kcal minder per 100 gram dan koek X, dan nam ik tot mijn eigen teleurstelling toch maar koek Y.
Ging ik in de zomer gezellig met vriendinnen naar de Mc Donalds om een ijsje te eten, dan mocht ik van mezelf alleen het meest 'veilige ijsje', een softijsje in een plastic bakje zonder enige topping. Mijn vriendinnen kozen voor een Mcflurry M&M of Sunday ijsje met caramel en nootjes. Van binnen baalde ik dan vreselijk, want ik had veel liever echt genoten van mijn ijsje en ook zoiets genomen. Maar ik kon het gewoon niet! Ik vond het doodeng om te kiezen voor die 'onveilige producten', omdat ik wist dat ik me erna vreselijk schuldig en dik zou voelen.
Ditzelfde deed ik ook in de periode dat ik eetbuien had, ...op de eetbuien na dan. Ik durfde geen normale yoghurt of vla te eten, geen normale sappen te drinken en wilde per se overal de light variant van hebben. 'Het was toch zonde om meer kcal dan nodig te eten/drinken?' Ik kon ook echt wel janken als ik per ongeluk een glas normale cola had gedronken.
Dit terwijl ik een paar uur later tijdens een eetbui zo een enorme hoeveelheid kcal naar binnen kon werken: chips, chocolade, drop, cake, ijs en meer. Alle angst voor onveilige producten was dan even verdwenen. Iets wat ik niet begreep en wat ik mezelf echt kwalijk nam: 'Zie je wel, je hebt geen eetstoornis, je durft best al die dingen te eten!' Ik stilde mijn leegte, pijn en verdriet met onveilig voedsel wat me even veilig deed voelen. Helaas sloeg kort na dit eten de paniek en walging snel toe en moest ik al het eten van mezelf compenseren door weinig en veilig te eten. De zogenaamde rust in mijzelf die ik creeerde door enkel veilige producten te eten, producten waarvan ik exact wist hoeveel kcal erin zaten, was natuurlijk niet de echte rust waarnaar ik op zoek was.
Ik was op zoek naar rust, vrede in mijn hoofd, rust in mijn gevoelens. Ik zou die rust alleen maar kunnen krijgen wanneer ik de oorzaak van de onrust zou aanpakken en overwinnen. Hiervoor is het nodig dat je je angsten aangaat. Als je bang bent voor spinnen, kan je jezelf een veilig gevoel geven door ieder gaatje in je huis dicht te maken, maar als je leeft in een land vol met spinnen, zal dit de angst niet verhelpen en zal je altijd onrustig blijven.
Als je doodsbang bent om aan te komen in gewicht, om dik te worden, dan moet je die angst aangaan. Je kan je hele leven veilig voedsel blijven eten, maar daarmee zal je de angst, de onrust in je hoofd en gevoel uiteindelijk niet stillen. De angst om dik te worden is veelal een niet realistische en 1 die voortkomt uit andere angsten en gevoelens. Deze zal je gaan ervaren wanneer je jezelf confronteert met je angsten: exposure. Kies eens wel voor die normale vla, kies eens wel voor die Mc Flurry of die normale kaas. Welke gevoelens komen er dan los? Welke angsten onstaan er dan? Hoe denk je dat over jezelf? Houd dit niet voor jezelf, maar praat erover... dan kan je het overwinnen.
Om weer normaal te kunnen eten, moet je stapjes zetten en je eigen angsten aan willen gaan, hoe vreselijk fout en lastig dit ook voor je voelt. Ik weet nog goed dat ik weer voor een eerste keer patat met mayonaise at: "VRESELIJK! Hoe kon ik dit eten? wat een walgelijke, ongecontroleerde zwakkeling was ik! Dit was het begin van het einde..'' en zo volgde er nog een reeks aan onrealistische gedachtes. Ga het aan... en je zult merken dat het echt onrealistisch is. Je zult merken dat er niets veilig is aan 'veilige producten'. Je kunt dan gaan werken aan de problemen die achter deze angst zitten.
'Veilige producten' maken je leven juist onveilig, want je blijft erdoor in je eetstoornis hangen. Ga die uitdaging dus aan en kies iedere week weer een ander iets wat je gaat proberen, iets wat in jouw hoofd op jouw verboden, onveilige lijst staat... Het is echt mogelijk om weer normaal te leren eten, om weer friet te eten zonder dat je daarbij denkt aan dik worden, aan vet, aan kcal...etc. Het is mogelijk als je uit je zogenaamde veilige wereldje durft te stappen en je angsten aangaat, jezelf confronteert met al die nare gevoelens die dan ineens opborrelen en... erover praat.
