De eetstoornis als zelfstandig individu
Een ding waar ik me bij mijn hulpverleners groen en geel aan erger is het benoemen van de eetstoornis als een zelfstandig en autonoom individu. Een spook dat rondzweefde en zich op een gevoelig en onbewaakt moment tussen de hersens van dit hypersensitieve en onzekere meisje heeft gevestigd, en dat vandaag de dag nog steeds heel veel beslissingen op eigen houtje neemt, zonder mij er even bij te betrekken.
De eetstoornis wordt gepresenteerd als een monster met vele klonen dat allerlei willekeurig uitgezochte slachtoffers het leven zuur maakt. Het moet dan ook eens grondig met een universeel, vooropgezet plan onder handen genomen worden.
Over waar de scheidingslijn tussen de bevelen van de eetstoornis en de gedachten van de persoon zelf ligt bestaat geen twijfel, want het monster is toch bij iedereen identiek. Zo komt het op mij over. Telkens weer word ik er tijdens mijn behandeling aan herinnerd dat ik het toch echt niet voor het zeggen heb in mijn eigen hoofd. Op mij heeft dit een ontzettend storende maar ook demotiverende werking.
Als mijn beslissingen niet van mij zijn maar van een eetstoornis, wat moet ik dan? Moet ik een stukje van mij dan gaan toeschrijven aan iets wat eerst begon als de benoeming van een psychische aandoening? Mijn behandelaren zijn er behoorlijk fan van en doen dan ook niets liever dan mij uitleggen wat de eetstoornis denkt op bepaalde momenten. Door de positie van de behandelaren op zich is het voor mij al moeilijk om er tegenin te gaan. Want tja, ik zou maar eens iets zeggen wat niet in het vakje ‘gezond persoon zonder eetstoornis' past. Elk argument dat ik zou aanvoeren om een mening te onderbouwen die niet overeenkomt met hun beeld van ‘gezond' wordt direct afgeschoven op de eetstoornis. Dat er misschien nog enige kans is dat een bepaalde gedachte echt uit de grond van je hart komt en niet van parasieten in je kop, is een ondenkbaar geval. Ik voel me niet serieus genomen.
Ik zie mijzelf als een uniek, denkend individu, dat helaas noodgedwongen een tijd lang beslissingen heeft genomen die nu niet meer handig blijken te zijn. Ik ben altijd mijzelf geweest en er was een ontwikkeling in hoe ik dacht. Dat ik het 'verkeerde pad' bewandelde wil ik zeker niet ontkennen, maar sinds ik tot dat inzicht ben gekomen ben ik ook zeer bereid mezelf te blijven motiveren om te gaan voor wat ik in mijn toekomst en mijn leven echt zou willen bereiken. Iedereen heeft wel een periode in zijn leven waarin hij iets doet waar hij achteraf achter komt dat het niet handig voor hem was. Rommelen met eten is daar natuurlijk niet het minst ernstige geval van, en dat het wordt benoemd als een psychische stoornis accepteer ik ook volledig, omdat het dan makkelijker benoembaar is en je makkelijker geholpen kunt worden. Maar het is toch buitengewoon vreemd dat een behandelaar aan de hand van je stickers je gedachten en gedrag in de toekomst kan voorspellen?
Ik voel me altijd klein wanneer er weer wordt gesproken van een beslissing gemaakt door mijn eetstoornis. Ik voel me dan klein en machteloos. Want kennelijk is er in mij geen enkele kracht die het voor het zeggen heeft en ben ik volledig afhankelijk van die lieve hulpverlening die mij helpt om dit monster, wat ook bij duizenden andere patiënten in het hoofd rondspookt, uit te bannen. Ik kan er zelf niet veel tegen beginnen, dat is het gevoel waarmee ik na elke sessie naar buiten loop. Mijn woorden, daar moet niet naar geluisterd worden, aangezien het niet woorden zijn van de echte ik maar dat het de eetstoornis is die aan het woord is. Hallo?
Natuurlijk is het niet slim om bijvoorbeeld een maaltijd over te willen slaan. Dat is zeker een moment van 'het verkeerde pad'. Als ik zoiets denk heb ik behoefte aan iemand die mij uitlegt waarom dat geen handige weg is en zodat ik mijn mening kan bijstellen. Zodat ik mijn keuze kan herzien en opnieuw gaan voor een betere. Elke keer weer. Omdat ik ten slotte verantwoordelijk ben voor mijn gedrag, en die verantwoordelijkheid wil ik zeker serieus nemen.
