Het leven loopt regelmatig anders dan we ons het zelf voor hadden gesteld. Ingrijpende gebeurtenissen kunnen een flink effect hebben op je psychische toestand, op jouw functioneren als mens. De mate waarop een gebeurtenis schade aan je toebrengt, verschilt per persoon. De een is beter bestand tegen een bepaalde gebeurtenis dan de ander. Dat is geen zwakte of kracht, dat is gewoon wie je bent, waar je vrij weinig aan kunt doen. Ieder mens kan een trauma oplopen in zijn leven. Misschien vind je het woord trauma veel te heftig voor hetgeen je hebt meegemaakt. Je kunt je dan afvragen in hoeverre je het zelf voldoende serieus neemt.

Ik zou zelf nooit zeggen dat ik bepaalde trauma's in mijn leven heb opgelopen. Toch weet ik dat ik deze wel heb. Rationeel. Gevoelsmatig vind ik het snel allemaal een beetje overdreven en heb ik de neiging mezelf niet al te serieus te nemen. Dat is soms handig, omdat het me om het leven laat lachen en ervoor zorgt dat ik niet bij de pakken neer ga zitten. Soms is het ook onhandig, als ik hulp nodig heb of over mijn gevoelens 'moet' praten. Dat is voor mij knap ingewikkeld en verloopt dan vaak vrij moeizaam. Ondanks dat ik gevoelsmatig dus vind dat ik geen trauma's heb, weet ik dat ik deze wel heb. Hoe dan? Uiteraard heb ik er met professionals over gepraat, maar ook ontdekte ik dit door allerlei artikelen te lezen. Een interessant artikel dat ik heb vertaald, herschreven en graag met je deel is die over de onzichtbare effecten van PTSS.

Zonder dat de omgeving het weet en ziet, kan je allerlei klachten hebben en gedrag vertonen als gevolg van de PTSS. Ik bespreek hieronder beknopt 10 van deze vrij onzichtbare effecten. Effecten waar je vaak niet zo snel over praat, omdat je je ervoor schaamt. Ze hangen veelal ook samen met de angst om verlaten te worden. Ik hoop dat het lezen van deze effecten je wat steun kan bieden en het besef dat het niets is om je voor te schamen.

Weet wel: Het feit dat je je in al deze punten herkent, betekent natuurlijk niet automatisch dat je aan PTSS lijdt of dat je een trauma hebt. Het is bij veel herkenning echter wel aan te raden om hierover te gaan praten met een professional.

♥ Obsessies
Als gevolg van het opgelopen trauma heb je veel last van angsten. Je constant angstig voelen is vreselijk naar en nauwelijks te doen. Het vreet energie en put je uit. Om jezelf af te leiden van angsten kan je onbewust allerlei dingetjes gaan doen, waar je je pas bewust van wordt, als je er eenmaal niet meer zonder kunt. Obsessies. Denk aan alles moeten tellen. Dingen tien keer moeten checken. Er zijn vele vormen van obsessies. Lees hierover meer: Ik heb last van obsessies.

♥ Negatief over jezelf praten
Misschien heb je dit zelf niet eens zo erg door en storen anderen zich eraan. Het is een soort natuurlijk gedrag van je geworden door de maanden of jaren heen. Negatief over jezelf praten. Het zegt uiteraard iets over hoe jij over jezelf denkt. Je bent niet goed genoeg en vermijd iedere vorm van extra kritiek, kwetsing, door jezelf al op voorhand te bekritiseren. Het ligt aan jou. Jij hebt het fout gedaan. De kans is vrij groot dat je tevens de neiging hebt je voor van alles en nog wat te excuseren. Het woordje "sorry" komt hierdoor vrij veel voor in jouw vocabulaire.

♥ Problemen met vertrouwen
Hoe vaak iemand ook bewijst dat hij écht te vertrouwen is, je kan het gewoonweg niet geloven. Dat doe je niet met opzet, dat is gewoon een gevoel. Een constant gevoel van wantrouwen. Heel vervelend en naar, want het maakt je eenzaam en geeft een gevoel van onveiligheid. Wie is er nog wel te vertrouwen in deze wereld? Je bent contact bang verlaten of belazerd te worden door de mensen om je heen. Onbewust twijfel je waarschijnlijk ook heel erg aan jouw eigen waarde als mens. Ben jij het wel waard om van gehouden te worden...?

