113Online bestond 7 oktober één jaar. 113Online is een hulpverleningwebsite waar je anoniem met een deskundige kan praten over zelfmoord. 113online heeft onderscheid gemaakt in hulpverlening voor jongeren tot 23 jaar en vanaf 23 jaar.

113Online besteedt ook aandacht aan nabestaanden en mensen die iemand kennen met zelfmoordgedachten. Leden kunnen met elkaar chatten of een forum bijhouden. Ze kunnen ook online met een deskundige praten in een spreekuur of mailen met een deskundige.

Lucy is één van de deskundigen bij 113Online. Ze is psychologe en orthopedagoge. Proud2Bme mocht haar interviewen over 113Online...

113online wordt overspoeld met hulpvragen. Hoe gaan jullie met die drukte om?
113Online is inderdaad overspoeld. Wij beantwoorden alle oproepen die bij ons binnenkomen. Wanneer cliënten aangeven over een week een afspraak met ons te kunnen en willen hebben, plannen we deze. Wanneer cliënten aangeven binnen korte tijd (vandaag of binnen enkele dagen) zelfmoord te willen plegen, maar nog wel hulp te willen om na te gaan of dit de enige stap is die zij willen zetten, maken we hier direct tijd voor.

113online biedt anoniem hulp. Hoe wordt daar mee omgegaan?
Ja meerdere mensen denken dat dit erg moeilijk kan zijn. Wij merken echter dat het vaak heel prettig kan zijn dat onze cliënten anoniem zijn. Zij kunnen daardoor openlijk met ons praten en wij kunnen naar het hele verhaal luisteren, juist ook omdat wij de cliënt niet zien en in sommige gevallen (bijvoorbeeld bij contact via de chat of mail) niet horen. We merken dat het daardoor voor cliënten gemakkelijker kan zijn om te vertellen wat ze op hun hart hebben. 

In hoeverre is er sprake van kopieergedrag bij zelfmoordpogingen? Na de zelfmoord van Antonie Kamerling was het bijvoorbeeld ineens veel drukker op 113online.
Ik kan geen uitspraak doen over de vraag of het overlijden van Antonie Kamerling kan lijden tot een vermeerdering van het aantal zelfdodingen. Wel hebben we bij 113Online het idee dat wij het nu drukker hebben, doordat wij de laatste tijd veelvuldig genoemd zijn in de media, men ons nu weet te vinden en doordat men door het overlijden van Antonie, misschien bang kan zijn geworden dat het met hem/haar ook zo kan aflopen wanneer hij/zij geen hulp zoekt. Dat het drukker is bij ons, zie ik als een positieve verandering omdat men nu toch hulp blijkt te zoeken.

Op de site wordt er een scheiding gemaakt bij 23 jaar. Is er een reden voor die scheiding?
De scheiding hebben wij gemaakt is omdat wij beide groepen zo passend mogelijk willen aanspreken. De toon en de bewoordingen die je kiest wanneer je jongeren aanspreekt, is anders dan die je kiest wanneer je volwassenen of ouderen wilt bereiken. De hulpvragen van beide groepen betreffen het hebben van een doodswens, maar samen met ons willen onderzoeken waarvan hij/zij toch nog blij kan worden.

Wat maakt u in de verhalen van nabestaanden het meest mee?
Nabestaanden, dus mensen die iemand zijn verloren aan zelfmoord, benaderen ons vaak omdat ze heel veel verdriet hebben, en ook vaak met vragen blijven zitten. Waarom heeft diegene zelfmoord gepleegd? Welke signalen heeft de persoon uitgezonden? Nabestaanden vragen zich vaak af of ze de zelfmoord hadden kunnen voorkomen. Ze kunnen met schuldgevoel kampen. Hierover willen ze het dan graag hebben. Ook kan het fijn voor ze zijn om over hun verdriet te praten, dat kan helpen bij de verwerking.

