De quarterlife crisis, ik geloof dat ik hem net achter de rug heb. Na huilend aan de telefoon gezeten te hebben met mijn moeder over onder andere waarom ik geen koophuis heb en dat het salaris van sommige leeftijdsgenoten zoveel hoger ligt dan het mijne, kan ik het inmiddels wat beter in perspectief plaatsen. Soms maakt het me zenuwachtig dat ik nog maar zo kort de tijd heb om een eventuele kinderwens te ontwikkelen of dat ik bepaalde keuzes heb gemaakt in mijn leven, die de toon nu hebben gezet. Wat als ik het anders had gedaan, anders had gekozen? Maar dat heb ik niet en er waren altijd nog 1000 andere mogelijkheden geweest. Het was nooit perfect geweest, maar het belangrijkste is dat het nu helemaal niet slecht is. Pfff, stresskip, waar maak je je nou druk om?, denk ik dan. Dus nu het allemaal wat is geland en ik weer wat rustiger en milder in het leven sta, vind ik het een goed moment om daarover te schrijven.

De quarterlife crisis, of ja, crisis? Echt als een crisis heb ik het niet ervaren. Daar dank ik mijn jarenlange therapie voor, die ik heb gevolgd toen ik een eetstoornis had en mijn diagnose ADD kreeg. Maar echt, als jij nu in dat proces zit van therapie, je moest eens weten hoe stoer en dapper je bent dat je dit aangaat. Hoe goed je jezelf leert kennen, hoe goed je 'de mens' leert kennen, hoeveel ervaring je opdoet, hoe je groeit. Ja, zelfs als je nu even niet naar school of werk kan, jouw leven staat echt niet stil! Ook dank ik mijn vrienden die goed over dit soort onderwerpen kunnen meepraten - soort zoekt toch soort, blijkbaar. Toch heb ik wel ervaren wat het is wat die quarterlife crisis kan losmaken. Ik kan me goed voorstellen dat je dit wel kan ervaren als een crisis. En als je worstelt met een eetstoornis in je (nog) jongere jaren, kan je ook op die eerdere leeftijd al het gevoel krijgen dat je kansen misloopt, achterblijft, het niet goed doet. Dus daarom een heel belangrijk en relevant onderwerp om eens over te schrijven, dacht ik zo.

Wanneer je de leeftijd van midden twintig à begin dertig krijgt, krijgt dat volwassen leven steeds meer vorm. Je maakt belangrijke keuzes, die uit kunnen maken voor de rest van je leven. Je had misschien al verwachtingen, van waar je had gestaan op deze leeftijd. Huisje, boompje, beestje? Of juist een wereldreis achter de rug? Ik zie Instagramposts over hoe iemand bewust kiest om geen moeder te worden en zich willen afzetten tegen de druk die daarop lijkt te liggen, maar ook vrouwen die juist heel erg graag moeder willen worden en bij wie het maar niet lukt. Gesprekken over die hoge huur en hoe een huis kopen zo onmogelijk ver weg lijkt als je geen partner hebt. Over partners gesproken: "Ben je nou nog steeds single?", vragen ooms en tantes bemoeizuchtig op verjaardagsfeestjes. "Hoe gaat het nou eigenlijk op je werk? Had je niet verder moeten studeren? Huh, wonen jullie nou nog niet samen?" Vragen en twijfels aan jezelf, over jezelf. Ben ik niet te oud om nog te switchen van carrière of een nieuwe studie te doen? Wat leveren mijn dure hobby's me nou eigenlijk op? Had ik niet al verder moeten zijn in het leven? Ben ik wel succesvol? Doe ik het wel goed? 

Als je jong bent is het leven vaak nog simpel en rooskleurig, maar hoe ouder je wordt, hoe meer verwachtingen je krijgt en hoe meer tegenslagen je meemaakt. Over het algemeen ben je nog net te jong om dat in het grote plaatje te zien, maar wel oud genoeg om de verantwoordelijkheid te voelen. Het kan zoveel onzekerheid los maken. Nu krijgt ook niet iedereen te maken met een quarterlife crisis en het is ook geen officiële term, maar het is een periode in ons leven waarin dit soort zaken naar boven kan komen drijven en waarin je even niet meer goed weet waar je nou goed aan doet en bovenal óf je het wel goed doet.

Wanneer doe je het goed?

Doelen, dromen, verwachtingen. We hebben ze allemaal. De één wil kinderen, de ander niet, een volgende lukt het niet. De één vindt een fijne relatie, de ander lijkt maar pech te hebben en weer een ander is liever samen met de katten - bij wijze van spreken en stereotypering dan. De één switcht van baantje naar baantje, weer iemand rolt bij toeval ergens in en de ander haalt een diploma op de universiteit. Is het één beter dan het ander? Sluit het één het ander uit? Wanneer doe je het goed? Wat geeft een goed gevoel, of eigenwaarde? Moet je het allemaal zeker weten? Bestaat perfectie? Wat zijn jóuw doelen in het leven? Het kan best onzeker maken, merk ik bij mezelf en anderen.

Want wanneer ben je nou succesvol in het leven? Succes lijkt de graadmeter te zijn, maar is dat zo? En wat is succes dan eigenlijk? Een hele tijd geleden zag ik op Instagram een post hierover voorbijkomen. Ik kan de post niet meer terugvinden, maar de strekking weet ik nog wel. Bepaalde stellingen over succes werden verbeterd naar een versie waar veel meer mensen zich in kunnen vinden. Gezondere, eerlijkere, echtere versies. 

