De definitie die de meeste websites en Wikipedia over pro-ana geven, geeft vooral weer wat pro-ana van origine inhield.

"Pro-ana is de naam van een beweging die stelt dat Anorexia en andere eetstoornissen geen stoornis, maar een levensstijl zijn."

Dit vraagt volgens ons dus om een meer genuanceerde en moderne definitie van de term pro-ana. Hoe zou Proud2Bme, pro-ana definiëren?

zo:

Pro-ana is de naam van een beweging die bestaat uit (met name) geproblematiseerde jongeren die zich actief beweegt op online fora, chats en sites waar informatie wordt geboden en interactie plaatsvindt die vooral gericht is op afvallen met behulp van eetgestoord gedrag en denkwijzen. Dit eetgestoorde gedrag (en denkwijze) hoort veelal bij mensen die lijden aan de eetstoornis Anorexia Nervosa.

We zullen deze definitie nu verder toelichten en uitdiepen.

"Pro-ana is de naam van een beweging die bestaat uit (met name) geproblematiseerde jongeren"

Uit onderzoek blijkt dat de pro-ana sites in Nederland vooral worden bezocht door jongeren in de leeftijd 12 t/m 25. De jongeren die naar deze sites komen, komen met een reden. De hoofdreden is bijna altijd dat men niet goed in hun vel zit. De redenen hiervan zijn zeer uiteenlopend. Aangezien de redenen uiteenlopen, is de groep mensen onderling ook zeer divers.

We zullen hieronder proberen de groep op te delen in 4 categorieën:

Categorie 1
Meiden in de leeftijd 12 tot 16 die niet inzien dat waar ze mee zijn ongezond en gevaarlijk voor zichzelf en anderen is. Deze meisjes zijn er soms heilig van overtuigd dat er zoiets bestaat als een Ana die hen gelukkig zal maken, zolang ze maar naar de stem van Ana in hun hoofd luisteren. Teksten als "Ana is mijn beste vriendin" is erg passend bij deze groep.

Dit soort rare gedachtes ontstaan o.a. door "de brieven van Ana" en "de geboden van Ana" die weergegeven zijn op veel pro-ana websites en door de groepsprocessen/ indirecte groepsdruk die op de fora plaatsvinden. Door deze zelfde groepsprocessen en groepsdruk ontstaat ook de gedachte dat er anti-ana's bestaan. Deze gedachte loopt weer door in het bijbehorende wij-zij gevoel. Dit terwijl men natuurlijk nooit anti een ziekte kan zijn (anti-kanker). Dit wij/ zij gevoel maakt de groep voor deze meiden indirect ook exclusief en bijzonder.

De betreffende (meestal) meisjes komen naar de websites omdat:

• ze zichzelf dik voelen en willen afvallen
• ze daadwerkelijk aan de zware kant zijn en willen afvallen
• ze eenzaam zijn en op deze manier toch ergens bijhoren
• ze gepest worden en op deze manier toch ergens bijhoren
• ze het leven niet aandurven en ze niet met hun gevoelens om kunnen gaan
• nare/ traumatische dingen meemaken of hebben meegemaakt en een uitweg zoeken voor hun negatieve gevoelens.

Vooral voor deze meisjes zijn de websites gevaarlijk, daar zij er met de dag meer van overtuigd raken dat waar zij mee bezig zijn goed en "cool" is. Op deze manier isoleren zij zich langzaam meer van hun sociale omgeving, ontstaat steeds meer (ongezond) stiekem gedrag en leren zij bewust én onbewust zeer eetgestoord gedrag aan waardoor de kans op het ontstaan van een daadwerkelijke eetstoornis groter wordt.

