We kennen het gevoel denk ik allemaal wel een beetje: dat je ‘s morgens wakker wordt, maar eigenlijk liever de hele dag in bed zou willen blijven liggen. Je hebt geen zin in vandaag en duikt liever weg voor de grote boze wereld. Je probeert nog een paar keer de moed te verzamelen om op te staan, maar na een korte plaspauze en nog een paar keer op snooze te hebben geklikt, draai je je gewoon nog een keertje om in bed. Vandaag moet maar snel voorbij gaan.

Misschien komt dit gevoel wel door wat je allemaal moet doen: je werk, school of huishouden. Verantwoordelijkheden die je liever even niet zou willen dragen. Of het loodzware gevoel komt door verdrietige gebeurtenissen. Als je opstaat, begint de dag; begint het voelen. Door gewoon te slapen en weg te duiken voor alles, lijkt het alsof je dat gevoel niet hoeft te voelen.

bron foto

Tijdens mijn eetstoornis ben ik ook lange tijd somber geweest. Als ik de dag niet hoefde te beginnen, hoefde ik ook niet te voelen. Als ik mijn tanden moest poetsen, een douche moest nemen, eten moest maken of moest praten met anderen, zou ik weer ‘leven' en ik wilde liever even niet meedoen met de rest van de wereld. Ik wilde op zo'n dag mezelf verstoppen en emoties uitschakelen.

Vaak voelde ik mij na zo'n dag in bed genikst te hebben heel doelloos en verkeerd. Ik vond het fout en slecht van mezelf dat ik eraan toe had gegeven. Ik vond mezelf stom. Dit maakte de vicieuze cirkel compleet. Ik raakte verdwaald in een negatieve spiraal van depressieve gevoelens, lusteloosheid, zelfhaat en uiteindelijk ook destructief eetgedrag. Het leek in de ochtend een goed idee maar in de avond had ik spijt omdat ik geen bal had uitgevoerd.

Toch hoeft een dag in bed doorbrengen helemaal niet altijd zo fout te zijn als dat het voelt. Zo'n dag lekker niks doen, kan je namelijk ook juist even laten uitrusten en nieuwe energie opleveren voor een volgende dag. We hebben allemaal weleens een dag dat we opgebrand zijn en bij moeten komen toch? Geen bal uitvoeren is dan soms hartstikke lekker. Even helemaal niks. Daar hoef je je dan ook zeker niet schuldig over te voelen. Zolang je jezelf de volgende dag maar weer bij elkaar raapt en je niet meerdere dagen per week verstopt onder de lakens.

Wat doe je met dat lamlendige, sombere gevoel waardoor je de hele dag in bed wilt blijven liggen? Hoe voorkom je dat je je alleen maar rotter gaat voelen en wanneer geef je eraan toe? Ik heb hieronder een aantal tips opgeschreven, uit mijn eigen ervaring. Ze kunnen je helpen ermee om te gaan, of er juist niet aan toe te geven. Ik hoop dat je er iets aan hebt. 

♥ Maak het overzichtelijk

Als je denkt 'ik wil de hele dag in bed blijven', lig je vaak in bed met het gevoel dat je niet weet waar je moet beginnen; of je ziet op tegen wat je moet gaan doen. Ik had, en heb nog steeds 'eens per maand', moeite om dan te beginnen, op te starten en de dag invulling te geven. Ik weet dan even niet wat ik wil gaan doen, zie op tegen wat ik moet doen en in welke volgorde. Het helpt mij dan om op papier een lijstje te maken met de dingen die ik wil en moet doen. Ik schrijf het dan echt op vanaf de eerste stap die ik buiten mijn bed zet. Zo schrijf ik dan op: ontbijten, douchen, haar en make-up doen, aankleden, afwas doen, was erin, boodschappen doen, lezen, rekeningen betalen, thee drinken en serie kijken enzovoorts. Het kan zelfs fijn zijn om ook je eetmomenten erin te plannen, zodat je daar lekker niet meer zoveel over na hoeft te denken. Die structuur kan je helpen om jezelf die schop onder je kont te geven en te beginnen met je dag. Bedenk je ook hoe je je zult voelen als je die dingen gedaan hebt en af kunt strepen van je lijstje. Dat geeft vaak wat motivatie. 

♥ Ontspanning en inspanning

Een dag moet zoveel mogelijk bestaan uit een goede balans tussen inspanning en ontspanning. Dit betekent dat je jezelf voldoende moet uitdagen, maar ook rust moet gunnen. Werken of studeren is belangrijk en kan ook goed voor je zijn. Het geeft je een doel, voldoening of biedt toekomstperspectief. Het is ergens goed voor en kan je de uitdaging geven die je nodig hebt. Die uitdaging kun je ook vinden als je niet studeert of werkt, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk te doen, of huishoudelijke klusjes, dingen op te knappen aan je huis, te sporten of iets actiefs te ondernemen in de natuur.

