De nieuwe Schijf van Vijf

 

Wie enigszins met voeding bezig is, heeft ooit weleens gehoord van de Schijf van Vijf. De Schijf van Vijf laat zien wat wij nodig hebben om een gezond eetpatroon te hebben. Vandaag heeft het Voedingscentrum de nieuwste update van de Schijf van Vijf gepresenteerd en start een landelijke campagne. Aan de hand van deze schijf zouden mensen gezonde keuzes kunnen maken in hun eetgedrag maar dit wel kunnen aanpassen naar hun eigen smaak en voorkeur. Het laat zien wat gezond is en wat wij nodig hebben.

De laatste keer dat het is aangepast, was in 2004. Inmiddels is het dus weer tijd voor een vernieuwde versie. Het voedingsadvies is gebaseerd op recente wetenschappelijke inzichten en het is vooral gericht op meer variëren. Het advies om meer groente en fruit te eten is uitgebreid en ook het eten van peulvruchten en noten is hieraan toegevoegd. Daarnaast spelen onbewerkte producten een belangrijke rol en wordt het eten van volkoren producten aangeraden. Vlees is prima maar mag wat minder en dit kan vervangen worden door bijvoorbeeld ei, noten, peulvruchten en tofu. Vis en zuivelproducten zijn ook weer terug te vinden.

schijf van vijf
Bron

De vijf groepen waarover deze schijf verdeeld is zijn: Groente en fruit, smeer- en bereidingsvetten, vis, peulvruchten, vlees, ei, zuivel en noten, brood, graanproducten en aardappels en dranken. Daarnaast wordt aangeraden om niet te vaak producten te eten die buiten de Schijf van Vijf vallen. Het gaat hierbij voornamelijk om producten die over het algemeen veel suiker, zout of verzadigd vet bevatten. Dat wil niet zeggen dat je nooit meer chips, snoep, koeken, zoet brood beleg, etc. kan eten. Je kunt gewoon eten wat je lekker vindt, alleen wordt aangeraden dit soort producten niet te vaak te eten.

De wijzigingen zijn in overeenstemming met de nieuwe richtlijnen van de Gezondheidsraad. Yoghurt, eieren en koffie zijn onder andere nieuw toegevoegd aan de Schijf van Vijf en producten als aardappels en brood staan er nog steeds in. Er is door allerlei voedingshypes nogal wat verwarring ontstaan over of brood nou wel of niet gezond is, maar ze hebben weinig ingeleverd aan plaats op de Schijf van Vijf. De rol van vleesproducten is wel verminderd. Het Voedingscentrum raadt in de vernieuwde voedingsrichtlijn aan om meer groente te eten en minder vlees.

Over de Schijf van Vijf is regelmatig kritiek geweest over dat het niet voldoende zou aansluiten op de huidige kennis en ontwikkelingen op het gebied van voeding. Volgens het Voedingscentrum bestaat de Schijf van Vijf uit producten die volgens de laatste wetenschappelijke inzichten goed zijn voor ons lichaam. Je krijgt voldoende vitamines, mineralen, eiwitten, vezels, koolhydraten en vetten binnen en het verkleint de kans op kanker en hart- en vaatziekten. Ook vanuit Natuur en Milieu is kritiek op het voedingscentrum omdat zij vinden dat er te weinig aandacht besteed wordt aan dierenwelzijn, klimaatverandering en antibioticagebruik.

appels
bron

Mijn Eet-update
Mijn Eet-update is een nieuwe online service die het Voedingscentrum heeft ontwikkeld. Je kunt dan zelf invulling geven aan welke richting je op wilt binnen de Schijf van Vijf. Je krijgt dan persoonlijke suggesties en het herinnert je ook aan je voornemen. De kern is eigenlijk: meer variatie en minder bewerkte producten.

Bron: Voedingscentrum

Ons lichaam gaat ons hele leven mee, dus we moeten er goed voor zorgen.

