Compenseren, een van de symptomen van een eetstoornis. Compenseren neemt een grote plek in tijdens het vechten tegen een eetstoornis. Het heeft namelijk een functie, anders werd het niet gedaan. Als ik uit mijzelf spreek en uit de ervaring die ik inmiddels hier op het forum heb opgedaan, is de voornaamste functie van compenseren spanning verlagen. De spanning loopt op en in plaats van dat je die spanningsboog uitzit, breek je hem gelijk af door middel van een compensatiemechanisme. Dit maakt dat de spanning een volgende keer nog hoger wordt. Compenseren kan op veel verschillende manieren en is gevaarlijk.

In deze reeks van blogs wil ik jullie door middel van mijn ervaring en medische kennis uitleggen wat de gevolgen zijn van de compensatiemechanismen op je lichaam en waarom je het beter niet kan doen. Mij heeft het altijd heel erg geholpen om dingen te kunnen begrijpen zodat ik daarmee rationeler kon denken en mijn eetstoornis kon toespreken. Eerder schreef ik over de gevaren van laxeren. In deze blog zal braken centraal staan.   

Bron

Door middel van braken zorg je ervoor dat het eten dat je hebt gegeten niet volledig wordt opgenomen door het lichaam. Echter is een groot deel al wel verteerd door de speekselklieren of door gegaan naar de dunne darm. Braken doet meer kwaad dan 'goed’ want het brengt veel lichamelijke klachten met zich mee. Zowel mechanisch (pijn, functiebeperking) als fysiologisch (tekort aan vitaminen, mineralen en elektrolyten).

''Tijdens mijn eetstoornis gaf ik regelmatig over. Eerst alleen na eetbuien, maar daarna steeds vaker. Het gaf me een gevoel van controle en rust in een tijd waarin controle en rust ver te zoeken was. Ik hoefde even nergens anders mee bezig te zijn. Het gevoel van leeg zijn daarna, voelde ergens heel fijn. Tegelijkertijd verheerlijkte ik dat gevoel, want ik voelde me eigenlijk vooral uitgeput. Ik vroeg veel van mijn lichaam en maakte het bewust kapot. Het gaf met allerlei signalen aan dat het niet goed ging, maar ik luisterde er niet naar. Ik kreeg last van hartkloppingen, was doodmoe en mijn gebit ging hard achteruit. Nu nog heb ik regelmatig last van mijn maag en zijn mijn tanden en kiezen behoorlijk beschadigd.'' - Sandra

♦ Disbalans van water en elektrolyten
Het vrouwelijk lichaam bestaat voor 50 procent uit water en het mannelijke zelfs voor 65 procent. Dit water is essentieel om te functioneren want in dit water zitten allemaal stoffen (elektrolyten) die zorgen dat bijvoorbeeld je spiercellen zich kunnen samentrekken, je maag kan werken en je hart klopt. Wanneer je overmatig braakt zal je heel veel vocht verliezen en daarmee ook de belangrijke mineralen en elektrolyten. Dit is gevaarlijk want het kan zorgen voor bijvoorbeeld hartritmestoornissen, suf zijn en coma.

Het grootste gevaar is kalium. Doordat je met braken veel zuur verliest, wil je lichaam dit compenseren. Zuur heeft (eenvoudig) de scheikundige formule H+. Deze H+ kan in de nieren weer worden heropgenomen tegen uitwisseling van K+ (=kalium). Oftwel, je gaat veel kalium uitplassen om het zuur te compenseren. Je lichaam hanteert namelijk een bepaalde zuurtegraad. Als deze niet die zuurtegraad heeft dan kunnen enzymen minder goed werken. Ditzelfde gebeurt met H+ en kalium bij het transport van in naar buiten de cel en andersom. Je lichaam denkt dat je te weinig kalium hebt maar eigenlijk zit het allemaal opgeslagen in de cellen. Je krijgt bij braken dus een kaliumtekort. Ook wel hypokaliëmie genoemd. Dit kan vervelende (obstipatie, misselijkheid, vermoeidheid) tot ernstige gevolgen (hartritmestoornissen) hebben.

♦ Uitdroging
Doordat je veel vocht/maagzuur verliest en niet voldoende bij drinkt kun je uitgedroogd raken. Je zal minder gaan plassen en je mond wordt droog. In een verder stadium van uitdroging (medisch: dehydratie) zullen ogen gaan invallen en ga je uit je mond stinken. Verdere symptomen zijn trillen, wazig zien, krampen en nierfunctiestoornissen.

♦ Verstoord honger- en verzadigingssysteem
Hoe is niet precies bekend, maar uit onderzoeken is gebleken dat het hormoon leptine, wat normaal gesproken wordt afgegeven door vetcellen om de verzadiging te activeren, verlaagd is bij mensen die zelfopgewekt braken. Wanneer het hormoon verlaagd is, heb je dus minder (snel) het gevoel van verzadiging. Dit kan heel vervelend zijn en maakt dat je minder op je lichaam kan vertrouwen.

Bron

♦ Mechanische klachten
Bovengenoemde fysiologische klachten kunnen ontstaan bij braken maar er zijn ook een boel lichamelijke klachten. Te veel om diep op in te gaan maar wel het opsommen waard. Daarnaast zijn er natuurlijk nog de lichamelijke gevolgen van de fysiologische gevolgen van het braken.

- Opgezette speekselklieren (dit kan ernstige ‘kikkervormen’ aannemen);
- Aantasting van het tandglazuur;
- Littekens aan de handen;
- Refluxklachten (= maagzuurklachten);
- Keelpijn;
- Slokdarmkanker;
- Bloed braken;
- Longontsteking.

Tijdens mijn eetstoornis heb ik nooit gebraakt, maar ik heb er wel veel van meegekregen via mijn groepsgenootjes in therapie en nu ook tijdens mijn studie geneeskunde leer ik de gevaren. Pas goed op je lichaam want je hebt er maar eentje. Sommige gevolgen zijn omkeerbaar, maar anderen ook zeker niet! Niet om je bang te maken, maar om je bewust te maken. Hopelijk lukt het je te blijven relativeren. Wil je tips om te stoppen met braken? Kijk dan hier.