Categorie 2
Meiden in de leeftijd 15 t/m 28 jaar die lijden aan een eetstoornis. Deze groep is deels bekend met alle tips om af te vallen die op de sites staan, echter ze kunnen er altijd meer gebruiken en zoeken deze hier uit wanhoop om toch nog dat zogenaamde "laatste beetje" af te vallen. Ook gebruikt men de site als stok achter de deur om het niet-eten en afvallen vol te houden. Men motiveert elkaar, leert van elkaar en steunt elkaar in de eetstoornis. Veel van deze jongeren staan nog twijfelend in hun eetstoornis: wel/ niet vechten ertegen. Wel/ geen hulp zoeken. Heb ik wel/ niet een echte eetstoornis. Stel ik me wel/ niet aan. 
Veelal wordt als excuus om nóg op de sites te zitten aangevoerd dat men nog niet klaar is om te gaan vechten tegen de eetstoornis. Dit kan echter worden vergeleken met een verslaafde die aangeeft nog niet klaar te zijn om af te kicken. Hier is men nooit écht klaar voor.
Vaak wordt ook als verdediging voor de sites aangevoerd "als iemand er klaar voor is, stimuleren we die hulp te zoeken". Dit zal echter nagenoeg altijd als falen aanvoelen voor de betreffende persoon, daar de andere leden wel in hun afvalgedrag volharden.

De betreffende (meestal) meisjes komen naar de websites omdat:

• ze nog geen hulp durven te zoeken voor de eetstoornis en kunnen er hier anoniem en zonder schaamte over praten: niets is vreemd.
• ze steun en hulp zoeken om te volharden in het doel nog meer af te vallen
• ze de eetstoornis nog niet durven los te laten en hier daarin steun zoeken
• ze het makkelijker vinden om zich te "verstoppen" in dit soort sites, dan het leven aan te gaan
• ze zich alleen voelen in de eetstoornisgedachtes en het eetgestoorde gedrag
• ze teleurgesteld zijn in de omgeving en/ of hulpverlening en hier hun toevlucht zoeken
• diverse andere redenen

Categorie 3
Jongeren en jong volwassenen met overgewicht gebruiken deze sites enkel en alleen als afvalsite. Er is niet echt sprake van een eetstoornis, men hoopt echter, waarschijnlijk na diverse mislukte lijnpogingen, dat pro-ana wel oplossing biedt. Helaas komt men bedrogen uit.

Categorie 4
Dit is de groep die pro-ana werkelijk is gaan zien als levensstijl. Veelal komt dit doordat men dermate teleurgesteld is in de omgeving/ maatschappij of hulpverlening, dat pro-ana voor hun gevoel enige overlevingswijze is. Men voelt zich door iedereen opgegeven en ziet zelf ook geen hoop meer. Men is al zo lang bezig met dit gedrag dat men zich geen leven zonder calorieën, sporten, wel eten/niet-eten, compenseren etc voor kan, wil of durft te stellen.

(ook bestaat deze groep voor een deel uit de categorie 1, echter deze worden hierin niet meegenomen aangezien dit meer is vanuit naïviteit en onwetendheid dan vanuit een eigen keuze.)

Nu volgt een 2^de stukje uit onze definitie:

"die zich actief beweegt op online fora, chats en sites waar informatie wordt geboden en interactie plaatsvindt die vooral gericht is op afvallen met behulp van eetgestoord gedrag en denkwijzen."

De websites bieden veelal het volgende aan:

• Een forum waar mensen met elkaar tips uitwisselen en praten over problemen: Gewichten, kcal, bmi etc worden hier veelvuldig genoemd. Veelal worden er ook eetdagboeken bijgehouden waarin precies staat hoeveel er die dag gegeten is en hoe het gevoel daarbij is. Soms is dat trots (te weinig gegeten) maar soms ook schaamte (te veel gegeten). Hierin wordt extra aangemoedigd door de andere leden: bij eetbuien wordt aangeraden de volgende dag te compenseren, bij erg weinig eten wordt gecomplimenteerd.
  
  Aangezien in de aard van de doelgroep "altijd met anderen vergelijken" zit, is dit ook direct het grote risico van deze sites. Er is immers altijd iemand die minder eet en minder weegt. Om zich goed te kunnen blijven voelen en te kunnen blijven presteren (het ontstaan van de kick) is afvallen, welk gewicht dan ook, nooit genoeg.