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Julia - Dinsdag 22 maart 2016 19:46
Ik snap het persoonlijke advies van de schijf van 5 niet helemaal.. Het enige wat je in moet vullen is of je man of vrouw bent en wat je leeftijd is... Niet eens lengte.. Het lijstje wat er vervolgens uitrolt is volgensmij nog niet eens de helft van wat ik nu eet, met m'n 1.80 lang en grove bouw zou ik daar echt te weinig aan hebben.. Voor mij persoonlijk maakt het niet zo veel uit, omdat ik weet wat ik moet eten en dat ik meer nodig heb, en me daaraan vasthoudt, maar het is meer dat ik bang ben dat het anderen wel kan triggeren.. Ik weet niet of ik dan te kritisch ben, maar het viel me wel op..
Anti - Dinsdag 22 maart 2016 20:06
Worden de basislijsten op proudtobeme hier nu ook op aangepast? Want volgens mij kunnen daar ook nog wel een aantal updates aan gedaan worden om nog beter aan te sluiten op de nieuwe richtlijnen;)
xirisjeexx - Dinsdag 22 maart 2016 20:32
Ik vind de persoonlijke schijf van vijf net een afvallijst
xirisjeexx - Dinsdag 22 maart 2016 20:32
Ik vind de persoonlijke schijf van vijf net een afvallijst
Liz - Dinsdag 22 maart 2016 20:45
Ik had niet moeten kijken. Ik dacht, laat ik eens even kijken wat ik volgens de schijf van 5 nodig heb. Nu heb ik het gevoel dat ik een vreetzak ben joh! Ik vind het echt weinig brood 4-5 sneetjes per dag. Ik eet er 6 of 7..

Naja. Wat maakt het eigenlijk ook uit.
Het is een richtlijn. En ik voelde me hiervoor prima bij doe hoeveelheden die ik eet.
Maar toch, die es gaat best wel trekken nu dat ik makkelijk een paar boterhammen van mijn lijst af kan gooien.. Zucht.
Sabine - Dinsdag 22 maart 2016 20:55
@Liz
Het zijn maar richtlijnen he meis! Niet iedereen heeft dezelfde hoeveelheden nodig, en 6 of 7 sneetjes brood is echt niet te veel! Iedereen is anders en onze lichamen zijn ook allemaal anders. Laat je niet gek maken door zo'n richtlijn, eet wat JOUW lichaam nodig heeft! ♥ xx
Charlotte - Dinsdag 22 maart 2016 21:09
@ Team Proud2bme,

Ik heb dezelfde vraag als 'anti': Worden de basislijsten hierop aangepast?
(Zou wel fijn zijn. Dan heb ik meer het gevoel dat ik de basislijsten kan vertrouwen op dat het gezond is!)

Groetjes!
RosieV - Dinsdag 22 maart 2016 21:56
@Liz het is een richtlijn waarvan af geweken kan worden omdat je moet aankomen, omdat je meer nodig hebt omdat je op een andere manier toch aan voldoende vitamines, mineralen etc. komt. Het belangrijkste is dat je op een gezonde manier eet leeft en beweegt maar dat je dit wel op je eigen geboel doet.
Nerdin - Dinsdag 22 maart 2016 22:40
Voor iedereen die schrikt van de 4-5 sneetjes brood: er staat ook 4-5 opscheplepels graanproduct of aardappel. Als je verder kijkt staat er dat hier ook bij staat "of eventueel extra volkorenboterhammen". Bij de meeste basislijsten wordt gebruik gemaakt van twee broodmaaltijden (5-7 sneetjes) en één warme maaltijd met ongeveer 3 opscheplepels graanproduct. Dit is dus praktisch hetzelfde!
Eef - Woensdag 23 maart 2016 08:08
Het is een kleine verbetering met de vorige schijf van 5, maar zet echt geen zoden aan de dijk om de gezondheid van mensen te verbeteren. Als het voedingscentrum nog steeds margarine als gezond bestempeld kan ik de rest niet serieus nemen. Ook is melk echt ongezond evenals de hoeveelheid andere dierlijke producten die worden aangeraden (om nog maar niet te spreken over ethische kwesties en de impact op onze aarde).

M.a.w. ik blijf gewoon lekker vegan leven met ongeveer 400 gram groenten per dag, 5 stuks fruit (waarvan meestal 2 bananen en regelmatig avocado's), noten, paddestoelen en peulvruchten voor eiwitten. kokosvet om in te bakken en olijfolie als dressingen. Afwisselend granen en aardappels, en verder af en toe brood als ik er zin in heb, en ook zo nu en dan lekkere dingen zoals chips of plantaardig ijs.