Ontspanning ligt soms ook in die activiteiten, maar toch is ook rust nemen belangrijk. Na een dag hard werken is het daarom prima om lekker op de bank een boek te lezen, tv te kijken, een serie te volgen of juist iets creatiefs te doen zoals schilderen of muziek maken. Ook yoga of mindfulness passen goed bij ontspanning. Even tot jezelf komen, in plaats van je mee te laten slepen door de wereld en de drukte. Even lekker niets moeten, maar doen waar je zelf zin in hebt. Als je dit voldoende doet, zul je ook niet ineens oververmoeid zijn of het gevoel hebben dat je alleen maar dingen moet.

bron foto

♥ De risico's van de hele dag in bed blijven

Het is prima om een dagje lekker even niets te moeten, maar wees je wel bewust van de risico's. Soms kan het heel goed zijn om even een dagje bij te komen, maar het kan ook een vlucht zijn, of destructief gedrag verergeren. De hele dag niets doen en alleen zijn, geeft je veel ruimte om na te denken. Soms heel goed en helpend, maar het kan er ook voor zorgen dat je enorm gaat piekeren of nog somberder wordt. Ook kan zo'n structuurloze dag ervoor zorgen dat je vervalt in eetbuien, of juist weinig eet of je slaappatroon in de war brengt, waardoor je vervolgens niet goed kunt slapen in de avond.

Ook je werk of je studie afzeggen (of uitstellen) kan je uiteindelijk alleen maar meer stress opleveren. Het lijkt dan aan het begin van de dag een goed idee om in bed te liggen, maar soms kom je hierdoor alleen maar meer in de knoop met jezelf, je planning en je afspraken. Denk er dus goed over na of dit het juiste moment is om een dag 'niks doen' in te plannen. Misschien kun je ook op een andere manier rust nemen, waarbij je wel gewoon opstaat en de deur even uit gaat.

♥  Eraan toegeven

Toch kan het soms ook prima zijn om even een dagje lekker binnen te blijven. Maar 24 uur per dag in bed liggen, kun je beter niet doen. Behalve natuurlijk als je echt heel erg ziek bent. Ben je dat niet, zorg dan toch dat je even je benen strekt, een boodschapje doet, de hond uitlaat of een frisse neus haalt. Je kunt best een dagdeel - of tot aan de middag - lekker lang uitslapen, in bed ontbijten, een film kijken in bed of je nagels lakken. Even die ontspanning vinden in je eigen warme bedje is soms best fijn en kan een onderdeel zijn van lief zijn voor jezelf. Zelf kun je waarschijnlijk eerlijk bepalen of het daarmee te maken heeft of niet.

Zo'n dag kan, mits je hem positief gebruikt, helpen om even bij te komen en weer energie te vinden om de volgende dag weer gewoon met het leven mee te doen. Doe dan wel leuke dingen, zoals die ik net benoemde, of ga lezen, schrijven of iets knutselen. Je kunt een hoop vrolijke dingen doen in bed. Urenlang slapen helpt je niet, ook al voelt het nog zo verleidelijk. Dat verstoort je ritme, waardoor je ‘s avonds niet meer kunt slapen en de halve nacht wakker ligt. Ook samen met je partner zo'n dagje of ochtend plannen, zoals op zondag, kan trouwens heel gezellig zijn.

♥  In bed met een depressie

Mocht je echt heel erg veel last hebben van het gevoel niet uit bed te willen gaan, of een depressie hebben, dan is het verstandig om hier iets mee te doen. Maak zelf jouw eigen anti-depressieplan of doe dit met je psycholoog of therapeut. Je huisarts kan je doorverwijzen naar een psycholoog, maatschappelijk werker of psychiater. Soms helpt ondersteunende medicatie om weer wat meer zin te krijgen in de dag. Heb je een winterdip, dan kun je deze tips eens lezen. Maak een plan voor jezelf als je dit gevoel herkent, want je kunt die zin om de dag te beginnen weer terugwinnen of ontwikkelen.

Een dagje lekker in bed kruipen na het ontbijt is dus niet altijd fout, maar maak hierin bewuste keuzes. Als je je echt rot voelt, geef jezelf dan die schop onder je kont of spreek met iemand af, zodat je toch echt je bed uit moet. Je zult merken dat je je uiteindelijk veel fijner voelt als je toch dingen hebt ondernomen en naar buiten bent geweest. Dat klinkt achterhaald, maar het werkt echt! Dus opstaan jij, maak er een leuke dag van voor jezelf!

Herken jij dit gevoel en hoe ga jij ermee om?

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2015