Zonder dat ik het doorheb kijk ik plotseling al tien minuten lang naar allerlei Instagram stories van verschillende recovery accounts. Ik ben wat gechoqueerd door de beelden die langskomen. Ik begrijp het niet. Ik begrijp niet waarom deze beelden gedeeld worden en vraag me af of dit voor de persoon zelf en haar volgers helpend is. Mij motiveren deze beelden niet. Ze frustreren me zelfs een beetje. Ik voel onmacht. Zie je dan niet waar je mee bezig bent? Zie je dan niet dat dit niets met recovery te maken heeft? Dat dit veilige, zieke wereldje jou op deze manier enkel zieker maakt? Dat ziek zijn geen prestatie is? Waarom zie je het niet? Waarom plaats je dit op Instagram?

Ik heb het hier niet over de vele honderden sterke foto's van eten en bijgaande eerlijke verhalen van angst en overwinning die ik dagelijks voorbij zie komen. Ik heb het ook niet over de teksten van pijn en verdriet en over de mislukkingen in herstel. Hier heb ik alle begrip voor en dit moedig ik juist aan. Het is waardevol om je gevoelens, angsten én overwinningen te delen. Het zorgt voor minder eenzaamheid, motivatie en steun. Het is waardevol dat er een recovery community bestaat die elkaar aanmoedigt te strijden voor een gelukkiger leven, voor een gezond lichaam en een eetstoornisvrij hoofd. Helaas is er mijns inziens ook een keerzijde...

Taboes doorbreken?

In het kader van taboes doorbreken wordt er vandaag de dag wel erg veel gedeeld op Instagram en andere social media. Ik kijk niet meer vreemd op van een Instagram Story op de eerste hulp of gesloten afdeling. Ik knipper mijn ogen niet meer voor een foto vol sneeën, een slowmo druppelende sonde pomp of een boomerang van de hartbewaking. Woorden van woede vergezellen de beelden. Boos op de arts. Onzin van de therapeut. Gezeur van de socio. Het is begrijpelijk en tegelijkertijd onbegrijpelijk. Vandaag is het de hartbewaking, morgen is het een foto van een sport outfit. Ready to run! De dag erop een foto van een bord met sla en drie stukken komkommer. Diner!

Zie je het niet? Of is het trots? Trots op de prestatie van de eetstoornis? Waarom is het helpend om dit alles te delen? Ligt hier daadwerkelijk een taboe op wat doorbroken moet worden of gebruiken we het 'taboe doorbreken' om de trots van de eetstoornis (of andere ziekte) te kunnen delen?

In bescherming nemen?

Is het helpend om foto's of video's van een ziekenhuisbed, sonde pomp, hartbewaking, arm vol sneeën en gesloten afdeling te delen op Instagram? Persoonlijk denk ik dat als je opgenomen bent op een gesloten (of andere psychiatrische) afdeling je een beetje tegen jezelf in bescherming mag worden genomen. Je zit daar niet omdat je 100% helder denkt, omdat het goed met je gaat of omdat je een gebroken been hebt. Het gaat psychisch slecht met je. De keuzes die je op dat moment maakt zijn niet altijd weloverwogen en gezond. Het zou om die reden volkomen logisch zijn om tijdelijk ook even niet actief te zijn op social media, tenzij het in goed overleg met de behandelend arts of therapeut gaat.

Wie help je hiermee?

Gevoelens delen om op die manier beter te kunnen strijden voor je herstel is waardevol. Feedback ontvangen van lotgenoten is helpend. Maar what if history repeats itself en je al 100 keer dezelfde feedback hebt ontvangen, maar je maar hetzelfde blijft publiceren. Weer die boterham met dat karige korstje beleg. Weer die foto met tekst over hardlopen. Weer een story over een laag kalium gehalte. Waar wil je dan heen? Wat wil je dan bereiken? Help je jezelf ermee om keer op keer hetzelfde - zij het in iets andere vorm - te delen? Help je anderen in de recovery community ermee om te tonen dat je niet vooruit gaat? Of help je de eetstoornis ermee door zijn invloed te publiceren?

Hoor ik er niet bij?

Ernstig wordt normaal. Ik had ruim tien jaar geleden toen ik een eetstoornis had nog nooit gehoord van een sondepomp, nutridrank, van kalium of een gesloten afdeling. Laat staan dat ik er foto's van had gezien. Het lijkt nu bijna niet normaal als je niet met een van die zaken in contact bent gekomen als je aan een eetstoornis lijdt. Doorbreken we hierdoor taboes of maken we hierdoor het taboe op een eetstoornis juist groter? De gedachte 'dat het allemaal wel meevalt' zolang er geen ziekenhuisopname of één van die andere zaken heeft plaatsgevonden lijkt me op Instagram haast onvermijdelijk. En wat als het na een zwaar en angstig gevecht beter met je gaat? Als het je lukt weer normalere porties te eten en de nodige angsten te overwinnen. Hoor je er dan niet meer bij? Faalt je eetstoornis dan? Word je dan pas weer gezien als het weer slechter met je gaat?

Waarom plaats je dit op Instagram?

Het is moeilijk om eerlijk naar jezelf te blijven als de eetstoornis zo hard in je hoofd schreeuwt. Hij laat je allerlei zaken geloven en zal zelfs je hersenen met enige regelmaat belazeren. Je bent niet meer volledig jezelf. Om je hiervan bewust te zijn én om in het hier en nu te blijven is het zo belangrijk om eerlijk te zijn. Eerlijk naar je omgeving, maar ook naar jezelf. Diep in je hart weet jij wel of dat wat je doet voor jouw gezonde ik is of voor de eetstoornis. Vraag jezelf af waarom je iets deelt op Instagram. Is het om je eetstoornis te bewijzen, om gezien te worden, serieus genomen te worden, als een prestatie van je eetstoornis... óf is het om je ware gevoelens te uiten, om gesteund te kunnen worden en om sterker te staan in de strijd tegen je eetstoornis.

Als je mensen hebt die jou volgen is het ook goed om soms stil te staan bij de vraag: Wat doet dit met een ander? Jij bent niet verantwoordelijk voor een ander, maar wel voor hetgeen jij deelt. Als je weet dat iets niet helpend is voor een ander, is het goed om de voordelen voor jezelf en nadelen voor de ander dan tegen elkaar af te wegen. Ook kan je je afvragen of je hetzelfde op een andere manier kan delen.

Jouw Instagram?

Ik heb niet de waarheid in pacht en kan niet voor een ander beoordelen of Instagram helpend of niet helpend is. Wel heb ik veel verschillende verhalen en meningen gehoord over de recovery community op Instagram. De meningen hierover zijn flink verdeeld. Ik denk daarom dat het heel waardevol is om hierover met elkaar in gesprek te gaan. Niet door elkaar persoonlijk aan te vallen, maar door naar elkaars verhaal te luisteren en samen te onderzoeken hoe het eventueel anders of beter kan. Jouw verhaal is hierin onmisbaar...