Lijkt me best gebalanceerd. De basis is gezond en er is ruimte om te snoepen.
RosieV - Woensdag 23 maart 2016 09:20
@Eef dat is dan jouw eetgewoonte maar wat jij zegt is echt niet ongezond. Maar het lijkt er nu meer op dat jij zegt dat veganisme de allerbeste manier is?
Eef - Woensdag 23 maart 2016 09:29
@RosieV. Dat is het ook, voor jezelf en voor de planeet.
Wat denk je dat apen (waar we genetisch het meest op lijken) eten? voornamelijk plantaardig, hooguit af en toe een insectje ofzo.

Maar ik snap ook wel dat heel veel mensen daar niet echt bij stil staan. En ook dat de meningen daarover verschillen. Ik denk ook wel dat heel af en toe een klein beetje vlees of een ei geen kwaad kan (of misschien wel goed voor je is), maar dan heb ik het over 1 keer in de maand ofzo. En ik denk ook dat je juist meer moet eten dan het voedingscentrum adviseerd. Maarja, eten is nou eenmaal een gevoelig topic voor veel mensen. Voor mij ook. Niet zozeer dat ik nog bang ben om ervan aan te komen, maar meer dat ik vind dat wij niet het recht hebben om de planeet met haar inwoners te verwoesten en om dieren te vermoorden, te verkrachten, te pijningen (fysiek en mentaal), zeker omdat wij herbivoren zijn en het niet nodig hebben. Het raakt mij diep als er geadviseerd wordt om dat wel te doen (of er iemand voor te betalen om dat te doen), omdat ik dieren niet als anders of minder zie dan mensen (wij zijn ook gewoon dieren).
Nerdin - Woensdag 23 maart 2016 13:00
@Eef
Niet om je aan te vallen op het veganistisch zijn, want voor de planeet is het inderdaad het beste. Maar je vergelijking met andere mensapen gaat niet op: juist het vermogen om te koken en om vlees en andere dierlijke producten te kunnen eten, heeft ons de mogelijkheid gegeven om zulke grote hersenen te ontwikkelen door opname van voldoende energie en de juiste eiwitten en vetten. Misschien dat je dit boek wel interessant vindt: Koken. over de oorsprong van de mens. door Richard W. Wrangham

We zijn metabolisch inmiddels behoorlijk anders dan de andere mensapen en zouden ook niet kunnen overleven op hun dieet. Dat we op zich wel gezond kunnen zijn met een veganistische leefstijl komt door bewerkingsmethoden zoals koken, pureren of persen. Hierdoor kunnen we olie winnen uit zaden en planten ook voedingsrijker maken. Ik denk wel dat je gezond kun leven als veganist, maar je zal wel extra veel nutriënten moeten binnenkrijgen omdat je deze toch vaak net wat minder goed opneemt uit plantaardig materiaal.
Eef - Woensdag 23 maart 2016 13:55
we zijn metabolisch juist erg hetzelfde als mensapen, dat is de reden dat wij vlees moeten bakken e.d. Als wij echt gemaakt zouden zijn om vlees te eten dan konden we het wel zo rauw eten net als leeuwen en hadden wij ook de snelheid, kracht en intuïtie om op dieren te jagen (zonder geweren e.d.). Mensen hebben ook niet het gebit ervoor om vlees te eten, bovendien kauwen wij malend ipv alleen op en neer en is ons verteringsstelssel gemaakt voor plantaardig voedsel.

chapeau, voor onze verre voorouderen voor het steeds makkelijker binnen krijgen van genoeg voedingstoffen, en het is inderdaad door vis te eten dat we slimmer werden (1 van de factoren). Maar ik denk dat we nu wel verder mogen evalueren uit deze oertijd lifestyle. :P

verder zijn plantaardige voedingsstoffen juist veel beter opneembaar. Ik denk eerder dat vleeseters zich zorgen moeten maken over het genoeg binnen krijgen van voedingsstoffen.

