Na een zwaar gevecht met verschillende behandelingen heb je dan eindelijk de eetstoornis verslagen, je hebt de periode achter je gelaten en je nieuwe leven opgebouwd. Het was geen makkelijke tijd, maar het heeft je sterker gemaakt als mens. Alles gaat goed, er zijn af en toe best wel dingetjes van de eetstoornis die terug komen, maar die moeten er langzaam uit gaan slijten. Je hebt je leven weer op de rit, een leuke studie, lieve vrienden, en toch gaat het opnieuw mis, je hebt een terugval.

Nadat ik terug kwam van een half jaar lang backpacken en studeren in het buitenland voelde ik al redelijk snel dat het niet goed zat. Ik ging bepaald eten vermijden, sporten werd van leuk steeds meer obsessief en ik kon mijn draai in Nederland niet vinden. Ik zat niet lekker in mijn vel, voelde druk van het afstuderen, keuzes maken over masters en de angst nam het steeds meer van mij over. Ik vond het moeilijk om mijn ritme te vinden in Nederland na een lange tijd eigenlijk geen structuur gehad te hebben, ik had het idee dat er veel van mij verwacht werd en ik begon de lat weer hoger te leggen. Zo vrij als ik mij op reis had gevoeld, zo gevangen voelde ik mij terug in Nederland.

bron foto

Het was alsof alles wat moest in één keer op mij af kwam, ik raakte het overzicht kwijt en daarmee ook mijzelf. In therapie had ik een terugvalpreventieplan gemaakt, rationeel gezien wist ik dat dit het moment was om aan de bel te trekken, om eerlijk te zijn dat ik de eetstoornis voelde knagen en had moeten delen wat mij dwars zat, in plaats van dit te doen voelde ik mij vooral schuldig, ik had het gevoel dat ik faalde en ik wilde mijn familie en vrienden geen pijn doen, ik verzweeg de terugval en dit maakte alles erger.

Door niet te delen waar ik mee zat, maakte ik alles alleen maar erger. Ik trok mij meer terug in mijn eigen wereld en juist daar had de eetstoornis alle ruimte. Ik wist dat dit niet was wat ik wilde, maar het gevoel van controle gaf rust. Deze rust was maar tijdelijk, want de terugval zorgde ook voor angst. Ik wist wat de eetstoornis mij op lange termijn zou opleveren en dat was alles wat ik niet wilde. Als ik mij altijd zou tegen laten houden door de angst voor de toekomst, niet durfde te leven en terug bleef grijpen naar die eetstoornis, dan zou ik nooit gelukkig zijn. Om mijzelf weer uit de terugval te trekken hebben de volgende dingen mij geholpen:

1. Accepteer dat je een terugval hebt en wees lief voor jezelf
In plaats van enorm boos op mijzelf te zijn dat ik de terugval had probeerde ik mij af te vragen waar de terugval vandaan kwam. De eetstoornis is een coping mechanisme, het eten is slechts een symptoom van waar het daadwerkelijk om gaat. Kijken waar de eetstoornis echt vandaan kwam zorgde ervoor dat ik liever kon zijn voor mijzelf. In plaats van het te zien als falen probeerde ik te begrijpen waarom ik de eetstoornis zo hard nodig had. Op deze manier kon ik accepteren dat de eetstoornis er was en kijken naar wat ik nodig had om hieruit te komen. Je hoeft geen bepaald gewicht te hebben om jezelf serieus te nemen, probeer het juist niet zover te laten komen.

2. Deel waar je mee zit
Het delen heeft mij enorm goed gedaan. Ik heb de terugval eerst gedeeld met mijn studieadviseur omdat mijn studie niet meer lukte, ik wilde nog steeds op tijd slagen, maar wilde wat vakken vervangen, wat alleen kon als ik open kaart zou spelen. De studieadviseur is ook een psycholoog, ik heb elke week even met haar gesproken, soms over eten, soms over oplossingen en soms om het overzicht te houden voor mijn studie. Dit heeft mij geholpen, omdat ik niet meer het idee had dat ik er alleen voor stond. Zij kon mij ook helpen in het luisteren naar wat ik zelf echt wilde, in plaats van alleen maar te luisteren naar wat de eetstoornis wilde.