Waar ik dan geen behoefte aan heb is 'luister maar niet naar haar, haar eetstoornis is weer eens aan het woord'.
Dit is mijn mening over dit punt. Ik ga ervan uit dat er vast ook mensen zijn die hier anders over denken en iets anders prettig vinden, maar is het hele idee van therapie niet dat je jezelf weer verder kunt gaan ontwikkelen richting het pad dat bij jou persoonlijk past, en dus als een uniek individu wordt gezien?
Verandert het label 'eetstoornis' dan meteen wie ik ben? Ik dacht het niet. Ik heb een moeilijke periode, maar ik kom er weer uit. De hulpverleners zijn toch wel degenen die dit het meest zouden moeten begrijpen?
Wat vinden jullie van het als zelfstandig ‘ding' benoemen van de eetstoornis binnen de hulpverlening? Is dit helpend voor je?
Gerelateerde blogposts
Reacties
Ik erger me er ook altijd rot aan als hulpverleners tot de conclusie komen dat jouw identiteit in 'de eetstoornis' op is gegaan. Ik heb een eetstoornis, ik ben er geen een. Een therapeut heeft me serieus eens gevraagd of er een verschil is...Uhm, ja, lijkt me duidelijk dat dat er is!! Alsof het hebben van een eetstoornis jou tot een volledig ander mens maakt en je tevens niet meer in staat stelt om ook maar ergens wél gezond over na te denken.
Herkenning van je frustratie dus.
Rosa heeft ook helemaal gelijk!
'De eetstoornis stem spreekt wel heel luid' wordt er vaak tegen mij gezegd. Stem? Ik heb volgens mij echt geen stemmen in mijn hoofd, enkel mijn eigen gedachten. Ja dat die even ontspoord zijn geweest en nu proberen een andere weg in te slaan om naar de toekomst te kijken wordt niet gezien als herstel, eerder als een uitvlucht van de ziekte. Om zo snel mogelijk eigen verantwoordelijkheid te nemen. Toen ik vroeg wanneer ik er dan wel aan toe was om eigen verantwoordelijkheden te dragen viel de therapeut wel even stil. Want ja wanneer? Wanneer zou ik dat aankunnen. Kreeg hier geen antwoord op. Voorlopig nog niet was de conclusie. Ja daag....
"Door het te benaderen als iets wat los staat van jou zelf, neem je ook de verantwoordelijkheid weg. Het zijn je eigen gedachten, eetgestoorde gedachten, maar wel jouw gedachten"
Verschrikkelijk! Een betere vrijbrief kun je aan iemand met een eetstoornis niet geven. Want 'ik kon er niets aan doen, dat was de eetstoornis die dat deed'. Nee, je deed het zelf.
Zonde dat behandelaren het op die manier benaderen en mijns insziens allesbehalve goed.
Goed geschreven in ieder geval!
Alsof die eetstoornis boven mij zweeft en een hand voor mijn mond houd zodat ik én niet kan eten én er niet tegen in kan gaan..
Dus ik ben het er totaal mee oneens dat deze zienswijze je ontslaat van je verantwoordelijkheden. En verder ben ik het eens met mojo: Als ik een eetbui had gehad, en ik zou zeggen: ik was het die de keuze maakte om een eetbui te hebben, dan zou ik mezelf op mijn kop geven. Wat me niet had geholpen. En mogelijk aan de volgende eetbui had geholpen.
Als ik een eetbui had gehad en ik zou zeggen: heel vervelend, de eetstoornis was op dat moment sterker dan ik, en ik zorg dat ik op een volgend moment weer sterker ben dan mijn eetstoornis, dan zou dit voor mij helpend zijn geweest.
denk jij dat, of je eetstoornis?
Dan zeg ik: Dan denk ik, met een eetstoornis.
Zo kan het dus ook voelen om de eetstoornis als individu te zien.
Ik zelf en mijn omgeving veroordeelden mij op grond van het eetgestoorde gedrag dat ik vertoonde. Ik deed constant dingen fout, ik nam de verkeerde keuzes, kortom: ik was de stommeling. Voor mij was het daarom een bevrijding om zo nu en dan de eetstoornis te zien als een individu. Maar het is nooit een compleet individu natuurlijk, wel een ziekte. Net zoals je bij een zware griep of infectie niet op de bank moet blijven liggen, maar een kuurtje moet gaan halen, moet je ook tegen een eetstoornis vechten.
