Een blog over mindful eten was een verzoekje wat ik had gekregen. Naast mijn werk voor jongeren met een eetstoornis werk ik ook met volwassenen met morbide obesitas. Daar wordt door de diëtist een sessie Mindful eten gegeven. Nou dacht ik dat het misschien wel leuk is om hier wat meer over te vertellen hoe zo'n sessie daar wordt gegeven.

Voor iedereen kan eten een andere betekenis hebben. De ene persoon houdt van eten, de andere persoon heeft geen zin om te eten of vergeet soms te eten. Maar ook hoe je eet kan verschillen. De ene persoon heeft door tijdgebrek bijna geen idee wat hij of zij proeft doordat die zo gehaast eet. Of we eten in de auto terwijl je ondertussen ook op het verkeer moet letten. Hierdoor kunnen we vaak niet meer na vertellen hoe ons eten eigenlijk heeft gesmaakt. Maar ook als je eet vanuit emoties, omdat je verdrietig of boos bent ben je niet met je gedachten bij het eten zelf.

bron foto

Wat is mindfulness
Mindfulness is met aandacht in het leven staan. Op een bewuste manier stil staan bij wat je doet. Door er bewust van te zijn, kan je je leven zelf meer sturing geven, door het maken van bewuste keuzes. Bijna alles wat we doen gaat automatisch. We staan er niet meer bij stil wat en waarom we iets doen.

Mindful eten, hoe gaat dat in zijn werk?
Het doel van mindful eten is een andere relatie met eten op te bouwen. Mindfulness helpt je om naar de signalen van het lichaam en het hoofd te luisteren. Door meer bewust te kiezen wat je eet, waarom je eet en te proeven wat je eet. Op die manier kan je ook weer meer genieten van het eten zelf.
Mindful trainen ook wel aandachtstraining genoemd is een experiment om duidelijk je aandacht te richten op 1 activiteit. Hierdoor kun je beter voelen en waarnemen.

Sessie mindful eten
Bij de groepsbijeenkomst zit ook een sessie mindful eten. Zo'n sessie gaat als volgt:
Van te voren krijgen de cliënten de vraag een voedingsmiddel mee te nemen die onweerstaanbaar lekker wordt gevonden of waarbij de cliënt het lastig vindt om maat mee te houden. Bij de start van de sessie wordt eerst plenair besproken wat mindful eten inhoudt en gevraagd naar de verwachtingen van deze sessie.

Het experiment verloopt in stilte. Het is de bedoeling dat de cliënten meeschrijven tijdens het experiment. Als je wilt, kan je gelijk mee doen!

Oefening 1.
De cliënten pakken het voedingsmiddel uit en leggen het voor hen op tafel. Er mag alleen gekeken worden naar het eten maar nog geen hapje genomen worden.
- Wat voel je als je naar het eten kijkt?
- Welke gedachten komen er bij je op?
- Wat zou je nu willen?

Oefening 2.
Er mag alleen geroken worden aan het eten maar nog geen hapje genomen worden.
- Ruik er eens aan, wat ruik je?
- Welke associatie heeft dit eten voor jou?
- Welke lichamelijke gewaarwordingen ervaar je?
- Wat voel je?
- Heb je buikhonger of lekkere trek?

Oefening 3.
Neem nu een klein hapje en leg het eten weer weg. Kauw aandachtig of laat de voeding wegsmelten.
- Wat proef je?
- Welke structuur ervaar je?
- Wat doet dit met je?
- Wat zou je nu het liefste willen?
- Wat zou je gedaan hebben als je nu alleen thuis was?
- Hoe is het om nu niet verder te eten?
- Geef een cijer op een schaal van 0 tot 10, waarbij je bij 0 helemaal geen drang ervaart om verder te eten en bij 10 heel veel drang ervaart om meer te eten.

Oefening 4.
Nu gaan we een tweede hapje nemen. Hou het voedsel eerst even in je mond zonder te kauwen.
- Wat gebeurt er nu in je mond?
- Welke sensatie merk je op?
- Hoe voelt het aan: warm, koud of fris? Hard of zacht, glad of stroef? Of ervaar je nog iets anders?
- Dan neem je het besluit om 1 keer te bijten. Sluit eventueel je ogen, en merk op wat er gebeurt als je bijt. - Wat doet je tong? Welke smaak komt er vrij?
- Bijt na een tijdje nog een keer, merk op hoe de textuur en de smaak veranderen.
- Kauw langzaam en minstens 20 tot 30 keer voordat je de hap doorslikt. Doe dit bewust en met aandacht. - Merk op wat je tong doet en hoe het slikken voelt.

bron foto

Oefening 5.
Wat zijn de lichamelijke gewaarwordingen na de laatste hap?
Dan bespreken we in de groep de uitkomsten van het experiment.
Afsluiting
Zijn de lichamelijke gewaarwordingen anders dan 20 minuten geleden?
- Wat voel je nu?
- Wat doet dit met je?
- Wat zou je nu het liefste willen?
- Geef een cijfer op een schaal van 0 t/m 10, waarbij je bij 0 helemaal geen drang ervaart om verder te eten en bij 10 heel veel drang ervaart om meer te eten.

Conclusie:

• Wat doet bewust proeven met de beleving van eten
• Wat doet bewust proeven met jouw controle op het eten
• Wat doet het even wachten met eten met de drang om meer te willen eten
• Hoe is het om deze controle te ervaren
• Hoe zou je deze controle vaker kunnen ervaren
• Wat kun je in de praktijk met wat je zojuist ervaren hebt.

Thuis oefenen met eetdagboek
Er kan gekozen worden om mindful eten thuis te oefenen met behulp van een eetdagboek. Dan hou je voor een paar dagen een eetdagboekje bij met daarin wat je eet, hoe laat en hoeveel. Je kan dan een bepaald eetmoment kiezen waarvoor je het eetdagboekje wilt invullen, bijvoorbeeld bij een tussendoortje of een warme maaltijd.

Het eetdagboekje kan je verdelen in 3 kolommen, 1 kolom van voor het eten, 1 kolom voor tijdens het eten en 1 kolom van na het eten. De vragen die je noteert in het eetdagboek van voor het eten zijn:

• Hoe voel je je?
• Hoeveel trek heb je?
• Wat zijn je lichaamssignalen?
• Waarom wil je eten?
• Wat is je verwachting van het eten?
• Waar ben je?

De vragen die je noteert in het eetdagboek tijdens het eten zijn:

• Hoe is de smaak van het eten?
• Wat voel je, wat zijn je lichaamssignalen?
• Wat wil je nu nog doen? Wil je verder eten?
• Wat zou je doen als je thuis was?
• Wat is je verzadiging?
• De vragen die je noteert in het eetdagboek na het eten zijn:
• Waarom stop je met eten?
• Wat voel je? Wat zijn je lichaamssignalen?
• Hoe is je verzadiging?
• Hoe voelt het om niet verder te eten?
• Hoe is de nasmaak?

Bron foto

Algemene tips voor mindful eten thuis:
♥ Vermijd afleiding tijdens het eten. Dus geen televisie aan tijdens het eten. Kies het liefste een plek waar je rustig kan zitten
♥ Bekijk je eten voordat je begint. Hoe ziet het eruit, hoe ruikt het
♥ Neem kleine porties
♥ Langzaam eten en goed kauwen
♥ Leg je bestek na iedere hap even neer. Dit helpt je om langzamer te eten en de pauze zorgt er voor dat je meer bewust bent wat te eet

Heb jij ervaring met mindful eten of zou dit iets voor jou kunnen zijn?