Jarenlang is mijn hoofd gevuld geweest met negatieve, giftige gedachtes. Ik was een held in mijzelf ziek maken en ziek denken werd makkelijker en haast normaal. Mijn wereld speelde zich af in mijn hoofd en hierbuiten leven deed ik amper. Ik had gedachtes... Ik werd mijn gedachtes. 

Zie je wel, ik kan het toch niet. Ik ben te lelijk om over straat te gaan, ik kan beter in bed blijven vandaag. Een greep uit de dingen die ik tegen mezelf zei. Ik had geen goed woord over mezelf te zeggen. Vaak had ik niet eens door hoe erg ik mezelf de grond in praatte. Dit heb ik, zover ik me kon herinneren, altijd zo gedaan. Recent kwam ik tot het geloof dat mijn lichaam misschien niet altijd meewerkt, maar mijn geest ook niet. Misschien maakt mijn geest sommige dingen wel onmogelijk; houdt hij mij ziek. Misschien is mijn geest sterker en meer de baas over mij dan ik altijd heb gedacht... 

Ik kom uit een verleden vol alcohol en geweld. Ik ken situaties waarin ik verstijfde van angst en verdriet. Ik was vaak nog jong en het lukte me niet om mijn emoties op een helpende manier in te zetten en hiermee om te gaan. Ik kon de emoties die ik ervoer op dat moment niet verwerken. Darren Weissman legt in de documentaire Heal (te kijken via Netflix) uit dat deze momenten een niet volledig afgeronde herinnering zijn. Bij elke trigger (geur, geluiden, beelden) werd ik teruggebracht naar deze momenten. Ik reageerde alsof ik het voor de eerste keer meemaakte.

Weissman is van mening dat het probleem in kwestie gezien kan worden als een portaal. Een opening om de stress symptomen een betekenis te geven en te onderzoeken. Ik vind dit een mooi concept waar ik op een manier ook wel achter kan staan. Ik denk dat het heel waardevol kan zijn om deze signalen te onderzoeken en vorm te kunnen geven. 

Er is niks mis met mij

Een tijd terug ging ik een traject aan voor mijn reuma. Hierin werd ik gesteund door een team van professionals, waardoor ook een psycholoog en een arts. Zij vertelden mij dat de geest en het lichaam met elkaar verweven zijn. Dat de stress die ik voel zich in mijn geval uit door pijn. Dat ik mezelf ziek denk, of kan denken. Dat ik zelf mijn pijn in stand houd. Dat ik de stress af-reageer op mijn lichaam. Ik voelde mij hierdoor licht beledigd. Ik heb gewoon pijn, ik kom voor een oplossing. Ik was het zat dat ik zelf telkens de schuld kreeg van iets wat mijn lichaam mankeerde. Braaf knikte ik bij elke opmerking, maar geloven deed ik het niet. Er was iets mis met mijn lichaam, niet met mij. 

Er is ook niks mis met mij. Het is voor mij heel normaal om op deze manier met stressreacties om te gaan. Dit betekent echter niet dat dit voor mij de juiste manier is. Bruce Lipton, een Amerikaanse ontwikkelingsbioloog, heeft middels een onderzoek uitgevonden dat cellen geen bestemming hebben. De (chemische) omgeving bepaalt het doel, hoe ze zich vormen.

De omgeving selecteert de genetische activiteit. Betekent dit dat als je die omgeving optimaliseert, je de cellen zelf kan sturen? Werkt het dan ook andersom? Heeft het positief denken net zoveel kracht als het negatief denken? Het besef voor mij dat ik mezelf niet ziek hoefde te denken, kwam hard binnen. Kan ik mijzelf beter en pijnvrij denken? In de documentaire licht Lipton toe hoe dit zou kunnen werken. 

'Het menselijk bewustzijn is een interpretatie. Mijn geest interpreteert de omgeving. Dus als ik mijn perspectief verander, mijn geest, mijn geloof over het leven, dan verander ik de signalen die naar die cel gaan en ben ik in staat diens functie aan te passen. Doordat ik mijn omgeving kan veranderen en omdat ik dit perspectief kan veranderen, kan ik mijn genetische activiteit controleren.'  - Bruce Lipton in 'Heal.' 