Ik denk ook dat we het deels zelf over over heen hebben geroepen, omdat we zelf vaak zeggen. 'Dan moet ik, of dan mag ik niet', alsof het iets is dat in je zit, een stem, terwijl het gewoon je gedachten zijn en die kunnen net zoals een bij een verslaving behoorlijk hardnekkig zijn en je steeds weer uitdagen en/of achtervolgen, omdat 'alle' gedachten je lijken te leiden naar dat wat je eigenlijk niet wilt of juist wel wilt, maar eigenlijk niet goed voor je is.
Die tweestrijd en gevecht maken het behoorlijk moeilijk en werken behoorlijk door op alle aspecten in je leven en dat ziet of merkt zo'n therapeut meestal wel
en zal daar opmerkingen over maken,
Het is iets wat je eerder of vroeger niet had met eten. Het lijkt wel alsof het in je is gekomen. Maar het is in je gekomen door verandering van je leven of van je omgeving en die verandert continu.
Maar ik ben het helemaal met je eens dat het altijd om jou moet gaan idd. en niet om jouw stem in jou of de eetstoornis die 'spreekt', hoewel die misschien wel spreekt, maar het is niet zo handig idd. vind ik ook om het op die manier te benoemen.
.
Een therapeut moet op de juist manier handelen door je weer op pad te helpen in je leven dat ineens niet meer als voorheen was of voelde. Je hebt daarin veiligheid nodig, dat is wat je verlangt.
Je wilt je met eetstoornis 100% begrepen en geaccepteerd voelen. Als dat stukje begrepen wordt kun je misschien meer in liefde je eetstoornis loslaten.
Therapeuten zouden dat denk ik moeten begrijpen. Dat was in ieder geval mijn wens of verlangen. Dat ze het weg zouden nemen bij mij, door er 100% begrip tegenover te stelllen iig en me iets aan te bieden wat aantrekkelijker was dan de es.
Ík ben wel zeer dankbaar dat er iig zoveel meer aandacht aan eetstoornissen wordt geschonken dan tig jaar geleden. Toen werd je echt vaak nog afgestraft door dwang en straf toe te passen, door onbegrip of niet weten hoe anders door machteloosheid.
Dat is tegenwoordig toch echt wel anders.
en je moet ook voor jezelf op een gegeven moment gaan zien , van hee nu gaat het niet goed , en moet ik gaan oppassen , dat ik nu niet meer in die eetstoornis terecht kom , Luisteren naar de signalen die je Lichaam geeft !
Bij iedereen zal dit anders zijn , maar 1 ding is wel de harde waarheid , Jij bent geen eetstoornis , je hebt er alleen wel 1 , en dat is super lastig !
xxxxxx
Daarnaast snap ik niet waarom de hulpverleners die ik heb getroffen het zo benaderen. Pas als je het ziet als keuzes die je maakt met een reden kun je er gericht iets mee. Het is zoveel makkelijker om te kijken naar je redenen om bepaalde keuzes te maken, dan te vechten tegen een niet-bestaand monster in je hoofd.
Ik beschrijf het verschil meestal als een reactie vanuit mijn eetgestoorde impuls en een reactie vanuit mijn gezonde impuls. Het is ten slotte altijd heel dubbel, er zijn verschillende gedachtestromen bezig. Maar wel allemaal in míjn hoofd. En ik maak hoe dan ook zelf de beslissing.
Punt is, ik neem mezelf mijn eetstoornis niet kwalijk, dus ik word ook niet boos op mezelf als ik er eens voor kies iets niet te eten wat ik achteraf gezien beter wel had kunnen nemen. Ondanks dat ik wel nog steeds hard mijn best doe om altijd de goeie keuze te maken!
Heb je dit ook kenbaar gemaakt naar je therapeuten/behandelaars toe? Er zit zoveel wantrouwen in, dat ik me afvraag of dat goed is voor een behandelrelatie. Zolang jij dit blijft denken (en dat wordt inderdaad gevoed door dit soort uitspraken van behandelaars, dat ontken ik niet!), blijft die afstand bestaan en blijven die eetgestoorde gedachten en aannames overeind staan. Zolang jij (en anderen die dit zo ervaren) niet duidelijk maken wat dit soort uitspraken voor gevoel geven, blijven hulpverleners deze uitspraken doen.