• Een chat waar mensen met elkaar tips uitwisselen en praten over problemen en eten/ gewicht.
• (soms) Informatie over eetstoornissen
• Tips hoe je ouders/ huisarts/ vrienden voor te liegen
• Tips over ongezond afvallen
• Thinspiration: foto's van zeer dunne meisjes/ modellen ter inspiratie voor jezelf of als manier om het afvallen door te zetten.
• Brieven en geboden van Ana
• Thinspo filmpjes
• Pro-ana gedichten
• diverse ongezonde diëten
• Muziek die gebruikt kan worden om je te motiveren het afvallen door te zetten.
• Afvalwedstrijden waar meisjes onderling strijden om het meeste gewichtsverlies/ minste voedselinname in een bepaalde periode.

Nu volgt het derde gedeelte uit de definitie

"Dit eetgestoorde gedrag hoort veelal bij mensen die lijden aan de eetstoornis Anorexia Nervosa."

Anorexia zou je kunnen zien als een verslaving. Meiden met anorexia zijn verslaafd aan afvallen. Hierbij is het doel van het afvallen al lang niet meer om alleen mooi en slank te zijn, maar is het veel meer een vlucht van het omgaan met nare gevoelens, een negatief zelfbeeld of angsten. Als je al je aandacht richt op eten en gewicht, dan kan je moeilijk je aandacht nog richten op andere gevoelens en onzekerheden. Je kan dit vergelijken met meiden die zich veel bezighouden met andermans problemen en hen helpen. Op die manier hoeven ze niet met hun eigen problemen bezig te zijn en krijgen ze een goed gevoel omdat ze anderen helpen.

Jouw wereld wordt hierdoor wel vreselijk klein....

Als het afvallen lukt, voel je je sterk, want je bent ergens goed in. Het afvallen geeft dus een tijdelijk gevoel van eigenwaarde. Het probleem is alleen dat je moet doorgaan met afvallen wil je je goed blijven voelen. Door zo extreem bezig te zijn met eten en gewicht, krijg je een gevoel van controle. Dit is iets in je leven wat alleen jij bepaalt en alleen jij kan beïnvloeden. De angst om deze controle los te laten is vaak zo groot, dat het jaren kan duren voordat iemand die stap durft te zetten. Ook omdat stoppen met afvallen en weer normaal eten, vaak aankomen betekent en je dit koppelt aan zwakte. De controle die je zelf dácht te hebben is nep, jij hebt de controle al lang niet meer, het is de ziekte die de controle heeft en de dienst over jouw leven uitmaakt.

Dit gedrag en deze gedachtegang wordt aangemoedigd op pro-ana websites.

Verslavend
Pro-ana sites kunnen daarnaast zelf ook zeer verslavend werken. Om beter uit te leggen hebben we een meisje, die meerdere jaren actief is geweest op pro-ana sites, gevraagd hier iets over op te schrijven:

"De eerste keer kom je erop doordat je erover gehoord hebt, gelezen hebt...puur nieuwsgierigheid. Waarschijnlijk zul je na het zien van een pro-ana site denken 'dit is ongezond', 'dit is dom en bizar' en tóch ga je een keer terug, gewoon omdat je tóch wel erg nieuwsgierig bent. Je leest verhalen en ziet dat meisjes aangemoedigd worden voor het niet eten....en dat terwijl je ouders en de rest van je omgeving juist alleen maar tegen je schreeuwen om wél te eten...en op pro-ana site krijg je de erkenning, die je (diep van binnen) zoekt.

Als je jezelf 1 dag uitgehongerd hebt vertel je dat trots op het forum van een pro-ana site en je krijgt een golf van complimentjes over je heen. De site heb je nodig om sterk te blijven en vol te houden en als je een 'mindere' dag hebt, word je aangemoedigd je (slechte) eetgewoontes de volgende dag weer op te pakken. Totdat je hun niet meer nodig hebt en de eetstoornis erin geslopen is.