♥ Constant in een staat van alertheid
Door hetgeen je is aangedaan, ben je terechtgekomen in een soort van overlevingsstrategie. Denk aan een dier dat is aangevallen. Die zal super alert door het bos wandelen en ieder geluidje horen of ervan schrikken. Je bent enorm alert en hierdoor ook snel geïrriteerd, gestrest of gefrustreerd.

♥ Obsessief omgaan met Whatsapp en social media
Het lukt je niet makkelijk om 'gewoon even' een berichtje te versturen of ontvangen. Je bent bang dingen fout te zeggen, bang dat mensen iets anders bedoelen dan ze aan je schrijven. Je probeert tussen de regels heen verborgen boodschappen te ontdekken. Reageer je niet snel genoeg, dan ben je onzeker over de reden ervan. Ben je niet aardig genoeg? Heb je iets fout gezegd? Ga zo maar door. Dat speelt zich uiteraard niet enkel op WhatsApp af, maar ook op social media zoals Facebook.

♥ Complimenten incasseren
Ondanks dat je enorm de behoefte hebt aan bevestiging - "Laat me alsjeblieft weten dat ik goed genoeg ben, dat ik het waard ben" - lukt het je nauwelijks om complimenten aan te nemen en deze te incasseren. Het valt allemaal wel mee. Zo goed heb je het niet gedaan. Het was  geluk. Het lag aan iets anders dat het je gelukt is. Ga zo maar door...

♥ Voor jezelf zorgen
Voor een ander zorgen geeft je een positief gevoel. Voor jezelf zorgen? Wat is dat...? Dat is een heel ander verhaal. Je vindt het enorm lastig om goed voor jezelf te zorgen. Waarom weet je misschien niet eens. Je vindt het overdreven, niet nodig... of je vindt jezelf het niet waard. Wat de reden ook is, uiteindelijk komt het allemaal eigenlijk neer op het jezelf niet waard vinden. Jouw zelfbeeld is erg negatief en hoe minder je je focust op jezelf, hoe minder je hiermee geconfronteerd wordt.

♥ Zelfbeschadiging
Naast het ontstaan van obsessief, kan het ook zijn dat je dealt met je angsten door middel van destructief gedrag. Dit kan in de vorm van zelfbeschadiging, maar kan ook door bijvoorbeeld te weinig te eten, te veel te sporten of door drank en drugs te gebruiken. Het zijn allemaal copingmechanismen om te overleven met het trauma.

♥ Suïcidaliteit
Jouw draagkracht is niet oneindig. Hoe meer last je hebt van het trauma, van paniek en angsten, hoe zwaarder je het leven ervaart. Dit kan ervoor zorgen dat je soms gaat verlangen naar de dood. Dan heb je eindelijk even geen pijn, angst en verdriet meer. Dan heb je 'even' rust. Je bent niet suïcidaal, maar denkt wel veel over de dood en zelfmoord na.

♥ Misbruik van middelen
Ik schreef dit eigenlijk al bij het puntje over zelfbeschadiging. Destructief gedrag ligt op de loer bij het dealen met trauma. Je wilt de pijn verzachten en de angst verminderen. Hoe kan dat op korte termijn makkelijker dan met bijvoorbeeld iedere dag een paar glazen wijn? Het voelt misschien als niet zo ernstig, maar voor je het weet is het dat wel... Een ander ziet dat niet als onderdeel van jou problemen, maar dat is het wel.

♥ Hechtingsproblemen
Als je in therapie bent is de kans aanwezig dat je erg gehecht raakt aan de therapeut. Je schaamte je hiervoor en wilt dit ook helemaal niet, maar het gebeurt toch. De therapeut betekent veel voor je, omdat deze een belangrijke rol in je - op dit moment extreem kwetsbare - leven speelt. Het is dus eigenlijk heel begrijpelijk en niets voor je voor te schamen.

Herken je je in deze punten, praat er dan over. Ik herken zelf meerdere punten. Het is niet om je voor te schamen, niets om voor je te houden. Juist door je hier bewust van te worden, kan je zaken veranderen. Op die manier kan je tot de kern van je problemen komen en een begin maken aan de verwerking ervan.

You can do it ♥

Fotografie: Nadja

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2017