Misschien hebben ze wel een bepaalde reden om deze uitspraken te doen. Misschien is het juist wel de bedoeling dat je hier zo over valt, zo over gaat nadenken, dat je inderdaad tot een inzicht komt zoals je hierboven schrijft.
Ik vind het een goed stuk, en ik denk dat als je dit kunt vertellen aan je behandelaar, je wellicht weer een stap verder komt in je herstel. Succes!
Ja ik had al verwacht dat de meningen verdeeld zouden zijn. Immers: als het bij niemand zou werken waren de therapeuten er allang mee gestopt.
Ik heb het een keer aangegeven bij mijn therapeut en ze zei inderdaad dat ze er op wilde letten, al doet ze het nog steeds. Het is ook niet alleen de manier van praten die mij irriteert, want nu zegt ze het op een iets andere manier, maar de boodschap is nog steeds hetzelfde. Dat die eetstoornis dan bij iedereen hetzelfde dingetje is en er even uit gegumd wordt of zo. Ik vind de term 'herstel' ook naar: naar mijn idee is mijn leven een ontwikkeling geweest en zijn er op bepaalde punten dingen misgegaan die hebben geleid tot deze eetstoornis. Daar wil ik niet naar terug, ik wil mezelf nu verbeteren en ná het hebben van een eetstoornis verder. Het is een stukje van mijn leven denk ik, niet een soort parasiet die aan kwam waaien.
Ik snap ook wel dat het juist fijn is als er niet alleen naar jou wordt gekeken als eetstoornis, maar dat de eetstoornis als een los ding van je wordt gezien. Soms wordt even vergeten dat jij behalve je gedoetjes over eten ook gewoon een persoon bent met andere interesses en gedachten.
Aan de andere kant kan het zelfstandig benoemen van de eetstoornis dit ook juist benadrukken. Als er bijvoorbeeld te veel van je gedachten worden afgeschoven op de eetstoornis. Als mensen niet meer geloven dat je wat jij zegt echt meent, omdat er ook een kans is dat niet jij het zegt maar dat 'de eetstoornis het zegt'.
Ik vind het zelf in ieder geval erg fijn om gewoon als een persoon met wat problemen te worden behandeld. Dan heb ik het gevoel dat ik elk moment kan kiezen om te handelen als iemand die géén eetstoornis heeft. Het helpt me niet om continu eraan herinnerd te worden dat het een zware weg is en dat het allemaal niet zo snel gaat, omdat het er langzaam insloop en er langzaam weer uitgaat. Ik snap dat je jezelf niet voorbij moet lopen, maar de stappen gaan zónder dat 'de eetstoornis dit en dat' zoveel makkelijker en sneller. En meer vanuit mezelf. Ik krijg er zelfvertrouwen van.
Ik ga deze blog op jullie aanraden maar eens laten lezen aan de therapeut. Daar had ik zelf nog niet aan gedacht! (En misschien dat het dan doordringt.)
Ik vind het fijn om te lezen hoe het bij andere mensen juist wél kan werken. Het helpt me om in te zien dat de therapeuten het allemaal goed bedoelen en zo. En het is ook iets wat ik me eerst maar moeilijk kon voorstellen! Dus bedankt voor de reacties :)
Ik vind dat erg prettig, want dan voel je je meer begrepen, dat je het niet express doet.
Mijn mentrix begon ook zo, als van:
'zullen we der rexie noemen....'
Ja zeg ik heb geen stemmen in mijn hoofd ofzo!
Gelukkig was mijn huisarts niet zo van dit soort gedachtes. Daar kreeg ik meteen te horen dat ik het was die controle had, dat ik de baas was over mijn gedachtes en dat ik alleen die kon veranderen.
(en dat de hulpverlening er was om mij te ondersteunen hierbij)
Ook hier op proud (in de chat) lees ik dat wel eens: 'was jij het die die keuze maakte of je eetstoornis?'
Ik vraag me dan altijd af hoe dat zit, als die eetstoornis mijn keuzes maakt, hoe kan IK er dan ooit wat aan veranderen?