In het begin denk je dat het allemaal geen kwaad, dat jij niet zo ver zal gaan als "al die andere meisjes" Net als beginnen met roken. Velen die begonnen met roken alleen op gelegenheden, roken nu een pakje per dag.

Ikzelf begon met pro-ana om 'wat' af te vallen, gewoon even voor de zomervakantie en daarna zou ik ermee stoppen. Dat werkt zo niet, tenminste niet als je gevoelig bent voor een eetstoornis. Ik raakte gewend aan de complimentjes die ik kreeg op de site en de mensen van buiten af dus als ik die niet kreeg (omdat ik "teveel" had gegeten) moest ik weer weinig eten zodat ik trots kon zijn, daarnaast, als ik zo erg met afvallen/ pro-ana bezig was, was ik niet bezig met andere dingen, andere minder leuke, enge dingen. Verder was mijn leven toch niet interessant, ik had niks boeiends te doen, dus pro-ana was een bezigheid. De wedstrijdjes over het meeste afvallen waren een 'hele uitdaging'. Het hield me bezig en hielp me makkelijker naar mijn streef toe...

En dan? Dan zit je er midden in...

En dan? Zullen deze meiden je opzoeken in het ziekenhuis? Weten ze überhaupt wel dat je geen 'butterfly73639wantstobethin' heet ? Weten ze wel wie JIJ bent...? Zullen ze je missen als je niet op het forum bent omdat je in het ziekenhuis ligt met ondergewicht of een ernstig kaliumtekort?

Nee. Ik heb erg gelegen. Niemand.

Een eetstoornis is één ding, maar er ook nog over praten en er mee om gaan alsof het de normaalste zaak is, is zonde, naïef en gevaarlijk. Praten met mensen die écht om je geven, hulp zoeken bij mensen die er écht verstand van hebben, daar is pas lef en doorzettingsvermogen voor nodig. Dát getuigt van kracht.

En dat is het enige wat je moet doen.

Pro-ana is geen controle, pro-ana is gecontroleerd worden door een schijnwereld.

Anoniem"

Media
In de media wordt pro-ana negatief en eenzijdig weergegeven. Veelal blijft het bij "websites waar anorexia wordt gezien als positieve levensstijl". De media moet alles echter snel en duidelijk weergeven aan een groot publiek. Dit is ook direct de verklaring voor deze beperkte weergave. Natuurlijk is pro-ana meer en biedt het op een bepaalde wijze ook steun aan jongeren.
Uiteindelijk is pro-ana bovenal gewoon heel triest. Want ieder mens wil van nature gelukkig zijn. Het feit dat deze meiden zich bevinden op dergelijke destructieve sites, zegt voldoende over het geluksgevoel van hen. Pro-ana is slecht, maar bovenal heel naar.

Tot slot willen we graag nog een aantal gevolgen benoemen:

• Doorgroeien van een eetprobleem in een eetstoornis
• toename van de ernst van de eetstoornis
• Overnemen van tips en trucs die men nog niet kende
• Het verleggen van grenzen op het gebied van weinig eten en weinig wegen door vergelijking met anderen en door o.a.thinspiration
• het ontkennen van de eetstoornis door deze te gaan benoemen als levenswijze of te zien als iets wat voor veel meiden een manier is om gelukkig te zijn
• Geisoleerd raken van de sociale omgeving, enkel nog vrienden hebben en maken op het forum
• Het kopieren/ overnemen van ander destructief gedrag/ stemmingen (denk aan automutilatie)
• Het verslechteren van het zelfbeeld en de zelfwaardering door irreele doelen na te streven en zichzelf te vergelijken met veelal niet haalbare voorbeelden.
• Alle andere gevolgen van de eetstoornis zelf

Het zal je dochter maar zijn....