Trouwen en kinderen rond je dertigste? Nee, trouwen en kinderen als jij daar klaar voor bent (en misschien is dat wel nooit), mocht je zo gelukkig zijn. Een baan hebben die goed betaald? Kunnen doen wat je leuk vindt. Dan wel omdat je je werk heel leuk vindt of omdat je door het geld dat je met je werk verdient dingen kan doen die je leuk vindt. Maar ook kan je een leven hebben zonder betaald werk. Het is niet voor iedereen weggelegd in deze maatschappij en dat is niet verkeerd of jouw schuld. Ook dan verdien je een leven waarin je je geliefd en gelukkig voelt. Er zijn zoveel manieren om te leven, maar wat werkt voor jou? Daar gaat het om. Veel geld en spullen hebben? Veel herinneringen maken. Een huis kopen? Je thuis voelen: in je woning, je lijf en je leven. Een dun lichaam hebben? Een gezond lichaam hebben. De beste versie van jezelf zijn? Er zijn... En leven met liefde voor je naasten en vriendelijkheid naar vreemden. Het zijn kleine dingen die een dag, leven of samenleving, waardevol kunnen maken.

Tips als je last hebt van een quarterlife crisis

Zo mooi vond ik die post! Zet het jou ook zo aan het denken over jouw leven, over wat jij belangrijk vindt voor jezelf? Jouw waardes? Toch kan het helaas zo zijn dat, al weet je heel goed wat je wilt, het toch niet gaat zoals je had gehoopt. Het leven zit soms gewoon flink tegen en is niet perfect. Studieschulden worden groter en groter, huizen zijn onbetaalbaar, mentale gezondheid is kwetsbaar, zwanger worden is niet vanzelfsprekend, vriendschappen zijn soms lastig en je hart wordt weleens keihard gebroken. Shit, maar als ik het nu niet voor elkaar heb, wanneer dan wel? Het is de leeftijd waarop je voelt dat de tijd toch wel erg snel gaat en tegelijkertijd voelt het alsof je nog lang niet volwassen kan zijn en je nog zoveel hebt te leren. Je voelt je leeg van binnen, of alles is je juist veel te veel. De quarterlife crisis, hoe ga je ermee om?

Daar kan je boeken over schrijven natuurlijk. Sterker nog, dat is ook gedaan! Maar ik kan in het kort ook wel een paar tips meegeven. Wil je verder praten over wat jou allemaal bezig houdt? Je hart luchten, vragen stellen of even samen filosoferen? Kom gerust langs op ons forum! Een belangrijke tip is om je niet te veel met anderen te vergelijken. Zeker niet als je een ander niet goed kent. Iedereen lijkt het voor elkaar te hebben als je er van een afstandje naar kijkt, maar geloof mij: ieder huisje heeft zijn kruisje en als ik naar mezelf kijk, doe ik ook maar wat. Het kan echt helpen om erover te praten, dan zal je misschien wel merken dat je niet de enige bent en dat zet het al wat meer in perspectief. Leg de lat niet torenhoog voor jezelf en probeer je verwachtingen een beetje bij te stellen. Het hoort bij het leven dat niet alles perfect is en dat dingen tegenvallen of tegenzitten. Je bent kwetsbaar en hebt onzekerheden: dat maakt je niet slecht, dat maakt je mens. En fouten maken hoort ook bij mens zijn en bij het leven. Meer leven, minder oordelen. 

Oké, dat kan je misschien verstandelijk bedenken, maar waarom voelt het dan niet zo? Een praktische tip om je gevoelens een beetje te beschermen is bijvoorbeeld door jezelf te beschermen op sociale media. Daar schuilt immers zo gigantisch veel vergelijkingsmateriaal waar je je echt heel onzeker van kan voelen. Ben jij aan het doomscrollen? Maakt je feed je dikwijls onzeker of jaloers? Geven je socials je een gevoel van minderwaardigheid? Tijd om daar eens kritisch naar te kijken! Wat voed jou wel? Want we focussen - dat is heel menselijk - zo snel op het negatieve, op wat we missen; en dat terwijl we zoveel wel hebben en goed doen. Het kan daarom helpen om een witboek bij te houden. Om te leren zien, herkennen, erkennen en waarderen wat je hebt. Schrijf in je witboek alle dingen op waar je trots, dankbaar of blij om bent, hoe groot of klein ook. 

Zelf kan je dus best het een en ander doen, maar weet dat het niet gek is om om hulp te vragen. Als je last hebt van eenzaamheid, onzekerheid, depressieve klachten of het gevoel dat je alles verkeerd doet en niet goed genoeg bent, is het meer dan oké om om hulp te vragen. Dit kan bij je omgeving, maar ook bij een zorgprofessional. Je mentale gezondheid is immers evengoed je gezondheid en heel belangrijk. Dus zorg daarin goed voor jezelf. Dat ben je meer dan waard. 

Quarterlife crisis? Doe niet zo popiejopie! Ik snap goed dat sommige mensen echt een allergie kunnen hebben voor al die hedendaagse termen en namen die we overal maar aan moeten geven. Dat, terwijl anderen juist veel houvast vinden door het beestje een naam te kunnen geven. Neem het zo serieus als je zelf wel of niet wilt, het naampje dan, want neem jouw mentale gezondheid wel serieus! Of het nou in een bepaalde leeftijdscategorie valt of dat je deze stress, onmacht of onzekerheid op welke leeftijd ook ervaart, dat maakt niet uit. Het is hoe dan ook goed en belangrijk om voor jezelf te zorgen en laten zorgen!

Wat helpt jou bij dit soort gevoelens?