Goed stuk dus, want als je altijd je keuzes en gedachten aan iets anders dan jezelf toeschrijft kan jij zelf er niks aan doen, en dan kunnen anderen je niet bemoedigen met de woorden, jij bent de baas over je gedachten.
Hopelijk lezen veel mensen dit: proud-leden, mods, hulpverleners. Het is voor iedereen goed.
Liefs Hannah
Soms is het handig om je eetstoornis als iets anders te zien, zodat je ziet dat je juist nog wèl een gedeelte van jezelf is. Of dat er nog wel een gezonde gedachtegang is. Zien dat je ook een andere keuze kon maken.
Sommige mensen zien niet meteen dat ze ook een andere keuze konden maken, omdat ze als één eetgestoorde bende praten, als je het dan los ziet lukt het soms wel.
Daarentegen moet je er niet in doorslaan. Niet, wat ook al in de blog gezegd werd, de verantwoordelijkheid daarbij neerleggen als in: 'Ik kon er niets aan doen, m'n eetstoornis liet me kotsen.' Nee JIJ liet jezelf kotsen, omdat er iets is gebeurd. JIJ deed het, niemand anders.
Je kunt anders beslissen, je hebt zelf het heft in handen, maar soms lijkt die 'overgenomen' te zijn. Terwijl jij dat zelf doet.
Maar in beide zit wel een soort van helpende waarheid.
Fijn, goede toelichting Elina! Heel veel sterkte en hopelijk kun je met je behandelaren iets uitwerken waardoor jij je gehoord en begrepen voelt.
Nog even reactie op Hannah: zou het kunnen zijn, dat als ze vragen "wilde jij of je eetstoornis dat" het over 2 kanten binnen 1 persoon gaat? De eetstoornis los benoemen betekent denk ik niet dat het over een zwevend iets gaat, maar over een een stuk binnen jou (net zoals de kant die de achtbaan eng vindt, en de kant die wel de achtbaan in wil, of de verlegen kant versus de kant die vriendinnen wil, etc?).. Dus op het moment dat die vraag komt: welk kantje van jou stond aan? En als de eetstoornis een keuze maakt, dan is het 'die kant' van jou die de keuze maakt (en omdat jij inderdaad controle hebt over je gedachten kun je daar tegenin.. wat natuurlijk moeilijk is..). Nouja, dit leek me logisch, en sorrie als ik het verkeerd begrepen heb:)
liefs
Maar als persoon met de eetstoornis zelf, vind ik dat apart benoemen van je probleem en er soms zelfs een andere naam aan geven geen goed idee. Zo leg je ook het probleem wat buiten jezelf. 'Ik kan er niets aan doen want mn eetstoornis zegt me dat het zo moet.' En dat is volgens mij niet nuttig wanneer je wilt genezen. Ik denk dat dat een deeltje ontkennen van je eigen inspraak erin is.
Wat goed dat je wat met de feedback doet. Dapper ook dat je overweegt om de blog te lezen aan je therapeut. Ik hoop dat het je verder helpt. Sowieso weet je het goed te verwoorden, en dat is echt een voordeel.
Succes!
In mijn hoofd was eerst alles eetstoornis, dacht ik. Ik was de eetstoornis en de eetstoornis was mij.
Maar door de eetstoornis van mij los te koppelen, merkte ik ook dat 'ik' (het gezonde deel, de sari die wel beter wil worden) er ook aanwezig was. En ik dus ook beslissingen kon nemen vanuit dat deel van mijzelf.
Voor mij en mijn omgeving maakt het het vechten tegen de eetstoornis makkelijker. En als anderen vragen 'wie die keuze gemaakt heeft' of 'wie er nu spreekt' dan zijn dat voor mij weer even reminders om alert te zijn en eerlijk en kritisch naar mezelf te kijken.
Toch plaats ik liever de verantwoordelijkheid bij mezelf, dan heb ik het idee meer zelf te kunnen werken aan mijn eetprobleem.
Jammer om te lezen dat jullie ervaring is dat hulpverleners niet veranderen als je aangeeft het anders te willen omdat de gekozen aanpak niet werkt.
dit ont-verantwoordelijken is in mijn opzicht niet bevorderlijk, en schadelijk. dit gebeurt bij allerlei stickers, niet alleen maar bij eetstoornissen. een heel goed en belangrijk artikel; het raakt me.