Gerelateerde blogposts
Reacties
Sinds ik het veilige eten en de veilige producten helemaal los heb gelaten, kan ik pas echt weer genieten van eten! En guess what, de producten die ik toen at, die mijn eetpatroon zo onzettend ongevarieerd maakten, die heb ik nu niet eens meer in huis! Ik eet of drink ook niet meer persé light, ben nergens meer bang voor. Dus voor iedereen: ga de uitdaging aan, dan weet je pas weer wat echt lekker eten is!
Juist hier loopt mn behandeling op stuk. Op het niet durven aangaan van de angst om een keer iets 'onveiligs' te eten.
Nog steeds kan ik niet geloven dat je lichaam het kan hebben dat je dit eer, maar nu ik dit lees ga ik ee wel op hopen en word het al minder abstract dan iedereen zegt.
Wat zijn stappen die je kunt nemen? Hoe moet je beginnen of hoevaak zou je iets kunnen doen. (lees: zou je lichaam het kunnen hebben om iedere dag iets van dit te eten , of moet je dat dan toch wel een beetje rustig aangaan?)
Ontzettend bedankt voor deze blog!!
al zal men misschien wel raar opkijken dat ik dan alles eet....
maar dit is waar ik in het verlden veel meer mee bezig was dan nu.
nu kies ik waar ik trek in heb en me lekker lijkt, al komt er heel erg af en toe nog een angst naar boven.
vroige week, ik had écht geen zin in friet, mijn vriendin wel en die at niks als we ergens anders gingen eten, ik met tegenzin toch friet joppie gegeten.
dit vind ik nog het lastigst iets eten waar ik echt geen zin in heb en van kan genieten dan komt er nog van dat gevoel en van die gedachtes; waarom eet je al die extra kcal waar je niet van geniet?
En zelfde punt als 'Sophie': "Als ik een voedingsmiddel zie dan zie ik ook direct het getal erbij in mijn hoofd. Ik weet niet hoe ik hier vanaf moet komen."
en wat een super stuk weer!! onwijs bedankt dit helpt me echt weer verder!
ACHT-EN-VEERTIG?!!! Van tien niet naar 20 of 30, maar gelijk maar naar 48?
Ik vond het wel heel heftig, maar het is wel lekker en aangezien ik nu nog mag compenseren en weinig aankom kan ik het aan.
Heb vandaag besloten om i.p.v. altijd alleen maar water ook een glas magere melk te drinken per dag. Bovenop de extra kcal die ik al had toegezegd. Deze keer eiste ze geen vol product, maar dat komt nog wel als ik nog meer kcal moet/wil gaan nemen...
Light producten zijn sowieso bij een ES een typisch stapje omlaag; eerst minder volume eten, dan dingen uitsluiten en tenslotte de laatste paar dingen vervangen door light varianten... :(
Super herkenbare blog dus!
Hoop er ooit net als jij vanaf te kunnen komen!
Tot die tijd voor mij nog cola light! (Sowieso is dat alleen maar zure rommel :P )
Light neem ik zo weinig mogelijk omdat ik weet dat dat heel slecht voor je is.
Dus ik zit nu beetje klem in veilig en zo gezond mogelijk eten. Weird!
En aan de ene kant wil ik alles durven eten maar aan de andere kant vind ik het weer niet nodig ofzo. Want waarom cola als ik cola light lekkerder vind? En waarom volle yoghurt als ik al jaren magere yoghurt gewend ben en lekker vind?
Dus voor mij voelt het nog heel erg dubbel..
Als ik bij iemand anders thuis ben en die heeft geen magere zuivel maar alleen volle, dan neem ik het absoluut niet. Daar kan ik dus nog wel echt stappen in zetten..
Nu ik ruim een jaar uit de kliniek ben (en dus ook niet meer in een omgeving ben waar dat veilig/onveilig idee leeft), kan ik zeggen dat het wel is weggesleten. Heel af en toe komt het nog omhoog, maar ik denk dat het over een poosje helemaal weg is.
Altijd even bij die lekkere dingen het pak automatisch omdraaien :p
Thanks
Oke, het smaakte me nog niet zoals vroeger, maar ik kon er ook nog niet echt van genieten. Ben wel blij dat ik eindelijk de stap heb gezet. Het was zo'n 1,5 jaar geleden dat ik nog eens frietjes gegeten had... Ben best wel trots op mezelf haha !