Ik ben overigens ook niet tegen koken ofzo. Ik ben geen raw foodist.
Lusi - Woensdag 23 maart 2016 15:36
Mensen die denken 'wat weinig': Dat is het ook.
Dat hele advies is geen maximum om te eten, maar een leidraad van wat je minimaal binnen zou moeten krijgen aan al die producten.... Op de vorige schijf van 5 ook niks over tussendoortjes als koekjes/snoepjes etcetera. Daar is heus niks mis mee (en dat stukje chocolade dat is gewoon primaire levensbehoefte), mits je de rest ook maar binnen krijgt. Je moet op een manier aan je energiebehoefte komen. Niet alleen als je aan moet komen, ook een doorsnee mens moet meer eten dan die basics om op gewicht te blijven.
Lost girl - Woensdag 23 maart 2016 18:17
Eef, ik vind dat je elke keer wel wat heftig reageerde wanneer het om voedingsadviezen gaat. Dat wat jij zegt is niet de absolute waarheid omdat we gelukkig allemaal verschillend zijn, mens of dier. Het is geweldig dat dit patroon jou goed doet maar misschien kan je proberen te accepteren dat niet iedereen dezelfde mening heeft en dat jij anderen hoeft te overtuigen van je gelijk. Het is naar jou niks negatiefs want ik ken je natuurlijk verder niet. Het is puur wat mij opvalt.

Ben blij dat de schijf minder vlees bevat. Denk dat je dit inderdaad als minimaal moet beschouwen zoals hierboven ook gezegd.
San - Donderdag 24 maart 2016 05:48
Ik vind dat er maar weinig veranderd is !
Het is ook wel een grote opgave om advies te geven waar iedereen zich in kan .
Eten is zoiets persoonlijks, niemand doet het op dezelfde manier.Daarom vind ik de nieuwe richtlijnen wel ok, het zijn basisgegevens waar je ook wel je eigen weg in kunt vinden.
Wat ik wel mis is het adviseren om meer producten van eigen bodem te eten.Al het onnodige transport van exotische producten is helemaal niet goed voor het milieu !
Eef - Vrijdag 25 maart 2016 10:54
@Lost girl, ik snap dat je vind dat ik heftig reageer. Maar dat komt vooral omdat ik juist de 'normale' manier van leven/eten zo extreem vind. Het doet me pijn om te lezen dat er nauwelijks iets veranderd en dat het mensen niets kan schelen. Ik heb het gevoel dat de gebruikelijke manier van leven/eten mij wordt opgedrongen; ik word er continue mee geconfronteerd en mensen beschouwen mij dan als extreem omdat ik veel geef om andere mensen, dieren de aarde.

Ik zie het juist wel als mijn taak om mensen te informeren over hoe het ook kan. Ik denk dat het goed is om meerdere visies te horen. Ik blijf ook altijd netjes daaronder. Ik zal nooit iemand uitschelden, of in real life iemand fysiek daarvoor aanvallen (dat gaat lijnrecht in tegen waar ik in geloof). Heel veel mensen geven om de aarde, dieren en andere mensen, maar voelen zich machteloos. Ze denken dat de manier waarop het gaat nu eenmaal de manier is waarop het hoort. Maar in principe ben je niet machteloos. Door anders te leven kun je heel veel levens redden (van mens en dier (!)) en heel veel goeds doen voor de aarde.

Ik predikeer ook heus niet de absolute waarheid te hebben over gezondheid. En ik eet ook lang niet altijd super gezond (zou helemaal gek worden ;)). Maar ik lieg niet over de voordelen die een andere levensstijl kan hebben op de wereld en haar inwoners.

Ik hoop dat je snapt dat het mij vooral nauw aan het hart gaat. Net als voor andere mensen misschien vlees eten nauw aan het hart gaat (hoe en waarom snap ik dan weer niet :P).

In ieder geval, fijne pasen (en denk aan het verschikkelijke leven van de kipjes en gestorven 1dagshaantjes - sorry kon het niet laten)
Lost girl - Vrijdag 25 maart 2016 23:06
@eef, fijn dat je omschrijft hoe het voor jou voelt en wat het met je doet. Nu heb ik een idee wat jou motivatie is in je reacties en daar was ik ook wel benieuwd naar. Mooi hoe je zo naar je passie voor mens en dier handelt. Bedankt voor je reactie:)
Mootje - Zaterdag 26 maart 2016 18:59
Ik hoop dat de redactie van proud nog gaat reageren op de vragen. Ik ben zelf namelijk ook wel heel benieuwd of ze hier de eetlijsten aan gaan passen. En hoe gaat het in de Klinieken voor mensen met een eetstoornis? Worden daar ook ineens de eetlijsten en maaltijden aangepast aan de nieuwe schijf van 5? Lijkt me namelijk best wel lastig, zowel voor de mensen die daar werken, maar ook voor de mensen die daar in behandeling zijn.