"Luister naar wat jij nu echt nodig hebt", ik wist al weken dat dat mijn ouders waren, even een weekje thuis zijn, bij iemand kunnen huilen en na lang overwegen heb ik dat gedaan. Wekenlang heb ik geprobeerd alles alleen te doen, dit maakte mij ontzettend ongelukkig. Ik durfde niet te delen dat ik een terugval had, was bang dat mijn omgeving teleurgesteld zou zijn of boos zou worden.

Daarnaast zag ik het nut van het delen niet, uiteindelijk moest ik toch zelf die eetstoornis weer de baas worden. Ik was nu toch volwassen, woonde niet meer thuis, waarom moest ik iemand anders dan mijn problemen belasten? Uiteindelijk ging het niet meer en heb ik alles eerlijk toegegeven aan mijn ouders. Zij reageerden enorm goed en alleen al het delen zelf luchtte enorm op. Even bij iemand kunnen huilen is soms ontzettend fijn en maakt de band die je met de ander hebt alleen maar sterker. Een goede vriend of je ouders zullen je terugval misschien niet helemaal begrijpen, maar dit hoeft ook niet, een luisterend oor is al genoeg. Zij hoeven je problemen niet op te lossen, maar kunnen je wel het vertrouwen geven dat je dit gevecht opnieuw kunt winnen en dat je er niet alleen voor staat.

3. Onderzoek je gedachtes
Het is makkelijk om je dik te voelen, veel lastiger is het om na te gaan waar dit dikke gevoel vandaan komt. Het helpt om na te gaan waar je gedachtes echt vandaan komen. Test of je gedachtes kloppen, ben je echt zo dik? Je zult al snel zien dat je je niet echt dik voelt, maar dat er iets anders onder zit. Juist met de onderliggende oorzaken kun je aan de slag. Voel je je gestresst? Maak dan even een korte wandeling, doe wat yoga, zet een kopje thee, kijk wat werkt voor jou. Voel je je verdrietig? Bel dan een goede vriend(in), huil, etc.

4. Maak een keuze
Het klinkt dom, maar uiteindelijk moet je kiezen, ga je voor herstel of ga je voor je eetstoornis? Zet op een rijtje wat welke keuze voor jou oplevert. Wil je over vijf jaar je opleiding hebben afgerond, misschien heb je een kinderwens, wil je gelukkig zijn, etc. Dat gaat niet als je een eetstoornis hebt. Als je de keus voor jezelf duidelijk hebt dan heb je ook voldoende motivatie om te vechten. Schrijf op waar je het voor doet en hang dit op een plek die je elke dag ziet.

Toen ik het met een huisgenootje had over mijn terugval was het eerste wat zij zei, "maar je ziet er niet uit als iemand met anorexia", een opmerking die in eerste instantie pijn deed. Zie je wel, ik ben dik, ik moet afvallen, waren de eerste gedachtes die door mij heen gingen. Toen ik er beter over nadacht kon ik de opmerking juist zien als iets positiefs, nee, ik zie er niet uit als iemand met anorexia en dat wil ik ook niet. Ik wil niet ziek zijn en ik wil mij niet identificeren als een ziekte, maar als wie ik ben als persoon. Daarnaast betekende de opmerking helemaal niet dat ik dik was en kwam de opmerking uit een goed hart.

5. Accepteer dat je niet perfect ben
Herstel gaat met vallen en opstaan. Sta eens stil bij de positieve stappen die je wel hebt gezet. Het is vervelend, maar je eetstoornis zal niet binnen een week weg zijn. Juist om die reden is het belangrijk om tevreden te zijn met de stappen die je zet, ook al zijn ze niet altijd zo groot als je zelf zou willen. Je hoeft geen tienen te halen, geen perfecte dochter of moeder te zijn, iedereen maakt fouten. Juist de imperfectie maakt jou jou. Ik ben altijd geneigd te zijn alleen tevreden te zijn als alles perfect is, waarom zou ik nu trots op mijzelf zijn dat ik een dag de eetlijst gevolgd heb, de eetstoornis is er toch nog? Nee, je mag trots op jezelf zijn, op grote en kleine stappen. Je kunt na het breken van een been ook niet meteen een marathon lopen.

6. Laat het rotte gevoel er zijn, maar geef niet op
Herstel doet pijn, maar is het wel waard. Soms voelt het als een rouwproces. Door te vechten tegen de eetstoornis laat je de controle los, al het "positieve" wat de eetstoornis jou bracht moet je loslaten. Je moet opzoek gaan naar nieuwe manieren om met negatieve gevoelens om te gaan. Je zult voor je idee tegen je gevoel in moeten gaan, iets wat in het begin niet fijn voelt. Laat dit gevoel er zijn, je emoties mogen er zijn, maar probeer het wel te delen. Laat het rotte gevoel er zijn, maar raap jezelf ook weer op.