Wij horen meisjes vaak zeggen "oh mijn ouders zullen me wel even missen, maar dat gaat wel over - ik ben alleen maar lastig voor ze". Wat zou u tegen hen willen zeggen?
Dit horen wij inderdaad ook regelmatig van mensen die aan zelfmoord denken. Zij hebben dan het gevoel dat ze hun omgeving tot last zijn, en dat het voor de omgeving ook voordelen biedt als ze er niet meer zouden zijn. Onze ervaring met naasten en nabestaanden is echter heel anders; vaak hebben de mensen die achterblijven juist heel veel verdriet om hun verlies. Dat verdriet gaat ook niet zomaar snel over. Een naaste verliezen aan zelfmoord is een hele ingrijpende gebeurtenis die vaak juist een grote impact heeft op de nabestaanden.

Wat voor een tips geven jullie aan mensen die merken dat er iemand in hun omgeving is die last heeft van suïcidale gedachten?
Dat hangt erg van de situatie af, maar er zijn wel een paar dingen die bijna altijd opgaan. Eén van die dingen is, dat mensen die aan zelfmoord denken het vaak prettig vinden als ze daar openlijk over kunnen praten.

Er wordt wel eens gedacht dat mensen meer aan zelfmoord gaan denken, wanneer zij er met anderen over praten. Bij 113Online hebben we de ervaring dat het voor mensen juist heel prettig is als ze deze gedachten kunnen delen. Dus: schroom niet om er met iemand over te praten. Iets anders dat heel belangrijk is, is dat je er niet alleen mee blijft zitten als je je zorgen maakt om iemand. Het kan heftig zijn om hiermee te lopen, en het is dus raadzaam om zelf te gaan praten met iemand die je vertrouwt. Je kan daarvoor ook bij 113Online terecht. 

"Mensen die écht zelfmoord willen plegen, praten er niet over." Hoe denkt u over deze stelling?
Dit klopt niet. Ook mensen die erover praten, kunnen een geslaagde zelfmoordpoging doen. Wij nemen mensen altijd serieus als zij over hun zelfmoordgedachten of -plannen praten. 

Hoe maakt u onderscheid tussen mensen die een zelfmoordpoging willen ondernemen als schreeuw om hulp en mensen die een poging willen ondernemen omdat ze echt dood willen?
Daar is geen onderscheid tussen te maken. Als iemand belt en vertelt aan zelfmoord te denken, dan is het duidelijk dat diegene zich heel rot voelt en daar graag hulp bij wil. En die hulp verlenen wij dan.

Hoe denkt u over euthanasie in het geval van ondraaglijk psychisch lijden?
Wij veroordelen dit niet, maar wij staan zelf aan de kant van de hoop. We vinden het wel goed dat de discussie over dit onderwerp wordt gevoerd.

Wat kunnen jongeren die rondlopen met zelfmoord-gedachtes het beste doen?
Het is voor alle mensen die rondlopen met zelfmoordgedachtes belangrijk om hier niet alleen mee te blijven lopen, maar hierover te gaan praten. Het is gewoon te zwaar om in je eentje te dragen. Belangrijk is dus, om iemand te vinden in je omgeving, of naar de huisarts te gaan of contact op te nemen met 113Online en het stilzwijgen te doorbreken.

Welke doelgroep maakt het meest gebruik van 113online?
Vrouwen maken meer gebruik van 113Online dan mannen. Ook spreken we relatief veel jongeren. Het aantal zelfmoorden is redelijk gelijk verdeeld onder mannen en vrouwen, dus we constateren dat vrouwen meer geneigd zijn hulp hierbij te zoeken door hierover te praten.

Dat we relatief veel jongeren spreken, zou kunnen komen doordat we online werken. Jongeren zijn over het algemeen goed thuis op het internet. Ook kan het een rol spelen dat wij een jaar geleden in een BNN-uitzending zijn gelanceerd. Daar hebben veel jongeren naar gekeken. Hierdoor hebben we onder jongeren relatief veel naamsbekendheid.