Op één van de meest kwetsbare en labiele momenten in mijn leven besloot ik mijn medisch dossier op te vragen bij de instantie waar ik in therapie was. Er was veel gedoe gaan rondom mijn behandeling en er gebeurden dingen die mijns inziens niet door de beugel konden. Nu besloten was dat ik mijn therapie hier zou staken, wilde ik graag mijn dossier inzien. Ik hoopte hierdoor wat duidelijkheid te krijgen over de ontstane situatie. Het opvragen van mijn dossier ging in die tijd vrij eenvoudig. Ik ging hiervoor langs de administratie van de instantie en kon met mijn identiteitsbewijs een dag later een kopie van mijn dossier ophalen. In die tijd bestond er nog geen electronisch patiëntendossier, dus ik kreeg een dik pak aan handgeschreven gekopieerde A4 papiertjes mee. Genoeg leesvoer voor een hele week.

Het is best vreemd en confronterend om je medisch dossier in te zien, zeker als het gaat om psychische problematiek. Bij lichamelijke problemen is alles toch meer gebaseerd op feiten en hetgeen je al weet, maar bij psychische problemen is het meer gebaseerd op wat een ander waarneemt en hoe deze dit interpreteert en verwoord. Er wordt in een medisch dossier over je geschreven en niet alles wat je leest is even prettig. Toen ik mijn medisch dossier in die zware periode las was dat best vreemd. Ik wist natuurlijk wat ik deed en hoe ik me gedroeg, maar om het ineens zo zwart op wit op papier te zien is toch ineens heel anders. In die periode zat ik er nog middenin. Nu, jaren later, is het veel heftiger om zo'n dossier terug te lezen. Het staat allemaal zo ver van me af. Het lijkt een totaal andere wereld, eentje waar ik nooit maar naar terug wil keren. Het voelde alsof het over iemand anders ging, niet over mij.

Als het slecht met je gaat doe je soms gekke dingen. Dingen die je normaal, met je volle verstand niet zou doen. Het was schaamtevol om dit soort dingen terug te lezen: Hoe kon ik dat nou doen?! Het was tegelijkertijd verdrietig om in mijn dossier te lezen hoe erg ik verlangde naar steun, warmte, aandacht en gewoon, naar gezien worden. Ik kreeg een bijzonder gevoel van mededogen voor het meisje dat ik toen was. Het voelde naar dat die jongere ik toen zo ongelukkig was en zo onaardig tegenover zichzelf. Waarom zag ik toen niet dat ik een leuk mens was, dat ik goed genoeg was, dat ik niet lelijk was? Waarom was ik niet wat liever voor mijzelf. Ik kon het niet meer terugdraaien, die tijd was ik verloren.

Het was ook pijnlijk om te lezen hoe klinisch er soms over mij werd geschreven. Ik voelde me dan echt de zoveelste patiënt met de zoveelste standaard diagnose en de zoveelste gedraging die op een niet persoonlijke manier werd beschreven. Dit terwijl ik juist op zoek was naar dat kleine beetje persoonlijke contact en die persoonlijke aandacht en betrokkenheid. We waren allemaal met gevoelens en toch ademde mijn dossier geen enkel gevoel.

Het lezen van mijn dossier zorgde wel voor wat meer zelfinzicht, maar tegelijkertijd ook voor boosheid. Ik las in mijn dossier dingen die helemaal niet klopten. Dingen werden voor de instelling zelf mooier beschreven dan ze werkelijk waren en dat kwetste me. Hoe konden ze de waarheid nou zo verdraaien? Iedereen wist hoe e.e.a. was gelopen en iedereen wist dat wat er in mijn dossier stond niet de waarheid was. 

Het dossier van mij bij deze instantie is inmiddels meer dan 12 jaar oud en het ligt nog steeds ergens in een doos in mijn huis. Er komt een moment waarop ik eraan toe ben om deze stapel papieren weg te gooien. Juist dit dossier, omdat ik bij deze instantie (te) veel mee heb gemaakt. Wel heb ik een tijdje geleden besloten om het dossier bij de instantie zelf te laten vernietigen. Dat voelde goed. Ik vind het onprettig dat iedereen die bij die instantie werkt zomaar dat dossier kan inzien. Uiteraard is dat verboden, maar het voelt gewoon niet veilig. Ook voelde het laten vernietigen van mijn dossier als een afsluiting.

♥ Jouw dossier opvragen
Je hebt altijd het recht om je medisch dossier in te zien. Iedereen van 12 jaar en ouder kan mondeling of schriftelijk een verzoek doen om dit in te zien. Als er gegevens in het dossier niet kloppen, kunt je dit laten aanpassen. Jouw medisch dossier wordt 15 jaar bewaard. Mocht je graag willen dat je dossier eerder vernietigd wordt, dan kan je ook hiervoor een verzoek indienen. Meestal kan je op de website van de instantie zelf een aanvraagformulier downloaden om je dossier te laten vernietigen. Jouw dossier wordt dan binnen drie maanden na jouw verzoek vernietigd. Dit kan in een paar situaties echter geweigerd worden:

1. Jouw gegevens nodig zijn voor verdere behandeling;
2. De informatie in jouw dossier is van belang voor andere cliënten
3. Je was gedwongen opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis.

Ik heb naast het dossier van deze instantie nooit een ander dossier opgevraagd. Ik denk niet dat dit goed voor mij is en daarom doe ik het niet. Nadat het helemaal mis ging bij de instantie waarover ik in deze blog schreef, ging ik ergens anders heen waar het erg fijn was en waar ik me prettig voelde. Ik denk hier nog altijd met een heel positief gevoel aan terug en heb geen enkele behoefte om dit gevoel in gevraag te brengen door het opvragen van een dossier. Het kan namelijk best zijn dat ik daarin ineens dingen lees die ik niet zo leuk vind. Wat levert me dat op? Niets. 

Mocht je erover denken om jouw dossier op te vragen, praat hier dan over met iemand die dichtbij je staat én vraag jezelf af wat het lezen van jouw dossier je zal opleveren. Wat is de daadwerkelijke reden dat je jouw dossier wilt lezen? Is de kans dat het negatief werkt op je aanwezig? Is het wellicht beter om er nog een jaartje mee te wachten? Vraag jezelf al die dingen af, alvorens je je dossier opvraagt. 

Fotografie: Santea