7. Zoek hulp
Wees eerlijk naar jezelf, ga jij uit deze terugval komen met de hulp van je ouders of vrienden, of heb je meer hulp nodig? Pak er een eetlijst als dit helpt. Kijk niet naar wat je niet wil, maar kijk naar wat voor jou wel werkt. Ik dacht in het begin alleen maar, "ja ik ga echt nooit meer terug naar die ambulante behandeling of kliniek". Dit blokkeerde alleen alle opties die er wel waren. Je kunt je oude psycholoog misschien bellen of mailen voor advies, je kunt een online behandeling doen, via IXTA NOA of het Leontienhuis kun je contact krijgen met ervaringsdeskundige, onderzoek wat werkt voor jou. Zie geen beren op de weg, maar denk in mogelijkheden.

8. Zoek inspiratiebronnen
Met inspiratiebronnen bedoel ik niet alle fitspo die er online te vinden is. Het is verleidelijk om jezelf hierin te verliezen, maar wees kritisch in welke social media jou positief beïnvloeden. Mij heeft het geholpen om te kijken naar de vlogs van "Sanny zoekt geluk" en naar sterke hardlopers die op een gezonde manier met hun sport omgaan. Een inspiratiebron kan ook een persoon zijn tegen wie je op kijkt, voor mij is dit bijvoorbeeld Leontien van Moorsel.

9. Geloof in jezelf
Geef het vertrouwen in jezelf nooit op. Het is je eerder gelukt om je uit deze eetstoornis te vechten. Er is discipline voor nodig om in de eetstoornis mee te gaan en met diezelfde discipline kun jij jezelf hier weer uit vechten. Het is vervelend dat je nu een terugval hebt, maar je kunt deze strijd opnieuw winnen. Blijf niet hangen in zelf medelijden, maar raap jezelf op. Je mag er zijn en het leven is het vechten meer dan waard. Het leven is zoveel meer dan het afwegen van eten, eetgelegenheden uit de weg gaan, jezelf uitputten met sporten, etc. Ook al ziet het leven er op sommige dagen enorm somber uit, er gaan weer dagen komen waarop de zon schijnt, als jij maar in jezelf blijft geloven. Dit is de law of attraction, als jij positief blijft denken en in je eigen kunnen blijft geloven, dan zullen de dingen ook weer goed komen.

10. Ga trainen in een groep
Wees allereerst eerlijk tegenover jezelf of sporten voor jou nu überhaupt goed is. Heb je ondergewicht of ben je te moe, doe dit dan vooral niet, het maakt dan meer kapot dan dat het je op gaat leveren.
Tijdens mijn terugval was ik volledig doorgeslagen in het sporten. Meerdere keren per dag naar de sportschool waar ik mij continu vergeleek met de meest fitte mensen. Het hielp mij niet. Ik deed niet meer de sporten die ik leuk vind, maar was alleen maar aan het sporten om te verbranden.

Nu weet ik dat sporten mij ook veel positiefs oplevert, het verlaagt mijn spanning en ik voel mij er gelukkiger door. Samen met mijn ouders heb ik gekeken wat hierin voor mij kan helpen. Voor mij is dit afstand nemen van de sportschool en mee trainen met de loopgroep van de atletiekvereniging. Lekker buiten sporten, x aantal trainingen per week hebben en de gezelligheid van een groep maakten voor mij het sporten weer een positief iets.

Ik hoop dat je iets aan deze tips hebt gehad en dat je net als ik zult kiezen voor herstel. Ik vind het enorm naar voor je als je nu in een terugval zit, ik weet dat dit niet is wat je wil en ik ken de pijn die je nu ervaart, maar je staat er niet alleen voor. Deel waar je mee zit en wees eerlijk naar jezelf. Zie het als een levensles, uiteindelijk zal je jezelf beter leren kennen door deze terugval waar je de rest van je leven profijt van kunt hebben, als je maar blijft vechten.

- Een terugval betekent niet dat genezing van een eetstoornis niet mogelijk is, het betekent enkel dat je terug hebt gegrepen naar iets wat bekend voor je was, omdat je een hele nare tijd doormaakt of door hebt gemaakt. Je kunt je hier weer uit vechten. Je kunt opnieuw genezen.