Ik heb dit stukje meermaals bekeken. Zou het echt zo kunnen werken? Ergens klinkt het zo simpel, maar waarom deed ik dat dan niet? Waarom wist ik dit dan niet? Misschien omdat het voor mij zo natuurlijk is om negatief over mezelf te denken en ik hiermee de welbekende giftige cirkel in leven houd? Ik vind het inderdaad makkelijk om te begrijpen dat alle cellen in mij willen leven. Zij willen koste wat het kost mij in leven houden. De enige schakel die tussen die cellen en mijn omgeving staat, is mijn geest. Mijn geest geeft door wat de omstandigheden zijn waar zij zich naar moeten vormen. Wat nou als ik zelf degene kan zijn die die stressreacties anders interpreteer? Wat nou als ik zelf mijn reactie hierin kan sturen? Is dit mijn sleutel tot een pijnvrij leven..?

“Diegene die denkt dat hij iets kan en diegene die denkt dat hij iets niet kan, hebben meestal allebei gelijk” - Confucius

Een voorbeeld uit de documentaire dat mij inzicht heeft gegeven in deze verbinding, is de weerslag van de verbeelding op het lichaam. Er wordt een beeld geschetst waarin je je voorstelt om een citroen open te snijden en hier een likje van te nemen. Als ik hieraan denk beginnen mijn kaken al te jeuken, terwijl er geen citroen in de buurt is. Ik kan dus een fysieke reactie uitlokken puur door middel van mijn verbeelding.

Waarom heb ik pijn?

Ik geloof niet echt in toeval. Ik vind het fijn om alles uit te zoeken en ik wil alles weten. Wat een goede kwaliteit is, maar ik drijf mijzelf hierdoor soms ook wel eens in een hoekje. Voor mij is de vraag 'Wat probeert de pijn mij te vertellen?' heel helpend. Ik vind het fijn om te bedenken dat ik overal een les uit kan leren. Ik denk dat pijn mij vooral vertelt dat ik mijn grenzen echt moet bewaken en wat vaker aan mezelf moet denken. Dat ik echt stil moet staan bij hoe ik me écht voel en wat ik nodig heb. Ook lukt het mij lang niet altijd om mijn emoties toe te laten, waardoor ik gevoelens ga opkroppen. Ik moet er echt aan denken dat ik op het moment dat ik iets voel, mijn mond opentrek en vertel wat me dwarszit. 

Of het mijn reuma echt kan verbeteren, weet ik nog niet. Op dit moment ben ik volop aan het onderzoeken wat voor mij kan bijdragen aan een gezond en zo pijnvrij mogelijk leven. Ik denk dat het, los van de pijn, een goede en helpende stap is om milder over jezelf te gaan denken en op een rustige manier om te gaan met stressreacties. Ik denk namelijk wel degelijk dat geest en lichaam invloed hebben op elkaar. Ik heb in mijn verleden ervaren dat ik mijzelf echt de put in kon praten.

Het welbekende "Zie je wel" heeft mij tot nu toe niks gebracht dan ellende en ik ben er klaar voor om dit om te draaien. Ik ben van mening dat een positievere houding het lichaam echt ten goede kan komen. Ik weet van mezelf dat ik ga verkrampen als reactie op stress, iets wat ook pijn kan triggeren. Is dit wat ik mezelf gun en wil voor de rest van mijn leven..?  

Denk ik mezelf echt ziek? Ergens doet het pijn en doet het naar mijn idee ook onrecht aan wat ik voel. Het voelt op een manier alsof mijn pijn er niet mag zijn of niet echt bestaat. Alsof het tussen mijn oren zit, wat artsen mij ook vaak hebben gezegd. Alsof ik het verzin. Nee, ik verzin mijn pijn niet, maar misschien heb ik het wel meer in de hand dat ik tot voorheen heb gedacht. Misschien is mijn geest sterker dan ik denk en mijn lichaam ook; kan ik meer dan ik mezelf in staat acht. Ik ben bereid om dit te onderzoeken en te strijden voor mijn geest en lichaam.

Vanavond, maandag 4 november, om 20:00 is er een themachat over (chronische) pijn. Je bent welkom.